W polityce państw europejskich na przełomie XX i XXI w. do głosu dochodzą społecznie popierane partie populistyczno-prawicowe, wykorzystujące niezadowolenie z polityki prowadzonej przez elity polityczne. Celem artykułu była analiza przyczyn zwycięstwa partii Prawo i Sprawiedliwość w wyborach prezydenckich oraz parlamentarnych w 2015 r., zbadanie argumentów popierających politykę rządu utworzonego przez tę partię oraz dokonanie charakterystyki efektów działań rządów PiS sprawowanych w pierwszej kadencji, według opinii wybranych kategorii mieszkańców województwa podkarpackiego. Interpretacja opinii społecznej dotyczącej polityki realizowanej przez PiS została dokonana w kategoriach populizmu.
W artykule postawiono tezę, że populistyczna strategia partii PiS znajduje ugruntowanie w opiniach wybranych środowisk społecznych Podkarpacia, uzasadniających wygraną kampanię wyborczą, poparcie społeczne rządu oraz pozytywną ocenę efektów decyzji rządu w pierwszej kadencji. Dla zweryfikowania postawionej tezy przeprowadzono terenowe badania empiryczne w województwie podkarpackim za pomocą techniki wywiadu ze scenariuszem. Kwestionariusz wywiadu zawierał pytania otwarte. Dobór próby do badań jakościowych był celowy. Jako respondentów wytypowano przedstawicieli studentów, samorządowców, pracujących i emerytów.
Zaprezentowane wyniki autorskich badań zrealizowanych na Podkarpaciu, ukazały determinanty wyborczego sukcesu partii Prawa i Sprawiedliwości oraz aktualną ocenę sprawowanej przez nią władzy w kraju. Dostarczyły one argumentów pozytywnych przez zwolenników polityki PiS, a negatywnych przez jej przeciwników. Zwolennicy ze wszystkich badanych kategorii doceniali prospołeczną politykę i pozytywne zmiany w gospodarce. Natomiast kontrargumenty oponentów ze wszystkich badanych kategorii, dyskredytujących sposób działań polityków prawicowych i efekty pracy władzy ustawodawczej i wykonawczej, dotyczyły dyktatorskich rządów i niszczenia praworządności. Przedstawiciele badanych kategorii, w typologii odnoszącej się do ocen działań rządu PiS w pierwszej kadencji, wysunęli więcej negatywnych argumentów, aniżeli pozytywnych.
在二十世纪和二十一世纪之交的欧洲国家政治中,民粹右翼政党利用人们对政治精英推行的政策的不满情绪,逐渐占据了上风。本文旨在分析法律与公正党在 2015 年总统和议会选举中获胜的原因,研究支持该党组建的政府政策的论据,并根据波德卡尔帕克省特定类别居民的意见,描述法律与公正政府在其第一个任期内的效果。本文认为,PiS 党的民粹主义战略以 Podkarpacie 选定社会群体的意见为基础,证明了竞选活动的胜利、社会对政府的支持以及对政府第一任期决策效果的积极评价。为了验证该论文,我们在波德卡尔帕契省使用情景访谈技术进行了实地实证研究。访谈问卷包含开放式问题。定性研究的样本选择是有目的的。作者在波德卡尔帕克省的研究结果显示了法律与公正党在选举中取得成功的决定因素,以及目前对该党在该国掌权情况的评估。他们提供了法律与公正党支持者的积极论据和反对者的消极论据。所有调查类别中的支持者都对亲社会政策和经济的积极变化表示赞赏。与此相反,所有被调查类别的反对者都提出了反驳意见,诋毁右翼政治家的行为方式以及立法和行政工作的效果,并指出独裁统治和法治遭到破坏。在对 PiS 政府第一任期行动的评估类型中,被调查类别的代表提出的负面论据多于正面论据。
{"title":"Sukces wyborczy i polityka rządu Prawa i Sprawiedliwości w opiniach wybranych kategorii mieszkańców Podkarpacia","authors":"Krystyna Leśniak-Moczuk","doi":"10.15584/nsawg.2023.2.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.2.7","url":null,"abstract":"W polityce państw europejskich na przełomie XX i XXI w. do głosu dochodzą społecznie popierane partie populistyczno-prawicowe, wykorzystujące niezadowolenie z polityki prowadzonej przez elity polityczne. Celem artykułu była analiza przyczyn zwycięstwa partii Prawo i Sprawiedliwość w wyborach prezydenckich oraz parlamentarnych w 2015 r., zbadanie argumentów popierających politykę rządu utworzonego przez tę partię oraz dokonanie charakterystyki efektów działań rządów PiS sprawowanych w pierwszej kadencji, według opinii wybranych kategorii mieszkańców województwa podkarpackiego. Interpretacja opinii społecznej dotyczącej polityki realizowanej przez PiS została dokonana w kategoriach populizmu.
 W artykule postawiono tezę, że populistyczna strategia partii PiS znajduje ugruntowanie w opiniach wybranych środowisk społecznych Podkarpacia, uzasadniających wygraną kampanię wyborczą, poparcie społeczne rządu oraz pozytywną ocenę efektów decyzji rządu w pierwszej kadencji. Dla zweryfikowania postawionej tezy przeprowadzono terenowe badania empiryczne w województwie podkarpackim za pomocą techniki wywiadu ze scenariuszem. Kwestionariusz wywiadu zawierał pytania otwarte. Dobór próby do badań jakościowych był celowy. Jako respondentów wytypowano przedstawicieli studentów, samorządowców, pracujących i emerytów.
