Bugungi kunda xitoy tilini o‘qitish mazmunini optimallashtirishning dolzarbligi har qachongidan ham yuqoridir. Ta’lim tizimi rivojlanishining zamonaviy bosqichi axborot hajmining ortib borishi, uning takomillashuvi va doimiy yangilanib borishi bilan tavsiflanadi. Bugunga kelib ta’lim standartlari, o‘quv dasturlari va darsliklarning mazmuni va ta’limda qo‘llaniladigan texnologiyalar o‘zgarib bormoqda. Shu bilan birga, ta’lim oluvchi o‘zlashtirishi lozim bo‘lgan ma’lumotlarning miqdori, turlari va uning murakkablik darajasi ham oshib bormoqda. Ta’lim tizimi bunday o‘zgarishlarga, yangilanishlarga doimo tayyor bo’lishi lozim. Mazkur maqolada o‘quv materialining yuqori sifatli o‘zlashtirilishini ta’minlashga qaratilgan, ikkinchi tomondan, ko‘p vaqt va moliyaviy xarajatlarni talab etmaydigan, ta’lim ishtirokchilarining salomatligi va ruhiy xotirjamligiga salbiy ta’sir qilmaydigan ta’lim jarayonini optimallashtirishning zamonaviy tendensiyalari va muammolari ko‘rib chiqildi. Ta’lim jarayonini optimallashtirish belgilab qo‘yilgan vazifalarni hal qilishda ayni damdagi sharoitlarda maksimal samaradorlikni beruvchi yo‘nalish va uslublarning eng maqbul variantini ongli ravishda tanlashni talab etadi. Optimallashtirish konsepsiyasini asoslashda taniqli lingvodidaktiklar va pedagoglarning to‘plangan tajribasi tahlil etildi. Zamonaviy ta’lim paradigmasida xitoy tili ta’limi mazmunini optimallashtirish yo‘llari va tamoyillari ko‘rib chiqildi.
今天，优化 xitoy 语言教学所面临的挑战比以往任何时候都大。塔林语发展的时代背景是axborot hajmining ortib borishi、其takomillashuvi和其natural yangilanib borishi的发展。迄今为止，培训标准、培训课程和课程内容以及培训中使用的技术都在不断变化。除此之外，还讨论了要求教员学习的信息的数量、类型和程度。有必要对教育系统进行培训，以应对这些错误和误解。在研究的第二部分，专门讨论了 o'quv 材料的高技能培训，它不需要时间和财政成本、讨论了优化 ta'lim jarayon 的时间倾向和挑战，这不会对 ta'lim 工人的福祉和心理产生重大影响。要优化培训计划，就必须确定最容易接受的方法和方式的变体，以便在同一艘船上实现最大的 "同工同酬"，从而完成要执行的任务。我们分析了知名语言学家和教育学家在优化概念方面的经验。讨论了在 Zamonaviy 教育范式中优化 xitoy 语言教学的途径和方法。
{"title":"ZAMONAVIY TA’LIM PARADIGMASIDA XITOY TILINI O‘QITISH MAZMUNINI OPTIMALLASHTIRISH","authors":"Lola Shasaidova","doi":"10.36078/1683275424","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1683275424","url":null,"abstract":"Bugungi kunda xitoy tilini o‘qitish mazmunini optimallashtirishning dolzarbligi har qachongidan ham yuqoridir. Ta’lim tizimi rivojlanishining zamonaviy bosqichi axborot hajmining ortib borishi, uning takomillashuvi va doimiy yangilanib borishi bilan tavsiflanadi. Bugunga kelib ta’lim standartlari, o‘quv dasturlari va darsliklarning mazmuni va ta’limda qo‘llaniladigan texnologiyalar o‘zgarib bormoqda. Shu bilan birga, ta’lim oluvchi o‘zlashtirishi lozim bo‘lgan ma’lumotlarning miqdori, turlari va uning murakkablik darajasi ham oshib bormoqda. Ta’lim tizimi bunday o‘zgarishlarga, yangilanishlarga doimo tayyor bo’lishi lozim. Mazkur maqolada o‘quv materialining yuqori sifatli o‘zlashtirilishini ta’minlashga qaratilgan, ikkinchi tomondan, ko‘p vaqt va moliyaviy xarajatlarni talab etmaydigan, ta’lim ishtirokchilarining salomatligi va ruhiy xotirjamligiga salbiy ta’sir qilmaydigan ta’lim jarayonini optimallashtirishning zamonaviy tendensiyalari va muammolari ko‘rib chiqildi. Ta’lim jarayonini optimallashtirish belgilab qo‘yilgan vazifalarni hal qilishda ayni damdagi sharoitlarda maksimal samaradorlikni beruvchi yo‘nalish va uslublarning eng maqbul variantini ongli ravishda tanlashni talab etadi. Optimallashtirish konsepsiyasini asoslashda taniqli lingvodidaktiklar va pedagoglarning to‘plangan tajribasi tahlil etildi. Zamonaviy ta’lim paradigmasida xitoy tili ta’limi mazmunini optimallashtirish yo‘llari va tamoyillari ko‘rib chiqildi.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"35 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127884352","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
