Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.54503/1829-0116-2022.2-105
Սաթենիկ Ավետիսյան
Հոդվածը նվիրված է Եղիշե Չարենցի ,Երկիր Նաիրիե վեպի քննությանը։ Ուսումնասիրվող հիմնախնդիրը առնչվում է վեպում առանցքային կարևորություն ներկայացնող իրական և միֆական նաիրիների հակադրությանը։ Որպես հետազոտական մեթոդ կիրառվել են յունգյան հերմենևտիկայի մեթոդաբանական սկզբունքները և պատմահամեմատական մեթոդը, ինչպես նաև օգտագործվել են սեպագրագիտական և պատմագիտական նորագույն հետազոտությունները։ Նկատվել է, որ ,Երկիր Նաիրիե կապակցությունը վեպում կիրառվել է որպես հայրենիք-բնօրրանի նույնանիշ և ստացել արքետիպային սխեմայի արժեք։ Կարսի անկման գեղարվեստական պատմությունը ներկայացնում է հեղինակ- պատմողը, որը որոնում է պատմական Նաիրի երկրի նյութական-իրական գոյության հիմնավորումները և դրանք փորձում գտնել իր նկարագրած իրականության մեջ. հիմնավորումների բացակայությունը խզում է առաջացնում իրականության ևանցյալի միջև։ Ուսումնասիրությունը կառուցված է հակադրությունների միասնության և պայքարի փիլիսոփայական հայեցակարգով, որի գաղափարական շարժիչը հեղինակային ես-նէ և նրա վերաբերմունքը նկարագրվող իրադարձություններին։ The article is devoted to the examination of the novel “The land of Nairi” by Yeghishe Charents. The problem under study is related to the contrast between real and mythical nairis, which is of key importance in the novel. The methodological principles of Jung’s hermeneutics and the historical-comparative method, as well as the latest cuneiform and historiographic studies, were used as a research method. It is noted that the phrase “The land of Nairi” was used in the novel as a synonym for the motherland-cradle and got the value of an archetypal pattern. The artistic story of the fall of Kars is presented by the author-narrator, who is looking for substantiations of the material and real existence of the historical land of Nairi and tries to find them in the reality he describes։ the absence of substantiations causes a disjuncture between reality and the past. The study is based on the philosophical concept of the unity and the clash of contrasts, the vital engine of which is the author’s ego and his attitude to the events described. Статья посвящена изучению романа Егише Чаренца „Страна Наири”. Исследуемая проблема связана с противопоставлением реального и мифического наири, что имеет ключевое значение в романе. В качестве метода исследования использовались методологические принципы герменевтики Юнга и историко-сравнительный метод, а также новейшие клинописные и историографические исследования. Отмечено, что словосочетание „Страна Наири” использовалась в романе как синоним родине-колыбель и получила значение архетипической схемы. Художественная история падения Карса представлена автором-рассказчиком, который ищет обоснования материально-реального существования исторической страны Наири и пытается найти их в описываемой им действительности: отсутствие обоснований вызывает разрыв между реальностью и прошлым. Исследование построено на философской концепции единства и столкновения противоположностей, жизненным двигателем которой является эго автора и его отношение к описывае
ՀոդվածընվիրվածէԵղիշեՉարենցի,ԵրկիրՆաիրիեվեպիքննությանը։Ուսումնասիրվողհիմնախնդիրըառնչվումէվեպումառանցքայինկարևորություններկայացնողիրականևմիֆականնաիրիներիհակադրությանը։Որպեսհետազոտականմեթոդկիրառվելենյունգյանհերմենևտիկայիմեթոդաբանականսկզբունքներըևպատմահամեմատականմեթոդը,ինչպեսնաևօգտագործվելենսեպագրագիտականևպատմագիտականնորագույնհետազոտությունները։Նկատվելէ,որ,ԵրկիրՆաիրիեկապակցությունըվեպումկիրառվելէորպեսհայրենիք-բնօրրանինույնանիշևստացելարքետիպայինսխեմայիարժեք։Կարսիանկմանգեղարվեստականպատմությունըներկայացնումէհեղինակ-պատմողը,որըորոնումէպատմականՆաիրիերկրինյութականի-րականգոյությանհիմնավորումներըևդրանքփորձումգտնելիրնկարագրածիրականությանմեջ。հիմնավորումներիբացակայությունըխզումէառաջացնումիրականությանևանցյալիմիջև։Ուսումնասիրությունըկառուցվածէհակադրություններիմիասնությանևպայքարիփիլիսոփայականհայեցակարգով,որիգաղափարականշարժիչըհեղինակայինես-նէևնրավերաբերմունքընկարագրվողիրադարձություններին։The文章is devoted to The examination of The novel”(The land of Nairi by Yeghishe Charents。问题在于，在小说中，谁是关键的影响。