Rodzina to ważny temat w literaturze dla dzieci i młodzieży. W utworach dla najmłodszych ukazywana jest inaczej niż w tekstach dla dzieci starszych i dla młodzieży – jako środowisko bezpieczne i dające akceptację. Specyfika obrazu rodziny w polskiej literaturze dla dzieci została uwidoczniona poprzez zestawienie z francuskimi książkami dla dzieci. Francuskie publikacje, mimo popularnonaukowego charakteru, zwykle operują fabułą. Różnorodność przeżywana w duchu wolności, równości i braterstwa jest w nich ukazana jako bogactwo i źródło radości. Polskie książki podkreślają wartość rodziny, pozbawione są jednak lekkości i żartobliwości obecnej w tekstach francuskich. Zróżnicowany obraz rodziny ukazywany w książkach dla dzieci o charakterze informacyjnym w niewielkim stopniu znajduje swoje odzwierciedlenie w tekstach literackich.
{"title":"Obraz rodziny w polskich i francuskich książkach dla dzieci","authors":"A. Kwiatkowska","doi":"10.14746/por.2023.1.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.16","url":null,"abstract":"Rodzina to ważny temat w literaturze dla dzieci i młodzieży. W utworach dla najmłodszych ukazywana jest inaczej niż w tekstach dla dzieci starszych i dla młodzieży – jako środowisko bezpieczne i dające akceptację. Specyfika obrazu rodziny w polskiej literaturze dla dzieci została uwidoczniona poprzez zestawienie z francuskimi książkami dla dzieci. Francuskie publikacje, mimo popularnonaukowego charakteru, zwykle operują fabułą. Różnorodność przeżywana w duchu wolności, równości i braterstwa jest w nich ukazana jako bogactwo i źródło radości. Polskie książki podkreślają wartość rodziny, pozbawione są jednak lekkości i żartobliwości obecnej w tekstach francuskich. Zróżnicowany obraz rodziny ukazywany w książkach dla dzieci o charakterze informacyjnym w niewielkim stopniu znajduje swoje odzwierciedlenie w tekstach literackich.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45433703","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Katarzyny Wądolny-Tatar propozycja lektury książek o tematyce dziecięcej","authors":"Ireneusz Szczukowski","doi":"10.14746/por.2023.1.23","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.23","url":null,"abstract":"Celem recenzji jest omówienie monografii Katarzyny Wądolny-Tatar Narracje (re)konstrukcyjne, narracje interwencyjne, literackie reprezentacje dzieciństwa, Warszawa 2021.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46809756","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł koncentruje się na reprezentatywnych paratekstach towarzyszących polskojęzycznym edycjom baśni ze zbioru Jakuba i Wilhelma Grimmów wydanych na polskim rynku wydawniczym w latach 2000–2021. Na podstawie m.in. przedmów posłowi, blurbów, informacji zawartych na czwórce tytułowej, kolofonów podjęto próbę zasygnalizowania problemów badawczych, dotyczących kulturowego statusu baśni Grimmowskich, jaki wyłania się z paratekstów. Szczególną uwagę zwrócono na strategie nadawcze redaktorów, wydawców i tłumaczy oraz potencjalne odbiorcze konsekwencje elementów stanowiących obudowę i uzupełnienie tekstu właściwego baśni.