В статье рассматриваются проблемы стилистики художественного текста с позиций прагмалингвистической интерпретации. Выявлены такие точки соприкосновения стилистики и прагматики, как проблемы восприятия и воздействия, интенциональности и прагматической эффективности функционирования языковых средств, языковой личности, категории имплицитности и контекстной детерминированности. Общность многих положений прагматики и стилистики не означает их тождественности, т.к. в каждой науке они имеют своё творческое преломление, в соответствии с поставленными задачами исследования. Основным выводом проведенного исследования являются положения о а) тесной взаимосвязанности стилистики и прагмалингвистики; б) о целесообразности и конструктивности творческого использования в стилистике определенных принципов коммуникативно-прагматического анализа; в) о правомерности выделения в стилистике прагматического направления, получившего статус такой дисциплины, как прагмастилистика.
{"title":"ПРАГМАТИЧЕСКОЕ НАПРАВЛЕНИЕ В СТИЛИСТИКЕ","authors":"Dilyaram Ashurova","doi":"10.36078/1683270118","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1683270118","url":null,"abstract":"В статье рассматриваются проблемы стилистики художественного текста с позиций прагмалингвистической интерпретации. Выявлены такие точки соприкосновения стилистики и прагматики, как проблемы восприятия и воздействия, интенциональности и прагматической эффективности функционирования языковых средств, языковой личности, категории имплицитности и контекстной детерминированности. Общность многих положений прагматики и стилистики не означает их тождественности, т.к. в каждой науке они имеют своё творческое преломление, в соответствии с поставленными задачами исследования. Основным выводом проведенного исследования являются положения о а) тесной взаимосвязанности стилистики и прагмалингвистики; б) о целесообразности и конструктивности творческого использования в стилистике определенных принципов коммуникативно-прагматического анализа; в) о правомерности выделения в стилистике прагматического направления, получившего статус такой дисциплины, как прагмастилистика.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"19 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121516680","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Maqolada XIX asr oxiri – XX asr boshida O‘zbekistonning Xorazm viloyatida yashab ijod qilgan iqtidorli shoir, tarixchi, mutasavvuf olim Bobojon Sanoiyning Germaniyaning Berlin davlat kutubxonasida (Staatsbibliothek zu Berlin) yagona nusxada saqlanayotgan “Maorifun nasab” (The enlightenment of genealogies) qo‘lyozmasining xususiyatlari ochib berilgan. Ushbu qo‘lyozmaning hajmi 390 bet bo‘lib, kirish va beshta bobdan iborat “Maorifun nasab” Xiva xonlari tarixiga bag‘ishlangan bo‘lib, Eltuzarxonning (XIX asr) taklifi bilan yaratilgan va asar muqaddimasi unga bag‘ishlangan. Tarixiy voqealar bayonida muallif ko‘plab she’rlar, rivoyatlardan foydalangan. Ushbu asar V.V. Bartold, Yu. Bregel, G. F. Gofman, Zaki Validiy To‘g‘on, N. Komilov, Sh.Shakirova kabi o‘zbek va horij olimlari tomonidan qisman o‘rganilgan. Maqola Toshkent davlat sharqshunoslik universitetida bajarilayotgan “Yevropa fondlarida saqlanayotgan, O‘zbekistonda mavjud bo‘lmagan turkiy qo‘lyozmalarning maʼlumotlar bazasini va “Yevroturcologica.uz” elektron platformasini yaratish” innovatsion loyihasi doirasida tayyorlangan. Ushbu loyiha tarkibida bir qancha professor olimlar faoliyat yuritadi. Mazkur loyiha obyekti — Yevropa fondlarida saqlanayotgan, O‘zbekistonda mavjud bo‘lmagan turkiy qo‘lyozmalar bo‘lib, ilmiy maqsad — ular haqidagi maʼlumotlar bazasini yaratishdan iborat.