荣格的体格文献和历史协作，是由最具历史意义和历史意义的工作室制作的。这是《Nairi的土地》的标题，是《母亲的摇篮》的合成器，是《阿奇塔帕的价值》的合成器。The artistic story of The fall of Kars is presented by The的narrator, who is looking for材料and real existence of The历史substantiations of The land of Nairi and tries to find them in The reality he describes։The缺席of a的substantiations disjuncture between real and The过去。这首歌是由乐队和协奏曲组成的，这首歌是由乐队指挥的，这首歌是由乐队指挥的。这篇文章是关于埃及查伦兹的小说《纳伊里国家》的。研究的问题与现实和神话中的奈莉的对比有关，这在小说中是至关重要的。这项研究采用了荣格化学方法和历史比较方法的方法，以及最新的楔形文字和历史研究。人们注意到，“纳伊里国家”这个词在小说中被用作“摇篮”的同义词，并具有原型设计的意义。卡尔斯陷落的艺术史是由叙述者提出的，他寻找历史国家纳伊里的物质现实的证据，并试图在他所描述的现实中找到它们:缺乏证据导致现实与过去之间的差距。这项研究是建立在统一和对立冲突的哲学概念之上的，其生命力是作者的自我意识和他对所描述事件的态度。
{"title":"Իրական և միֆական նաիրիների հակադրությունը Եղիշե Չարենցի «Երկիր Նաիրի» վեպում","authors":"Սաթենիկ Ավետիսյան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-105","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-105","url":null,"abstract":"Հոդվածը նվիրված է Եղիշե Չարենցի ,Երկիր Նաիրիե վեպի քննությանը։ Ուսումնասիրվող հիմնախնդիրը առնչվում է վեպում առանցքային կարևորություն ներկայացնող իրական և միֆական նաիրիների հակադրությանը։ Որպես հետազոտական մեթոդ կիրառվել են յունգյան հերմենևտիկայի մեթոդաբանական սկզբունքները և պատմահամեմատական մեթոդը, ինչպես նաև օգտագործվել են սեպագրագիտական և պատմագիտական նորագույն հետազոտությունները։ Նկատվել է, որ ,Երկիր Նաիրիե կապակցությունը վեպում կիրառվել է որպես հայրենիք-բնօրրանի նույնանիշ և ստացել արքետիպային սխեմայի արժեք։ Կարսի անկման գեղարվեստական պատմությունը ներկայացնում է հեղինակ- պատմողը, որը որոնում է պատմական Նաիրի երկրի նյութական-իրական գոյության հիմնավորումները և դրանք փորձում գտնել իր նկարագրած իրականության մեջ. հիմնավորումների բացակայությունը խզում է առաջացնում իրականության ևանցյալի միջև։ Ուսումնասիրությունը կառուցված է հակադրությունների միասնության և պայքարի փիլիսոփայական հայեցակարգով, որի գաղափարական շարժիչը հեղինակային ես-նէ և նրա վերաբերմունքը նկարագրվող իրադարձություններին։\u0000The article is devoted to the examination of the novel “The land of Nairi” by Yeghishe Charents. The problem under study is related to the contrast between real and mythical nairis, which is of key importance in the novel. The methodological principles of Jung’s hermeneutics and the historical-comparative method, as well as the latest cuneiform and historiographic studies, were used as a research method. It is noted that the phrase “The land of Nairi” was used in the novel as a synonym for the motherland-cradle and got the value of an archetypal pattern. The artistic story of the fall of Kars is presented by the author-narrator, who is looking for substantiations of the material and real existence of the historical land of Nairi and tries to find them in the reality he describes։ the absence of substantiations causes a disjuncture between reality and the past. The study is based on the philosophical concept of the unity and the clash of contrasts, the vital engine of which is the author’s ego and his attitude to the events described.\u0000Статья посвящена изучению романа Егише Чаренца „Страна Наири”. Исследуемая проблема связана с противопоставлением реального и мифического наири, что имеет ключевое значение в романе. В качестве метода исследования использовались методологические принципы герменевтики Юнга и историко-сравнительный метод, а также новейшие клинописные и историографические исследования. Отмечено, что словосочетание „Страна Наири” использовалась в романе как синоним родине-колыбель и получила значение архетипической схемы. Художественная история падения Карса представлена автором-рассказчиком, который ищет обоснования материально-реального существования исторической страны Наири и пытается найти их в описываемой им действительности: отсутствие обоснований вызывает разрыв между реальностью и прошлым. Исследование построено на философской концепции единства и столкновения противоположностей, жизненным двигателем которой является эго автора и его отношение к описывае","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117096649","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.54503/1829-0116-2022.2-161
Նաիրա Բալայան