 Zaprezentowane wyniki autorskich badań zrealizowanych na Podkarpaciu, ukazały determinanty wyborczego sukcesu partii Prawa i Sprawiedliwości oraz aktualną ocenę sprawowanej przez nią władzy w kraju. Dostarczyły one argumentów pozytywnych przez zwolenników polityki PiS, a negatywnych przez jej przeciwników. Zwolennicy ze wszystkich badanych kategorii doceniali prospołeczną politykę i pozytywne zmiany w gospodarce. Natomiast kontrargumenty oponentów ze wszystkich badanych kategorii, dyskredytujących sposób działań polityków prawicowych i efekty pracy władzy ustawodawczej i wykonawczej, dotyczyły dyktatorskich rządów i niszczenia praworządności. Przedstawiciele badanych kategorii, w typologii odnoszącej się do ocen działań rządu PiS w pierwszej kadencji, wysunęli więcej negatywnych argumentów, aniżeli pozytywnych.","PeriodicalId":265236,"journal":{"name":"Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy","volume":"60 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136370513","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem artykułu była analiza i ocena pozycji Polski na tle krajów UE-27 poprzez określenie poziomu rozwoju gospodarczego i jakości życia w Polsce w latach 2005–2021.
Badania przeprowadzono z wykorzystaniem metody taksonomicznej TOPSIS na podstawie dostępnych, wybranych danych Eurostat i GUS. Wyniki przeprowadzonych badań empirycznych pozwoliły zauważyć, że nastąpiły istotne zmiany w poziomach i dynamice w badanych zakresach procesów w czasie. W wyniku wielowymiarowych analiz określono zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego dla Polski i dla krajów UE. Przyporządkowano kraje do czterech różnych klas poziomu rozwoju gospodarczego i społecznego (jakości życia). Potwierdzona została także statystyczna zależność określająca stopień zgodności wskaźników taksonomicznych dla dwóch odrębnych sfer: gospodarczej i jakości życia.
Dokonano uszeregowania badanych krajów pod względem wartości syntetycznego wskaźnika rozwoju społeczno-gospodarczego. W wyniku badania stwierdzono, że ogólnie badane kraje charakteryzują się dużym zróżnicowaniem badanych procesów. Polska znacznie nadrobiła i nadrabia zaległości w rozwoju gospodarczym i społecznym w stosunku do pozostałych państw Unii Europejskiej.Spośród krajów europejskich Polska zyskała najwięcej w zakresie rozwoju gospodarczego, przesuwając się o 9 lokat w górę w ogólnym rankingu UE-27. Równocześnie Polska z grupy krajów o najniższej jakości życia po wejściu do Unii Europejskiej po 16 latach, tj. w 2021 roku, awansowała do grupy charakteryzującej się wysokim poziomem jakości życia (aktualnie zajmuje 15. miejsce wśród krajów UE-27).
{"title":"Dynamiczna analiza porównawcza rozwoju społeczno-gospodarczego i jakości życia w Polsce na tle krajów UE","authors":"Beata Kasprzyk, Jolanta Wojnar","doi":"10.15584/nsawg.2023.2.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.2.3","url":null,"abstract":"Celem artykułu była analiza i ocena pozycji Polski na tle krajów UE-27 poprzez określenie poziomu rozwoju gospodarczego i jakości życia w Polsce w latach 2005–2021.
 Badania przeprowadzono z wykorzystaniem metody taksonomicznej TOPSIS na podstawie dostępnych, wybranych danych Eurostat i GUS. Wyniki przeprowadzonych badań empirycznych pozwoliły zauważyć, że nastąpiły istotne zmiany w poziomach i dynamice w badanych zakresach procesów w czasie. W wyniku wielowymiarowych analiz określono zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego dla Polski i dla krajów UE. Przyporządkowano kraje do czterech różnych klas poziomu rozwoju gospodarczego i społecznego (jakości życia). Potwierdzona została także statystyczna zależność określająca stopień zgodności wskaźników taksonomicznych dla dwóch odrębnych sfer: gospodarczej i jakości życia.
 Dokonano uszeregowania badanych krajów pod względem wartości syntetycznego wskaźnika rozwoju społeczno-gospodarczego. W wyniku badania stwierdzono, że ogólnie badane kraje charakteryzują się dużym zróżnicowaniem badanych procesów. Polska znacznie nadrobiła i nadrabia zaległości w rozwoju gospodarczym i społecznym w stosunku do pozostałych państw Unii Europejskiej.Spośród krajów europejskich Polska zyskała najwięcej w zakresie rozwoju gospodarczego, przesuwając się o 9 lokat w górę w ogólnym rankingu UE-27. Równocześnie Polska z grupy krajów o najniższej jakości życia po wejściu do Unii Europejskiej po 16 latach, tj. w 2021 roku, awansowała do grupy charakteryzującej się wysokim poziomem jakości życia (aktualnie zajmuje 15. miejsce wśród krajów UE-27).","PeriodicalId":265236,"journal":{"name":"Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy","volume":"22 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136370512","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Sytuacja spowodowana pandemią koronawirusa wpłynęła na całą gospodarkę kraju, a szczególnie na sektor usług turystycznych. W ostatnich latach branża turystyczna była jedną z dynamiczniej rozwijających się stref gospodarki w Polsce. Wynikało to ze wzrostu zamożności Polaków i zmian zachodzących w strukturze ich konsumpcji. Dzięki wyższym dochodom Polacy więcej przeznaczali na wyjazdy turystyczne, kulturę, rekreację oraz gastronomię. Intensywny rozwój sektora usług turystycznych został zakłócony pandemią wirusa COVID-19. Lęk przed chorobą oraz restrykcje administracyjne utrudniające przemieszczanie się wpłynęły na kryzys w branży turystycznej.
