W artykule przedstawiono analizę wielkości i struktury popytu rynku pracy na osoby z dyplomem studiów geograficznych wraz z weryfikacją stopnia zaspokojenia tego popytu u pracodawców, którzy takie potrzeby kadrowe faktycznie zgłosili. Aby w sposób wiarygodny i uprawniający do wyciągania wniosków o charakterze ogólnym określić zapotrzebowanie na konkretnych specjalistów, należy w dłuższym czasie i w skali co najmniej krajowej śledzić realne, czyli wyrażone w ofertach pracy, potrzeby kadrowe. Właśnie dlatego badaniami objęto sześć krajów (Austria, Irlandia, Niemcy, Polska, Szwajcaria, Wielka Brytania), a całość procedury trwała ponad trzy lata. W każdym z nich najpierw realizowano monitoring ogłoszeń o pracę. Następnie przeprowadzono wywiady weryfikujące zaspokojenie potrzeb pracodawców na specjalistów z zakresu geografii oraz gromadzące doświadczenia pracowników zatrudnionych w wyniku ogłoszonej oferty. W ten sposób ustalono, że przez półtora roku w badanych krajach do geografów skierowano ponad 17 tys. ofert pracy, tworzących 18 głównych grup. Zarówno w przypadku wielkości, jak i struktury najbardziej zróżnicowane potrzeby ujawnił rynek pracy w Wielkiej Brytanii i Irlandii, kolejno – w krajach niemieckojęzycznych, a na końcu – w Polsce. Pracodawcy generalnie pozyskali potrzebnych im pracowników, przy czym największe trudności zgłaszali ci szukający nauczycieli do pracy w niepełnym wymiarze. Wysoko ocenili oni kwalifikacje oraz kompetencje pracujących u nich absolwentów studiów geograficznych. Pracownicy z kolei deklarowali zadowolenie z merytorycznego zakresu zadań, ale nie zawsze, zwłaszcza w Polsce, byli usatysfakcjonowani wynagrodzeniem i stabilnością zatrudnienia. Wyniki z przeprowadzonych badań, oprócz uzupełnienia luki w stanie wiedzy, mogą być przydatne tym jednostkom, które chcą konstruować programy kształcenia zwiększające pomyślność tranzycji absolwentów na rynek pracy do profesji związanych z ukończonym kierunkiem studiów.
{"title":"Realny popyt na specjalistów z dyplomem studiów geograficznych w świetle analiz ofert pracy oraz wypowiedzi pracodawców i pracowników","authors":"Danuta Piróg","doi":"10.12657/czageo-94-31","DOIUrl":"https://doi.org/10.12657/czageo-94-31","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiono analizę wielkości i struktury popytu rynku pracy na osoby z dyplomem studiów geograficznych wraz z weryfikacją stopnia zaspokojenia tego popytu u pracodawców, którzy takie potrzeby kadrowe faktycznie zgłosili. Aby w sposób wiarygodny i uprawniający do wyciągania wniosków o charakterze ogólnym określić zapotrzebowanie na konkretnych specjalistów, należy w dłuższym czasie i w skali co najmniej krajowej śledzić realne, czyli wyrażone w ofertach pracy, potrzeby kadrowe. Właśnie dlatego badaniami objęto sześć krajów (Austria, Irlandia, Niemcy, Polska, Szwajcaria, Wielka Brytania), a całość procedury trwała ponad trzy lata. W każdym z nich najpierw realizowano monitoring ogłoszeń o pracę. Następnie przeprowadzono wywiady weryfikujące zaspokojenie potrzeb pracodawców na specjalistów z zakresu geografii oraz gromadzące doświadczenia pracowników zatrudnionych w wyniku ogłoszonej oferty. W ten sposób ustalono, że przez półtora roku w badanych krajach do geografów skierowano