Artykuł traktuje o dyskursach współczesnych polskich reporterów-podróżników na temat losów pomników Lenina (i mauzoleum na placu Czerwonym) po rozpadzie Związku Sowieckiego. Problematyka zaprezentowana została w szerszym kontekście interpretacyjnym. Szczególnie ważne dla autorki było ujęcia pomnika w sposób „biograficzny”, z uwzględnieniem ostatniego, (czasem finalnego) etapu jego „życia”. Podróżnicy, którzy „odczytują” i „przekładają” na słowa postsowieckie artefakty wodza rewolucji bolszewickiej próbują zarysować tło społeczno-polityczne warunkujące los komunistycznych monumentów.
{"title":"„Leniny” w czasoprzestrzeni Rosji. Oczami polskich podróżników","authors":"Ewa Pogonowska","doi":"10.14746/por.2022.1.21","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.21","url":null,"abstract":"Artykuł traktuje o dyskursach współczesnych polskich reporterów-podróżników na temat losów pomników Lenina (i mauzoleum na placu Czerwonym) po rozpadzie Związku Sowieckiego. Problematyka zaprezentowana została w szerszym kontekście interpretacyjnym. Szczególnie ważne dla autorki było ujęcia pomnika w sposób „biograficzny”, z uwzględnieniem ostatniego, (czasem finalnego) etapu jego „życia”. Podróżnicy, którzy „odczytują” i „przekładają” na słowa postsowieckie artefakty wodza rewolucji bolszewickiej próbują zarysować tło społeczno-polityczne warunkujące los komunistycznych monumentów.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42026052","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Autor przedstawia rozwój relacji między Zygmuntem Krasińskim i Cyprianem Norwidem, eksponując i komentując przede wszystkim punkt widzenia pierwszego z tych pisarzy, wyrażany w listach do wielu adresatów. Wskazuje na przyczyny rozczarowania Krasińskiego, który próbował zająć w stosunku do Norwida postawę mentora literackiego i duchowego przewodnika. Autor Irydiona wywierał presję na rzecz zmiany stylu u młodszego przyjaciela, zarzucał mu nadmiar wieloznaczności, „ciemność mowy”, która utrudnia zrozumienie sensu myślowego ambitnych dzieł poetyckich. Norwid tę krytykę odrzucił, bronił prawa do indywidualizacji stylu i języka, przyjmował założenie, że literatura musi zmuszać czytelnika do wysiłku indywidualnego i czynnego odbioru dzieła sztuki. Autor stawia tezę, iż w sporze tym ujawniły się fundamentalne różnice w podejściu do reguł tworzenia, Krasiński odwoływał się bowiem do idei poety-wieszcza i przewodnika, charakterystycznej dla pierwszej generacji romantyków, natomiast Norwid wykraczał poza romantyczny standard.
{"title":"Norwid według Krasińskiego, czyli zawód nieproszonego wychowawcy","authors":"Jerzy Fiećko","doi":"10.14746/por.2022.1.23","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.23","url":null,"abstract":"Autor przedstawia rozwój relacji między Zygmuntem Krasińskim i Cyprianem Norwidem, eksponując i komentując przede wszystkim punkt widzenia pierwszego z tych pisarzy, wyrażany w listach do wielu adresatów. Wskazuje na przyczyny rozczarowania Krasińskiego, który próbował zająć w stosunku do Norwida postawę mentora literackiego i duchowego przewodnika. Autor Irydiona wywierał presję na rzecz zmiany stylu u młodszego przyjaciela, zarzucał mu nadmiar wieloznaczności, „ciemność mowy”, która utrudnia zrozumienie sensu myślowego ambitnych dzieł poetyckich. Norwid tę krytykę odrzucił, bronił prawa do indywidualizacji stylu i języka, przyjmował założenie, że literatura musi zmuszać czytelnika do wysiłku indywidualnego i czynnego odbioru dzieła sztuki. Autor stawia tezę, iż w sporze tym ujawniły się fundamentalne różnice w podejściu do reguł tworzenia, Krasiński odwoływał się bowiem do idei poety-wieszcza i przewodnika, charakterystycznej dla pierwszej generacji romantyków, natomiast Norwid wykraczał poza romantyczny standard.