{"title":"Funkcje (i konsekwencje) wybranych paratekstów w edycjach baśni Grimmowskich wydanych w latach 2000–2021. Prolegomena","authors":"K. Kowalczyk","doi":"10.14746/por.2023.1.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.5","url":null,"abstract":"Artykuł koncentruje się na reprezentatywnych paratekstach towarzyszących polskojęzycznym edycjom baśni ze zbioru Jakuba i Wilhelma Grimmów wydanych na polskim rynku wydawniczym w latach 2000–2021. Na podstawie m.in. przedmów posłowi, blurbów, informacji zawartych na czwórce tytułowej, kolofonów podjęto próbę zasygnalizowania problemów badawczych, dotyczących kulturowego statusu baśni Grimmowskich, jaki wyłania się z paratekstów. Szczególną uwagę zwrócono na strategie nadawcze redaktorów, wydawców i tłumaczy oraz potencjalne odbiorcze konsekwencje elementów stanowiących obudowę i uzupełnienie tekstu właściwego baśni.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47153718","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Książki Anny Cieplak, począwszy od Ma być czysto (2016), aż do najnowszej Rozpływam się (2021), poświęcone są przechodzeniu z dzieciństwa do adolescencji, jak i liminalności tych dwóch stanów. W swoich powieściach Cieplak stawia pytania: w którym momencie kończy się dzieciństwo? Czy istnieje jeden wyraźny moment, wydarzenie w życiu młodego człowieka, które dzieciństwo przerywa? Czym może powinniśmy mówić o harmonijnym, rozmytym przechodzeniu między stanami? Portret dzieciństwa, który wydobywa się z powieści Cieplak zostaje skonfrontowany z fantazmatami dzieciństwa zawartymi w innych współczesnych książkach YA – polskich: Agnieszki Wolny-Hamkało i Natalii Osińskiej i zagranicznych: Petry Dvorakowej i Fiony Scarlett
Anna Cieplak的书，从ćczysto的《马》（2016）到最新的Rozływam siÉ（2021），都致力于从童年到青春期的过渡，以及这两种状态的极限。Cieplak在他的小说中提出了一些问题：童年何时结束？在一个年轻人的生活中，有没有一个明确的时刻，一个事件，打断了他的童年？对于国家之间和谐、模糊的过渡，我们应该谈些什么？Cieplak小说中的《童年画像》面对的是其他当代YA书籍中包含的童年幻想——波兰语：Agnieszka Wolny-Hamkało和Natalia Osińska；外国：Petra Dvorakowa和Fiona Scarlett
{"title":"Stan przejściowy: o konstrukcie dzieciństwa w powieściach Anny Cieplak na tle polskiej i anglojęzycznej literatury dla nastolatków","authors":"Agnieszka Kocznur","doi":"10.14746/por.2023.1.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.15","url":null,"abstract":"Książki Anny Cieplak, począwszy od Ma być czysto (2016), aż do najnowszej Rozpływam się (2021), poświęcone są przechodzeniu z dzieciństwa do adolescencji, jak i liminalności tych dwóch stanów. W swoich powieściach Cieplak stawia pytania: w którym momencie kończy się dzieciństwo? Czy istnieje jeden wyraźny moment, wydarzenie w życiu młodego człowieka, które dzieciństwo przerywa? Czym może powinniśmy mówić o harmonijnym, rozmytym przechodzeniu między stanami? Portret dzieciństwa, który wydobywa się z powieści Cieplak zostaje skonfrontowany z fantazmatami dzieciństwa zawartymi w innych współczesnych książkach YA – polskich: Agnieszki Wolny-Hamkało i Natalii Osińskiej i zagranicznych: Petry Dvorakowej i Fiony Scarlett","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47187969","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
PPrzedmiotem studiów empirycznych są w tym artykule teksty wspomnieniowe i opowiadanie Mieczysława Jastruna Wychowanie prowincjonalne, odsyłające czytelnika do okresu dzieciństwa pisarza. Główną tezą artykułu jest założenie, że Jastrun w swojej twórczości stworzył swój własny, spójny i złożony obraz (wzorzec, model) dzieciństwa jako takiego, stąd można go określić metaforycznie mianem przedmiotu jego indywidualnej „antropologii literackiej”. Ponadto zakłada się, że wobec ogólnie powielanego wizerunku dzieciństwa we współczesnej (nowoczesnej) literaturze i kulturze, a także tego, który jest obecny w tradycji, pisarz przyjmuje dwie postawy: polemiczną, gdy wchodzi w swoich refleksjach w spór z niektórymi składnikami tego wizerunku, i deskrypcyjną, w szczególności autopsyjną (tu dostrzegamy brak polemiki, dążenie do odzwierciedlenia ogólnych mniemań na temat dzieciństwa – potwierdzone we własnych biograficznych, chłopięcych przeżyciach). Metodologia tego artykułu została więc oparta na wyjaśnieniu relacji pomiędzy gestem polemicznym i tendencją opisową (zawieszeniem polemiki). Zwraca się w artykule uwagę, że tak tekst wspomnieniowy, jak i opowiadanie prowadzą czytelnika do tego samego prototypu pamięciowego, na co wskazują istotne podobieństwa między nimi (postaci, miejsca zdarzeń, punkty ich widzenia, nawet te same zwroty językowe).
