Od około stu lat w polskiej literaturze naukowej obowiązuje ustalenie, że architekt Antonio Corazzi został sprowadzony do Polski przez Stanisława Staszica. Tymczasem szczegółowe badania pozwoliły mi ustalić, że przekonanie to nie opiera się na jakimkolwiek potwierdzeniu źródłowym. Przyjazd Corazziego do Polski był efektem decyzji o sprowadzeniu z Włoch młodego, zdolnego architekta, gotowego realizować ambitne plany architektoniczno-urbanistyczne rządu polskiego. Zaproszenie z prośbą o wskazanie kandydata skierował najprawdopodobniej namiestnik Józef Zajączek pismem do księcia Toskanii. Na decyzję tę mógł mieć wpływ Stanisław Staszic, ale bardziej prawdopodobnym członkiem rządu, zaangażowanym w ten temat wydaje się Stanisław Kostka Potocki. Decyzja, że to Corazzi ma pojechać do Polski, była efektem wskazania go przez środowisko architektów z akademii florenckiej, którzy kierowali się zapewne nie tylko jego talentem, ale być może też osobistą niechęcią z powodu jego konfliktowego charakteru, który objawił się już pod koniec studiów. Decyzja Corazziego o wyjeździe do Polski – jak się wydaje – nie wynikła też z jego ambicji czy atrakcyjności oferty, ale z chęci uniknięcia konsekwencji prawno-finansowych, wynikających z niespłacenia weksla. Ostateczna odpowiedź na pytanie zadane w tytule artykułu wciąż jednak jawi się jako – mam nadzieję – dobrze wsparta, ale jednak tylko hipoteza.
{"title":"Dlaczego Antonio Corazzi przyjechał do Polski?","authors":"Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk","doi":"10.36744/bhs.1441","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.1441","url":null,"abstract":"Od około stu lat w polskiej literaturze naukowej obowiązuje ustalenie, że architekt Antonio Corazzi został sprowadzony do Polski przez Stanisława Staszica. Tymczasem szczegółowe badania pozwoliły mi ustalić, że przekonanie to nie opiera się na jakimkolwiek potwierdzeniu źródłowym. Przyjazd Corazziego do Polski był efektem decyzji o sprowadzeniu z Włoch młodego, zdolnego architekta, gotowego realizować ambitne plany architektoniczno-urbanistyczne rządu polskiego. Zaproszenie z prośbą o wskazanie kandydata skierował najprawdopodobniej namiestnik Józef Zajączek pismem do księcia Toskanii. Na decyzję tę mógł mieć wpływ Stanisław Staszic, ale bardziej prawdopodobnym członkiem rządu, zaangażowanym w ten temat wydaje się Stanisław Kostka Potocki. Decyzja, że to Corazzi ma pojechać do Polski, była efektem wskazania go przez środowisko architektów z akademii florenckiej, którzy kierowali się zapewne nie tylko jego talentem, ale być może też osobistą niechęcią z powodu jego konfliktowego charakteru, który objawił się już pod koniec studiów. Decyzja Corazziego o wyjeździe do Polski – jak się wydaje – nie wynikła też z jego ambicji czy atrakcyjności oferty, ale z chęci uniknięcia konsekwencji prawno-finansowych, wynikających z niespłacenia weksla. Ostateczna odpowiedź na pytanie zadane w tytule artykułu wciąż jednak jawi się jako – mam nadzieję – dobrze wsparta, ale jednak tylko hipoteza.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69735343","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Polemika z Tadeuszem Zadrożnym, autorem artykułu “Rückgabe des beschlagnahmten Bibliotheksgutes – argumentacja Gustava Abba i stanowisko Kajetana Mühlmanna. Epizod z dziejów polskich zbiorów artystycznych w okresie II wojny światowej.” opublikowanym w Biuletynie Historii Sztuki 83, nr 4 (2021), s. 697–734.