Celem artykułu jest ocena wpływu pandemii COVID-19 na rozwój usług turystycznych. Dla potrzeb realizacji postawionego celu wykorzystano jednopodstawowe i łańcuchowe indeksy dynamiki. Poddano analizie poziom wartości dodanej brutto i zatrudnienia w branży usług turystycznych na tle innych usług. Poza tym dokonano analizy wydatków na cele turystyczne, liczby obiektów turystycznych oraz placówek gastronomicznych. Analiza zmian zachodzących w sektorze usług w Polsce objęła okres 2015–2021 i została przeprowadzona na podstawie danych opublikowanych przez GUS.
Wyniki badania pozwalają stwierdzić, że pandemii COVID-19 negatywnie wpłynęła na kryzys w sektorze usług turystycznych. Najbardziej dotknęła branżę związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi. Dynamika zmian zachodzących w branży turystycznej jest stosunkowo duża. Największe zmiany wśród analizowanych wskaźników miały miejsce w 2020 roku. Sytuacja w sektorze turystyki stopniowo wraca do normy, ożywienie w wyjazdach krajowych i zagranicznych jest zauważalne od 2022 roku. Kryzys w branży turystycznej wywołany przez pandemię koronawirusa wymaga dalszych badań i podejmowania działań ograniczających jego skutki.
{"title":"Wpływ pandemii COVID-19 na branżę turystyczną w Polsce","authors":"Agata Szczukocka","doi":"10.15584/nsawg.2023.2.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.2.8","url":null,"abstract":"Sytuacja spowodowana pandemią koronawirusa wpłynęła na całą gospodarkę kraju, a szczególnie na sektor usług turystycznych. W ostatnich latach branża turystyczna była jedną z dynamiczniej rozwijających się stref gospodarki w Polsce. Wynikało to ze wzrostu zamożności Polaków i zmian zachodzących w strukturze ich konsumpcji. Dzięki wyższym dochodom Polacy więcej przeznaczali na wyjazdy turystyczne, kulturę, rekreację oraz gastronomię. Intensywny rozwój sektora usług turystycznych został zakłócony pandemią wirusa COVID-19. Lęk przed chorobą oraz restrykcje administracyjne utrudniające przemieszczanie się wpłynęły na kryzys w branży turystycznej.
 Celem artykułu jest ocena wpływu pandemii COVID-19 na rozwój usług turystycznych. Dla potrzeb realizacji postawionego celu wykorzystano jednopodstawowe i łańcuchowe indeksy dynamiki. Poddano analizie poziom wartości dodanej brutto i zatrudnienia w branży usług turystycznych na tle innych usług. Poza tym dokonano analizy wydatków na cele turystyczne, liczby obiektów turystycznych oraz placówek gastronomicznych. Analiza zmian zachodzących w sektorze usług w Polsce objęła okres 2015–2021 i została przeprowadzona na podstawie danych opublikowanych przez GUS.
 Wyniki badania pozwalają stwierdzić, że pandemii COVID-19 negatywnie wpłynęła na kryzys w sektorze usług turystycznych. Najbardziej dotknęła branżę związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi. Dynamika zmian zachodzących w branży turystycznej jest stosunkowo duża. Największe zmiany wśród analizowanych wskaźników miały miejsce w 2020 roku. Sytuacja w sektorze turystyki stopniowo wraca do normy, ożywienie w wyjazdach krajowych i zagranicznych jest zauważalne od 2022 roku. Kryzys w branży turystycznej wywołany przez pandemię koronawirusa wymaga dalszych badań i podejmowania działań ograniczających jego skutki.","PeriodicalId":265236,"journal":{"name":"Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy","volume":"78 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136370516","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W niniejszym artykule podjęto próbę oceny znaczenia wspierania obszarów przygranicznych funduszami Unii Europejskiej w ramach programów współpracy transgranicznej, w tym zwłaszcza z punktu widzenia zmniejszania dysproporcji rozwojowych między obszarami objętymi i nieobjętymi programami transgranicznymi w Polsce. Przedstawiono główne założenia współpracy transgranicznej. Scharakteryzowano także i porównano cele programów operacyjnych, na podstawie których prowadzona jest współpraca transgraniczna w Polsce w okresie programowania 2007–2013 i 2014–2020 w ramach celu Europejska Współpraca Terytorialna. Narzędziem wykorzystanym do oceny rozwoju społeczno-gospodarczego był wskaźnik Perkala. Obliczono go dla lat 2007, 2014 i 2020 dla 10 województw przygranicznych. Dobór zmiennych do modelu był celowy i ograniczony dostępnością do wiarygodnych danych. Do głównych źródeł danych należy zaliczyć bazę danych prowadzoną przez Komisję Europejską oraz Główny Urząd Statystyczny w Warszawie. Z badań wynika, że relatywnie najsłabiej rozwinięte są obszary przygraniczne w Polsce Wschodniej, natomiast najwyższy poziom rozwoju mają obszary nadmorskie. W latach 2007–2020 tylko w niewielkim stopniu zmniejszyły się dysproporcje rozwojowe między terenami przygranicznymi w Polsce. Główny wniosek z badań sprowadza się do stwierdzenia, że poziom rozwoju obszarów przygranicznych jest mocno powiązany z cechami ekonomicznymi i społecznymi regionów (województw), do których należą te obszary. Mniejsze znaczenie miało natomiast w badanym okresie wsparcie środkami finansowymi Unii Europejskiej, adresowanymi do obszarów przygranicznych w ramach programów współpracy transgranicznej.