Ֆրանսահայ անվանի գրող, երգիծաբան Նշան Պեշիկթաշլյանի որոշ վեպեր՝ քնարավեպ և հրաշավեպ անվանումով՝ (,Սիդոննաե, ,Ռապպիե, ,Մեղքի քարը (Կաաբա)ե քնարավեպերը, ,Լուլուտիե հրաշավեպը), բովանդակային ևենթաժանրային յուրահատուկ նորամուծություն են, ևառանձնանում են իմաստասիրական լրջմիտ խորհրդածություններով: Այս վեպերը բյուզանդական շրջանի պատմական իրողությունների հենք ունեն, նրանցում կան աստվածաշնչյան պատումների հետ նմանություններ, սուրբգրային ալյուզիաներ, խորհրդանշաններ, միֆական բազմաթիվ տարրեր ու արքետիպեր, որոնց օգնությամբ գրողը նոր, կենսափիլիսոփայական հայացքով է դիտարկել աստվածաշնչյան դեմքերն ու դեպքերը: Վեպերում ակնառու տեղ են գրավում հեղինակի՝ կրոնի և նրանից առթված իմաստաբանական քննաբանումները, քրիստոնեական պատգամներն ու դրանցից բխող բարոյաբանական հայեցակետերը: Սուրբգրային թեմաների գեղարվեստական այլաբանությամբ պատկերելով մարդու մեղսավոր արատները՝ սեռական կիրք, այլասերություն, ագահություն՝ Պեշիկթաշլյանը փորձել է գտնել մեղքերի մեջ թաղված մարդկության փրկության ճանապարհը: Some of the famous French-Armenian writer, satirist Nshan Peshiktashlyan’s novels called lyrical novels (“Sidonna”, “Rappi”, “Stone of Sin (Kaaba)”) and a fiction novel (“Luluti”), are a unique innovation in terms of content and sub-genre; they stand out by their serious philosophical reflections.These novels are based on the historical realities of the Byzantine period, they have similarities with biblical stories, scriptural allusions, symbols, many mythical elements and archetypes, through which the writer observed biblical figures and events from a new, biophilosophical view.In the novels, a prominent place is occupied by the author’s semantic analysis of religion and its implications, Christian epistles and moral views that are arising from them. Peshiktashlyan tried to find a way to save mankind buried in sins by depicting the sinful vices of man - sexual passion, depravity, greed - with an artistic allegory on biblical themes. Некоторые романы известного французского писателя армянского происхождения, сатирика Ншана Пешикташляна, называемые лирическими и фантастическими («Сидонна», «Раппи», «Камень греха (Кааба)», «Лулути»), в плане тематики и субжанра представляют собой уникальное новаторсво и отличаются существенными мудными размышлениями. Эти романы основаны на исторических реалиях византийского периода, в них есть сходства с библейскими сюжетами, нашли отражения библейские аллюзии, символы, множество мифических элементов и архетипов, с помощью которых писатель рассматривал библейские фигуры и события с новой, биофилософской точки зрения. В романах видное место занимают тема религии и вытекающие из нее семасиологические размышления автора, взгляды на христианские заповеди и нравоучения. Изобразив в форме художественной аллегории пороки человечества, а именно греховные страсти, прелюбодействие, жадность, Пешикташлян пытался найти пусть спасения человечества, погрязшего в грехах.
Ֆրանսահայ անվանի գրող, երգիծաբան Նշան Պեշիկթաշլյանի որոշ վեպեր՝ քնարավեպ և հրաշավեպ անվանուով՝ (,Սիդոննաե, ,Ռապպիե,,Մեղքիքարը (Կաաբա)ե քնարավեպերը,,Լուլուտտիեե հրաշավեպը), բովանդակային ևենթաժանրային յուրատուկ նորամուծությույուն ենեն, ևառանձնանում են իմաաստսսիրական լրջմիտ որհրդայութունենրով:Այս վեպերը բյուզանդական շրջանի պատմական իրողությունների հենքունեն, նրանցում կան աստվածաշնչյան պատումների հետն մանությունններ, սուրբգրային ալյուզիաներ,խորհրդանշաններ, միֆական բազմաթիվ տարրեր ու արքետիպեր, որոնց օգնությամբ գրողը նոր, կենսափիլիսոփայական հայացքով է դիտարկել աստվածաշնչյան դեմքրրն ու դեպքերը:Վեպերում ակնառու տեղ են գրավում հեղինակի՝ կրոնիի և նրանից առթված իմաստաբանական քնաբանումները, քրիստոնեական պատգամմներն ու դրանանիցից բխող բարոյաբանական հայեցակեետերը:աուրբգրայինթեմանրեի գեղարվեստական այլաբանությամբ պատկերելովմարդուեսղավոր արատները՝սեռական կիրք、այալասերություն，ագահություն՝Պեշիկթաշլյանըփորձել նէ գտնելմեղքերիմեջ թաղվամծարդկությանփրությանճանապարհ：著名法裔亚美尼亚作家、讽刺作家恩山-佩什克塔什良的一些被称为抒情小说（《西多纳》、《拉皮》、《罪恶之石（卡巴）》）的小说和一部虚构小说（《卢卢蒂》），在内容和次体裁上都有独特的创新；它们以严肃的哲学思考脱颖而出。这些小说以拜占庭时期的历史现实为基础，与《圣经》故事、经文典故、象征、许多神话元素和原型有相似之处，作者通过这些元素和原型以一种新的、生物哲学的视角观察《圣经》中的人物和事件。在这些小说中，作者对宗教及其影响、基督教书信以及由此产生的道德观的语义分析占据了重要位置。佩什克塔什扬试图通过以圣经为主题的艺术寓言描写人类的罪恶恶习--性欲、堕落、贪婪--来找到拯救被罪恶埋葬的人类的方法。亚美尼亚裔法国著名作家、讽刺作家恩山-佩什克塔什连（Nshan Peshiktashlian）的一些被称为抒情和奇幻的小说（《Sidonna》、《Rappi》、《罪恶之石（卡巴）》、《Luluti》），在主题和次体裁方面代表了一种独特的创新，其特点是具有重要的智慧思考。这些小说以拜占庭时期的历史现实为基础，与《圣经》情节相似，反映了《圣经》中的典故、象征、许多神话元素和原型，作家借助这些元素和原型，从新的生物哲学角度思考《圣经》中的人物和事件。在小说中，宗教主题和作者由此产生的半神学思考、对基督教戒律和道德教义的看法占据了重要位置。佩希克塔什良》以艺术寓言的形式描绘了人类的恶习，即罪恶的激情、通奸、贪婪，试图为深陷罪恶的人类寻求救赎。