{"title":"Na marginesie pracy Tadeusza Zadrożnego","authors":"Andrzej Mężyński","doi":"10.36744/bhs.1443","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.1443","url":null,"abstract":"Polemika z Tadeuszem Zadrożnym, autorem artykułu “Rückgabe des beschlagnahmten Bibliotheksgutes – argumentacja Gustava Abba i stanowisko Kajetana Mühlmanna. Epizod z dziejów polskich zbiorów artystycznych w okresie II wojny światowej.” opublikowanym w Biuletynie Historii Sztuki 83, nr 4 (2021), s. 697–734.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46471537","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Tekst jest podsumowaniem wyników badań architektonicznych Pałacu Kazanowskich, jednej z największych rezydencji Warszawy w 1. połowy XVII w. Dzięki nim udało się ustalić pierwotną XVII-wieczną formę budowli. Rekonstrukcja planu pozwoliła na powiązanie pomieszczeń z fragmentami wierszowanego opisu z r. 1643, co umożliwiło poznanie wystroju i wyposażenia istotnych wnętrz pałacu. Zrekonstruowana forma pałacu pozwoliła także na rozważania na temat autorstwa projektu.
{"title":"Pałac Adama Kazanowskiego i jego pierwotna forma w świetle badań architektonicznych","authors":"W. Wółkowski","doi":"10.36744/bhs.1056","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.1056","url":null,"abstract":"Tekst jest podsumowaniem wyników badań architektonicznych Pałacu Kazanowskich, jednej z największych rezydencji Warszawy w 1. połowy XVII w. Dzięki nim udało się ustalić pierwotną XVII-wieczną formę budowli. Rekonstrukcja planu pozwoliła na powiązanie pomieszczeń z fragmentami wierszowanego opisu z r. 1643, co umożliwiło poznanie wystroju i wyposażenia istotnych wnętrz pałacu. Zrekonstruowana forma pałacu pozwoliła także na rozważania na temat autorstwa projektu.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41874720","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule omówiono plastyczną oprawę egzekwii odprawionych z inicjatywy Augusta II Mocnego za Marię Kazimierę Sobieską w 1717 r. oraz uroczystości związanych z wystawieniem trumien królowej, Jana III Sobieskiego i ich wnuka, zorganizowanych przez królewicza Jakuba Sobieskiego w 1733 r. Analiza rysunków Joachima Daniela Jaucha ze zbiorów Sächsisches Hauptstaatsarchiv w Dreźnie, wsparta źródłami archiwalnymi, pozwoliła na próbę usystematyzowania bogatego materiału ikonograficznego dotyczącego projektów artysty z okazji pochówku serca Augusta II Mocnego w Kapicy Królewskiej w 1736 r., jej dekoracji oraz wystroju kościoła w czasie egzekwii za monarchę, odprawianych w rocznice jego śmierci na polecenie Augusta III przez blisko dwadzieścia pięć lat. Uroczystości te, celebrowane w jednej z najważniejszych sakralnych fundacji Jana III, były ważnym elementem saskiej propagandy politycznej.
{"title":"Królewskie egzekwie w warszawskim kościele kapucynów w XVIII wieku","authors":"Hanna Osiecka-Samsonowicz","doi":"10.36744/bhs.1058","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.1058","url":null,"abstract":"W artykule omówiono plastyczną oprawę egzekwii odprawionych z inicjatywy Augusta II Mocnego za Marię Kazimierę Sobieską w 1717 r. oraz uroczystości związanych z wystawieniem trumien królowej, Jana III Sobieskiego i ich wnuka, zorganizowanych przez królewicza Jakuba Sobieskiego w 1733 r. Analiza rysunków Joachima Daniela Jaucha ze zbiorów Sächsisches Hauptstaatsarchiv w Dreźnie, wsparta źródłami archiwalnymi, pozwoliła na próbę usystematyzowania bogatego materiału ikonograficznego dotyczącego projektów artysty z okazji pochówku serca Augusta II Mocnego w Kapicy Królewskiej w 1736 r., jej dekoracji oraz wystroju kościoła w czasie egzekwii za monarchę, odprawianych w rocznice jego śmierci na polecenie Augusta III przez blisko dwadzieścia pięć lat. Uroczystości te, celebrowane w jednej z najważniejszych sakralnych fundacji Jana III, były ważnym elementem saskiej propagandy politycznej.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49350178","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł stanowi próbę ukazania heterogenicznego typu zespołu rezydencjonalnego, dominującego w Europie do połowy XVII w. na przykładzie rezydencji księcia pomorskiego Filipa II. Relacja Filipa Hainhofera z 1617 r. (spisana przy okazji dostarczania księciu zamówionego specjalnie kabinetu) jest podstawą do ustalenia sposób funkcjonowania poszczególnych części zespołu i wyznaczanych ceremoniałem i życiem dworu relacji między nimi.