{"title":"О ЕДИНСТВЕННОМ ЭКЗЕМПЛЯРЕ РУКОПИСИ «МАЪОРИФУН НАСАБ» БАБАДЖАНА САНОИ, ХРАНЯЩЕМСЯ В БЕРЛИНСКОЙ ГОСУДАРСТВЕННОЙ БИБЛИОТЕКЕ","authors":"Gulnoz Xallieva, Nargiza Adambaeva","doi":"10.36078/1679983194","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1679983194","url":null,"abstract":"Maqolada XIX asr oxiri – XX asr boshida O‘zbekistonning Xorazm viloyatida yashab ijod qilgan iqtidorli shoir, tarixchi, mutasavvuf olim Bobojon Sanoiyning Germaniyaning Berlin davlat kutubxonasida (Staatsbibliothek zu Berlin) yagona nusxada saqlanayotgan “Maorifun nasab” (The enlightenment of genealogies) qo‘lyozmasining xususiyatlari ochib berilgan. Ushbu qo‘lyozmaning hajmi 390 bet bo‘lib, kirish va beshta bobdan iborat “Maorifun nasab” Xiva xonlari tarixiga bag‘ishlangan bo‘lib, Eltuzarxonning (XIX asr) taklifi bilan yaratilgan va asar muqaddimasi unga bag‘ishlangan. Tarixiy voqealar bayonida muallif ko‘plab she’rlar, rivoyatlardan foydalangan. Ushbu asar V.V. Bartold, Yu. Bregel, G. F. Gofman, Zaki Validiy To‘g‘on, N. Komilov, Sh.Shakirova kabi o‘zbek va horij olimlari tomonidan qisman o‘rganilgan. Maqola Toshkent davlat sharqshunoslik universitetida bajarilayotgan “Yevropa fondlarida saqlanayotgan, O‘zbekistonda mavjud bo‘lmagan turkiy qo‘lyozmalarning maʼlumotlar bazasini va “Yevroturcologica.uz” elektron platformasini yaratish” innovatsion loyihasi doirasida tayyorlangan. Ushbu loyiha tarkibida bir qancha professor olimlar faoliyat yuritadi. Mazkur loyiha obyekti — Yevropa fondlarida saqlanayotgan, O‘zbekistonda mavjud bo‘lmagan turkiy qo‘lyozmalar bo‘lib, ilmiy maqsad — ular haqidagi maʼlumotlar bazasini yaratishdan iborat.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124961129","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Maqolada Chingiz Aytmatov va Normurod Norqobilov romanlari misolida inson va jonzot ruhiy olamidagi evrilishlar mikroxronotop, ijtimoiy-tarixiy sharoitning qahramon taqdiri va feʼl-atvoriga taʼsiri makroxronotop, texnokratlashayotgan olam fojialari, ilmiy kashfiyotlarni Yaratgan irodasiga qarshi qo‘llashning halokatli oqibatlari megaxronotop asosida ifodalanishi tahlilga tortilgan. Xronotopning uch tipi syujet, kompozitsiya, motiv, obraz, detal, uslub singari poetik komponentlarning semantik-struktural munosabati doirasida muhokama qilingan. Xronotopning inson ruhiy olami bilan bevosita mushtaraklikda tasvirlanishi mega, makro va mikroxronotoplarning aloqadorligi asosida ayonlashadi. Bular olam va odam munosabatlarini ruhiyat, jamiyat va koinot kengligida aks ettiradi. Birinchisi, makon va zamonda kechayotgan o‘zgarishlarni koinot va yer yuzi, ikkinchisi, insonlar o‘rtasida kechadigan real voqea-hodisalar, uchinchisi, inson ruhiyati bilan ong va tafakkuri ostidagi ziddiyatlarni ifodalaydi. Parabola-romanda mikro va makroxronotop paralleligi o‘tmish va hozirning, ichki va ijtimoiy xronotopning yondoshligini taʼminlaydi. Badiiy asarda xronotop kategoriyasi inson ruhiy olami bilan bevosita mushtaraklikda tasvirlanadi. Maqolada tadqiq obyekti sifatida Chingiz Аytmatovning “Аsrni qaritgan kun”, “Qiyomat”, “Qulayotgan togʼlar”, “Kassandra tamgʼasi” hamda Normurod Norqobilovning “Dashtu dalalarda”, “Qoraquyun”, romanlari tanlangan. Tadqiqotning predmetini zamonaviy romanchilikda mikroxronotop poetikasining qiyosiy tipologiyasi tashkil etadi. Tadqiq jarayonida qiyosiy-tipologik, psixologik, sistem-struktur tahlil usullaridan foydalanilgan.