{"title":"Rola programów współpracy transgranicznej w rozwoju społeczno-gospodarczym obszarów przygranicznych w Polsce","authors":"Ilona Godniak","doi":"10.15584/nsawg.2023.2.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.2.6","url":null,"abstract":"W niniejszym artykule podjęto próbę oceny znaczenia wspierania obszarów przygranicznych funduszami Unii Europejskiej w ramach programów współpracy transgranicznej, w tym zwłaszcza z punktu widzenia zmniejszania dysproporcji rozwojowych między obszarami objętymi i nieobjętymi programami transgranicznymi w Polsce. Przedstawiono główne założenia współpracy transgranicznej. Scharakteryzowano także i porównano cele programów operacyjnych, na podstawie których prowadzona jest współpraca transgraniczna w Polsce w okresie programowania 2007–2013 i 2014–2020 w ramach celu Europejska Współpraca Terytorialna. Narzędziem wykorzystanym do oceny rozwoju społeczno-gospodarczego był wskaźnik Perkala. Obliczono go dla lat 2007, 2014 i 2020 dla 10 województw przygranicznych. Dobór zmiennych do modelu był celowy i ograniczony dostępnością do wiarygodnych danych. Do głównych źródeł danych należy zaliczyć bazę danych prowadzoną przez Komisję Europejską oraz Główny Urząd Statystyczny w Warszawie. Z badań wynika, że relatywnie najsłabiej rozwinięte są obszary przygraniczne w Polsce Wschodniej, natomiast najwyższy poziom rozwoju mają obszary nadmorskie. W latach 2007–2020 tylko w niewielkim stopniu zmniejszyły się dysproporcje rozwojowe między terenami przygranicznymi w Polsce. Główny wniosek z badań sprowadza się do stwierdzenia, że poziom rozwoju obszarów przygranicznych jest mocno powiązany z cechami ekonomicznymi i społecznymi regionów (województw), do których należą te obszary. Mniejsze znaczenie miało natomiast w badanym okresie wsparcie środkami finansowymi Unii Europejskiej, adresowanymi do obszarów przygranicznych w ramach programów współpracy transgranicznej.","PeriodicalId":265236,"journal":{"name":"Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy","volume":"29 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136370518","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem artykułu jest stanowisko J.C.L. Sismondiego wobec problemu nierówności dochodowych. Mimo że był przedstawicielem ekonomii klasycznej, nie podzielał opinii pozostałych klasyków, którzy akceptowali system kapitalizmu wolnokonkurencyjnego pierwszej połowy XIX w. z rosnącą polaryzacją społeczeństwa. Dla Sismondiego pogłębiająca się nędza pracujących robotnikówstanowiła istotny problem wymagający rozwiązania. Dlatego w swoich pracach zawarł propozycje reform, które miały zniwelować nadmierne dysproporcje dochodowe. Dużą rolę w tym zakresie przypisywał państwu jako instytucji, która powinna dbać o dobrobyt wszystkich obywateli.Artykuł ma charakter teoretyczny. W oparciu o oryginalne prace Sismondiego przeanalizowano jego opinie wobec nierówności dochodowych i propozycje reform, które wyprzedzały epokę i nie miały warunków, by być wprowadzone w pierwszej połowie XIX wieku. Kapitalizm musiał dojrzeć do zmian, o które zresztą robotnicy walczyli przez długie lata wymuszając na pracodawcach strajkami, a nierzadko i własną krwią poprawę warunków życia. W artykule wykorzystano również prace współczesnych ekonomistów i historyków myśli poruszających ten temat. W związku z tym wykorzystano metodę analizy źródeł, metodę porównawczą i prostą metodę opisu.
Wnioski, zawarte w podsumowaniu, oparte zarówno na pracach Sismondiego, jak i współczesnych autorów jednoznacznie podkreślają oryginalność i odmienność stanowiska francuskiego klasyka w stosunku do podejścia pozostałych przedstawicieli ekonomii klasycznej wobec tego istotnego problemu. Stąd też niektórzy autorzy zaliczają Sismondiego do nurtu drobnomieszczańskiego. Wielu zwraca również uwagę na aktualność jego opinii.
{"title":"Nierówności dochodowe i przeciwdziałanie im w poglądach Sismondiego","authors":"Urszula Zagóra-Jonszta","doi":"10.15584/nsawg.2023.2.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.2.1","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest stanowisko J.C.L. Sismondiego wobec problemu nierówności dochodowych. Mimo że był przedstawicielem ekonomii klasycznej, nie podzielał opinii pozostałych klasyków, którzy akceptowali system kapitalizmu wolnokonkurencyjnego pierwszej połowy XIX w. z rosnącą polaryzacją społeczeństwa. Dla Sismondiego pogłębiająca się nędza pracujących robotnikówstanowiła istotny problem wymagający rozwiązania. Dlatego w swoich pracach zawarł propozycje reform, które miały zniwelować nadmierne dysproporcje dochodowe. Dużą rolę w tym zakresie przypisywał państwu jako instytucji, która powinna dbać o dobrobyt wszystkich obywateli.Artykuł ma charakter teoretyczny. W oparciu o oryginalne prace Sismondiego przeanalizowano jego opinie wobec nierówności dochodowych i propozycje reform, które wyprzedzały epokę i nie miały warunków, by być wprowadzone w pierwszej połowie XIX wieku. Kapitalizm musiał dojrzeć do zmian, o które zresztą robotnicy walczyli przez długie lata wymuszając na pracodawcach strajkami, a nierzadko i własną krwią poprawę warunków życia. W artykule wykorzystano również prace współczesnych ekonomistów i historyków myśli poruszających ten temat. W związku z tym wykorzystano metodę analizy źródeł, metodę porównawczą i prostą metodę opisu.
