Podczas gdy we współczesnym czeskim dyskursie publicznym wciąż żywy i wspomagany przez produkcję kulturalną pozostaje etos emigracji z czasów czechosłowackich, Czechy stają się państwem imigracyjnym i w ich polu literackim wyraźnie dostrzegalna jest przestrzeń na literaturę pisaną przez migrantów i o migrantach. Ponieważ autorzy, których biografie pozwalałyby na jej tworzenie z licencją „autentyczności”, są nieliczni, narracje dotyczące doświadczenia migracji mają charakter zapośredniczenia, głównie przez pisarzy tworzących współczesny czeski kanon i/lub mainstream literacki. Na przykładzie wybranych tekstów, które temat ten podejmują, wskazać można kilka strategii reprezentacji doświadczenia migracji (również tej zarobkowej) i uchodźstwa (wywrotowy potencjał zmian demograficznych, dydaktyczne podłoże prób tworzenia uniwersalizujących narracji o uchodźstwie, próby tworzenia czeskiego podmiotu uchodźczego) oraz tropy, poprzez które literatura ta potencjalnie otwiera się na dyskurs postmigracji.
{"title":"„Kiedyś to tego nie było” – współczesna czeska proza a tematy migracji","authors":"Joanna Derdowska","doi":"10.14746/por.2022.2.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.2.14","url":null,"abstract":"Podczas gdy we współczesnym czeskim dyskursie publicznym wciąż żywy i wspomagany przez produkcję kulturalną pozostaje etos emigracji z czasów czechosłowackich, Czechy stają się państwem imigracyjnym i w ich polu literackim wyraźnie dostrzegalna jest przestrzeń na literaturę pisaną przez migrantów i o migrantach. Ponieważ autorzy, których biografie pozwalałyby na jej tworzenie z licencją „autentyczności”, są nieliczni, narracje dotyczące doświadczenia migracji mają charakter zapośredniczenia, głównie przez pisarzy tworzących współczesny czeski kanon i/lub mainstream literacki. Na przykładzie wybranych tekstów, które temat ten podejmują, wskazać można kilka strategii reprezentacji doświadczenia migracji (również tej zarobkowej) i uchodźstwa (wywrotowy potencjał zmian demograficznych, dydaktyczne podłoże prób tworzenia uniwersalizujących narracji o uchodźstwie, próby tworzenia czeskiego podmiotu uchodźczego) oraz tropy, poprzez które literatura ta potencjalnie otwiera się na dyskurs postmigracji.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48372731","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
In the paper, three contemporary science fiction novels are compared: Die Zukunft des Mars (2013) by Georg Klein, Kameleon (2008) by Rafał Kosik, and Fugl (2019) by Sigbjørn Skåden. As possible scenarios of a future colonisation of other planets, the novels represent three different patterns of human existence in extraterrestrial ecosystems: adaptation, imitation, and indifference. They are discussed in the context of contemporary speculative narrations on human life outside of Earth.
本文比较了三部当代科幻小说：格奥尔格·克莱因的《火星之死》（Die Zukunft des Mars）（2013）、拉法·科西克的《卡米伦》（Kameleon）（2008）和西格恩·斯科登的《Fugl》（2019）。作为未来其他星球殖民的可能场景，这些小说代表了人类在地外生态系统中存在的三种不同模式：适应、模仿和冷漠。它们是在当代关于地球以外人类生活的推测性叙述的背景下讨论的。
{"title":"Three Visions of Humanity in Extraterrestrial Ecosystems: Klein, Kosik, Skåden","authors":"Rafał Pokrywka","doi":"10.14746/por.2022.1.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.8","url":null,"abstract":"In the paper, three contemporary science fiction novels are compared: Die Zukunft des Mars (2013) by Georg Klein, Kameleon (2008) by Rafał Kosik, and Fugl (2019) by Sigbjørn Skåden. As possible scenarios of a future colonisation of other planets, the novels represent three different patterns of human existence in extraterrestrial ecosystems: adaptation, imitation, and indifference. They are discussed in the context of contemporary speculative narrations on human life outside of Earth.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47706205","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł dotyczy relacji państwo – las i tego, jak i kiedy państwo tworzy dyskursy na temat lasu, tak aby służyły jego bieżącym celom i aktualnej polityce. Jest to studium przypadku państwa polskiego i jego podejścia do praktyk odnawiania lasów (ang. forest restoration). Przyglądając się minionym działaniom od roku 1918, za pomocą których polskie państwo odtwarzało las, tekst śledzi praktyki dyskursywnej nacjonalizacji lasów. Łącząc perspektywę historyczną ze współczesnymi dyskusjami na temat odnowy ekosystemów leśnych w ramach Unii Europejskiej i globalnych agend, tekst proponuje refleksję na temat relacji władzy wpisanych i ucieleśnianych przez działania związane z zarządzaniem przyrodą. Tekst dotyka szerszej refleksji na temat zarządzania przyrodą i wpisanych w nie relacje władzy, a także analizuje to, jak „środowisko” i kwestie dotyczące środowiska skonstruowane zostały jako dziedziny wymagające regulacji i ochrony państwa. Artykuł, skupiając się na sadzeniu, a nie na wycinaniu lasów, opisuje zastosowanie narzędzi polityki zarządzania środowiskiem w celu utrzymania władzy nad dyskursywnymi i materialnymi działaniami w odniesieniu do krajobrazu przez państwa i/lub międzynarodowe agendy. Ramą spinającą refleksje tego eseju jest polityka ekologiczna połączona z historią i antropologią środowiskową.
