Punktem wyjścia i jednocześnie materiałem badawczym, który chciałbym poddać analizie, jest polska poezja filmowa. Już sama ta formuła wskazuje na konkretną relację intersemiotyczną, jednakże poza kwestiami oczywistymi (jak obecność w poezji filmowych tematów i struktur) równie ciekawe wydają się językowe metafory filmowe, które powracają w tekstach poetyckich i stają się swoistymi oznakami wyobraźni. Poezja filmowa stanowi ciekawe świadectwo zapisu trwałej zależności między doświadczeniem kina a doświadczaniem rzeczywistości. Przede wszystkim jednak chodzi tu o wspólnotę językową, w ramach której intersubiektywnie zrozumiały jest komunikat, że coś może być „jak w kinie” lub „filmowe”. Zakładam dodatkowo, że badanie poezji i używanych w niej schematycznych formuł może podpowiedzieć coś o filmowym postrzeganiu rzeczywistości w ogóle. Tak jak film zmienił ludzkie postrzeganie świata, sposób percepcji, rozumienia zasad opowiadania, śnienia i „wyobrażania sobie”, tak ślady owych przeobrażeń znajdujemy w tekstach pisarzy, którzy podlegali tym samym, wspólnym oddziaływaniom, a jednocześnie szukali ich językowych ekwiwalentów.
{"title":"Mentalne kino wyobraźni. Poezja filmowa i kwestia „filmowych” sposobów widzenia","authors":"Rafał Koschany","doi":"10.14746/por.2021.1.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2021.1.11","url":null,"abstract":"Punktem wyjścia i jednocześnie materiałem badawczym, który chciałbym poddać analizie, jest polska poezja filmowa. Już sama ta formuła wskazuje na konkretną relację intersemiotyczną, jednakże poza kwestiami oczywistymi (jak obecność w poezji filmowych tematów i struktur) równie ciekawe wydają się językowe metafory filmowe, które powracają w tekstach poetyckich i stają się swoistymi oznakami wyobraźni. Poezja filmowa stanowi ciekawe świadectwo zapisu trwałej zależności między doświadczeniem kina a doświadczaniem rzeczywistości. Przede wszystkim jednak chodzi tu o wspólnotę językową, w ramach której intersubiektywnie zrozumiały jest komunikat, że coś może być „jak w kinie” lub „filmowe”. Zakładam dodatkowo, że badanie poezji i używanych w niej schematycznych formuł może podpowiedzieć coś o filmowym postrzeganiu rzeczywistości w ogóle. Tak jak film zmienił ludzkie postrzeganie świata, sposób percepcji, rozumienia zasad opowiadania, śnienia i „wyobrażania sobie”, tak ślady owych przeobrażeń znajdujemy w tekstach pisarzy, którzy podlegali tym samym, wspólnym oddziaływaniom, a jednocześnie szukali ich językowych ekwiwalentów.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47995536","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł obejmuje tematykę związaną z geografią kulturową i jej związkami z literaturą. W spotkaniu tych dziedzin powstają zagadnienia przynależne do geopoetyki,przestrzeni pamięci i narracji o tożsamości. Tekst prezentuje literackie transpozycje przeżyć osób doświadczających wspomnień związanych z utratą domu. Są oneskonfrontowane z rodzinnym krajobrazem. Utwory literackie i osobiste wspomnienia ukazują koncepcję symbolicznego rozumienia krajobrazu (Żeromski, Iwaszkiewicz, Miłosz).Monika Sznajderman w książce Pusty las odtwarza pamięć miejsc, z których ludzie zostali wysiedleni. Głos pisarza staje się głosem strażnika pamięci o ich krzywdzie. Odczytywanie ukrytych w krajobrazie znaczeń prowadzi do odkrywania biografii osobistych i historii narodów i mniejszości etnicznych