 Wnioski, zawarte w podsumowaniu, oparte zarówno na pracach Sismondiego, jak i współczesnych autorów jednoznacznie podkreślają oryginalność i odmienność stanowiska francuskiego klasyka w stosunku do podejścia pozostałych przedstawicieli ekonomii klasycznej wobec tego istotnego problemu. Stąd też niektórzy autorzy zaliczają Sismondiego do nurtu drobnomieszczańskiego. Wielu zwraca również uwagę na aktualność jego opinii.","PeriodicalId":265236,"journal":{"name":"Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy","volume":"5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136370515","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem artykułu było przedstawienie wyników badań własnych nad relacją znaną w ekonomii pod nazwą „prawo Okuna”. Wykorzystano panel danych dla 16 województw Polski w latach 1995–2019. Jako narzędzie badawcze zastosowano panelowy model autoregresji wektorowej (PVAR), co pozwoliło chociażby na uchwycenie dynamicznego charakteru modelowanej relacji. Do estymacjiparametrów modelu wykorzystano uogólnioną metodę momentów (GMM). Następnie oszacowane zostały ortogonalne funkcje reakcji na impuls (IRF) przy wykorzystaniu dekompozycji Choleskiego. Dokonano także dekompozycji błędu prognozy w 10-letnim horyzoncie.
Prawo Okuna zakłada negatywną zależność pomiędzy zmianami stopy bezrobocia a stopą realnego wzrostu gospodarczego. Pierwotnie zostało ono empirycznie zaobserwowane przez A. Okuna w 1962 roku. Oryginalny współczynnik wymiany wynosił ok. 0,3. Oznacza to, że każdy dodatkowy procent PNB powiązany jest ze spadkiem stopy bezrobocia o ok. 0,3 p.p. Zaprezentowane w artykule oszacowania funkcji reakcji na impuls wskazały na istotność statystyczną wpływu szoków pochodzących od poszczególnych zmiennych. Pozytywny impuls pochodzący od strony stopy wzrostu realnego PKB powodował obniżenie się zmiany stopy bezrobocia (i na odwrót) w porównaniu do ścieżki bazowej. Zaobserwowano również stosunkowo powolne wygaszanie się szoków w modelu. Dekompozycja błędu prognozy wykazała, że ok. 31% zmienności przyrostu stopy bezrobocia może zostać wyjaśnione za pomocą stopy wzrostu realnego PKB. Z kolei zmiany stopy bezrobocia zdołały wyjaśnić jedynie ok. 6% przyszłych stóp realnego wzrostu gospodarczego.
文章旨在介绍自己对经济学中被称为 "奥肯定律 "的关系的研究成果。文章使用了 1995-2019 年波兰 16 个省的面板数据,并使用面板向量自回归模型(PVAR)作为研究工具,该模型至少可以捕捉模型关系的动态性质。使用广义矩法(GMM)估算模型参数。然后使用 Cholesky 分解法估算正交脉冲响应函数(IRF)。奥肯定律意味着失业率变化与实际经济增长率之间存在负相关关系。它最初是由 A. Okun 于 1962 年通过经验观察得出的。最初的交换系数约为 0.3,这意味着国民生产总值每增加一个百分点,失业率就会下降约 0.3 个百分点。本文提出的脉冲响应函数的估计值表明,来自个别变量的冲击所产生的影响具有统计意义。与基线路径相比,来自实际 GDP 增长率的正脉冲导致失业率变化较小(反之亦然)。此外,还观察到模型中冲击的消亡速度相对较慢。预测误差分解显示,失业率上升的变化中约有 31%可以用实际 GDP 增长率来解释。相比之下,失业率的变化只能解释约 6%的未来实际经济增长率。
{"title":"Prawo Okuna – weryfikacja z wykorzystaniem panelowego modelu VAR dla polskich województw","authors":"Damian Mowczan","doi":"10.15584/nsawg.2023.2.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.2.4","url":null,"abstract":"Celem artykułu było przedstawienie wyników badań własnych nad relacją znaną w ekonomii pod nazwą „prawo Okuna”. Wykorzystano panel danych dla 16 województw Polski w latach 1995–2019. Jako narzędzie badawcze zastosowano panelowy model autoregresji wektorowej (PVAR), co pozwoliło chociażby na uchwycenie dynamicznego charakteru modelowanej relacji. Do estymacjiparametrów modelu wykorzystano uogólnioną metodę momentów (GMM). Następnie oszacowane zostały ortogonalne funkcje reakcji na impuls (IRF) przy wykorzystaniu dekompozycji Choleskiego. Dokonano także dekompozycji błędu prognozy w 10-letnim horyzoncie.