{"title":"Odtwarzając las – odtwarzając państwo. Esej o zalesianiu","authors":"A. Konczal","doi":"10.14746/por.2022.1.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.3","url":null,"abstract":"Artykuł dotyczy relacji państwo – las i tego, jak i kiedy państwo tworzy dyskursy na temat lasu, tak aby służyły jego bieżącym celom i aktualnej polityce. Jest to studium przypadku państwa polskiego i jego podejścia do praktyk odnawiania lasów (ang. forest restoration). Przyglądając się minionym działaniom od roku 1918, za pomocą których polskie państwo odtwarzało las, tekst śledzi praktyki dyskursywnej nacjonalizacji lasów. Łącząc perspektywę historyczną ze współczesnymi dyskusjami na temat odnowy ekosystemów leśnych w ramach Unii Europejskiej i globalnych agend, tekst proponuje refleksję na temat relacji władzy wpisanych i ucieleśnianych przez działania związane z zarządzaniem przyrodą. Tekst dotyka szerszej refleksji na temat zarządzania przyrodą i wpisanych w nie relacje władzy, a także analizuje to, jak „środowisko” i kwestie dotyczące środowiska skonstruowane zostały jako dziedziny wymagające regulacji i ochrony państwa. Artykuł, skupiając się na sadzeniu, a nie na wycinaniu lasów, opisuje zastosowanie narzędzi polityki zarządzania środowiskiem w celu utrzymania władzy nad dyskursywnymi i materialnymi działaniami w odniesieniu do krajobrazu przez państwa i/lub międzynarodowe agendy. Ramą spinającą refleksje tego eseju jest polityka ekologiczna połączona z historią i antropologią środowiskową.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45786021","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
In dem Beitrag wird auf ein in der deutschsprachigen Literatur neues Genre, das „Nature Writing“ eingegangen. Die Gattung feiert auf dem englischsprachigen Literaturmarkt seit geraumer Zeit Erfolge, in der deutschsprachigen Literatur erscheinen erst die ersten Romane und Lyrikbände, die aus der Naturerfahrung entstanden sind; zu erwähnen sind hier Texte von Norbert Scheuer, Esther Kinsky, Marcel Beyer, Marion Poschmann, Laura Freudenthaler, Ulrike Draesner, Sabine Scho, Christian Lehnert, Silke Scheuermann und Gerhard Falkner. Als Paradebeispiel dieser Gattung werden in dem Beitrag die Erzählung von Laura Freudenthaler „Der heißeste Sommer“ ( 2020 ) und der Roman von Norbert Scheuer „Winterbienen“ ( 2019 ) vorgestellt.