{"title":"Wczesnonowożytna rezydencja jako „konstelacja” obiektów na przykładzie Szczecina w przededniu wojny trzydziestoletniej","authors":"R. Makała","doi":"10.36744/bhs.1055","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.1055","url":null,"abstract":"Artykuł stanowi próbę ukazania heterogenicznego typu zespołu rezydencjonalnego, dominującego w Europie do połowy XVII w. na przykładzie rezydencji księcia pomorskiego Filipa II. Relacja Filipa Hainhofera z 1617 r. (spisana przy okazji dostarczania księciu zamówionego specjalnie kabinetu) jest podstawą do ustalenia sposób funkcjonowania poszczególnych części zespołu i wyznaczanych ceremoniałem i życiem dworu relacji między nimi.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46081569","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kazimierz Kuczman (1947-2021)","authors":"Jerzy Petrus","doi":"10.36744/bhs.1061","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.1061","url":null,"abstract":"Wspomnienie o zmarłym prof. Kazimierzu Kuczmanie","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46922768","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Odkryte ostatnio w kościele pw. św. Jadwigi w Bolkowie gotyckie malowidła ścienne i średniowieczne detale architektoniczne ukazały w nowym świetle wczesne dzieje architektury świątyni. Dowiodły, że kościół przebudowano w 3. ćwierci XIV w. na dwunawową halę, a nie – jak zakładano – na założenie trójnawowe. Wśród reliktów gotyckich malowideł z kilku faz historycznych przetrwało wyobrażenie będące najstarszą w malarstwie polskim obrazową wykładnią idei compassio Mariae. Jest to wyjątkowo rzadki motyw Drogi na Golgotę z Matką Bożą współdźwigającą krzyż. Malowidło z ok. 1360 r. wykazuje warsztatowe i ikonograficzne związki ze sceną Droga na Golgotę cyklu pasyjnego z ok. 1350 r. w kaplicy św. Leonarda w Landschlacht (Altnau) nad Jeziorem Bodeńskim.
{"title":"Czternastowieczny fresk z motywem Matki Bożej współdźwigającej krzyż w architektonicznej przestrzeni dwunawowej fary w Bolkowie","authors":"A. Jankowski","doi":"10.36744/bhs.1054","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.1054","url":null,"abstract":"Odkryte ostatnio w kościele pw. św. Jadwigi w Bolkowie gotyckie malowidła ścienne i średniowieczne detale architektoniczne ukazały w nowym świetle wczesne dzieje architektury świątyni. Dowiodły, że kościół przebudowano w 3. ćwierci XIV w. na dwunawową halę, a nie – jak zakładano – na założenie trójnawowe. Wśród reliktów gotyckich malowideł z kilku faz historycznych przetrwało wyobrażenie będące najstarszą w malarstwie polskim obrazową wykładnią idei compassio Mariae. Jest to wyjątkowo rzadki motyw Drogi na Golgotę z Matką Bożą współdźwigającą krzyż. Malowidło z ok. 1360 r. wykazuje warsztatowe i ikonograficzne związki ze sceną Droga na Golgotę cyklu pasyjnego z ok. 1350 r. w kaplicy św. Leonarda w Landschlacht (Altnau) nad Jeziorem Bodeńskim.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46347087","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Łodziowa ambona z kościoła pw. św. św. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie uchodzi w literaturze przedmiotu za realizację snycerską wykonaną w 1803 r. przez Giovanniego Borettiego i Niccola Piano, którzy mieli być specjalnie sprowadzeni z Mediolanu do remontu świątyni i jej dekoracji. Tymczasem obaj byli zwykłymi muratorami przybyłymi do Wilna jeszcze u schyłku XVIII w., Piano zmarł w 1802 r. Formalne cechy ambony wskazują natomiast, że została ona wykonana w latach 20. XVIII w. najpewniej według projektu Pietra Pertiego, współtwórcy znakomitego wystroju sztukatorskiego kościoła na Antokolu. Stało się to już po jego śmierci w 1714 r., a inicjatorem prac był prepozyt antokolski Piotr Procewicz, doktor filozofii i uznany kaznodzieja, który w 1737 r. objął prepozyturę kongregacji Bożego Ciała. Do świątyni kanoników regularnych laterańskich na Kazimierzu w latach 1740–1745 sprawił ambonę łodziową, wzorując ją na tej wystawionej w Wilnie.