{"title":"Nie ma domu. Krajobraz kulturowy w literaturze (wybrane przykłady)","authors":"Małgorzata Peroń","doi":"10.14746/por.2021.1.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2021.1.10","url":null,"abstract":"Artykuł obejmuje tematykę związaną z geografią kulturową i jej związkami z literaturą. W spotkaniu tych dziedzin powstają zagadnienia przynależne do geopoetyki,przestrzeni pamięci i narracji o tożsamości. Tekst prezentuje literackie transpozycje przeżyć osób doświadczających wspomnień związanych z utratą domu. Są oneskonfrontowane z rodzinnym krajobrazem. Utwory literackie i osobiste wspomnienia ukazują koncepcję symbolicznego rozumienia krajobrazu (Żeromski, Iwaszkiewicz, Miłosz).Monika Sznajderman w książce Pusty las odtwarza pamięć miejsc, z których ludzie zostali wysiedleni. Głos pisarza staje się głosem strażnika pamięci o ich krzywdzie. Odczytywanie ukrytych w krajobrazie znaczeń prowadzi do odkrywania biografii osobistych i historii narodów i mniejszości etnicznych","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42288377","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł przedstawia sposób powiązania fotografii i poezji na przykładzie czterech utworów z Komentarzy do fotografii Witolda Wirpszy. Wyróżnione i zanalizowane zostały trzy obszary wzajemnych interakcji: (a) zasada funkcjonowania foto-tekstualnego dyptyku i rola, jaką pełni tu poetycki opis; (b) zasada analogii formalnej, zgodnie z którą niektóre parametry monologu lirycznego mają swoje źródło w formalnych właściwościach zdjęcia; oraz najważniejsza (c) zasada transformacji znaczeń kompozycyjnych. Polega ona na dwustopniowej interwencji: tekst poetycki najpierw stara się zneutralizować wizualne znaczenia kompozycyjne (faza negatywna), a następnie stwarza własną interpretację fotografii (faza pozytywna).
本文以Witold Wirpsza的《Komentarzy do fotografie》中的四幅作品为例,提出了一种将摄影与诗歌联系起来的方法。对三个相互作用的领域进行了区分和分析:(a)照片文本三联画的作用原理以及诗歌描写在其中所起的作用;(b) 形式类比原则,根据这一原则,抒情独白的某些参数来源于照片的形式属性;以及最重要的(c)构成意义转换原则。它包括两个阶段的干预:诗歌文本首先试图中和视觉构成意义(消极阶段),然后创造自己对摄影的解释(积极阶段)。
{"title":"W świetle powyższej (pobieżnej) analizy: Studium fotografii w Komentarzach do fotografii Witolda Wirpszy","authors":"Cezary Zalewski","doi":"10.14746/por.2021.1.9","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2021.1.9","url":null,"abstract":"Artykuł przedstawia sposób powiązania fotografii i poezji na przykładzie czterech utworów z Komentarzy do fotografii Witolda Wirpszy. Wyróżnione i zanalizowane zostały trzy obszary wzajemnych interakcji: (a) zasada funkcjonowania foto-tekstualnego dyptyku i rola, jaką pełni tu poetycki opis; (b) zasada analogii formalnej, zgodnie z którą niektóre parametry monologu lirycznego mają swoje źródło w formalnych właściwościach zdjęcia; oraz najważniejsza (c) zasada transformacji znaczeń kompozycyjnych. Polega ona na dwustopniowej interwencji: tekst poetycki najpierw stara się zneutralizować wizualne znaczenia kompozycyjne (faza negatywna), a następnie stwarza własną interpretację fotografii (faza pozytywna).","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46674441","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł omawia trzy awangardowe dokonania Aleksandra Wata o charakterze wizualno-językowym, realizowane razem z Anatolem Sternem i Henrykiem Berlewim. Interpretacja w transmedialnej perspektywie ujawnia ich heterogeniczny charakter łączący różne kody – ikoniczny i werbalny. Rozpatrywane powyżej realizacje wykorzystują niezwykły układ drukarski, posługują się liternictwem różnego kroju, różnej wielkości i różnego koloru, zróżnicowaną grafią, co w konsekwencji burzy linearność płaszczyzny przekazu, proponując w to miejsce ekspresywność i dynamikę, wymagające od odbiorcy większej kreatywności i innowacyjności w odczytywaniu znaczeń. Zastosowana typografia nie jest w prezentowanych dziełach jedynie wizualnym dodatkiem do treści komunikatu, lecz aktywnie go modyfikuje i współtworzy.