ponad 17 tys. ofert pracy, tworzących 18 głównych grup. Zarówno w przypadku wielkości, jak i struktury najbardziej zróżnicowane potrzeby ujawnił rynek pracy w Wielkiej Brytanii i Irlandii, kolejno – w krajach niemieckojęzycznych, a na końcu – w Polsce. Pracodawcy generalnie pozyskali potrzebnych im pracowników, przy czym największe trudności zgłaszali ci szukający nauczycieli do pracy w niepełnym wymiarze. Wysoko ocenili oni kwalifikacje oraz kompetencje pracujących u nich absolwentów studiów geograficznych. Pracownicy z kolei deklarowali zadowolenie z merytorycznego zakresu zadań, ale nie zawsze, zwłaszcza w Polsce, byli usatysfakcjonowani wynagrodzeniem i stabilnością zatrudnienia. Wyniki z przeprowadzonych badań, oprócz uzupełnienia luki w stanie wiedzy, mogą być przydatne tym jednostkom, które chcą konstruować programy kształcenia zwiększające pomyślność tranzycji absolwentów na rynek pracy do profesji związanych z ukończonym kierunkiem studiów.","PeriodicalId":505174,"journal":{"name":"Czasopismo Geograficzne","volume":"122 28","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139780951","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Krajobraz jest przestrzennym odwzorowaniem procesów naturalnych zachodzących w środowisku przyrodniczym oraz dziejowej działalności człowieka. Z uwagi na strefowość, pasowość i astrefowość zjawisk przyrodniczych na Ziemi, a także różny stopień zagospodarowania przez człowieka krajobrazy występują w wielu zróżnicowanych przestrzennie zgrupowaniach lub kompleksach (np. typach, podtypach, klasach, rodzajach, gatunkach – w zależności od przyjętej naukowo klasyfikacji). Przybierają też postać lokalnych lub regionalnych indywiduów. Każdy krajobraz cechuje się określoną strukturą, funkcjami, fizjonomią oraz wartością ocenianą przez pryzmat wielu kryteriów. W sposób szczególny odwzorowuje właściwości środowiska przyrodniczego, ale i atrybuty stylistyczne epoki oraz cechy społeczeństwa, które go kształtuje. Jest także uznawany za wizerunek przestrzeni, specyficzny rodzaj zintegrowanego dziedzictwa, a jego najcenniejsze reprezentacje można rozumieć jako ponadczasowe dobro, godne ochrony i zrównoważonego gospodarowania. W takim zakresie krajobrazy są przedmiotem szczegółowych badań geografii, ekologii, architektury, urbanistyki i nauk społecznych. W artykule zaprezentowano aktualne problemy badawcze w nauce o krajobrazie z pozycji geografii oraz wybrane kierunki wdrożeń. Wskazano na duże znaczenie edukacyjne geografii krajobrazu i ukazano krajobraz w systemie społecznej odpowiedzialności nauki. Podkreślono integrującą rolę badań krajobrazowych zarówno w wymiarze międzydziedzinowym, jak i teoretyczno-aplikacyjnym.
{"title":"Integracyjna rola badań krajobrazowych w geografii. Od idei naukowej do wdrożeń społeczno-gospodarczych","authors":"U. Myga-Piątek","doi":"10.12657/czageo-94-28","DOIUrl":"https://doi.org/10.12657/czageo-94-28","url":null,"abstract":"Krajobraz jest przestrzennym odwzorowaniem procesów naturalnych zachodzących w środowisku przyrodniczym oraz dziejowej działalności człowieka. Z uwagi na strefowość, pasowość i astrefowość zjawisk przyrodniczych na Ziemi, a także różny stopień zagospodarowania przez człowieka krajobrazy występują w wielu zróżnicowanych