 Prawo Okuna zakłada negatywną zależność pomiędzy zmianami stopy bezrobocia a stopą realnego wzrostu gospodarczego. Pierwotnie zostało ono empirycznie zaobserwowane przez A. Okuna w 1962 roku. Oryginalny współczynnik wymiany wynosił ok. 0,3. Oznacza to, że każdy dodatkowy procent PNB powiązany jest ze spadkiem stopy bezrobocia o ok. 0,3 p.p. Zaprezentowane w artykule oszacowania funkcji reakcji na impuls wskazały na istotność statystyczną wpływu szoków pochodzących od poszczególnych zmiennych. Pozytywny impuls pochodzący od strony stopy wzrostu realnego PKB powodował obniżenie się zmiany stopy bezrobocia (i na odwrót) w porównaniu do ścieżki bazowej. Zaobserwowano również stosunkowo powolne wygaszanie się szoków w modelu. Dekompozycja błędu prognozy wykazała, że ok. 31% zmienności przyrostu stopy bezrobocia może zostać wyjaśnione za pomocą stopy wzrostu realnego PKB. Z kolei zmiany stopy bezrobocia zdołały wyjaśnić jedynie ok. 6% przyszłych stóp realnego wzrostu gospodarczego.","PeriodicalId":265236,"journal":{"name":"Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy","volume":"7 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136370517","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Bezpieczeństwo ekologiczne stanowi integralny obszar badań i działań praktycznych w ramach bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego. Zmiana systemowa, jaka nastąpiła po rozpadzie układu dwubiegunowego, spowodowała zwiększenie zainteresowania pozamilitarnymi obszarami bezpieczeństwa. Zbiegło się to ze zwiększeniem świadomości ekologicznej, związanej z narastaniem kryzysu ekologicznego. Kryzys ten ma charakter wieloaspektowy, dotyczy zarówno wymiaru środowiska naturalnego, ale także ma wymiar ekonomiczny, społeczny i polityczny. Zagrożenia ekologiczne pochodzą zarówno ze sfery przyrody, ale też w coraz większym zakresie wynikają z działań człowieka. Zwłaszcza niepokojące są skutki nieodpowiedzialnej działalności ludzi i niektórych państw, które w sposób niefrasobliwy motywowane chęcią krótkookresowych korzyści uciekają się do przemocy ekologicznej. Jej skutki są boleśnie odczuwane zarówno przez przyrodę, jak też samego człowieka, zwłaszcza wspólnoty lokalne narażone na niekorzystne skutki działań. W ramach inicjatyw międzynarodowych i narodowych obserwuje się coraz więcej aktywności owocujących aktami prawa zaliczanymi do tzw. prawa miękkiego, które wywołują zmiany w wymiarze instytucjonalnym, ale także świadomościowym. Celem opracowania jest wskazanie na rosnące znaczenie bezpieczeństwa ekologicznego w dyskursie bezpieczeństwa, przy uwzględnieniu podejścia interdyscyplinarnego. Przyjęto założenie o dominującej roli państwa w architekturze bezpieczeństwa w oparciu o analizę źródeł literatury przedmiotu. W artykule zwrócono uwagę na konieczność aktywnej polityki ekologicznej państwa oraz konieczność zmiany podejścia do procesu gospodarowania odwołując się do socjoekonomicznego ujęcia ekonomii ekologicznej. Zmiana, która daje nadzieję, na odwrócenie swoistej samodestrukcji człowieka wymaga ponownego przeorientowania myślenia o procesie gospodarowania. Powinien on mieć charakter działań zogniskowanych wokół koncepcji bezpieczeństwa zintegrowanego (nadrzędną potrzebą i wartością jest trwanie, przetrwanie i rozwój człowieka w harmonii z otoczeniem, zachowując jednak prymarność humanocentryzmu).
{"title":"Bezpieczeństwo ekologiczne w poszerzonej domenie bezpieczeństwa","authors":"Marek Leszczyński","doi":"10.15584/nsawg.2023.2.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.2.2","url":null,"abstract":"Bezpieczeństwo ekologiczne stanowi integralny obszar badań i działań praktycznych w ramach bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego. Zmiana systemowa, jaka nastąpiła po rozpadzie układu dwubiegunowego, spowodowała zwiększenie zainteresowania pozamilitarnymi obszarami bezpieczeństwa. Zbiegło się to ze zwiększeniem świadomości ekologicznej, związanej z narastaniem kryzysu ekologicznego. Kryzys ten ma charakter wieloaspektowy, dotyczy zarówno wymiaru środowiska naturalnego, ale także ma wymiar ekonomiczny, społeczny i polityczny. Zagrożenia ekologiczne pochodzą zarówno ze sfery przyrody, ale też w coraz większym zakresie wynikają z działań człowieka. Zwłaszcza niepokojące są skutki nieodpowiedzialnej działalności ludzi i niektórych państw, które w sposób niefrasobliwy motywowane chęcią krótkookresowych korzyści uciekają się do przemocy ekologicznej. Jej skutki są boleśnie odczuwane zarówno przez przyrodę, jak też samego człowieka, zwłaszcza wspólnoty lokalne narażone na niekorzystne skutki działań. W ramach inicjatyw międzynarodowych i narodowych obserwuje się coraz więcej aktywności owocujących aktami prawa zaliczanymi do tzw. prawa miękkiego, które wywołują zmiany w wymiarze instytucjonalnym, ale także świadomościowym. Celem opracowania jest wskazanie na rosnące znaczenie bezpieczeństwa ekologicznego w dyskursie bezpieczeństwa, przy uwzględnieniu podejścia interdyscyplinarnego. Przyjęto założenie o dominującej roli państwa w architekturze bezpieczeństwa w oparciu o analizę źródeł literatury przedmiotu. W artykule zwrócono uwagę na konieczność aktywnej polityki ekologicznej państwa oraz konieczność zmiany podejścia do procesu gospodarowania odwołując się do socjoekonomicznego ujęcia ekonomii ekologicznej. Zmiana, która daje nadzieję, na odwrócenie swoistej samodestrukcji człowieka wymaga ponownego przeorientowania myślenia o procesie gospodarowania. Powinien on mieć charakter działań zogniskowanych wokół koncepcji bezpieczeństwa zintegrowanego (nadrzędną potrzebą i wartością jest trwanie, przetrwanie i rozwój człowieka w harmonii z otoczeniem, zachowując jednak prymarność humanocentryzmu).","PeriodicalId":265236,"journal":{"name":"Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy","volume":"19 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136370511","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Współczesne uwarunkowania organizacyjne, takie jak zmienność otoczenia, automatyzacja i robotyzacja, zastosowanie sztucznej inteligencji oraz nowe pokolenia na rynku pracy powodują, że organizacje muszą poszukiwać sposobów harmonizacji różnych aspektów ich funkcjonowania. Jednym ze sposobów takiej harmonizacji jest zastosowanie założeń koncepcji spójności. Koncepcja ta zakłada identyfikację płaszczyzn spójności oraz jej elementów składowych wraz z mechanizmami ich dostosowania. Konieczne jest również opracowanie mierników spójności dla poszczególnych płaszczyzn. Menadżerowie, chcąc skutecznie identyfikować przyczyny patologii organizacyjnych muszą mieć świadomość spójności oraz powinni stosować założenia koncepcji spójności. W ten sposób możliwa jest trafna diagnoza organizacyjna i wiele patologii związanych z brakiem spójności może zostać wyeliminowanych na trwałe. Patologie te mają różny charakter, wiele z nich przyczynia się do pogorszenia sytuacji finansowej organizacji i utraty pozycji konkurencyjnej. Przesłankami podjęcia tematu prezentowanego w opracowaniu jest konieczność poszukiwania sposobów zwiększania efektywności organizacyjnej w świetle rosnącej presji konkurencyjnej oraz konieczność budowania świadomości zastosowania koncepcji spójności organizacyjnej. Ważną przesłanką jest także uzasadnienie konieczności zapewnienia spójności prezentowanymi patologiami organizacyjnymi, wynikającymi z braku spójności. Hipotezą opracowania jest stwierdzenie, że brak spójności organizacyjnej prowadzi do wielu różnych patologii w organizacji, a to z kolei może przyczynić się do spadku jej efektywności. Powyższe wykazane zostało badaniami empirycznymi w postaci wywiadów indywidualnych z przedstawicielami szczebli zarządczych organizacji. Badania pokazały jednoznacznie, że postawioną hipotezę należy zweryfikować pozytywnie.