{"title":"Młodzieńcze intermedia Aleksandra Wata (Anatola Sterna i Henryka Berlewiego)","authors":"Krystyna Pietrych","doi":"10.14746/por.2021.1.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2021.1.8","url":null,"abstract":"Artykuł omawia trzy awangardowe dokonania Aleksandra Wata o charakterze wizualno-językowym, realizowane razem z Anatolem Sternem i Henrykiem Berlewim. Interpretacja w transmedialnej perspektywie ujawnia ich heterogeniczny charakter łączący różne kody – ikoniczny i werbalny. Rozpatrywane powyżej realizacje wykorzystują niezwykły układ drukarski, posługują się liternictwem różnego kroju, różnej wielkości i różnego koloru, zróżnicowaną grafią, co w konsekwencji burzy linearność płaszczyzny przekazu, proponując w to miejsce ekspresywność i dynamikę, wymagające od odbiorcy większej kreatywności i innowacyjności w odczytywaniu znaczeń. Zastosowana typografia nie jest w prezentowanych dziełach jedynie wizualnym dodatkiem do treści komunikatu, lecz aktywnie go modyfikuje i współtworzy.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44805717","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Urodzony w 1962 roku w Dreźnie Durs Grünbein należy do najbardziej rozpoznawalnych poetów i eseistów niemieckich w pozjednoczeniowych Niemczech. Jego liczne zbiory poezji i esejów przetłumaczono na wiele języków, m. in. angielski, francuski, rosyjski, hiszpański, japoński i polski. W artykule został przedstawiony pierwszy okres kariery Grünbeina: od debiutu w 1988 do końca lat dziewięćdziesiątych, na tle dekompozycji krajobrazu literackiego Niemiec w okresie pozjednoczeniowym. Najważniejsze zagadnienia poruszone w tym kontekście to kształtowanie się oryginalnego stylu pisarstwa i poglądów estetycznych Grünbeina, łączenie przezeń literatury z nauką oraz poetyckie opracowanie doświadczenia życia w NRD. Tradycje europejskiego modernizmu i antyku, przekonanie o potrzebie autonomii i niezaangażowania poezji oraz o fragmentarycznym charakterze doświadczenia rzeczywistości stworzyły w latach dziewięćdziesiątych fundament tożsamości artysty, który w zasadzie przetrwał nienaruszony następne dziesięciolecia.
{"title":"Literatura niemiecka po przełomie 1989/1990 roku. Przypadek Dursa Grünbeina","authors":"Jerzy Kałążny","doi":"10.14746/por.2021.1.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2021.1.14","url":null,"abstract":"Urodzony w 1962 roku w Dreźnie Durs Grünbein należy do najbardziej rozpoznawalnych poetów i eseistów niemieckich w pozjednoczeniowych Niemczech. Jego liczne zbiory poezji i esejów przetłumaczono na wiele języków, m. in. angielski, francuski, rosyjski, hiszpański, japoński i polski. W artykule został przedstawiony pierwszy okres kariery Grünbeina: od debiutu w 1988 do końca lat dziewięćdziesiątych, na tle dekompozycji krajobrazu literackiego Niemiec w okresie pozjednoczeniowym. Najważniejsze zagadnienia poruszone w tym kontekście to kształtowanie się oryginalnego stylu pisarstwa i poglądów estetycznych Grünbeina, łączenie przezeń literatury z nauką oraz poetyckie opracowanie doświadczenia życia w NRD. Tradycje europejskiego modernizmu i antyku, przekonanie o potrzebie autonomii i niezaangażowania poezji oraz o fragmentarycznym charakterze doświadczenia rzeczywistości stworzyły w latach dziewięćdziesiątych fundament tożsamości artysty, który w zasadzie przetrwał nienaruszony następne dziesięciolecia.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43053290","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem artykułu jest przybliżenie relacji tekstu literackiego i architektury w twórczości Bogdana Bogdanovicia, serbskiego architekta, pisarza, polityka i opozycjonisty. Autorka koncentruje się na surrealistycznych inspiracjach i wpływach, które przenikają jego twórczość, tj. słynne upamiętnienia wydarzeń drugiej wojny światowej, szkice, eseje o architekturze i polityce oraz narracje autobiograficzne. Uwzględniając estetyczne i ideologiczne aspekty surrealistycznych sygnatur wpisanych w jego prace, autorka definiuje je jako subwersywną strategię wymierzoną w dyskurs komunistyczny ówczesnej Jugosławii, jak i w architektoniczny dyskurs powojennego modernizmu.