przestrzennie zgrupowaniach lub kompleksach (np. typach, podtypach, klasach, rodzajach, gatunkach – w zależności od przyjętej naukowo klasyfikacji). Przybierają też postać lokalnych lub regionalnych indywiduów. Każdy krajobraz cechuje się określoną strukturą, funkcjami, fizjonomią oraz wartością ocenianą przez pryzmat wielu kryteriów. W sposób szczególny odwzorowuje właściwości środowiska przyrodniczego, ale i atrybuty stylistyczne epoki oraz cechy społeczeństwa, które go kształtuje. Jest także uznawany za wizerunek przestrzeni, specyficzny rodzaj zintegrowanego dziedzictwa, a jego najcenniejsze reprezentacje można rozumieć jako ponadczasowe dobro, godne ochrony i zrównoważonego gospodarowania. W takim zakresie krajobrazy są przedmiotem szczegółowych badań geografii, ekologii, architektury, urbanistyki i nauk społecznych. W artykule zaprezentowano aktualne problemy badawcze w nauce o krajobrazie z pozycji geografii oraz wybrane kierunki wdrożeń. Wskazano na duże znaczenie edukacyjne geografii krajobrazu i ukazano krajobraz w systemie społecznej odpowiedzialności nauki. Podkreślono integrującą rolę badań krajobrazowych zarówno w wymiarze międzydziedzinowym, jak i teoretyczno-aplikacyjnym.","PeriodicalId":505174,"journal":{"name":"Czasopismo Geograficzne","volume":"10 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139840803","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Od kilku lat funkcjonujemy w Polsce w sytuacji nowego podziału nauki. Wpłynęło to w zasadniczy sposób na różne płaszczyzny działań badaczy, tym bardziej że została wyróżniona w dziedzinie nauk społecznych dyscyplina o nazwie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Dualizm, który jest zawarty w tym układzie funkcji naukowych i praktycznych, skłania do refleksji nad kwestiami budowania tożsamości tej dyscypliny. W artykule odnosimy się do genezy, współczesnych relacji i wyzwań w zakresie tożsamości ideowej i przedmiotowej dyscypliny. Podejmujemy próbę identyfikacji i wyjaśnienia wspólnego zakresu przedmiotowego i metodycznego. Dochodzimy do wniosku, że pola badawcze subdyscyplin tworzących nową dyscyplinę naukową w wielu płaszczyznach się pokrywają. Wynika to z m.in. z ich tożsamości genetycznej, jak i częściowo wspólnych współczesnych założeń teoretyczno-metodologicznych. Uważamy, że rozwój naukowy gospodarki przestrzennej musi być kompatybilny z dorobkiem naukowym geografii społeczno-ekonomicznej, przez odwoływanie się do jej ogólnej filozofii badawczej oraz założeń teoretycznych ujęcia przestrzennego (co jest częściowo czynione), a także wykorzystanie dorobku naukowego innych nauk podstawowych, w których istnieją nurty przestrzenne. Jesteśmy przekonani, że ważną stymulantą rozwoju dyscypliny jest absorpcja przez gospodarkę przestrzenną dorobku poznawczego oraz teoretyczno-metodologicznego geografii społeczno-ekonomicznej (geografii człowieka) pozyskanego w ramach rozwoju w niej nurtu społeczno-humanistycznego oraz jego wykorzystanie w praktyce gospodarczej. Ważnym czynnikiem wzmacniającym pozycję naukową całej dyscypliny może być położenie nacisku na utylitarne wykorzystanie jej osiągnięć poznawczych, gdzie szczególną rolę należy przypisać gospodarce przestrzennej i kierunkowi geografii stosowanej.