{"title":"Սուրբգրային բարոյաբանական գեղագիտությունը Նշան Պեշիկթաշլյանի վեպերում","authors":"Նաիրա Բալայան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-161","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-161","url":null,"abstract":"Ֆրանսահայ անվանի գրող, երգիծաբան Նշան Պեշիկթաշլյանի որոշ վեպեր՝ քնարավեպ և հրաշավեպ անվանումով՝ (,Սիդոննաե, ,Ռապպիե, ,Մեղքի քարը (Կաաբա)ե քնարավեպերը, ,Լուլուտիե հրաշավեպը), բովանդակային ևենթաժանրային յուրահատուկ նորամուծություն են, ևառանձնանում են իմաստասիրական լրջմիտ խորհրդածություններով: Այս վեպերը բյուզանդական շրջանի պատմական իրողությունների հենք ունեն, նրանցում կան աստվածաշնչյան պատումների հետ նմանություններ, սուրբգրային ալյուզիաներ, խորհրդանշաններ, միֆական բազմաթիվ տարրեր ու արքետիպեր, որոնց օգնությամբ գրողը նոր, կենսափիլիսոփայական հայացքով է դիտարկել աստվածաշնչյան դեմքերն ու դեպքերը: Վեպերում ակնառու տեղ են գրավում հեղինակի՝ կրոնի և նրանից առթված իմաստաբանական քննաբանումները, քրիստոնեական պատգամներն ու դրանցից բխող բարոյաբանական հայեցակետերը: Սուրբգրային թեմաների գեղարվեստական այլաբանությամբ պատկերելով մարդու մեղսավոր արատները՝ սեռական կիրք, այլասերություն, ագահություն՝ Պեշիկթաշլյանը փորձել է գտնել մեղքերի մեջ թաղված մարդկության փրկության ճանապարհը:\u0000Some of the famous French-Armenian writer, satirist Nshan Peshiktashlyan’s novels called lyrical novels (“Sidonna”, “Rappi”, “Stone of Sin (Kaaba)”) and a fiction novel (“Luluti”), are a unique innovation in terms of content and sub-genre; they stand out by their serious philosophical reflections.These novels are based on the historical realities of the Byzantine period, they have similarities with biblical stories, scriptural allusions, symbols, many mythical elements and archetypes, through which the writer observed biblical figures and events from a new, biophilosophical view.In the novels, a prominent place is occupied by the author’s semantic analysis of religion and its implications, Christian epistles and moral views that are arising from them. Peshiktashlyan tried to find a way to save mankind buried in sins by depicting the sinful vices of man - sexual passion, depravity, greed - with an artistic allegory on biblical themes.\u0000Некоторые романы известного французского писателя армянского происхождения, сатирика Ншана Пешикташляна, называемые лирическими и фантастическими («Сидонна», «Раппи», «Камень греха (Кааба)», «Лулути»), в плане тематики и субжанра представляют собой уникальное новаторсво и отличаются существенными мудными размышлениями. Эти романы основаны на исторических реалиях византийского периода, в них есть сходства с библейскими сюжетами, нашли отражения библейские аллюзии, символы, множество мифических элементов и архетипов, с помощью которых писатель рассматривал библейские фигуры и события с новой, биофилософской точки зрения. В романах видное место занимают тема религии и вытекающие из нее семасиологические размышления автора, взгляды на христианские заповеди и нравоучения. Изобразив в форме художественной аллегории пороки человечества, а именно греховные страсти, прелюбодействие, жадность, Пешикташлян пытался найти пусть спасения человечества, погрязшего в грехах.","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129373760","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.54503/1829-0116-2022.2-253
Ալինա Կիրակոսյան