{"title":"Sygnatury surrealistyczne Bogdana Bogdanovicia","authors":"Kinga Siewior","doi":"10.14746/por.2021.1.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2021.1.12","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przybliżenie relacji tekstu literackiego i architektury w twórczości Bogdana Bogdanovicia, serbskiego architekta, pisarza, polityka i opozycjonisty. Autorka koncentruje się na surrealistycznych inspiracjach i wpływach, które przenikają jego twórczość, tj. słynne upamiętnienia wydarzeń drugiej wojny światowej, szkice, eseje o architekturze i polityce oraz narracje autobiograficzne. Uwzględniając estetyczne i ideologiczne aspekty surrealistycznych sygnatur wpisanych w jego prace, autorka definiuje je jako subwersywną strategię wymierzoną w dyskurs komunistyczny ówczesnej Jugosławii, jak i w architektoniczny dyskurs powojennego modernizmu.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45936870","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Josef Váchal (1884–1969) – grafik, malarz i pisarz, przede wszystkim zaś drzeworytnik – uchodził za outsidera (i w swoim czasie „wielkiego nieobecnego”) kultury czeskiej XX wieku. Choć wyliczenie wszystkich dziedzin, w których działał ten ekscentryczny „poliartysta”, jest prawie niemożliwe, w centrum jego zainteresowań pozostawała idea książki w całości (od tekstu po introligatorstwo) wykonanej przez jednego artystę. Większość badaczy zajmujących się twórczością książkową Váchala podkreśla jej związki z secesyjnym uniwersalizmem, koncepcją Gesamtkunstwerk Wagnera i koncepcją pięknej książki. Stylizacyjne ambicje tego ekscentrycznego grafika znalazły najpełniejsze odzwierciedlenie w jego imponująco bogatej (kilkadziesiąt tytułów) i bardzo różnorodnej praktyce księgarskiej. Oprócz własnych traktatów okultystycznych i ksylograficznych prze-pisywanych ezoterycznych lub heretyckich „tajemnych” druków sprzed wieków publikował także dzieła eseistyczne, poetyckie i powieściowe, opatrując je ilustracjami, a raczej uzupełniając znaczenia nadawane przez teksty sensami generowanymi przez obraz, zamieniając książki w przedmioty wielopłaszczyznowego intersemiotycznego odbioru.
Josef Váchal(1884–1969)——平面设计师、画家和作家,最重要的是一位樵夫——被认为是20世纪捷克文化的局外人(在他那个时代“非常缺席”)。尽管几乎不可能列举出这位古怪的“多党派人士”工作的所有领域,但一位艺术家的一本书的整体(从文本到内敛)仍然是他感兴趣的中心。大多数研究Váchal作品的研究人员都强调它与新艺术普遍主义、瓦格纳的《Gesamtkunstwerk》概念以及一本美丽的书的概念之间的联系。这位古怪的平面艺术家的风格野心最充分地体现在他令人印象深刻的丰富(几十种头衔)和多样化的记账实践中。除了他自己的神秘学和木版作品外,他还出版了散文、诗歌和小说,用插图装饰它们,或者更确切地说,用图像产生的意义补充文本赋予的意义,把书籍变成多维的跨文化接受的对象。
{"title":"Nie tylko do czytania: Váchalowska gra z ideą pięknej książki","authors":"Anna Gawarecka","doi":"10.14746/por.2021.1.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2021.1.15","url":null,"abstract":"Josef Váchal (1884–1969) – grafik, malarz i pisarz, przede wszystkim zaś drzeworytnik – uchodził za outsidera (i w swoim czasie „wielkiego nieobecnego”) kultury czeskiej XX wieku. Choć wyliczenie wszystkich dziedzin, w których działał ten ekscentryczny „poliartysta”, jest prawie niemożliwe, w centrum jego zainteresowań pozostawała idea książki w całości (od tekstu po introligatorstwo) wykonanej przez jednego artystę. Większość badaczy zajmujących się twórczością książkową Váchala podkreśla jej związki z secesyjnym uniwersalizmem, koncepcją Gesamtkunstwerk Wagnera i koncepcją pięknej książki. Stylizacyjne ambicje tego ekscentrycznego grafika znalazły najpełniejsze odzwierciedlenie w jego imponująco bogatej (kilkadziesiąt tytułów) i bardzo różnorodnej praktyce księgarskiej. Oprócz własnych traktatów okultystycznych i ksylograficznych prze-pisywanych ezoterycznych lub heretyckich „tajemnych” druków sprzed wieków publikował także dzieła eseistyczne, poetyckie i powieściowe, opatrując je ilustracjami, a raczej uzupełniając znaczenia nadawane przez teksty sensami generowanymi przez obraz, zamieniając książki w przedmioty wielopłaszczyznowego intersemiotycznego odbioru.