{"title":"Tożsamość geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej: Geneza, współczesne relacje i wyzwania przyszłości","authors":"A. Suliborski, M. Wójcik","doi":"10.12657/czageo-94-26","DOIUrl":"https://doi.org/10.12657/czageo-94-26","url":null,"abstract":"Od kilku lat funkcjonujemy w Polsce w sytuacji nowego podziału nauki. Wpłynęło to w zasadniczy sposób na różne płaszczyzny działań badaczy, tym bardziej że została wyróżniona w dziedzinie nauk społecznych dyscyplina o nazwie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Dualizm, który jest zawarty w tym układzie funkcji naukowych i praktycznych, skłania do refleksji nad kwestiami budowania tożsamości tej dyscypliny. W artykule odnosimy się do genezy, współczesnych relacji i wyzwań w zakresie tożsamości ideowej i przedmiotowej dyscypliny. Podejmujemy próbę identyfikacji i wyjaśnienia wspólnego zakresu przedmiotowego i metodycznego. Dochodzimy do wniosku, że pola badawcze subdyscyplin tworzących nową dyscyplinę naukową w wielu płaszczyznach się pokrywają. Wynika to z m.in. z ich tożsamości genetycznej, jak i częściowo wspólnych współczesnych założeń teoretyczno-metodologicznych. Uważamy, że rozwój naukowy gospodarki przestrzennej musi być kompatybilny z dorobkiem naukowym geografii społeczno-ekonomicznej, przez odwoływanie się do jej ogólnej filozofii badawczej oraz założeń teoretycznych ujęcia przestrzennego (co jest częściowo czynione), a także wykorzystanie dorobku naukowego innych nauk podstawowych, w których istnieją nurty przestrzenne. Jesteśmy przekonani, że ważną stymulantą rozwoju dyscypliny jest absorpcja przez gospodarkę przestrzenną dorobku poznawczego oraz teoretyczno-metodologicznego geografii społeczno-ekonomicznej (geografii człowieka) pozyskanego w ramach rozwoju w niej nurtu społeczno-humanistycznego oraz jego wykorzystanie w praktyce gospodarczej. Ważnym czynnikiem wzmacniającym pozycję naukową całej dyscypliny może być położenie nacisku na utylitarne wykorzystanie jej osiągnięć poznawczych, gdzie szczególną rolę należy przypisać gospodarce przestrzennej i kierunkowi geografii stosowanej.","PeriodicalId":505174,"journal":{"name":"Czasopismo Geograficzne","volume":"41 10","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139781647","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem artykułu jest przybliżenie historii i przemian, jakie zachodziły w „Czasopiśmie Geograficznym” w okresie powojennym i współczesnym. Przedstawiono zarówno zmiany zachodzące w redakcji, jak i tematyce podejmowanej w artykułach i notatkach. Wyróżniono etapy: wrocławski, warszawski i poznański, co wiązało się z mobilnością siedziby redakcji. Pracę oparto na analizie zawartości „Czasopisma Geograficznego” oraz doświadczeniach autorów płynących z pełnienia funkcji redaktorów naczelnych. W części współczesnej wykorzystano analizę SWOT do zobrazowania stanu i bieżących wyzwań. Wskazano istotny wpływ zmieniającej się oceny punktowej czasopism naukowych i czynników finansowych na funkcjonowanie periodyku.
{"title":"„Czasopismo Geograficzne” w latach 1946–2023 – od powojennej odbudowy tożsamości po współczesne wyzwania rynku wydawnictw naukowych","authors":"P. Migoń, C. Mądry","doi":"10.12657/czageo-94-25","DOIUrl":"https://doi.org/10.12657/czageo-94-25","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przybliżenie historii i przemian, jakie zachodziły w „Czasopiśmie Geograficznym” w okresie powojennym i współczesnym. Przedstawiono zarówno zmiany zachodzące w redakcji, jak i tematyce podejmowanej w artykułach i notatkach. Wyróżniono etapy: wrocławski, warszawski i poznański, co wiązało się z mobilnością siedziby redakcji. Pracę oparto na analizie zawartości „Czasopisma Geograficznego” oraz doświadczeniach autorów płynących z pełnienia funkcji redaktorów naczelnych. W części współczesnej wykorzystano analizę SWOT do zobrazowania stanu i bieżących wyzwań. Wskazano istotny wpływ zmieniającej się oceny punktowej czasopism naukowych i czynników finansowych na funkcjonowanie periodyku.","PeriodicalId":505174,"journal":{"name":"Czasopismo Geograficzne","volume":"115 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139781029","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł przedstawia kompleksowe spojrzenie na przedsiębiorczość wiejską. Jest on propozycją szerszej niż dotychczas interpretacji tego zagadnienia, które uwzględnia wiele różnych podejść i koncepcji badawczych nauk społecznych. Celem artykułu jest z jednej strony zwrócenie uwagi na problemy teoretyczne związane z badaniem przedsiębiorczości wiejskiej, w szczególności sposobu rozumienia tego terminu i zmian, jakie w tej kwestii się dokonały, z drugiej – zaprezentowanie nowego sposobu badania i analizy tego zagadnienia przez pryzmat koncepcji społecznych. Praca stanowi efekt dyskusji i przemyśleń autorów dotyczących spojrzenia na to zagadnienie, szczególnie na gruncie geografii społeczno-ekonomicznej, oraz kwerendy literatury krajowej i zagranicznej, głównie angielskojęzycznej. Przedstawione w niej podejście do badania przedsiębiorczości wiejskiej wynika z postrzegania jej w kontekście silnych związków z otoczeniem lokalnym (środowiskiem wiejskim).