{"title":"Pomiędzy polemiką a deskrypcją. Mieczysława Jastruna „literacka” antropologia dzieciństwa (na przykładzie wspomnień i opowiadania Wychowanie prowincjonalne)","authors":"Robert Mielhorski","doi":"10.14746/por.2023.1.9","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.9","url":null,"abstract":"PPrzedmiotem studiów empirycznych są w tym artykule teksty wspomnieniowe i opowiadanie Mieczysława Jastruna Wychowanie prowincjonalne, odsyłające czytelnika do okresu dzieciństwa pisarza. Główną tezą artykułu jest założenie, że Jastrun w swojej twórczości stworzył swój własny, spójny i złożony obraz (wzorzec, model) dzieciństwa jako takiego, stąd można go określić metaforycznie mianem przedmiotu jego indywidualnej „antropologii literackiej”. Ponadto zakłada się, że wobec ogólnie powielanego wizerunku dzieciństwa we współczesnej (nowoczesnej) literaturze i kulturze, a także tego, który jest obecny w tradycji, pisarz przyjmuje dwie postawy: polemiczną, gdy wchodzi w swoich refleksjach w spór z niektórymi składnikami tego wizerunku, i deskrypcyjną, w szczególności autopsyjną (tu dostrzegamy brak polemiki, dążenie do odzwierciedlenia ogólnych mniemań na temat dzieciństwa – potwierdzone we własnych biograficznych, chłopięcych przeżyciach). Metodologia tego artykułu została więc oparta na wyjaśnieniu relacji pomiędzy gestem polemicznym i tendencją opisową (zawieszeniem polemiki). Zwraca się w artykule uwagę, że tak tekst wspomnieniowy, jak i opowiadanie prowadzą czytelnika do tego samego prototypu pamięciowego, na co wskazują istotne podobieństwa między nimi (postaci, miejsca zdarzeń, punkty ich widzenia, nawet te same zwroty językowe).\u0000 ","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46227878","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The Children’s Book Council of Australia has been providing awards for young readers since 1946. Over the intervening years categories have been enlarged, acknowledging in part changes in readership and changes in conceptions of childhood and recognising a newer, defined category of ‘teenage’. However, prior to the introduction of the Older Readers category in 1982, there were a number of award-winning books which might well have fitted into that category. This paper will examine books for Older Readers 1972–2022 as a way of comparing Australian attitudes to ‘childhood’ across those decades, recognising that the material young people read often both reflects societal attitudes and reinforces them. What sort of childhood/teenagehood is portrayed, valorised or criticised in these books and have these aspects changed?
{"title":"(Re)Examining Teenagers in Award-winning Australian Books for Young Readers","authors":"Margot Hillel","doi":"10.14746/por.2023.1.19","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.19","url":null,"abstract":"The Children’s Book Council of Australia has been providing awards for young readers since 1946. Over the intervening years categories have been enlarged, acknowledging in part changes in readership and changes in conceptions of childhood and recognising a newer, defined category of ‘teenage’. However, prior to the introduction of the Older Readers category in 1982, there were a number of award-winning books which might well have fitted into that category. This paper will examine books for Older Readers 1972–2022 as a way of comparing Australian attitudes to ‘childhood’ across those decades, recognising that the material young people read often both reflects societal attitudes and reinforces them. What sort of childhood/teenagehood is portrayed, valorised or criticised in these books and have these aspects changed?","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44430125","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł poświęcony jest czterem narracyjnym książkom obrazkowym obecnym na polskim rynku wydawniczym, które uznać można za przedstawiające wojnę w ujęciu uniwersalnym: Wrogowi D.Caliego i S. Blocha, Bajce o Wojnie J. Rudniańskiej i P. Fąfrowicza, Wojnie, która zmieniła Rondo R. Romanyszyn i A. Łesiwa oraz Wojnie J. J. Letrii i A. Letrii. Celem jest sprawdzenie, w jakim stopniu zagadnienie to omawiane jest w aspekcie emocjonalnym, intelektualnym oraz historycznym. Analiza elementów wizualnych i słownych prowadzi do wniosku, że książki te oddziaływają przede wszystkim afektywnie, a dominującą przedstawianą emocją jest lęk. Większość analizowanych książek dąży do jego łagodzenia, przede wszystkim przez wprowadzenie pozytywnego zakończenia. Jedynie Wojna wyłamuje się z tej konwencji, każąc pytać o granice pedagogiki grozy. Komponent intelektualny najsilniej reprezentowany jest we Wrogu, przynosząc refleksje na temat odpowiedzialności za wojnę oraz mechanizmy angażowania w nią jednostek. Zauważyć przy tym należy, że obecność tego aspektu w prezentacji konfliktu zbrojnego nie jest zależna od projektowanego przez wydawcę wieku odbiorców. Komponenty historyczne są słabo widoczne w omawianych utworach, pozostają niedopowiedziane, ale dostępne wiedzy dorosłego, lub dotyczą detali. Prowadzi to do wniosku, że analizowane książki kreują antywojenne postawy, przede wszystkim odwołując się do emocji, co nie zapewnia jednak bezpieczeństwa emocjonalnego dziecięcych odbiorców.