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42392468","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł rozwija tezę o filmowości wczesnej poezji Czesława Miłosza, przedstawia jej przesłanki na tle nowatorskich prądów epoki, omawia zastosowanie pojęć języka filmu jako adekwatnych wobec synekdochicznej techniki obrazowania noblisty. Prezentuje ją jako algorytm strukturalny świata poetyckiej wielogłosowości. Ukazuje związek etyki, filozofii, teologii z obrazowaniem wiersza. Dowodzi, że rozwój techniki synekdochiczno-filmowej – od figuratywności do płynności w obrębie ujęcia – związany był z równoważeniem gnostyckiej awersji poety wobec rzeczywistości ciała i materii. Równowaga poczucia grozy istnienia i jego afirmacji sprzyjała tworzeniu płynnych serii: partes pro toto powstałych ze spotkania nazwy i rzeczy darzonej respektem, z akceptacji bytów, które same w sobie są transcendentne. Autor artykułu stwierdza, że poprzez porównanie języka poezji z językiem filmu możliwe stało się ukazanie poetyckości wierszy Miłosza.
本文发展了关于Czesław Mi 322; osz早期诗歌电影摄影的论文,在时代创新趋势的背景下提出了其前提,并讨论了电影语言概念的使用,以适应描绘这位诺贝尔奖获得者的联用技巧。他将其描述为诗歌复调世界的一种结构算法。它展示了伦理学、哲学、神学和诗歌描写之间的关系。这证明了通灵电影技术的发展——从形象到框架内的流动性——与平衡诗人对身体和物质现实的诺斯替厌恶有关。存在的恐怖感及其肯定的平衡促进了流动系列的创造:从名称和事物与尊重的相遇,从对自身超越的存在的接受中创造的部分。文章的作者指出,通过将诗歌语言与电影语言进行比较,可以展示米乌兹诗歌的诗意。
{"title":"Filmowość języka poetyckiego Czesława Miłosza","authors":"Zbigniew Kaźmierczyk","doi":"10.14746/por.2021.1.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2021.1.16","url":null,"abstract":"Artykuł rozwija tezę o filmowości wczesnej poezji Czesława Miłosza, przedstawia jej przesłanki na tle nowatorskich prądów epoki, omawia zastosowanie pojęć języka filmu jako adekwatnych wobec synekdochicznej techniki obrazowania noblisty. Prezentuje ją jako algorytm strukturalny świata poetyckiej wielogłosowości. Ukazuje związek etyki, filozofii, teologii z obrazowaniem wiersza. Dowodzi, że rozwój techniki synekdochiczno-filmowej – od figuratywności do płynności w obrębie ujęcia – związany był z równoważeniem gnostyckiej awersji poety wobec rzeczywistości ciała i materii. Równowaga poczucia grozy istnienia i jego afirmacji sprzyjała tworzeniu płynnych serii: partes pro toto powstałych ze spotkania nazwy i rzeczy darzonej respektem, z akceptacji bytów, które same w sobie są transcendentne. Autor artykułu stwierdza, że poprzez porównanie języka poezji z językiem filmu możliwe stało się ukazanie poetyckości wierszy Miłosza.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-07-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67366267","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Książka Elżbiety Winieckiej Poszerzanie pola literackiego. Studia o literackości w internecie stanowi ważne podsumowanie teorii i praktyki ostatnich dwóch dekad rozwoju literatury polskiej w przestrzeni cyfrowej oraz przekonującą próbę wprowadzenia tych doświadczeń w pole dyskusji nad literaturą w ogóle. To zadanie autorka wykonuje wzorowo, niosąc literaturoznawcom dobrą wiadomość: cyfrowy świat przynosi im bowiem nowe zadania i nowe obszary badań. W recenzji zwraca się także uwagę na edukacyjny charakter publikacji oraz ciekawą propozycję poszerzenia samego pola literatury elektronicznej o zjawiska rzadziej omawiane (aktywizm, literackie platformy społecznościowe) oraz o formy niecyfrowe, ale odnoszące się do społeczno-kulturowych efektów cyfrowej kultury i komunikacji.