{"title":"Von Bienen, Mäusen und dem Fegefeuer. Deutschsprachiges Schreiben aus der Naturerfahrung","authors":"Monika Wolting","doi":"10.14746/por.2022.1.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.7","url":null,"abstract":"In dem Beitrag wird auf ein in der deutschsprachigen Literatur neues Genre, das „Nature Writing“ eingegangen. Die Gattung feiert auf dem englischsprachigen Literaturmarkt seit geraumer Zeit Erfolge, in der deutschsprachigen Literatur erscheinen erst die ersten Romane und Lyrikbände, die aus der Naturerfahrung entstanden sind; zu erwähnen sind hier Texte von Norbert Scheuer, Esther Kinsky, Marcel Beyer, Marion Poschmann, Laura Freudenthaler, Ulrike Draesner, Sabine Scho, Christian Lehnert, Silke Scheuermann und Gerhard Falkner. Als Paradebeispiel dieser Gattung werden in dem Beitrag die Erzählung von Laura Freudenthaler „Der heißeste Sommer“ ( 2020 ) und der Roman von Norbert Scheuer „Winterbienen“ ( 2019 ) vorgestellt.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48862488","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł stanowi próbę ekokrytycznego odczytania fantastycznonaukowej powieści Franka Herberta zatytułowanej „Diuna”. Punktem wyjścia do rozważań nad zaprojektowaną na poziomie fikcji literackiej pustynną planetą Arrakis i jej specyficznym bezwodnym ekosystemem, jest poszukiwanie ekomimetycznych analogii wobec antropocenicznej kondycji świata obserwowanego przez autora w pierwszej połowie XX wieku. Ekoprofetyczne świadectwo epoki człowieka, za jakie można uznać warstwę fabularną „Diuny”, czerpie zarówno z ekologicznych jak i antropologicznych obserwacji autora dotyczących społeczności przystosowanych do życia na terenach pustyni; wizualizuje także czytelnikowi potencjalne scenariusze przyszłości w świecie pozbawionym wody. Spekulatywny charakter prozy Herberta pokazuje, jak myślenie o końcu antropocenu stymuluje ćwiczenie antropologicznej wyobraźni, która zamiast wizji planetarnej zagłady, pozwala projektować nieapokaliptyczne scenariusze nowego początku.
{"title":"Ekoprofetyzm Diuny Franka Herberta","authors":"Mikołaj Smykowski","doi":"10.14746/por.2022.1.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.14","url":null,"abstract":"Artykuł stanowi próbę ekokrytycznego odczytania fantastycznonaukowej powieści Franka Herberta zatytułowanej „Diuna”. Punktem wyjścia do rozważań nad zaprojektowaną na poziomie fikcji literackiej pustynną planetą Arrakis i jej specyficznym bezwodnym ekosystemem, jest poszukiwanie ekomimetycznych analogii wobec antropocenicznej kondycji świata obserwowanego przez autora w pierwszej połowie XX wieku. Ekoprofetyczne świadectwo epoki człowieka, za jakie można uznać warstwę fabularną „Diuny”, czerpie zarówno z ekologicznych jak i antropologicznych obserwacji autora dotyczących społeczności przystosowanych do życia na terenach pustyni; wizualizuje także czytelnikowi potencjalne scenariusze przyszłości w świecie pozbawionym wody. Spekulatywny charakter prozy Herberta pokazuje, jak myślenie o końcu antropocenu stymuluje ćwiczenie antropologicznej wyobraźni, która zamiast wizji planetarnej zagłady, pozwala projektować nieapokaliptyczne scenariusze nowego początku.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46550304","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
21 maja 2019 roku Anthropocene Working Group uznała, że rozpoczęła się już nowa epoka geologiczna w historii Ziemi – antropocen. Autorka artykułu uznała, że interdyscyplinarny dyskurs dotyczący zmian klimatycznych nie może pominąć ogrodniczej działalności człowieka. Antropocen określany jest mianem epoki wyparcia, krótkowzroczności i nieodwracalnych strat, co znajduje odzwierciedlenie także w działaniach wielu współczesnych ogrodników amatorów. Autorka prezentuje dwie wizje ogrodów: powstałego w zgodnej koegzystencji człowieka i natury oraz zdominowanego przez człowieka. Konfrontuje w swoim artykule informacje zawarte w poradnikach ogrodniczych z wiedzą obecnych na portalach społecznościowych ogrodników amatorów. Celem artykułu jest pokazanie, w jakim kierunku rozwija się współczesne ogrodnictwo. Analizując wybrane teksty, autorka poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy ogrodnicy, widząc zmiany klimatyczne, są w stanie wyrwać się z marazmu i zacząć pracować na rzecz środowiska, czy też nadal pozostaną w sferze dotychczasowych działań.