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41444505","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Książka Karla Čapka Měl jsem psa a kočku (Miałem psa i kota) ukazała się (pośmiertnie) w 1939 roku na czeskim rynku wydawniczym. Publikacja ta, składająca się z kilku esejów, opowieści o foksterierze Dášeńce i humorystycznego przewodnika po rasach psów, była traktowana przez badaczy literatury głównie jako swego rodzaju hybrydyczny bricolage różnych gatunków literackich i publicystycznych. Zamieszczone w niej opowieści o zwierzętach czerpią materiał tematyczny z codziennej i empirycznej obserwacji i nie wymagają korzystania z systemów kulturowych odniesień i wyobrażeń. Ich odbiór wymaga jednak wiedzy powszechnej, dostępnej dla tych (czyli właściwie dla wszystkich), którzy mieli do czynienia ze zwierzętami domowymi i dzięki temu są w stanie potwierdzić te spostrzeżenia, skonfrontować je z własnym doświadczeniem i w efekcie docenić trafność i wnikliwość diagnoz przedstawionych przez autora. Paradoksalne konkluzje, które Čapek wywodzi ze swych spostrzeżeń, wytrącają czytelnika z rutyny poznawczej i pokazują, że problem życia emocjonalnego i intelektualnego zwierząt jest bardziej skomplikowany, niż to się zwykło uważać. Narracyjne portrety psich i kocich bohaterów służą przede wszystkim budowaniu modeli antropologicznych, dla których wzorce zachowań zwierząt stanowią przekonującą (bo sprowadzoną do uproszczonych „podstawowych” matryc behawioralnych) egzemplifikację.
{"title":"„Nie z nienawiścią, lecz z pogardą patrzy kot na psa”. Čapkowskie uwagi na temat psychiki zwierzęcej","authors":"Anna Gawarecka","doi":"10.14746/por.2022.1.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.10","url":null,"abstract":"Książka Karla Čapka Měl jsem psa a kočku (Miałem psa i kota) ukazała się (pośmiertnie) w 1939 roku na czeskim rynku wydawniczym. Publikacja ta, składająca się z kilku esejów, opowieści o foksterierze Dášeńce i humorystycznego przewodnika po rasach psów, była traktowana przez badaczy literatury głównie jako swego rodzaju hybrydyczny bricolage różnych gatunków literackich i publicystycznych. Zamieszczone w niej opowieści o zwierzętach czerpią materiał tematyczny z codziennej i empirycznej obserwacji i nie wymagają korzystania z systemów kulturowych odniesień i wyobrażeń. Ich odbiór wymaga jednak wiedzy powszechnej, dostępnej dla tych (czyli właściwie dla wszystkich), którzy mieli do czynienia ze zwierzętami domowymi i dzięki temu są w stanie potwierdzić te spostrzeżenia, skonfrontować je z własnym doświadczeniem i w efekcie docenić trafność i wnikliwość diagnoz przedstawionych przez autora. Paradoksalne konkluzje, które Čapek wywodzi ze swych spostrzeżeń, wytrącają czytelnika z rutyny poznawczej i pokazują, że problem życia emocjonalnego i intelektualnego zwierząt jest bardziej skomplikowany, niż to się zwykło uważać. Narracyjne portrety psich i kocich bohaterów służą przede wszystkim budowaniu modeli antropologicznych, dla których wzorce zachowań zwierząt stanowią przekonującą (bo sprowadzoną do uproszczonych „podstawowych” matryc behawioralnych) egzemplifikację.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46833862","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł stanowi próbę odczytania różnego typu reportaży, które traktują o relacjach ludzko-zwierzęcych (Wilki Adama Wajraka oraz I ktoś rzucił za nim zdechłego psa Jeana Rolina). Każdy z tych tekstów dotyczy innej kategorii, w jakiej klasyfikujemy zwierzęta (dzikie, towarzyszące), lecz autorzy poddają te kategorie dekonstrukcji. Dzięki temu interpretacja wspomnianych reportaży stała się też przyczynkiem do rozważenia takich kwestii, jak „dzikość”, empatia w relacjach ludzko-zwierzęcych, kulturowe uwarunkowania traktowania określonych gatunków zwierząt, szowinizm gatunkowy itd. Rozważania te zostały ujęte, co oczywiste, w duchu refleksji posthumanistycznej, ale przede wszystkim – zwrotu etycznego. Wstępem do całości stały się z kolei refleksje nad odmianą gatunkową, jaką jest reportaż przyrodniczy, i jej ewolucją w kontekście zmian, które dokonały się w myśli humanistycznej (np. zanegowanie podziału na naturę i kulturę).