{"title":"INSON VA JONZOT MIKROXRONOTOPIDA PARALLELIZM","authors":"Bahor TO‘RАYEVА","doi":"10.36078/1679987028","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1679987028","url":null,"abstract":"Maqolada Chingiz Aytmatov va Normurod Norqobilov romanlari misolida inson va jonzot ruhiy olamidagi evrilishlar mikroxronotop, ijtimoiy-tarixiy sharoitning qahramon taqdiri va feʼl-atvoriga taʼsiri makroxronotop, texnokratlashayotgan olam fojialari, ilmiy kashfiyotlarni Yaratgan irodasiga qarshi qo‘llashning halokatli oqibatlari megaxronotop asosida ifodalanishi tahlilga tortilgan. Xronotopning uch tipi syujet, kompozitsiya, motiv, obraz, detal, uslub singari poetik komponentlarning semantik-struktural munosabati doirasida muhokama qilingan. Xronotopning inson ruhiy olami bilan bevosita mushtaraklikda tasvirlanishi mega, makro va mikroxronotoplarning aloqadorligi asosida ayonlashadi. Bular olam va odam munosabatlarini ruhiyat, jamiyat va koinot kengligida aks ettiradi. Birinchisi, makon va zamonda kechayotgan o‘zgarishlarni koinot va yer yuzi, ikkinchisi, insonlar o‘rtasida kechadigan real voqea-hodisalar, uchinchisi, inson ruhiyati bilan ong va tafakkuri ostidagi ziddiyatlarni ifodalaydi. Parabola-romanda mikro va makroxronotop paralleligi o‘tmish va hozirning, ichki va ijtimoiy xronotopning yondoshligini taʼminlaydi. Badiiy asarda xronotop kategoriyasi inson ruhiy olami bilan bevosita mushtaraklikda tasvirlanadi. Maqolada tadqiq obyekti sifatida Chingiz Аytmatovning “Аsrni qaritgan kun”, “Qiyomat”, “Qulayotgan togʼlar”, “Kassandra tamgʼasi” hamda Normurod Norqobilovning “Dashtu dalalarda”, “Qoraquyun”, romanlari tanlangan. Tadqiqotning predmetini zamonaviy romanchilikda mikroxronotop poetikasining qiyosiy tipologiyasi tashkil etadi. Tadqiq jarayonida qiyosiy-tipologik, psixologik, sistem-struktur tahlil usullaridan foydalanilgan.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"22 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122313238","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Nowadays, in world linguistics, special attention is paid to clarifying the issue of national-cultural specificity of universal concepts on the example of units of different language levels. In particular, in Uzbek linguistics, different views are being formed about the linguocognitive features of the concept, which is widely used to reveal the interrelationship of language, human and cultural phenomena. However, in the Uzbek scientific literature, there is no research devoted to the conceptualization of the concept of "Family" with the help of thematic and statistical analysis on the example of phraseological units. In this article, firstly, it is determined that the integrative approach allows to study the concepts from the linguistic, cognitive, cultural and sociological point of view. Secondly, according to the phraseo-semantic field method, the concept of "family" is composed of core and peripheral parts, and with the help of statistical analysis, it is revealed that the concept is also consist of the core and the near, middle and outermost peripheries. Research shows that conceptualization is a mental way of reflecting reality in the human mind. It combines subjective and traditional meanings accepted by the linguistic community. Through the prototypical categorization of the concept, it is concluded that language and cultural identity are transparently manifested. The obtained results serve to acquire a deeper understanding of foreign languages and cultures
{"title":"REPRESENTATION OF THE “FAMILY” CONCEPT IN PHRASEOLOGICAL UNITS","authors":"Yusuf Nurmuhammedov","doi":"10.36078/1678948303","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1678948303","url":null,"abstract":"Nowadays, in world linguistics, special attention is paid to clarifying the issue of national-cultural specificity of universal concepts on the example of units of different language levels. In particular, in Uzbek linguistics, different views are being formed about the linguocognitive features of the concept, which is widely used to reveal the interrelationship of language, human and cultural phenomena. However, in the Uzbek scientific literature, there is no research devoted to the conceptualization of the concept of \"Family\" with the help of thematic and statistical analysis on the example of phraseological units. In this article, firstly, it is determined that the integrative approach allows to study the concepts from the linguistic, cognitive, cultural and sociological point of view. Secondly, according to the phraseo-semantic field method, the concept of \"family\" is composed of core and peripheral parts, and with the help of statistical analysis, it is revealed that the concept is also consist of the core and the near, middle and outermost