Դեռևս XIX դարի 80-ական թվականներից Կովկասյան ուսումնական շրջանի վարչությունը ռուսաց լեզվով, նախահեղափոխական ուղղագրությամբ հրատարակել է ,Сборник материалов для описания местностей и племен Кавказаե (СМОМПК) մատենաշարի թվով 46 հատոր: СМОМПК մատենաշարը գիտատեղեկատվական շտեմարան է, որտեղ ամփոփված են Կովկասում բնակվող տարբեր ժողովուրդների՝ հայերի, վրացիների, թաթարների, ռուսների, դաղստանցիների, սվաների, աբխազների, ուդիների ևայլ ժողովուրդների պատմության, ազգագրության, բանահյուսության, հնագիտության, լեզվաբանության, աշխարհագրության, բառարանագրության վերաբերյալ նյութեր: Ցավոք, СМОМПК-ի հատորներն այսօր բավարար ուշադրության չեն արժանանում ևերբեմն էլ վրիպում են ուսումնասիրողների տեսադաշտից, բայց մեծարժեք մատենաշարի համակողմանի ուսումնասիրությունը կարող է նոր լույս սփռել կովկասյան ժողովուրդների կենցաղի, ապրելակերպի, սովորույթների, ավանդույթների ուսումնասիրության վրա: Since the 80s of the 19th century, the Administration of the Caucasian Educational District has published 46 volumes of the “Collection of Materials for the Description of Localities and Tribes of the Caucasus” (СМDLTC) in Russian with pre-revolutionary orthography. The (СМDLTC) series is a scientific information database that summarizes materials on history, ethnography, folklore, archeology, philology, linguistics, geography and lexicography of various peoples living in the Caucasus, including the Armenians, Georgians, Tatars, Russians, Dagestanis, Svans, Abkhazians, Udins and other nations. Unfortunately, the volumes from the СМDLTC series are not paid the due attention to, and sometimes they completely fall out of the field of the researchers view, while a comprehensive study of the valuable series could shed new light on the study of household, lifestyle, traditions and customs of the peoples in the Caucasus. С 80-ых годов XIX-ого века Управление Кавказского учебного округа оубликовало на русском языке с дореволюционной орфографией 46 томов «Сборника материалов для описания местностей и племен Кавказа» (СМОМПК). Серия СМОМПК представляет собой научно-информационную базу данных, в которой обобщены материалы по истории, этнографии, устному народному творчеству, археологии, филологии, лингвистике, географии и лексикографии различных народов, проживающих на Кавказе, в том числе и армян, грузин, татаров, русских, дагестанцев, сванов, абхазцев, удинов и других. Разные жанры армянского фольклора, опубликованные на русском языке в разных выпусках серии изданий, классифицированы по топографическим и этнографическим признакам, что может способствовать международному научному сотрудничеству и изучению нравов, обычаев, традиций, быта народов Южный Кавказ. Русскоязычные материалы армянского фольклора свидетельствуют о наличии в регионе важных фольклорных реалий, которые с их историко-географическими характеристиками, общечеловеческими общностями и национальными особенностями могут быть методологической основой не только для филологии, но и для различных дисциплин, связанных с тематика: этнология, культур
{"title":"Հայ բանահյուսության որոշ ժանրեր Կովկասյան ուսումնական շրջանի (СМОМПК) ռուսալեզու մատենաշարի էջերում","authors":"Ալինա Կիրակոսյան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-253","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-253","url":null,"abstract":"Դեռևս XIX դարի 80-ական թվականներից Կովկասյան ուսումնական շրջանի վարչությունը ռուսաց լեզվով, նախահեղափոխական ուղղագրությամբ հրատարակել է ,Сборник материалов для описания местностей и племен Кавказаե (СМОМПК) մատենաշարի թվով 46 հատոր: СМОМПК մատենաշարը գիտատեղեկատվական շտեմարան է, որտեղ ամփոփված են Կովկասում բնակվող տարբեր ժողովուրդների՝ հայերի, վրացիների, թաթարների, ռուսների, դաղստանցիների, սվաների, աբխազների, ուդիների ևայլ ժողովուրդների պատմության, ազգագրության, բանահյուսության, հնագիտության, լեզվաբանության, աշխարհագրության, բառարանագրության վերաբերյալ նյութեր: Ցավոք, СМОМПК-ի հատորներն այսօր բավարար ուշադրության չեն արժանանում ևերբեմն էլ վրիպում են ուսումնասիրողների տեսադաշտից, բայց մեծարժեք մատենաշարի համակողմանի ուսումնասիրությունը կարող է նոր լույս սփռել կովկասյան ժողովուրդների կենցաղի, ապրելակերպի, սովորույթների, ավանդույթների ուսումնասիրության վրա:\u0000Since the 80s of the 19th century, the Administration of the Caucasian Educational District has published 46 volumes of the “Collection of Materials for the Description of Localities and Tribes of the Caucasus” (СМDLTC) in Russian with pre-revolutionary orthography. The (СМDLTC) series is a scientific information database that summarizes materials on history, ethnography, folklore, archeology, philology, linguistics, geography and lexicography of various peoples living in the Caucasus, including the Armenians, Georgians, Tatars, Russians, Dagestanis, Svans, Abkhazians, Udins and other nations. Unfortunately, the volumes from the СМDLTC series are not paid the due attention to, and sometimes they completely fall out of the field of the researchers view, while a comprehensive study of the valuable series could shed new light on the study of household, lifestyle, traditions and customs of the peoples in the Caucasus.