{"title":"Ostatnia pierwszą, czyli o ambonie łodziowej z kościoła pw. św. św. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie","authors":"A. Czyż","doi":"10.36744/bhs.1059","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.1059","url":null,"abstract":"Łodziowa ambona z kościoła pw. św. św. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie uchodzi w literaturze przedmiotu za realizację snycerską wykonaną w 1803 r. przez Giovanniego Borettiego i Niccola Piano, którzy mieli być specjalnie sprowadzeni z Mediolanu do remontu świątyni i jej dekoracji. Tymczasem obaj byli zwykłymi muratorami przybyłymi do Wilna jeszcze u schyłku XVIII w., Piano zmarł w 1802 r. Formalne cechy ambony wskazują natomiast, że została ona wykonana w latach 20. XVIII w. najpewniej według projektu Pietra Pertiego, współtwórcy znakomitego wystroju sztukatorskiego kościoła na Antokolu. Stało się to już po jego śmierci w 1714 r., a inicjatorem prac był prepozyt antokolski Piotr Procewicz, doktor filozofii i uznany kaznodzieja, który w 1737 r. objął prepozyturę kongregacji Bożego Ciała. Do świątyni kanoników regularnych laterańskich na Kazimierzu w latach 1740–1745 sprawił ambonę łodziową, wzorując ją na tej wystawionej w Wilnie. ","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45185930","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł jest próbą nakreślenia sylwetki architekta Abrahama, noszącego zapewne nazwisko Würtzner (przed 1700–1758). Źródła archiwalne zaświadczają, że pochodził z „Krajów Cesarskich”. Prawdopodobnie miał syna Ignacego, również architekta, a także krewnego, złotnika Johanna, który przybył do Wilna z Lidzbarka Warmińskiego. Potwierdzają one ponadto udział architekta Abrahama w powstaniu większości dzieł krzewiących idee Borrominiego i Guariniego, a wiązanych ostatnio z Glaubitzem lub z „anonimowym włoskim architektem”. Był on zatem autorem niezwykłych karmelickich budowli w Wilnie i w Głębokiem, wybudował wieże kościoła dominikanów na Łukiszkach, a także oryginalny kościół kolegium pijarów w Łużkach nieopodal Głębokiego (1742). Budował również w Mińsku oraz w Nowogródku. Jakkolwiek nie ma bezpośrednich odniesień do konkretnych realizacji, indywidualny styl architekta Abrahama pozwala rozważać jego autorstwo wobec szeregu budowli zarówno na terenie Wilna (fasady kościoła wizytek i kościoła franciszkanów, kościół augustianów), Mińska (fasady kościoła dominikanów i kościoła bernardynów, wieża przed kolegium jezuitów) i Nowogródka (cerkiew zamkowa?), jak i na prowincji, np. kościół farny w Iwieńcu czy pałac Radziwiłłów w Zdzięciole (1729–1731?).