{"title":"Geograficzne ujęcie przedsiębiorczosci wiejskiej – założenia kompleksowej koncepcji badań","authors":"Anita Kulawiak, A. Suliborski","doi":"10.12657/czageo-94-29","DOIUrl":"https://doi.org/10.12657/czageo-94-29","url":null,"abstract":"Artykuł przedstawia kompleksowe spojrzenie na przedsiębiorczość wiejską. Jest on propozycją szerszej niż dotychczas interpretacji tego zagadnienia, które uwzględnia wiele różnych podejść i koncepcji badawczych nauk społecznych. Celem artykułu jest z jednej strony zwrócenie uwagi na problemy teoretyczne związane z badaniem przedsiębiorczości wiejskiej, w szczególności sposobu rozumienia tego terminu i zmian, jakie w tej kwestii się dokonały, z drugiej – zaprezentowanie nowego sposobu badania i analizy tego zagadnienia przez pryzmat koncepcji społecznych. Praca stanowi efekt dyskusji i przemyśleń autorów dotyczących spojrzenia na to zagadnienie, szczególnie na gruncie geografii społeczno-ekonomicznej, oraz kwerendy literatury krajowej i zagranicznej, głównie angielskojęzycznej. Przedstawione w niej podejście do badania przedsiębiorczości wiejskiej wynika z postrzegania jej w kontekście silnych związków z otoczeniem lokalnym (środowiskiem wiejskim).","PeriodicalId":505174,"journal":{"name":"Czasopismo Geograficzne","volume":"27 8","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139840568","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W wyniku rewolucji związanej z pojawieniem się i rozwojem Internetu ujawniły się nowe pola eksploracji naukowej, również w geografii. Jednym z rozszerzeń funkcjonalności Internetu są technologie blockchain (łańcuch bloków) i ściśle związane z nimi kryptowaluty. Są one często postrzegane głównie z perspektywy zmian na rynkach finansowych, jednak także jako pomysł na decentralizację funkcjonowania sieci, społeczeństwa czy gospodarki. Dotychczasowe prace empiryczne i teoretyczne pozwalają na formułowanie kierunków rozwoju badań tej problematyki i wskazanie ich istotności w kontekście procesów przestrzennych. Celem artykułu jest omówienie dotychczasowego stanu badań nad kryptowalutami na gruncie geografii. Szczególna uwaga została zwrócona na geograficzne aspekty funkcjonowania Internetu, zwłaszcza te związane z technologią blockchain oraz kryptowalutami. W opracowaniu scharakteryzowano też wybrane współczesne problemy badawcze geografii w odniesieniu do Internetu.