{"title":"Nowy Eden. Wpływ ogrodnika i jego dzieła – ogrodu na proces zmian klimatycznych","authors":"Eliza Grzelak","doi":"10.14746/por.2022.1.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.4","url":null,"abstract":"21 maja 2019 roku Anthropocene Working Group uznała, że rozpoczęła się już nowa epoka geologiczna w historii Ziemi – antropocen. Autorka artykułu uznała, że interdyscyplinarny dyskurs dotyczący zmian klimatycznych nie może pominąć ogrodniczej działalności człowieka. Antropocen określany jest mianem epoki wyparcia, krótkowzroczności i nieodwracalnych strat, co znajduje odzwierciedlenie także w działaniach wielu współczesnych ogrodników amatorów. Autorka prezentuje dwie wizje ogrodów: powstałego w zgodnej koegzystencji człowieka i natury oraz zdominowanego przez człowieka. Konfrontuje w swoim artykule informacje zawarte w poradnikach ogrodniczych z wiedzą obecnych na portalach społecznościowych ogrodników amatorów. Celem artykułu jest pokazanie, w jakim kierunku rozwija się współczesne ogrodnictwo. Analizując wybrane teksty, autorka poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy ogrodnicy, widząc zmiany klimatyczne, są w stanie wyrwać się z marazmu i zacząć pracować na rzecz środowiska, czy też nadal pozostaną w sferze dotychczasowych działań.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47468234","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem artykułu jest omówienie wiatru w prozie Brunona Schulza. Do interpretacji zagadnienia wykorzystana została zaproponowana przez Timothy’ego Mortona kategoria hiperobiektu, a także założenie ontologii skierowanej na przedmiot. Wykorzystanie tej filozofii pozwoliło na dostrzeżenie w prozie Schulza fragmentów pre-zentujących środowisko, szczególnie wiatr, w przestrzeni miejskiej. Pisarz przypisuje opisywanym zjawiskom atmosferycznym różne znaczenia – służą mu do budowania nastroju zagrożenia, ale także do zarysowania utopii spokoju i wyciszenia.
{"title":"Interobiektywność wiatru w prozie Brunona Schulza","authors":"Paweł Tomczok","doi":"10.14746/por.2022.1.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.13","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest omówienie wiatru w prozie Brunona Schulza. Do interpretacji zagadnienia wykorzystana została zaproponowana przez Timothy’ego Mortona kategoria hiperobiektu, a także założenie ontologii skierowanej na przedmiot. Wykorzystanie tej filozofii pozwoliło na dostrzeżenie w prozie Schulza fragmentów pre-zentujących środowisko, szczególnie wiatr, w przestrzeni miejskiej. Pisarz przypisuje opisywanym zjawiskom atmosferycznym różne znaczenia – służą mu do budowania nastroju zagrożenia, ale także do zarysowania utopii spokoju i wyciszenia.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49219946","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Tekst artykułu stanowi recenzję dzieła Dezorientacje. Antologia polskiej literatury queer pod redakcją Alessandro Amenty, Tomasza Kaliściaka i Błażeja Warkockiego, które ukazało się w 2021 roku. Na antologię składa się obszerny zbiór fragmentów z utworów kanonicznych oraz pozostających na marginesie literatury polskiej. Reprezentacje twórczości różnorodnej pod względem tematyki, twórców i gatunków, rozciągające się czasowo od osiemnastego wieku do współczesności, rzucają nowe, pozbawione uprzedzeń światło na tradycję historycznoliteracką, destabilizując separatystyczne podziały na centrum- peryferie, wysoki- niski, męski- kobiecy, które dotychczas kształtowały kanon literatury polskiej. Tym samym do rąk polskich czytelników trafia dzieło bez uprzedzeń i bez granic, otwarte na uzupełnienia i dające przestrzeń interpretacji, ale wypracowane na bazie teorii queer i samo, pod względem treści i metodologii doboru utworów, będące queerowym. Amenta, Kaliściak i Warkocki przechwytują kanon z potencjałem wywrotowym, tworząc antologię, którą można czytać zarówno jako podręcznik, jak i spójną, wielowątkową narrację.