\u0000С 80-ых годов XIX-ого века Управление Кавказского учебного округа оубликовало на русском языке с дореволюционной орфографией 46 томов «Сборника материалов для описания местностей и племен Кавказа» (СМОМПК). Серия СМОМПК представляет собой научно-информационную базу данных, в которой обобщены материалы по истории, этнографии, устному народному творчеству, археологии, филологии, лингвистике, географии и лексикографии различных народов, проживающих на Кавказе, в том числе и армян, грузин, татаров, русских, дагестанцев, сванов, абхазцев, удинов и других. Разные жанры армянского фольклора, опубликованные на русском языке в разных выпусках серии изданий, классифицированы по топографическим и этнографическим признакам, что может способствовать международному научному сотрудничеству и изучению нравов, обычаев, традиций, быта народов Южный Кавказ. Русскоязычные материалы армянского фольклора свидетельствуют о наличии в регионе важных фольклорных реалий, которые с их историко-географическими характеристиками, общечеловеческими общностями и национальными особенностями могут быть методологической основой не только для филологии, но и для различных дисциплин, связанных с тематика: этнология, культур","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121157965","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.54503/1829-0116-2022.2-52
Վանո Եղիազարյան
Սույն հոդվածի խնդրո առարկան Դավիթ Ալավկա որդու ազգության շուրջ ադրբեջանական գիտության մեջ ձևավորված անհիմն տեսության հերքումն է: Հոդվածի նպատակն է փաստերի հիման վրա գիտականորեն հիմնավորել Դավիթ Ալավկա որդու աղվան լինելու տեսության սնանկությունը, ինչով պայմանավորված է հոդվածի արդիականությունը: Մեր խնդիրն է գիտականորեն գնահատել ինչպես ադրբեջանական գիտության ներկայացրածը, այնպես էլ հայագիտության փաստարկները: Հոդվածում կիրառել ենք պատմական, արժեբանական (աքսիոլոգիական), մեկնաբանական (հերմենևտիկա) մեթոդները: Գիտական նորույթը Դավիթ Ալավկա որդու մասին նոր համակարգված փաստերով հայագիտության արդարացիությունը հիմնավորելն է: The subject matter of the present article is the refutation of the groundless theory formed in Azerbaijanian science related to the nationality of David - son of Alavik. The main purpose of this article is to refute the Azerbaijanian unsubstantiated theory on the Aghvanian origin of David (based on reliable sources). The actuality of this research is conditioned by the presented facts. Our main task is to explain scientifically both Azerbaijanian presentation of the subject matter and sound arguments fixed in Armenology(Armenian Studies). In the paper we’ve used not only historical, but also axiological and hermeneutic methods of research. The scientific novelty of our investigation is to give reasons for the origin of David-son of Alavik based on new systematic facts and arguments in Armenology. Предметом данной статьи является опровержение сформировавшейся в азербайджанской науке безосновательной теории о национальности сына Давида, сына Алавки. Цель статьи – научно обосновать несостоятельность теории об албанском происхождении Давида, сына Алавки – этим определяется и актуальность данного исследования. Наша задача – дать научную оценку как изложениям азербайджанской науки, так и представить аргументацию арменоведов. В статье использованы исторический, ценностный (аксиологический), интерпретативный (герменевтический) методы. Научная новизна состоит в обосновании истинности арменоведческой точки зрения, которая подкреплена новыми систематизированными фактами о Давиде, сыне Алавки.