{"title":"Blockchain i kryptowaluty – „nowa” odsłona w geograficznym podejściu do badania Internetu","authors":"Ryan Wyeth, K. Janc, D. Ilnicki","doi":"10.12657/czageo-94-30","DOIUrl":"https://doi.org/10.12657/czageo-94-30","url":null,"abstract":"W wyniku rewolucji związanej z pojawieniem się i rozwojem Internetu ujawniły się nowe pola eksploracji naukowej, również w geografii. Jednym z rozszerzeń funkcjonalności Internetu są technologie blockchain (łańcuch bloków) i ściśle związane z nimi kryptowaluty. Są one często postrzegane głównie z perspektywy zmian na rynkach finansowych, jednak także jako pomysł na decentralizację funkcjonowania sieci, społeczeństwa czy gospodarki. Dotychczasowe prace empiryczne i teoretyczne pozwalają na formułowanie kierunków rozwoju badań tej problematyki i wskazanie ich istotności w kontekście procesów przestrzennych. Celem artykułu jest omówienie dotychczasowego stanu badań nad kryptowalutami na gruncie geografii. Szczególna uwaga została zwrócona na geograficzne aspekty funkcjonowania Internetu, zwłaszcza te związane z technologią blockchain oraz kryptowalutami. W opracowaniu scharakteryzowano też wybrane współczesne problemy badawcze geografii w odniesieniu do Internetu.","PeriodicalId":505174,"journal":{"name":"Czasopismo Geograficzne","volume":"58 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139779841","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł dotyczy sytuacji metodologicznej geografii (nauk geograficznych) w odniesieniu do podstaw ontologicznych jej dziedziny empirycznej oraz statusu uzyskiwanej wiedzy geograficznej (aspekt epistemologiczny). Refleksja prowadzona jest w tradycji filozofii analitycznej, z wykorzystaniem osiągnięć metodologii ogólnej. Wykorzystano w niej założenia ontologii społecznej Searle’a, w tym jego trzy kryteria analityczne. Posłużyły one do określenia natury dziedziny empirycznej geografii (aspekt ontologiczny) oraz możliwości jej opisu przy użyciu określonego typu zdań (sądów) (aspekt epistemologiczny). Kryteria te objęły następujące rozróżnienia: (1) cechy własne versus cechy nadane (funkcje) bytów składających się na dziedzinę empiryczną geografii; (2) sposób istnienia tych bytów w świecie: ich ontologiczny obiektywizm versus ontologiczny subiektywizm; (3) rodzaje zdań opisujących byty tworzące dziedzinę empiryczną geografii: epistemologiczny obiektywizm versus epistemologiczny subiektywizm. Wyniki analizy pozwoliły na sformułowanie trzech głównych wniosków, na które złożyły się: (1) „dowód ontologiczny” uzasadniający podział dziedziny empirycznej geografii na geografię świata przyrody (fizyczną) i geografię świata stworzonego przez człowieka (społeczno-ekonomiczną); (2) ontologiczny podział bytów tworzących dziedzinę empiryczną geografii na byty istniejące obiektywnie i byty istniejące subiektywnie, uzasadniający wyodrębnienie się dwóch modeli metodologicznych stosowanych w geografii człowieka (społeczno-ekonomicznej): naturalistycznego – jego dziedzinę stanowią byty istniejące obiektywnie – i humanistycznego, którego dziedzinę stanowią byty istniejące subiektywnie; (3) postulat o konieczności nadania całej wiedzy geograficznej statusu wiedzy epistemicznie obiektywnej.
{"title":"Podstawy ontologiczne i epistemologiczne dziedziny empirycznej geografii w świetle ontologii Johna Searle’a (artykuł dyskusyjny)","authors":"L. Butowski","doi":"10.12657/czageo-94-27","DOIUrl":"https://doi.org/10.12657/czageo-94-27","url":null,"abstract":"Artykuł dotyczy sytuacji metodologicznej geografii (nauk geograficznych) w odniesieniu do podstaw ontologicznych jej dziedziny empirycznej oraz statusu uzyskiwanej wiedzy geograficznej (aspekt epistemologiczny). Refleksja prowadzona jest w tradycji filozofii analitycznej, z wykorzystaniem osiągnięć metodologii ogólnej. Wykorzystano w niej założenia ontologii społecznej Searle’a, w tym jego trzy kryteria analityczne. Posłużyły one do określenia natury dziedziny empirycznej geografii (aspekt ontologiczny) oraz możliwości jej opisu przy użyciu określonego typu zdań (sądów) (aspekt epistemologiczny). Kryteria te objęły następujące rozróżnienia: (1) cechy własne versus cechy nadane (funkcje) bytów składających się na dziedzinę empiryczną geografii; (2) sposób istnienia tych bytów w świecie: ich ontologiczny obiektywizm versus ontologiczny