{"title":"Ekoliteratura w kontekście animal studies i zwrotu etycznego","authors":"K. Szalewska","doi":"10.14746/por.2022.1.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.6","url":null,"abstract":"Artykuł stanowi próbę odczytania różnego typu reportaży, które traktują o relacjach ludzko-zwierzęcych (Wilki Adama Wajraka oraz I ktoś rzucił za nim zdechłego psa Jeana Rolina). Każdy z tych tekstów dotyczy innej kategorii, w jakiej klasyfikujemy zwierzęta (dzikie, towarzyszące), lecz autorzy poddają te kategorie dekonstrukcji. Dzięki temu interpretacja wspomnianych reportaży stała się też przyczynkiem do rozważenia takich kwestii, jak „dzikość”, empatia w relacjach ludzko-zwierzęcych, kulturowe uwarunkowania traktowania określonych gatunków zwierząt, szowinizm gatunkowy itd. Rozważania te zostały ujęte, co oczywiste, w duchu refleksji posthumanistycznej, ale przede wszystkim – zwrotu etycznego. Wstępem do całości stały się z kolei refleksje nad odmianą gatunkową, jaką jest reportaż przyrodniczy, i jej ewolucją w kontekście zmian, które dokonały się w myśli humanistycznej (np. zanegowanie podziału na naturę i kulturę).","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42116924","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Duże znaczenie dla upowszechniania idei ochrony przyrody w okresie dwudziestolecia międzywojennego miały czasopisma „Naszej Księgarni” – „Płomyk” i „Płomyczek”. Przyroda stanowiła ważny temat utworów literackich, artykułów popularnonaukowych, wierszy, felietonów, porad oraz korespondencji z czytelnikami. Kolejne numery odpowiadały rytmowi roku szkolnego i kalendarza natury. Idea wychowania ekologicznego „Płomyka” i „Płomyczka” była realizowana przez koncepcję współistnienia dzieci, roślin i zwierząt w jednorodnym środowisku. Refleksja nad obecnością świata roślinno-zwierzęcego w przestrzeni miasta i w wiejskim krajobrazie służyła uwrażliwieniu na jego wartości i uczyła uważności w obserwacji nie-ludzkich mieszkańców podwórek, parków, ogrodów, lasów i pól. Widoczna jest dbałość o stworzenie przestrzeni porozumienia i współrozumienia świata natury. Ukazanie koncepcji edukacji ekologicznej jest rekonstrukcją modelu etycznego, w którym dzieci, zwierzęta i rośliny stają się równoprawnymi podmiotami moralnymi, kształtowane są praktyki relacyjne wobec środowiska oraz poczucie sprawstwa w otaczającym świecie.
{"title":"Szkoła uważności i działania. Relacje między światem dziecka a środowiskiem przyrodniczym w czasopismach dziecięcych wydawanych w Drugiej Rzeczypospolitej na przykładzie „Płomyka” i „Płomyczka”","authors":"B. Gromadzka","doi":"10.14746/por.2022.1.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.12","url":null,"abstract":"Duże znaczenie dla upowszechniania idei ochrony przyrody w okresie dwudziestolecia międzywojennego miały czasopisma „Naszej Księgarni” – „Płomyk” i „Płomyczek”. Przyroda stanowiła ważny temat utworów literackich, artykułów popularnonaukowych, wierszy, felietonów, porad oraz korespondencji z czytelnikami. Kolejne numery odpowiadały rytmowi roku szkolnego i kalendarza natury. Idea wychowania ekologicznego „Płomyka” i „Płomyczka” była realizowana przez koncepcję współistnienia dzieci, roślin i zwierząt w jednorodnym środowisku. Refleksja nad obecnością świata roślinno-zwierzęcego w przestrzeni miasta i w wiejskim krajobrazie służyła uwrażliwieniu na jego wartości i uczyła uważności w obserwacji nie-ludzkich mieszkańców podwórek, parków, ogrodów, lasów i pól. Widoczna jest dbałość o stworzenie przestrzeni porozumienia i współrozumienia świata natury. Ukazanie koncepcji edukacji ekologicznej jest rekonstrukcją modelu etycznego, w którym dzieci, zwierzęta i rośliny stają się równoprawnymi podmiotami moralnymi, kształtowane są praktyki relacyjne wobec środowiska oraz poczucie sprawstwa w otaczającym świecie.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46107415","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
In contemporary Hungarian literature, an increasingly important role is played by post-humanist-anthropocene forms of literary expression, the starting point of which is biological operations performed on the body. The bodily transformations that change the anthropological and evolutionary picture of man are accompanied by new biological constructs and power relations, as a result of which animal life forms acquire hybrid identities. Three Hungarian novels are discussed in the work: My Hero’s Square (2000) by Lajos Parti Nagy, A patkány éve [Year of the Rat] (2013) by Imre Bartók, Irha és bőr [Hide and Skin] (2019) by Anita Moskát. Their analysis is set in the context of posthumanism, ecocriticism and postmodernism.