{"title":"Literatura bez granic","authors":"I. Sobczak","doi":"10.14746/por.2022.1.25","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.25","url":null,"abstract":"Tekst artykułu stanowi recenzję dzieła Dezorientacje. Antologia polskiej literatury queer pod redakcją Alessandro Amenty, Tomasza Kaliściaka i Błażeja Warkockiego, które ukazało się w 2021 roku. Na antologię składa się obszerny zbiór fragmentów z utworów kanonicznych oraz pozostających na marginesie literatury polskiej. Reprezentacje twórczości różnorodnej pod względem tematyki, twórców i gatunków, rozciągające się czasowo od osiemnastego wieku do współczesności, rzucają nowe, pozbawione uprzedzeń światło na tradycję historycznoliteracką, destabilizując separatystyczne podziały na centrum- peryferie, wysoki- niski, męski- kobiecy, które dotychczas kształtowały kanon literatury polskiej. Tym samym do rąk polskich czytelników trafia dzieło bez uprzedzeń i bez granic, otwarte na uzupełnienia i dające przestrzeń interpretacji, ale wypracowane na bazie teorii queer i samo, pod względem treści i metodologii doboru utworów, będące queerowym. Amenta, Kaliściak i Warkocki przechwytują kanon z potencjałem wywrotowym, tworząc antologię, którą można czytać zarówno jako podręcznik, jak i spójną, wielowątkową narrację.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45161029","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł omawia genezę dyskursu zabójstw z motywów seksualnych, których sprawcy nazywani byli „zabójcami z lubieżności”, a potocznie „wampirami”. Postaci te przedstawiane były – zgodnie z formatem ukształtowanym przez kryminalistykę i prasę początku XX wieku – jako emanacje silnie przekształconego antropogennie woundscape’u ( M. Seltzer ). Proces konstruowania postaci „wampira” poprzez othering wchodził tym samym w konflikt z dynamiką procesów modernizacji. Po następujących po sobie przełomach politycznych opowieści o „wampirach” poddawano kolejnym rewizjom, a obecnie w Polsce narracje o ich czynach wpisują się w hauntologiczny nurt „peerelowskiego gotyku”.
{"title":"Czerwone wampiry. Geneza i funkcjonowanie kulturowego dyskursu lustmordu w PRL","authors":"M. Kamińska","doi":"10.14746/por.2022.1.20","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.20","url":null,"abstract":"Artykuł omawia genezę dyskursu zabójstw z motywów seksualnych, których sprawcy nazywani byli „zabójcami z lubieżności”, a potocznie „wampirami”. Postaci te przedstawiane były – zgodnie z formatem ukształtowanym przez kryminalistykę i prasę początku XX wieku – jako emanacje silnie przekształconego antropogennie woundscape’u ( M. Seltzer ). Proces konstruowania postaci „wampira” poprzez othering wchodził tym samym w konflikt z dynamiką procesów modernizacji. Po następujących po sobie przełomach politycznych opowieści o „wampirach” poddawano kolejnym rewizjom, a obecnie w Polsce narracje o ich czynach wpisują się w hauntologiczny nurt „peerelowskiego gotyku”.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44212263","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Tematem niniejszego tekstu jest projekt audiowizualny Dęby? Stefana Wojneckiego, który powstał przy współpracy Marii Ewy Wiesner oraz Jerzego Dorna w 1974 roku i był dotąd nieobecny w literaturze historyczno-artystycznej i w historii polskiej fotografii. Dzieło to zostało przedstawione jako przykład sztuki ekologicznej, która nie tylko manifestuje konieczność ochrony środowiska, ale skłania do empatycznego przewartościowania relacji społeczno-środowiskowych. W reprezentowanym w Dębach? doświadczeniu chorowania i bycia poddanym operacjom ratującym życie autorka dostrzega idee antycypujące posthumanistyczne zniesienie hierarchicznej dominacji człowieka na rzecz równościowych relacji bytów ludzkich i nie-ludzkich.
{"title":"Operacje społeczno-przyrodnicze w diaporamie Dęby? Stefana Wojneckiego","authors":"Dorota Łuczak","doi":"10.14746/por.2022.1.18","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.18","url":null,"abstract":"Tematem niniejszego tekstu jest projekt audiowizualny Dęby? Stefana Wojneckiego, który powstał przy współpracy Marii Ewy Wiesner oraz Jerzego Dorna w 1974 roku i był dotąd nieobecny w literaturze historyczno-artystycznej i w historii polskiej fotografii. Dzieło to zostało przedstawione jako przykład sztuki ekologicznej, która nie tylko manifestuje konieczność ochrony środowiska, ale skłania do empatycznego przewartościowania relacji społeczno-środowiskowych. W reprezentowanym w Dębach? doświadczeniu chorowania i bycia poddanym operacjom ratującym życie autorka dostrzega idee antycypujące posthumanistyczne zniesienie hierarchicznej dominacji człowieka na rzecz równościowych relacji bytów ludzkich i nie-ludzkich.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41707922","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：