subiektywizm; (3) rodzaje zdań opisujących byty tworzące dziedzinę empiryczną geografii: epistemologiczny obiektywizm versus epistemologiczny subiektywizm. Wyniki analizy pozwoliły na sformułowanie trzech głównych wniosków, na które złożyły się: (1) „dowód ontologiczny” uzasadniający podział dziedziny empirycznej geografii na geografię świata przyrody (fizyczną) i geografię świata stworzonego przez człowieka (społeczno-ekonomiczną); (2) ontologiczny podział bytów tworzących dziedzinę empiryczną geografii na byty istniejące obiektywnie i byty istniejące subiektywnie, uzasadniający wyodrębnienie się dwóch modeli metodologicznych stosowanych w geografii człowieka (społeczno-ekonomicznej): naturalistycznego – jego dziedzinę stanowią byty istniejące obiektywnie – i humanistycznego, którego dziedzinę stanowią byty istniejące subiektywnie; (3) postulat o konieczności nadania całej wiedzy geograficznej statusu wiedzy epistemicznie obiektywnej.","PeriodicalId":505174,"journal":{"name":"Czasopismo Geograficzne","volume":"80 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139839497","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W wyniku rewolucji związanej z pojawieniem się i rozwojem Internetu ujawniły się nowe pola eksploracji naukowej, również w geografii. Jednym z rozszerzeń funkcjonalności Internetu są technologie blockchain (łańcuch bloków) i ściśle związane z nimi kryptowaluty. Są one często postrzegane głównie z perspektywy zmian na rynkach finansowych, jednak także jako pomysł na decentralizację funkcjonowania sieci, społeczeństwa czy gospodarki. Dotychczasowe prace empiryczne i teoretyczne pozwalają na formułowanie kierunków rozwoju badań tej problematyki i wskazanie ich istotności w kontekście procesów przestrzennych. Celem artykułu jest omówienie dotychczasowego stanu badań nad kryptowalutami na gruncie geografii. Szczególna uwaga została zwrócona na geograficzne aspekty funkcjonowania Internetu, zwłaszcza te związane z technologią blockchain oraz kryptowalutami. W opracowaniu scharakteryzowano też wybrane współczesne problemy badawcze geografii w odniesieniu do Internetu.
{"title":"Blockchain i kryptowaluty – „nowa” odsłona w geograficznym podejściu do badania Internetu","authors":"Ryan Wyeth, K. Janc, D. Ilnicki","doi":"10.12657/czageo-94-30","DOIUrl":"https://doi.org/10.12657/czageo-94-30","url":null,"abstract":"W wyniku rewolucji związanej z pojawieniem się i rozwojem Internetu ujawniły się nowe pola eksploracji naukowej, również w geografii. Jednym z rozszerzeń funkcjonalności Internetu są technologie blockchain (łańcuch bloków) i ściśle związane z nimi kryptowaluty. Są one często postrzegane głównie z perspektywy zmian na rynkach finansowych, jednak także jako pomysł na decentralizację funkcjonowania sieci, społeczeństwa czy gospodarki. Dotychczasowe prace empiryczne i teoretyczne pozwalają na formułowanie kierunków rozwoju badań tej problematyki i wskazanie ich istotności w kontekście procesów przestrzennych. Celem artykułu jest omówienie dotychczasowego stanu badań nad kryptowalutami na gruncie geografii. Szczególna uwaga została zwrócona na geograficzne aspekty funkcjonowania Internetu, zwłaszcza te związane z technologią blockchain oraz kryptowalutami. W opracowaniu scharakteryzowano też wybrane współczesne problemy badawcze geografii w odniesieniu do Internetu.","PeriodicalId":505174,"journal":{"name":"Czasopismo Geograficzne","volume":"52 11","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139839843","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł stanowi pierwszą próbę w miarę kompleksowego nakreślenia dziejów i rangi jednego z najważniejszych polskich periodyków z zakresu geografii – „Czasopisma Geograficznego”. Jako tekst przeglądowy artykuł ten prezentuje złożoną historię „Czasopisma”, ze szczególnym uwzględnieniem początkowych okresów jego funkcjonowania. Przedstawiono w nim wszystkie blaski i cienie obserwowane w działalności pisma, podkreślono brutalny wpływ decyzji politycznych na chwilowy upadek znaczenia periodyku w latach 50. XX w. Zwrócono uwagę na aktywność kolejnych redaktorów, wybitnych geografów, którym udało się przywrócić „Czasopismu” należne mu miejsce w geografii polskiej i światowej. Treści tego opracowania autorzy zaprezentowali na Kongresie Geografii Polskiej w Poznaniu 1 czerwca 2023 r.