peripheries. Research shows that conceptualization is a mental way of reflecting reality in the human mind. It combines subjective and traditional meanings accepted by the linguistic community. Through the prototypical categorization of the concept, it is concluded that language and cultural identity are transparently manifested. The obtained results serve to acquire a deeper understanding of foreign languages and cultures","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"141 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132076918","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The training of medical specialists with English language knowledge in higher education of Uzbekistan requires the implementation of a number of tasks, such as improving the methods of learning the language and effective measures for organizing activities in this direction. It is important for medical students to master language skills in the field of their profession. In connection with the reduction of fundamental subjects at medical universities in Uzbekistan, teaching methods of teaching foreign languages should be reviewed, especially in recent years, as the modernization of higher medical education creates the problem of a sharp reduction in humanities, including foreign languages. For significantly shortened hours, it is necessary to introduce effective teaching methods of English for medical students. There is a need to create integrative models of language teaching in the medical profession (ESP). This study shows that creating a special professional environment for language learning has its advantages while teaching English as a discipline. The methodology of integration into the specialty and the relationship between the subjects allows students to learn the educational material in the most convenient and interesting way for them.
{"title":"METHODOLOGY OF PROFESSIONAL APPROACH IN ENGLISH LANGUAGE TEACHING FOR MEDICAL STUDENTS","authors":"Dilafruz Buranova","doi":"10.36078/1679552556","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1679552556","url":null,"abstract":"The training of medical specialists with English language knowledge in higher education of Uzbekistan requires the implementation of a number of tasks, such as improving the methods of learning the language and effective measures for organizing activities in this direction. It is important for medical students to master language skills in the field of their profession. In connection with the reduction of fundamental subjects at medical universities in Uzbekistan, teaching methods of teaching foreign languages should be reviewed, especially in recent years, as the modernization of higher medical education creates the problem of a sharp reduction in humanities, including foreign languages. For significantly shortened hours, it is necessary to introduce effective teaching methods of English for medical students. There is a need to create integrative models of language teaching in the medical profession (ESP). This study shows that creating a special professional environment for language learning has its advantages while teaching English as a discipline. The methodology of integration into the specialty and the relationship between the subjects allows students to learn the educational material in the most convenient and interesting way for them.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"113 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133640169","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Dunyo tillari lug‘at boyligida boshqa tillardan kirib kelgan so‘zlar salmoqli o‘rin egallaydi. Oʻrta asrlarda o‘zbek va ispan tillariga arabcha soʻzlarning bosim bilan kirib kelishi arab dunyosi, jumladan, arab tilining bevosita taʼsiri kuchayganligidan dalolat beradi. O‘sha vaqtda tarjimalar sonining sezilarli darajada koʻpayishi, arabcha “al” artiklining yoʻqolishi ikki mamlakatda ham bilingvizm vaziyati yuzaga kelganidan dalolat beradi. Muayyan tushunchani anglatuvchi leksema mavjud bo‘lmaganda yoki uni qo‘llashdagi noqulayliklar sababli soʻzlovchi o‘zlashma so‘z — arabizmlarni nutqda qo‘llay boshlagan. Arabizmlarning ba’zilari to‘g‘ridan-to‘g‘ri o‘zlashgan bo‘lsa, ba’zilari uchinchi yo to‘rtinchi vositachi til orqali ham kirib kelgan. Bunday “sayohatlar” davomida so‘zlar fonetik va orfografik o‘zgarishlarga uchragan, ularda ma’no torayish yoki kengayish hodisasi ro‘y bergan, ko‘pincha o‘zlashgan so‘zlar har bir tilda mavjud ichki qonuniyatlarga bo‘ysungan. Ushbu masalalar bu maqolada “alkogol” va “zenit” leksemalari orqali tahlil qilindi. Jahon tilshunosligida arabizmlar ma’lum darajada o‘rganilgan bo‘lsa-da, maqola orqali qilingan xulosalar o‘zbek leksikologiyasini yangi lingvistik-etimologik, ilmiy-nazariy qarashlar bilan boyitishga xizmat qiladi.