{"title":"Architekt Abraham Würtzner (?). Przyczynek do dziejów wileńskiego baroku","authors":"Wojciech Boberski","doi":"10.36744/bhs.1062","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.1062","url":null,"abstract":"Artykuł jest próbą nakreślenia sylwetki architekta Abrahama, noszącego zapewne nazwisko Würtzner (przed 1700–1758). Źródła archiwalne zaświadczają, że pochodził z „Krajów Cesarskich”. Prawdopodobnie miał syna Ignacego, również architekta, a także krewnego, złotnika Johanna, który przybył do Wilna z Lidzbarka Warmińskiego. Potwierdzają one ponadto udział architekta Abrahama w powstaniu większości dzieł krzewiących idee Borrominiego i Guariniego, a wiązanych ostatnio z Glaubitzem lub z „anonimowym włoskim architektem”. Był on zatem autorem niezwykłych karmelickich budowli w Wilnie i w Głębokiem, wybudował wieże kościoła dominikanów na Łukiszkach, a także oryginalny kościół kolegium pijarów w Łużkach nieopodal Głębokiego (1742). Budował również w Mińsku oraz w Nowogródku. Jakkolwiek nie ma bezpośrednich odniesień do konkretnych realizacji, indywidualny styl architekta Abrahama pozwala rozważać jego autorstwo wobec szeregu budowli zarówno na terenie Wilna (fasady kościoła wizytek i kościoła franciszkanów, kościół augustianów), Mińska (fasady kościoła dominikanów i kościoła bernardynów, wieża przed kolegium jezuitów) i Nowogródka (cerkiew zamkowa?), jak i na prowincji, np. kościół farny w Iwieńcu czy pałac Radziwiłłów w Zdzięciole (1729–1731?). ","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43484225","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W epoce nowożytnej wykorzystywanie wachlarzy do celów propagandy politycznej było związane z przemianami społecznymi oraz z upowszechnieniem techniki drukarskiej i rozwojem grafiki reprodukcyjnej. W artykule omówione zostały wachlarze wykonane w wiekach XVII i XVIII w Anglii i Francji. We Francji czasów Ludwika XIV propagandowe przesłanie, umieszczone na ręcznie malowanych pokryciach, adresowano do elit, ponieważ to one były znaczącą grupą społeczną. U progu Oświecenia zaczęto wytwarzać mające szeroki zasięg przedmioty o tanich, papierowych pokryciach, z drukowaną, wielonakładową dekoracją. Zleceniodawcom zależało na dotarciu do dużego kręgu odbiorców, mających w obliczu rodzącego się egalitaryzmu coraz większy wpływ na politykę i życie społeczne. Przegląd politycznych motywów ikonograficznych pozwala prześledzić drogę artystyczną, jaką pokonali wytwórcy wachlarzy. Obrazuje też ewolucję ludzkiej mentalności i świadomości: od apoteozy niepodzielnej władzy królewskiej do propagowania demokratycznych idei. Pokazuje, jak zmienił się krąg odbiorców politycznej propagandy.
{"title":"Elegancja w służbie władzy. Polityka i propaganda na europejskich wachlarzach epoki nowożytnej","authors":"Jolanta Różalska","doi":"10.36744/bhs.1057","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.1057","url":null,"abstract":"W epoce nowożytnej wykorzystywanie wachlarzy do celów propagandy politycznej było związane z przemianami społecznymi oraz z upowszechnieniem techniki drukarskiej i rozwojem grafiki reprodukcyjnej. W artykule omówione zostały wachlarze wykonane w wiekach XVII i XVIII w Anglii i Francji. We Francji czasów Ludwika XIV propagandowe przesłanie, umieszczone na ręcznie malowanych pokryciach, adresowano do elit, ponieważ to one były znaczącą grupą społeczną. U progu Oświecenia zaczęto wytwarzać mające szeroki zasięg przedmioty o tanich, papierowych pokryciach, z drukowaną, wielonakładową dekoracją. Zleceniodawcom zależało na dotarciu do dużego kręgu odbiorców, mających w obliczu rodzącego się egalitaryzmu coraz większy wpływ na politykę i życie społeczne. Przegląd politycznych motywów ikonograficznych pozwala prześledzić drogę artystyczną, jaką pokonali wytwórcy wachlarzy. Obrazuje też ewolucję ludzkiej mentalności i świadomości: od apoteozy niepodzielnej władzy królewskiej do propagowania demokratycznych idei. Pokazuje, jak zmienił się krąg odbiorców politycznej propagandy.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45447102","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：