{"title":"100-lecie „Czasopisma Geograficznego”","authors":"A. Jackowski, K. Krzemień","doi":"10.12657/czageo-94-24","DOIUrl":"https://doi.org/10.12657/czageo-94-24","url":null,"abstract":"Artykuł stanowi pierwszą próbę w miarę kompleksowego nakreślenia dziejów i rangi jednego z najważniejszych polskich periodyków z zakresu geografii – „Czasopisma Geograficznego”. Jako tekst przeglądowy artykuł ten prezentuje złożoną historię „Czasopisma”, ze szczególnym uwzględnieniem początkowych okresów jego funkcjonowania. Przedstawiono w nim wszystkie blaski i cienie obserwowane w działalności pisma, podkreślono brutalny wpływ decyzji politycznych na chwilowy upadek znaczenia periodyku w latach 50. XX w. Zwrócono uwagę na aktywność kolejnych redaktorów, wybitnych geografów, którym udało się przywrócić „Czasopismu” należne mu miejsce w geografii polskiej i światowej. Treści tego opracowania autorzy zaprezentowali na Kongresie Geografii Polskiej w Poznaniu 1 czerwca 2023 r.","PeriodicalId":505174,"journal":{"name":"Czasopismo Geograficzne","volume":"53 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139781492","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
This article presents changes in the spatial distribution of different types of coworking spaces in Warsaw and factors influencing their location choices . The results of the study made it possible to assess whether and in what way the emergence of coworking spaces and the transformation of their business models influenced the spatial structure of the city . Based on the analyses, it can be concluded that this impact is not significant in War-saw because the spatial pattern of the distribution of new coworking spaces is relatively very similar to the location of office buildings . At the same time, there was a visible tendency to choose central locations more often than office buildings for coworking purposes, which was reinforced during the pandemic period . As a result, the growth of cowork-ing spaces and the evolution of this model were conducive to the revitalisation of the city centre and were in line with the monocentric city model, indicating the important role of transport accessibility in the choice of a business location . What remains open, however, is the question of the significance of the interaction between coworking spaces and urban space in the neighbourhood dimension in the context of location choices made .
{"title":"Ewolucja modelu coworkingów a struktura przestrzenna miasta na przykładzie Warszawy","authors":"Maciej Smętkowski, K. Wojnar","doi":"10.12657/czageo-94-19","DOIUrl":"https://doi.org/10.12657/czageo-94-19","url":null,"abstract":"This article presents changes in the spatial distribution of different types of coworking spaces in Warsaw and factors influencing their location choices . The results of the study made it possible to assess whether and in what way the emergence of coworking spaces and the transformation of their business models influenced the spatial structure of the city . Based on the analyses, it can be concluded that this impact is not significant in War-saw because the spatial pattern of the distribution of new coworking spaces is relatively very similar to the location of office buildings . At the same time, there was a visible tendency to choose central locations more often than office buildings for coworking purposes, which was reinforced during the pandemic period . As a result, the growth of cowork-ing spaces and the evolution of this model were conducive to the revitalisation of the city centre and were in line with the monocentric city model, indicating the important role of transport accessibility in the choice of a business location . What remains open, however, is the question of the significance of the interaction between coworking spaces and urban space in the neighbourhood dimension in the context of location choices made .","PeriodicalId":505174,"journal":{"name":"Czasopismo Geograficzne","volume":"8 8","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139178954","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：