{"title":"O‘ZBEK VA ISPAN TILLARIGA O‘ZLASHGAN ARABIZMLARNING LINGVISTIK-ETIMOLOGIK XUSUSIYATLARI","authors":"Dilrabo Dilrabo, Utkir Burkhonov","doi":"10.36078/1678951407","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1678951407","url":null,"abstract":"Dunyo tillari lug‘at boyligida boshqa tillardan kirib kelgan so‘zlar salmoqli o‘rin egallaydi. Oʻrta asrlarda o‘zbek va ispan tillariga arabcha soʻzlarning bosim bilan kirib kelishi arab dunyosi, jumladan, arab tilining bevosita taʼsiri kuchayganligidan dalolat beradi. O‘sha vaqtda tarjimalar sonining sezilarli darajada koʻpayishi, arabcha “al” artiklining yoʻqolishi ikki mamlakatda ham bilingvizm vaziyati yuzaga kelganidan dalolat beradi. \u0000Muayyan tushunchani anglatuvchi leksema mavjud bo‘lmaganda yoki uni qo‘llashdagi noqulayliklar sababli soʻzlovchi o‘zlashma so‘z — arabizmlarni nutqda qo‘llay boshlagan. Arabizmlarning ba’zilari to‘g‘ridan-to‘g‘ri o‘zlashgan bo‘lsa, ba’zilari uchinchi yo to‘rtinchi vositachi til orqali ham kirib kelgan. Bunday “sayohatlar” davomida so‘zlar fonetik va orfografik o‘zgarishlarga uchragan, ularda ma’no torayish yoki kengayish hodisasi ro‘y bergan, ko‘pincha o‘zlashgan so‘zlar har bir tilda mavjud ichki qonuniyatlarga bo‘ysungan. Ushbu masalalar bu maqolada “alkogol” va “zenit” leksemalari orqali tahlil qilindi. Jahon tilshunosligida arabizmlar ma’lum darajada o‘rganilgan bo‘lsa-da, maqola orqali qilingan xulosalar o‘zbek leksikologiyasini yangi lingvistik-etimologik, ilmiy-nazariy qarashlar bilan boyitishga xizmat qiladi.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"82 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124807097","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Maqolada lingvokulturologiya ilmiy sohasi doirasida olamning frazeologik tasvirini o‘rganish bilan bir qatorda frazeologik birliklarning ahamiyati qay darajada muhimligi izohlangan. Frazeologik birliklar, xususan, maqollar, iboralar har bir xalqning madaniyati va dunyoqarashini ochib beruvchi omillar sanaladi. Mana shu maqollar va iboralardagi konsept, ya’ni tushunchalar bizga tili tahlil qilinayotgan millatning lingvistik olam tasvirini yaratishimiz uchun lozimdir. Maqolada metaforalarning frazeologik olam tasviridagi ahamiyatiga ham to‘xtalib o‘tilgan. Konseptual metaforalar inson tafakkurida olam manzarasini yaratadi va har bir xalqning lingvistik olam tasviri konseptual metaforalarning turlicha ekanligi bilan farq qiladi. Turli til foydalanuvchilari konseptual metaforalardagi konseptlarni o‘z madaniyati, rivojlanish tarixi tufayli turli maʼnolarda qabul qiladilar va shu sababdan o‘zlari uchun til orqali olam tasvirini yaratadilar. Ushbu maqola til inson ongiga taʼsir eta olishini hamda kognitiv sistemani shakllantirishi mumkinligini izohlaydi.