在当代匈牙利文学中,后人文主义-人类世的文学表现形式扮演着越来越重要的角色,其出发点是对身体进行的生物操作。身体的转变改变了人类的人类学和进化图景,伴随着新的生物结构和权力关系,因此动物生命形式获得了混合身份。作品中讨论了三部匈牙利小说:Lajos Parti Nagy的《我的英雄广场》(2000),Imre的《A patkány》(鼠年)(2013)Bartók, Anita的《Irha》bőr (2019) Moskát。他们的分析是在后人文主义、生态批评和后现代主义的背景下进行的。
{"title":"The Poetics of Heterogeneous Bodies in Contemporary Hungarian Literature","authors":"Z. Németh","doi":"10.14746/por.2022.1.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.11","url":null,"abstract":"In contemporary Hungarian literature, an increasingly important role is played by post-humanist-anthropocene forms of literary expression, the starting point of which is biological operations performed on the body. The bodily transformations that change the anthropological and evolutionary picture of man are accompanied by new biological constructs and power relations, as a result of which animal life forms acquire hybrid identities. Three Hungarian novels are discussed in the work: My Hero’s Square (2000) by Lajos Parti Nagy, A patkány éve [Year of the Rat] (2013) by Imre Bartók, Irha és bőr [Hide and Skin] (2019) by Anita Moskát. Their analysis is set in the context of posthumanism, ecocriticism and postmodernism.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46380827","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem artykułu jest zarysowanie podstawowych możliwości krytycznych, jakimi może dysponować sztuka wizualna oraz językowa w świecie antropocenu. Odwołując się do m.in. przykładów tzw. śliskich obrazów Susan Schuppli oraz wierszy polskiego poety Kacpra Bartczaka przyglądam się obrazowaniu w mediach wizualno-cyfrowych oraz piśmienno-poetyckich. Interesują mnie różnice między artystycznością, w której istotną rolę odgrywają nieludzcy aktorzy oraz artystycznością, w której nadal głównym inicjatorem działań jest człowiek, usiłujący umieścić ludzkie artefakty w sieci przekształceń biologiczno-technologicznych.
{"title":"Poezja, sztuka i antropocen. Susan Schuppli i Kacper Bartczak","authors":"A. Kałuża","doi":"10.14746/por.2022.1.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.15","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest zarysowanie podstawowych możliwości krytycznych, jakimi może dysponować sztuka wizualna oraz językowa w świecie antropocenu. Odwołując się do m.in. przykładów tzw. śliskich obrazów Susan Schuppli oraz wierszy polskiego poety Kacpra Bartczaka przyglądam się obrazowaniu w mediach wizualno-cyfrowych oraz piśmienno-poetyckich. Interesują mnie różnice między artystycznością, w której istotną rolę odgrywają nieludzcy aktorzy oraz artystycznością, w której nadal głównym inicjatorem działań jest człowiek, usiłujący umieścić ludzkie artefakty w sieci przekształceń biologiczno-technologicznych.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48819791","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł prezentuje projekt humanistyki węglowej – wielodziedzinowego obszaru wiedzy na temat węgla, uwzględniającego zdobycze geologii czy górnictwa, przedstawiane z perspektywy refleksji na temat relacji ludzko-nie-ludzkich, ulokowanych w studiach nad energią i posthumanistyce. Na tym tle autorka analizuje najpierw najczęstsze reprezentacje węgla w sztuce i literaturze, związane z przemysłem, by pokazać, że w połowie XX wieku próbowano odejść od nich i stworzyć w poezji oraz malarstwie polskim refleksję krytyczną, będącą reakcją na forsowne wydobywanie węgla, ważne dla polskiej gospodarki i polityki. Przykładów przedstawień kontrindustrialnych „zielonego węgla” dostarczają obrazy górnika z KWK „Moszczenica”, Ludwika Holesza, oraz teksty poety Bolesława Lubosza, urodzonego w Tarnowskich Górach. Obaj artyści tworzą wizje przyrody karbońskiej, próbują ożywić węgiel i zobaczyć w nim coś więcej niż surowiec, np. istotę nieludzką, roślinę, elementy organiczne.