{"title":"Dzieciństwo w cieniu wojny – przedstawienie pojęcia wojny we współczesnych narracyjnych książkach obrazkowych dla dzieci","authors":"M. Bednarek","doi":"10.14746/por.2023.1.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.14","url":null,"abstract":"Artykuł poświęcony jest czterem narracyjnym książkom obrazkowym obecnym na polskim rynku wydawniczym, które uznać można za przedstawiające wojnę w ujęciu uniwersalnym: Wrogowi D.Caliego i S. Blocha, Bajce o Wojnie J. Rudniańskiej i P. Fąfrowicza, Wojnie, która zmieniła Rondo R. Romanyszyn i A. Łesiwa oraz Wojnie J. J. Letrii i A. Letrii. Celem jest sprawdzenie, w jakim stopniu zagadnienie to omawiane jest w aspekcie emocjonalnym, intelektualnym oraz historycznym. Analiza elementów wizualnych i słownych prowadzi do wniosku, że książki te oddziaływają przede wszystkim afektywnie, a dominującą przedstawianą emocją jest lęk. Większość analizowanych książek dąży do jego łagodzenia, przede wszystkim przez wprowadzenie pozytywnego zakończenia. Jedynie Wojna wyłamuje się z tej konwencji, każąc pytać o granice pedagogiki grozy. Komponent intelektualny najsilniej reprezentowany jest we Wrogu, przynosząc refleksje na temat odpowiedzialności za wojnę oraz mechanizmy angażowania w nią jednostek. Zauważyć przy tym należy, że obecność tego aspektu w prezentacji konfliktu zbrojnego nie jest zależna od projektowanego przez wydawcę wieku odbiorców. Komponenty historyczne są słabo widoczne w omawianych utworach, pozostają niedopowiedziane, ale dostępne wiedzy dorosłego, lub dotyczą detali. Prowadzi to do wniosku, że analizowane książki kreują antywojenne postawy, przede wszystkim odwołując się do emocji, co nie zapewnia jednak bezpieczeństwa emocjonalnego dziecięcych odbiorców.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43686097","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł dąży do ustalenia podstawy polskiego przekładu starofrancuskiego romansu o „pięknej Magielonie”. Polska wersja została przełożona w wieku XVI, lecz nie z francuskiego, tylko za pośrednictwem wersji niemieckiej lub czeskiej. Dotychczas brak było badań, które pozwoliłyby określić podstawę polskiego tłumaczenia, przekazanego w kilku wydaniach siedemnastowiecznych. Analiza przedstawiona w niniejszej rozprawie dotyczy delimitacji tekstu, czyli podziału treści na rozdziały w polskich drukach w porównaniu do niemieckich wydań z XVI wieku oraz do wersji czeskiej (poświadczonej dopiero z wieku XVIII), jak również porównania inicjalnych zdań rozdziałów. Pozwala sformułować wniosek, że polski przekład powstał najprawdopodobniej z wersji niemieckiej, z wydania zawierającego pierwotną segmentację tekstu niemieckiego, który w drugiej połowie XVI wieku wydawany był w redakcji wtórnej z drobniejszą segmentacją tekstu.
{"title":"Historia o Magielonie, królewnie neapolitańskiej. Pytanie o podstawę polskiego przekładu","authors":"Krystyna Wierzbicka-Trwoga, Izabela Winiarska-Górska","doi":"10.14746/por.2023.1.22","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.22","url":null,"abstract":"Artykuł dąży do ustalenia podstawy polskiego przekładu starofrancuskiego romansu o „pięknej Magielonie”. Polska wersja została przełożona w wieku XVI, lecz nie z francuskiego, tylko za pośrednictwem wersji niemieckiej lub czeskiej. Dotychczas brak było badań, które pozwoliłyby określić podstawę polskiego tłumaczenia, przekazanego w kilku wydaniach siedemnastowiecznych. Analiza przedstawiona w niniejszej rozprawie dotyczy delimitacji tekstu, czyli podziału treści na rozdziały w polskich drukach w porównaniu do niemieckich wydań z XVI wieku oraz do wersji czeskiej (poświadczonej dopiero z wieku XVIII), jak również porównania inicjalnych zdań rozdziałów. Pozwala sformułować wniosek, że polski przekład powstał najprawdopodobniej z wersji niemieckiej, z wydania zawierającego pierwotną segmentację tekstu niemieckiego, który w drugiej połowie XVI wieku wydawany był w redakcji wtórnej z drobniejszą segmentacją tekstu.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43105067","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł odnosi się do książki Reprezentacje i konstrukty dzieciństwa w literaturze oraz kulturze XX i XXI wieku, red. Alicja Dąbrowska, Robert Mielhorski, Beata Morzyńska-Wrzosek, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2022. To zbiorowa monografia poświęcona prezentacji obrazu/figury dziecka w literaturze fikcyjnej i intymistycznej, literaturze dla dorosłych i dla dzieci, a także w podręcznikach, w teatrze, fotografii, kartach gratulacyjnych, malarstwie. Sposób ukazywania dziecka w przestrzeni sztuki zmienia się. Współcześnie portrety dziecka wahają się między reprezentacją a konstrukcją jego obrazu, ale zdaje się przeważać przekonanie twórców i świadomość odbiorców, że każdej prezentacji jest bliżej do kreacji niż do „mimetycznego odwzorowania”. Autorzy prezentują szeroki wachlarz ujęć, co omawianą książkę czyni ciekawą lekturą.