必须认识到，有必要发展和培养实现这一目标所需的技能和知识。Frazeologic birliklar, xususan, maqollar, iboralar har bir xalqning madaniyati va dunyoqarashini ochib beruvchi omillar sanaladi.有必要将隐喻的隐喻概念化，它可适用于各种语言主题。语言学隐喻 olam tasviridagi ahamiyatiga ham to'xtalib o'tilgan.概念隐喻是发展语言学的有力工具 olam tasviri conceptual metaphor for turlicha ekanligi bilan farq qiladi.Turli til foydalanuvchilari conceptual metaphor for conceptualisation, rivojlanish tarixi tufayli turli maʼnolarda qabul qiladilar va shu sababdan o'zlari uchun til orqali olam tasvirini yaratadilar.我们的认知系统是一种崭新的认知系统。
{"title":"FRAZEOLOGIK OLAM TASVIRI LINGVOKULTUROLOGIYA OBYEKTI SIFATIDA","authors":"Bahora Juraholova","doi":"10.36078/1678950074","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1678950074","url":null,"abstract":"Maqolada lingvokulturologiya ilmiy sohasi doirasida olamning frazeologik tasvirini o‘rganish bilan bir qatorda frazeologik birliklarning ahamiyati qay darajada muhimligi izohlangan. Frazeologik birliklar, xususan, maqollar, iboralar har bir xalqning madaniyati va dunyoqarashini ochib beruvchi omillar sanaladi. Mana shu maqollar va iboralardagi konsept, ya’ni tushunchalar bizga tili tahlil qilinayotgan millatning lingvistik olam tasvirini yaratishimiz uchun lozimdir. Maqolada metaforalarning frazeologik olam tasviridagi ahamiyatiga ham to‘xtalib o‘tilgan. Konseptual metaforalar inson tafakkurida olam manzarasini yaratadi va har bir xalqning lingvistik olam tasviri konseptual metaforalarning turlicha ekanligi bilan farq qiladi. Turli til foydalanuvchilari konseptual metaforalardagi konseptlarni o‘z madaniyati, rivojlanish tarixi tufayli turli maʼnolarda qabul qiladilar va shu sababdan o‘zlari uchun til orqali olam tasvirini yaratadilar. Ushbu maqola til inson ongiga taʼsir eta olishini hamda kognitiv sistemani shakllantirishi mumkinligini izohlaydi.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128401309","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Maqola shu kungacha maxsus o‘rganilmagan “Iskandar podsho” qissasi tadqiqiga bag‘ishlangan. An’anaviy muqaddimadan keyin kelgan “Dorob haqida”gi bir hikoya bilan boshlangan ushbu asardagi barcha hikoyalarning voqealari mavzulashtirilgan, ya’ni Iskandar sarguzashtiga oid masalani yoritishga bag‘ishlangan. Har bir turkum hikoya doston deb nomlangan. Asarda bitta nomlanmagan hikoyadan (dostondan) tashqari, to‘qson yettita doston keltirilgan. Mumtoz adabiyotida Iskandar nomi bilan bog‘liq ko‘plab asarlar mavjud va ularda Iskandarning olamshumul jasorati, oqil-u donoligi madh etilgan. Ushbu asar ham Iskandarning fazilatlarini madh etuvchi asarlardan biridir. Muallif maqolada ushbu “Iskandar podsho” deb nomlangan qissasning syujet yo‘nalishi, obrazlari va ifoda usuli haqida ma’lumotlarni taqdim etadi, zarur o‘rinlada ularni umumiy planda talqin va tahlil qiladi.