{"title":"Humanistyka węglowa w kręgu energii kontrindustrialnych","authors":"Marta Tomczok","doi":"10.14746/por.2022.1.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.2","url":null,"abstract":"Artykuł prezentuje projekt humanistyki węglowej – wielodziedzinowego obszaru wiedzy na temat węgla, uwzględniającego zdobycze geologii czy górnictwa, przedstawiane z perspektywy refleksji na temat relacji ludzko-nie-ludzkich, ulokowanych w studiach nad energią i posthumanistyce. Na tym tle autorka analizuje najpierw najczęstsze reprezentacje węgla w sztuce i literaturze, związane z przemysłem, by pokazać, że w połowie XX wieku próbowano odejść od nich i stworzyć w poezji oraz malarstwie polskim refleksję krytyczną, będącą reakcją na forsowne wydobywanie węgla, ważne dla polskiej gospodarki i polityki. Przykładów przedstawień kontrindustrialnych „zielonego węgla” dostarczają obrazy górnika z KWK „Moszczenica”, Ludwika Holesza, oraz teksty poety Bolesława Lubosza, urodzonego w Tarnowskich Górach. Obaj artyści tworzą wizje przyrody karbońskiej, próbują ożywić węgiel i zobaczyć w nim coś więcej niż surowiec, np. istotę nieludzką, roślinę, elementy organiczne.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46339675","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The author examines a range of modes in which the relationship between flora and the human are portrayed. The paper begins with an inquiry into anthropomorphization of plants—a phenomenon firmly established in Western culture—only to show subsequently that such a notional approach has its counterpoise in non-anthropocentric reflection, primarily in post-humanism and new materialism. It is further demonstrated that the studies which emphasize the “vegetal facet of the human” manage to pinpoint both evolutionary and cultural relationships where the human and the non-human are seen to co-exist and cooperate. Then, the author draws attention to the very considerable role that plants play in creating phantasms relating to human gender and sexuality.
{"title":"Polymorphic perversion of human and other-than-human bodies","authors":"G. Gajewska","doi":"10.14746/por.2022.1.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.16","url":null,"abstract":"The author examines a range of modes in which the relationship between flora and the human are portrayed. The paper begins with an inquiry into anthropomorphization of plants—a phenomenon firmly established in Western culture—only to show subsequently that such a notional approach has its counterpoise in non-anthropocentric reflection, primarily in post-humanism and new materialism. It is further demonstrated that the studies which emphasize the “vegetal facet of the human” manage to pinpoint both evolutionary and cultural relationships where the human and the non-human are seen to co-exist and cooperate. Then, the author draws attention to the very considerable role that plants play in creating phantasms relating to human gender and sexuality.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42148570","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
This study investigates cultural transfer in Central Europe in the sixteenth and seventeenth centuries. It focuses on three different fields ( parody Protestant religious song, Christmas drama ) and explores the directions and mechanisms of cultural exchange and the role of mediators in the dissemination of selected literary phenomena. The observation of cultural transfers confirms to some extent the traditional idea of the journey of cultural work from the West to the East. However, the individual transfers are significantly influenced by specific cultural contexts. The social, ethnic and religious situation strongly connected cultural life in the Czech lands with the literary models available in the north-east and southern regions of Germany, while Polish cultural traffic, with a few exceptions, is rather distant from these areas, though. The conditions in Silesia were specific, because a significant share of the population was German and a strong multi-confessional situation prevailed there.
{"title":"Central European Cultural Transfers in the Humanism and Baroque Periods: Three Examples from Literary History","authors":"Jan Malura","doi":"10.14746/por.2022.1.22","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2022.1.22","url":null,"abstract":"This study investigates cultural transfer in Central Europe in the sixteenth and seventeenth centuries. It focuses on three different fields ( parody Protestant religious song, Christmas drama ) and explores the directions and mechanisms of cultural exchange and the role of mediators in the dissemination of selected literary phenomena. The observation of cultural transfers confirms to some extent the traditional idea of the journey of cultural work from the West to the East. However, the individual transfers are significantly influenced by specific cultural contexts. The social, ethnic and religious situation strongly connected cultural life in the Czech lands with the literary models available in the north-east and southern regions of Germany, while Polish cultural traffic, with a few exceptions, is rather distant from these areas, though. The conditions in Silesia were specific, because a significant share of the population was German and a strong multi-confessional situation prevailed there.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":"59 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41307095","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}