{"title":"Między reprezentacją a konstruktem dzieciństwa","authors":"Bernadetta Żynis","doi":"10.14746/por.2023.1.24","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.24","url":null,"abstract":"Artykuł odnosi się do książki Reprezentacje i konstrukty dzieciństwa w literaturze oraz kulturze XX i XXI wieku, red. Alicja Dąbrowska, Robert Mielhorski, Beata Morzyńska-Wrzosek, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2022. To zbiorowa monografia poświęcona prezentacji obrazu/figury dziecka w literaturze fikcyjnej i intymistycznej, literaturze dla dorosłych i dla dzieci, a także w podręcznikach, w teatrze, fotografii, kartach gratulacyjnych, malarstwie. Sposób ukazywania dziecka w przestrzeni sztuki zmienia się. Współcześnie portrety dziecka wahają się między reprezentacją a konstrukcją jego obrazu, ale zdaje się przeważać przekonanie twórców i świadomość odbiorców, że każdej prezentacji jest bliżej do kreacji niż do „mimetycznego odwzorowania”. Autorzy prezentują szeroki wachlarz ujęć, co omawianą książkę czyni ciekawą lekturą.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45020736","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł jest próbą przekrojowego oglądu zasad konstrukcji bohatera dziecięcego w literaturze polskiego romantyzmu, z odniesieniem do postaci z wybranej literatury powszechnej tego okresu. Przełom, jaki dokonał się w sposobie przedstawiania dziecka, jego doświadczeń i emocji oraz wartościowania okresu dzieciństwa przez twórców romantyzmu, inspiruje do poszukiwania odpowiedzi na pytania, jakie walory dostrzeżono w dzieciach, co stanowiło o ich wyjątkowości, jak kształtowały się ich relacje z dorosłymi, z rówieśnikami i rodzeństwem, na czym polegała specyfika ich wrażliwości i odmienności w sposobie oglądu świata oraz konfrontacji z doświadczeniami egzystencji, często traumatycznymi, prowadzącymi do śmierci samobójczej. Odkrycie dziecka jako bytu autonomicznego zaowocowało rewolucyjnym podejściem twórców romantyzmu czyniących z istot niedorosłych, obok szalonych, ludu i poety, rewelatorów romantycznego światopoglądu, w tym epistemologii wspartej na pozarozumowym sposobie poznawania świata, objaśniania jego złożonych mechanizmów.
{"title":"Dzieci romantyczne – na krawędzi życia i śmierci","authors":"B. Zwolińska","doi":"10.14746/por.2023.1.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.8","url":null,"abstract":"Artykuł jest próbą przekrojowego oglądu zasad konstrukcji bohatera dziecięcego w literaturze polskiego romantyzmu, z odniesieniem do postaci z wybranej literatury powszechnej tego okresu. Przełom, jaki dokonał się w sposobie przedstawiania dziecka, jego doświadczeń i emocji oraz wartościowania okresu dzieciństwa przez twórców romantyzmu, inspiruje do poszukiwania odpowiedzi na pytania, jakie walory dostrzeżono w dzieciach, co stanowiło o ich wyjątkowości, jak kształtowały się ich relacje z dorosłymi, z rówieśnikami i rodzeństwem, na czym polegała specyfika ich wrażliwości i odmienności w sposobie oglądu świata oraz konfrontacji z doświadczeniami egzystencji, często traumatycznymi, prowadzącymi do śmierci samobójczej. Odkrycie dziecka jako bytu autonomicznego zaowocowało rewolucyjnym podejściem twórców romantyzmu czyniących z istot niedorosłych, obok szalonych, ludu i poety, rewelatorów romantycznego światopoglądu, w tym epistemologii wspartej na pozarozumowym sposobie poznawania świata, objaśniania jego złożonych mechanizmów.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44418829","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：