{"title":"“ISKANDAR PODSHO” QISSASI — ISKANDAR HAQIDAGI XALQONA ASAR","authors":"Shahnoza Xudayberdieva","doi":"10.36078/1679985383","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1679985383","url":null,"abstract":"Maqola shu kungacha maxsus o‘rganilmagan “Iskandar podsho” qissasi tadqiqiga bag‘ishlangan. An’anaviy muqaddimadan keyin kelgan “Dorob haqida”gi bir hikoya bilan boshlangan ushbu asardagi barcha hikoyalarning voqealari mavzulashtirilgan, ya’ni Iskandar sarguzashtiga oid masalani yoritishga bag‘ishlangan. Har bir turkum hikoya doston deb nomlangan. Asarda bitta nomlanmagan hikoyadan (dostondan) tashqari, to‘qson yettita doston keltirilgan. Mumtoz adabiyotida Iskandar nomi bilan bog‘liq ko‘plab asarlar mavjud va ularda Iskandarning olamshumul jasorati, oqil-u donoligi madh etilgan. Ushbu asar ham Iskandarning fazilatlarini madh etuvchi asarlardan biridir. Muallif maqolada ushbu “Iskandar podsho” deb nomlangan qissasning syujet yo‘nalishi, obrazlari va ifoda usuli haqida ma’lumotlarni taqdim etadi, zarur o‘rinlada ularni umumiy planda talqin va tahlil qiladi.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124089454","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
В статье рассмотрены проблемы определения жанра семейной хроники в англоязычном литературоведении XIX–XX века. Изучены и отмечены основные писатели которые внесли свой вклад в развитие этого жанра. Четко суммирована оценка жанра семейной хроники в англоязычным литературоведении и сделано окончательное определение о том, что перед автором, выбравшим жанр семейной хроники, стоит задача рассказать не только о жизни одного или нескольких поколений, поскольку ведется о семье, но также и об общественной жизни и исторической судьбе нации. В семейной хронике через частное дается общее, которое показывает, что та или иная семья, изображенная в произведении — точное воспроизведение целого общества в миниатюре. В связи с этим исследуемый нами жанр представляет собой своеобразную форму рассказа о жизни того или иного общества. А так же в научном исследовании выявлены родоначальники жанра семейной хроники в американском литературоведении. В американской литературе первые образцы жанра семейной хроники относятся ко второй половине XIX века, что доказывает, что этот жанр появился в американской литературе почти одновременно с европейской.Отмечено что с самого начала писатели Фенимор Купер, Луиза Мэй Олкотт и Дж. Кейбл фактически создают свои оригинальные произведения еще до классических европейских вариантов (Томас Манн, Мартен дю Гар, Джон Голсуорси).
{"title":"ПРОБЛЕМА ОПРЕДЕЛЕНИЯ СЕМЕЙНОЙ ХРОНИКИ КАК ЛИТЕРАТУРНОГО ЖАНРА В АНГЛОЯЗЫЧНОМ ЛИТЕРАТУРОВЕДЕНИИ","authors":"Nadezhda Lokteva, Dilyara Balich","doi":"10.36078/1680066738","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1680066738","url":null,"abstract":"В статье рассмотрены проблемы определения жанра семейной хроники в англоязычном литературоведении XIX–XX века. Изучены и отмечены основные писатели которые внесли свой вклад в развитие этого жанра. Четко суммирована оценка жанра семейной хроники в англоязычным литературоведении и сделано окончательное определение о том, что перед автором, выбравшим жанр семейной хроники, стоит задача рассказать не только о жизни одного или нескольких поколений, поскольку ведется о семье, но также и об общественной жизни и исторической судьбе нации. В семейной хронике через частное дается общее, которое показывает, что та или иная семья, изображенная в произведении — точное воспроизведение целого общества в миниатюре. В связи с этим исследуемый нами жанр представляет собой своеобразную форму рассказа о жизни того или иного общества. А так же в научном исследовании выявлены родоначальники жанра семейной хроники в американском литературоведении. В американской литературе первые образцы жанра семейной хроники относятся ко второй половине XIX века, что доказывает, что этот жанр появился в американской литературе почти одновременно с европейской.Отмечено что с самого начала писатели Фенимор Купер, Луиза Мэй Олкотт и Дж. Кейбл фактически создают свои оригинальные произведения еще до классических европейских вариантов (Томас Манн, Мартен дю Гар, Джон Голсуорси).","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"14 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126528167","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：