Elżbieta Winiecka的书拓宽了文学领域。网络素养研究是对波兰文学在数字空间近二十年发展的理论和实践的重要总结,也是将这些经验引入文学讨论领域的一次令人信服的尝试。作者很好地完成了这项任务,给文学学者带来了好消息:数字世界给他们带来了新的任务和新的研究领域。该评论还提请注意该出版物的教育性质,并提出了一项有趣的建议,即扩大电子文学领域,将讨论较少的现象(激进主义、文学社交平台)和非数字形式包括在内,但提及数字文化和传播的社会文化影响。
{"title":"Kropka nad „e”. Porządkowanie literatury cyfrowej","authors":"M. Pisarski","doi":"10.14746/por.2021.1.26","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2021.1.26","url":null,"abstract":"Książka Elżbiety Winieckiej Poszerzanie pola literackiego. Studia o literackości w internecie stanowi ważne podsumowanie teorii i praktyki ostatnich dwóch dekad rozwoju literatury polskiej w przestrzeni cyfrowej oraz przekonującą próbę wprowadzenia tych doświadczeń w pole dyskusji nad literaturą w ogóle. To zadanie autorka wykonuje wzorowo, niosąc literaturoznawcom dobrą wiadomość: cyfrowy świat przynosi im bowiem nowe zadania i nowe obszary badań. W recenzji zwraca się także uwagę na edukacyjny charakter publikacji oraz ciekawą propozycję poszerzenia samego pola literatury elektronicznej o zjawiska rzadziej omawiane (aktywizm, literackie platformy społecznościowe) oraz o formy niecyfrowe, ale odnoszące się do społeczno-kulturowych efektów cyfrowej kultury i komunikacji.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45316307","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W twórczości zmarłego w 2014 roku poety serbskiego Miodraga Pavlovicia refleksja nad sztuką wiąże się z zagadnieniem związków przeszłości i współczesności oraz rolą, jaką odgrywa w niej wschodnia i zachodnia tradycja kulturowa jako element budowy tożsamości (losów) Bałkanów. Wkraczając w obszar niemal całkowicie pomijany przez interpretatorów dzieł wybitnego twórcy, Miodraga Pavlovicia, określanego przez krytyków mianem „eliotowskiej figury” literatury serbskiej, przedstawiam przyczyny jego zainteresowania pracami siedemnastowiecznego malarstwa holenderskiego, wyjaśniam strategie ich przekładów na język poezji oraz omawiam zagadnienie obecności (śladów) człowieka w dziele sztuki. Kluczem interpretacyjnym tego badawczego przedsięwzięcia jest wykorzystywane przez serbskiego poetę pojęcie antyobrazu, będące wyrazem wymierzonej w dogmatyzm estetyki oporu opartej na przekonaniu, że sztuka stanowi narzędzie umożliwiające człowiekowi samopoznanie.
{"title":"Opisać nieprzedstawione. Malarstwo holenderskie w antyobrazach Miodraga Pavlovicia","authors":"Sylwia Nowak-Bajcar","doi":"10.14746/por.2021.1.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2021.1.3","url":null,"abstract":"W twórczości zmarłego w 2014 roku poety serbskiego Miodraga Pavlovicia refleksja nad sztuką wiąże się z zagadnieniem związków przeszłości i współczesności oraz rolą, jaką odgrywa w niej wschodnia i zachodnia tradycja kulturowa jako element budowy tożsamości (losów) Bałkanów. Wkraczając w obszar niemal całkowicie pomijany przez interpretatorów dzieł wybitnego twórcy, Miodraga Pavlovicia, określanego przez krytyków mianem „eliotowskiej figury” literatury serbskiej, przedstawiam przyczyny jego zainteresowania pracami siedemnastowiecznego malarstwa holenderskiego, wyjaśniam strategie ich przekładów na język poezji oraz omawiam zagadnienie obecności (śladów) człowieka w dziele sztuki. Kluczem interpretacyjnym tego badawczego przedsięwzięcia jest wykorzystywane przez serbskiego poetę pojęcie antyobrazu, będące wyrazem wymierzonej w dogmatyzm estetyki oporu opartej na przekonaniu, że sztuka stanowi narzędzie umożliwiające człowiekowi samopoznanie.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48978088","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}