սնդրո առարկանԴավիթ լԱավկա որու ազգույթան շուրջ ադբրեջանակն գիտոության մեջ ձևավորվա ծանհիմն տեսության հերքուն է：ՀՀոդվածի նպատակն է փաստերի հիման վրա գիտականորեն հիմնավորել Դավիթ Ա լավկաա որդու աղվան լինելու տեսության սնանանոյաան, սնանոությայաըըինչով պով պայանավորա56E է հոդվածի արդիականաութույն:Մրե խնդիրն է գիտականորեն գնհաատել ինչպես ադբրեջանակական գիտությանն երկայայաացրածը, այնպես էլ հայագիտության փաստարկնեը：ոդվաում կիրառել ենքպամկան, արժեբանկան (աքսիոլոգիական), մ, ենկաբնակաա (նհերմենևտիկա）մեթոդնե：Գիտական նորույթըԴավիթԱլակվա որդու մասինն նոր հաամակարգված փաստերով հայագիտոության ադարացիությու նհիմնվաոելն է：本文的主题是驳斥阿塞拜疆科学界形成的关于阿拉维克之子大卫国籍的无稽之谈。本文的主要目的是（根据可靠的资料来源）驳斥阿塞拜疆关于大卫起源于阿格瓦尼亚的未经证实的理论。这项研究的真实性取决于所提出的事实。我们的主要任务是科学地解释阿塞拜疆对这一主题的表述和亚美尼亚学（亚美尼亚研究）中的合理论据。在本文中，我们不仅使用了历史研究方法，还使用了公理研究方法和诠释学研究方法。本文的主题是驳斥阿塞拜疆科学界形成的关于阿拉维克大卫之子国籍的无稽之谈。文章的目的是以科学的方法证实关于阿拉维克之子大卫的阿尔巴尼亚血统的理论是站不住脚的--这决定了本研究的相关性。我们的任务是对阿塞拜疆科学界的声明和亚美尼亚学家的论点进行科学评估。文章采用了历史、价值（公理）和解释（诠释学）方法。科学的新颖性在于证实了亚美尼亚学观点的真实性，而关于阿拉夫卡之子大卫的新的系统化事实则支持了这一观点。
{"title":"Դավիթ Ալավկա որդին և նրա աղվան լինելը հերքող փաստարկները հայագիտության մեջ","authors":"Վանո Եղիազարյան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-52","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-52","url":null,"abstract":"Սույն հոդվածի խնդրո առարկան Դավիթ Ալավկա որդու ազգության շուրջ ադրբեջանական գիտության մեջ ձևավորված անհիմն տեսության հերքումն է: Հոդվածի նպատակն է փաստերի հիման վրա գիտականորեն հիմնավորել Դավիթ Ալավկա որդու աղվան լինելու տեսության սնանկությունը, ինչով պայմանավորված է հոդվածի արդիականությունը: Մեր խնդիրն է գիտականորեն գնահատել ինչպես ադրբեջանական գիտության ներկայացրածը, այնպես էլ հայագիտության փաստարկները: Հոդվածում կիրառել ենք պատմական, արժեբանական (աքսիոլոգիական), մեկնաբանական (հերմենևտիկա) մեթոդները: Գիտական նորույթը Դավիթ Ալավկա որդու մասին նոր համակարգված փաստերով հայագիտության արդարացիությունը հիմնավորելն է:\u0000The subject matter of the present article is the refutation of the groundless theory formed in Azerbaijanian science related to the nationality of David - son of Alavik. The main purpose of this article is to refute the Azerbaijanian unsubstantiated theory on the Aghvanian origin of David (based on reliable sources). The actuality of this research is conditioned by the presented facts. Our main task is to explain scientifically both Azerbaijanian presentation of the subject matter and sound arguments fixed in Armenology(Armenian Studies). In the paper we’ve used not only historical, but also axiological and hermeneutic methods of research. The scientific novelty of our investigation is to give reasons for the origin of David-son of Alavik based on new systematic facts and arguments in Armenology.\u0000Предметом данной статьи является опровержение сформировавшейся в азербайджанской науке безосновательной теории о национальности сына Давида, сына Алавки. Цель статьи – научно обосновать несостоятельность теории об албанском происхождении Давида, сына Алавки – этим определяется и актуальность данного исследования. Наша задача – дать научную оценку как изложениям азербайджанской науки, так и представить аргументацию арменоведов. В статье использованы исторический, ценностный (аксиологический), интерпретативный (герменевтический) методы. Научная новизна состоит в обосновании истинности арменоведческой точки зрения, которая подкреплена новыми систематизированными фактами о Давиде, сыне Алавки.","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134289802","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.54503/1829-0116-2022.2-146
Հրաչյա Սարիբեկյան
Հոդվածում քննվում են էկզիստենցիալ մոտիվների, «Գիտակցության հոսք» տեխնիկայի և ֆրանսիական ,«Նոր վեպ»-ի հնարքների կիրառման խնդիրները Զարեհ Որբունու «Թեկնածուն» վեպում: Էկզիստենցիալ՝ մենության, լքվածության, լռության, հույսի, հուսալքության, իրականությունից փախուստի և անհատի օտարման մոտիվները Որբունու վեպում պարբերաբար կրկնվում են՝ պայմանավորելով սյուժեի պարուրաձև բնույթը, որի մասին խոսում է հեղինակն ինքը` հղում կատարելով ֆրանսիական , «Նոր վեպ»-ի հեղինակ և տեսաբան Ալեն Ռոբ-Գրիյեի վեպերին՝ ցույց տալով, որ այդօրինակ սյուժեի հիմքում ժամանակի պարուրաձև զարգացման պատկերացումն է: Եվ այսպես, ժամանակի՝ անցյալը ներկա կամ ենթագիտակցությունը գիտակցության բերելու խնդիրը, որ Մարսել Պրուստի վիպաշարի խնդիրն էր, առանցքային է դառնում նաև «Թեկնածուն» վեպում, որը գրված է մի կողմից «Գիտակցության հոսքի» ինքնավերլուծող (self-reflexive) և սուբյեկտիվ (Պրուստի մեթոդի), մյուս կողմից օբյեկտիվ պատումի («Նոր վեպի» և Ալեն Ռոբ Գրիյեի մեթոդի) համադրական լուծումներով: The article touches upon the problems of using existential motifs, «stream of consciousness» techniques and tricks of the French «new novel» in the novel silence, hope, despair, escape from reality and alienation of an individual are repeated regularly in Vorbuni’s novel, conditioning the spiral nature of the plot, which the author himself talks about, referring to the author and theorist of the French «new novel» Alain Robb Grillet’s novels, showing that such a plot is based on the notion of a spiral development of time. Thus, the problem of time, that is, the issue of transmitting the past into the present or turning the subconscious into consciousness, which was the problem of Marcel Proust’s novels, becomes central in the novel «The Candidate», too, which is written, on one hand, on the basis of self-reflexive and subjective (Proust’s method) means of the «stream of consciousness» and , on the other hand, by putting forward comparative solutions of the objective narrative (the «new novel» and Alain Robb Griellet’s method). В статье исследуются проблемы использования экзистенциальных мотивов, техники «потока сознания» и приемов французского «нового романа» в романе Зарега Ворбуни «Кандидат». Экзистенциальные мотивы отчуждения, заброшенности, молчания, надежды и отчаяния, бегства от реальности и отчуждения периодически повторяются, образуя спиралообразный сюжет, о котором говорит Ворбуни, ссылаясь на автора и теоретика «нового романа» Алена Роб-Грийе, показывая, что в основе такого сюжета лежит представление о спиральном развитии времени. И так, проблема выявления прошлого в настоящем и подсознания в сознание, которая была проблемой цикла романов Марселя Пруста, становится центральной и в романе Зарега Ворбуни, который написан в сочетании субьективного метода «потока сознания» (метод Пруста) с обьективным методом «нового романа».