{"title":"Koncepcja spójności a efektywność organizacyjna","authors":"Michał Flieger","doi":"10.15584/nsawg.2023.2.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.2.5","url":null,"abstract":"Współczesne uwarunkowania organizacyjne, takie jak zmienność otoczenia, automatyzacja i robotyzacja, zastosowanie sztucznej inteligencji oraz nowe pokolenia na rynku pracy powodują, że organizacje muszą poszukiwać sposobów harmonizacji różnych aspektów ich funkcjonowania. Jednym ze sposobów takiej harmonizacji jest zastosowanie założeń koncepcji spójności. Koncepcja ta zakłada identyfikację płaszczyzn spójności oraz jej elementów składowych wraz z mechanizmami ich dostosowania. Konieczne jest również opracowanie mierników spójności dla poszczególnych płaszczyzn. Menadżerowie, chcąc skutecznie identyfikować przyczyny patologii organizacyjnych muszą mieć świadomość spójności oraz powinni stosować założenia koncepcji spójności. W ten sposób możliwa jest trafna diagnoza organizacyjna i wiele patologii związanych z brakiem spójności może zostać wyeliminowanych na trwałe. Patologie te mają różny charakter, wiele z nich przyczynia się do pogorszenia sytuacji finansowej organizacji i utraty pozycji konkurencyjnej. Przesłankami podjęcia tematu prezentowanego w opracowaniu jest konieczność poszukiwania sposobów zwiększania efektywności organizacyjnej w świetle rosnącej presji konkurencyjnej oraz konieczność budowania świadomości zastosowania koncepcji spójności organizacyjnej. Ważną przesłanką jest także uzasadnienie konieczności zapewnienia spójności prezentowanymi patologiami organizacyjnymi, wynikającymi z braku spójności. Hipotezą opracowania jest stwierdzenie, że brak spójności organizacyjnej prowadzi do wielu różnych patologii w organizacji, a to z kolei może przyczynić się do spadku jej efektywności. Powyższe wykazane zostało badaniami empirycznymi w postaci wywiadów indywidualnych z przedstawicielami szczebli zarządczych organizacji. Badania pokazały jednoznacznie, że postawioną hipotezę należy zweryfikować pozytywnie.","PeriodicalId":265236,"journal":{"name":"Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136370514","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Nierówności to problem obejmujący praktycznie cały współczesny świat. Autor przypomina, że w 2000 roku ONZ przyjęło Milenijne Cele Rozwoju (Millenium Development Goals – MDG), a w 2015 roku skonkretyzowało Cele Zrównoważonego Rozwoju (SDG), które miały nadać kierunek rozwoju światu tak, aby zniwelować różnice między krajami i wewnątrz nich.Autor omawia najważniejsza wnioski co do skutków nierówności, jakie wynikają z prac Komisji Josepha E. Stiglitza, Amartya Sena i Jean-Paula Fitoussi, dzieł Stiglitza i Piketty’ego. Zwraca uwagę, że nierówności dochodowe i majątkowe zaczęły narastać w USA i krajach europejskich od początku lat 80., gdy nastąpiła ekspansja ideologii neoliberalnej i kraje zaczęły w polityce podatkowej wycofywać mechanizmy progresji podatkowej. Te nierówności nie są zatem czymś naturalnym, jak sądzą konserwatyści, wypływają z ideologii – i w tym zgadza się z Pikettym.Jednak zwraca uwagę, że z tego nie wynika, jakoby nierówności powinny być w ogóle zlikwidowane i zastąpione przez równość, stawia tezę, że poziom nierówności powinien stabilizować się na jakimś poziomie wynikającym z pewnej racjonalności. Pokazuje, że pewne zasady nierówności mają charakter uniwersalny i zostały zastosowane już w czasach starożytności, i postuluje zasady pragmatyzmu nierówności. Potrzeba nie równości stanu dochodów i aktywów, lecz szans znalezienia się każdej osoby na stosownym poziomie w ramach pragmatycznych, racjonalnych i sprawiedliwych reguł nierówności. Zwraca uwagę, że dzięki nierównościom rozwija się świat przyrody i w gruncie rzeczy nierówności potrzebuje gospodarka zarówno na szczeblach krajowych, jak i globalnie, są potrzebne dla twórczego rozwoju i apeluje: Poszukujmy zatem racjonalnych zasad nierówności.
{"title":"Nierówności jako element pragmatyzmu gospodarczego","authors":"J. Żyżyński","doi":"10.15584/nsawg.2023.1.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.1.3","url":null,"abstract":"Nierówności to problem obejmujący praktycznie cały współczesny świat. Autor przypomina, że w 2000 roku ONZ przyjęło Milenijne Cele Rozwoju (Millenium Development Goals – MDG), a w 2015 roku skonkretyzowało Cele Zrównoważonego Rozwoju (SDG), które miały nadać kierunek rozwoju światu tak, aby zniwelować różnice między krajami i wewnątrz nich.Autor omawia najważniejsza wnioski co do skutków nierówności, jakie wynikają z prac Komisji Josepha E. Stiglitza, Amartya Sena i Jean-Paula Fitoussi, dzieł Stiglitza i Piketty’ego. Zwraca uwagę, że nierówności dochodowe i majątkowe zaczęły narastać w USA i krajach europejskich od początku lat 80., gdy nastąpiła ekspansja ideologii neoliberalnej i kraje zaczęły w polityce podatkowej wycofywać mechanizmy progresji podatkowej. Te nierówności nie są zatem czymś naturalnym, jak sądzą konserwatyści, wypływają z ideologii – i w tym zgadza się z Pikettym.Jednak zwraca uwagę, że z tego nie wynika, jakoby nierówności powinny być w ogóle zlikwidowane i zastąpione przez równość, stawia tezę, że poziom nierówności powinien stabilizować się na jakimś poziomie wynikającym z pewnej racjonalności. Pokazuje, że pewne zasady nierówności mają charakter uniwersalny i zostały zastosowane już w czasach starożytności, i postuluje zasady pragmatyzmu nierówności. Potrzeba nie równości stanu dochodów i aktywów, lecz szans znalezienia się każdej osoby na stosownym poziomie w ramach pragmatycznych, racjonalnych i sprawiedliwych reguł nierówności. Zwraca uwagę, że dzięki nierównościom rozwija się świat przyrody i w gruncie rzeczy nierówności potrzebuje gospodarka zarówno na szczeblach krajowych, jak i globalnie, są potrzebne dla twórczego rozwoju i apeluje: Poszukujmy zatem racjonalnych zasad nierówności.","PeriodicalId":265236,"journal":{"name":"Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy","volume":"8 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114818862","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem artykułu jest identyfikacja inicjatyw oraz rozwiązań stosowanych przez wypożyczalnie samochodów w czasie pandemii COVID-19. Prezentowane w tekście analizy dotyczą wyników badania przeprowadzonego w agencjach wynajmu samochodów zlokalizowanych w Porcie Lotniczym im. Václava Havla w Pradze. W części teoretycznej przeprowadzono kwerendę literatury, natomiast do opracowania części empirycznej wykorzystano kwestionariusz ankiety. Przeprowadzone badania pokazały, że wybuch pandemii COVID-19 w istotny sposób zahamował i ograniczył rozwój oraz funkcjonowanie branży wypożyczalni samochodów. W badanych agencjach odnotowano 50% spadek liczby zamówień. Straty doprowadziły do ograniczania kosztów, które przełożyły się na zwolnienia lub zmiany umów z pracownikami. Dokonano zbycia aktywów niezwiązanych z podstawową działalnością firmy oraz podjęto współpracę z innymi podmiotami, aby zdywersyfikować źródła dochodu i potencjalnych klientów w czasie obostrzeń pandemicznych. Istotnej zmianie uległa także kategoria klienta wypożyczalni samochodów, a co za tym idzie, modele mobilności podróżnych korzystających z usług wypożyczalni samochodów. Pojawiły się wydatki na bezpieczeństwo i ochronę zdrowia pracowników i klientów, które stanowiły dodatkowe obciążenie dla przedsiębiorstw. Wyniki badań mogą stanowić źródło informacji dla agencji, które w przyszłości mogą być narażone na podobne i trudne sytuacje.
{"title":"Branża wypożyczalni samochodów w dobie pandemii COVID-19 – pragmatyzm w zarządzaniu","authors":"Beata Gierczak-Korzeniowska","doi":"10.15584/nsawg.2023.1.9","DOIUrl":"https://doi.org/10.15584/nsawg.2023.1.9","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest identyfikacja inicjatyw oraz rozwiązań stosowanych przez wypożyczalnie samochodów w czasie pandemii COVID-19. Prezentowane w tekście analizy dotyczą wyników badania przeprowadzonego w agencjach wynajmu samochodów zlokalizowanych w Porcie Lotniczym im. Václava Havla w Pradze. W części teoretycznej przeprowadzono kwerendę literatury, natomiast do opracowania części empirycznej wykorzystano kwestionariusz ankiety. Przeprowadzone badania pokazały, że wybuch pandemii COVID-19 w istotny sposób zahamował i ograniczył rozwój oraz funkcjonowanie branży wypożyczalni samochodów. W badanych agencjach odnotowano 50% spadek liczby zamówień. Straty doprowadziły do ograniczania kosztów, które przełożyły się na zwolnienia lub zmiany umów z pracownikami. Dokonano zbycia aktywów niezwiązanych z podstawową działalnością firmy oraz podjęto współpracę z innymi podmiotami, aby zdywersyfikować źródła dochodu i potencjalnych klientów w czasie obostrzeń pandemicznych. Istotnej zmianie uległa także kategoria klienta wypożyczalni samochodów, a co za tym idzie, modele mobilności podróżnych korzystających z usług wypożyczalni samochodów. Pojawiły się wydatki na bezpieczeństwo i ochronę zdrowia pracowników i klientów, które stanowiły dodatkowe obciążenie dla przedsiębiorstw. Wyniki badań mogą stanowić źródło informacji dla agencji, które w przyszłości mogą być narażone na podobne i trudne sytuacje.","PeriodicalId":265236,"journal":{"name":"Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117076356","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}