ՀՀոդվածում քննվում են էկզիստենցիալ մոտիվների, "Գիտակցության հոսք" տեխնիկայի և ֆրանսիական , "Նոր վեպ"-իի հնարքնարերի կիրառման խնդիրրրերը Զարերե Որբունունու "Թեկնածուն" վեեպում:Էկզիստենցիալ՝մենության，լքվածույթան，լռության，հույսի，հուսալքության、իրականությունից փախուստի և նհատի օտարման մոտիվները Որբունու վեպում պարբբրար կնկվում են՝ պայմանավոելովսյուժեի պարուաձև նբույըթ、որի մասին խոսում է հեղինակն ինքը` հղում կատարելով ֆրանսիական , "Նոր վեպ"-ի հեղինակ և տեսաբան Ալեն Ռոբ-Գրիյեն Ռոբ-Գրիյեի վեպերին՝ ցույցտալով,որայդօրինակ սյուժեի հիմքում ժամանակի պարուրաձև զարգացմնա պատկերացումն է：Եվ այսպես, ժամանակի՝ անցյալը ներկա կամ ենթագիտակցություն գիտակցության բերելու խնդդիրը, որ Մարսել Պրուստի վիպաշարի խնդիրն էր, առանացքային է դառնու նա587 "Թեկնածուն" եվեպում,որը գրված է մի կողմից «Գիտակցության հոսքի» ինքնավերլուծող (self-reflexive) և սուբյեկտիվ (Պրուստի մեթոդի), մյուս կողմից օբյեկտիվ պատումի («Նոր վեպի» և Ալեն Ռոբ Գրիյեի մեթոդի) համադրական լուծումներով:文章触及了在沃布尼的小说中使用存在主义主题、"意识流 "技巧和法国 "新小说 "技巧的问题，沉默、希望、绝望、逃避现实和个体的异化在沃布尼的小说中经常重复，调节情节的螺旋性质，作者自己也谈到了这一点，他提到了法国 "新小说 "的作者和理论家阿兰-罗布-格里莱的小说，表明这样的情节是基于时间螺旋发展的概念。因此，马塞尔-普鲁斯特小说中的时间问题，即把过去变成现在或把潜意识变成意识的问题，在《候选人》这部小说中也成了中心问题、一方面，它以自我反思和主观（普鲁斯特的方法）的 "意识流 "手段为基础，另一方面，它提出了客观叙事的比较解决方案（"新小说 "和阿兰-罗布-格里耶的方法）。文章探讨了扎雷格-沃布尼的小说《候选人》中使用存在主义主题、"意识流 "技巧和法国 "新小说 "技巧的问题。异化、遗弃、沉默、希望与绝望、逃避现实和疏离等存在主义主题周期性地反复出现，形成了螺旋式的情节，沃布尼参照 "新小说 "的作者和理论家阿兰-罗布-格里莱，指出这种情节是以时间的螺旋式发展思想为基础的。因此，马塞尔-普鲁斯特（Marcel Proust）的循环小说所面临的从现在揭示过去、从意识揭示潜意识的问题，在扎雷格-沃布尼（Zareg Vorbouni）的小说中成为了中心问题，该小说的写作结合了 "意识流 "的主观方法（普鲁斯特的方法）和 "新小说 "的客观方法。
{"title":"Ֆրանսիական էկզիստենցիալիզմի մոտիվները, Նոր վեպ-ի մոդելը և Գիտակցության հոսքի խնդիրը Զարեհ Որբունու Թեկնածուն վեպում","authors":"Հրաչյա Սարիբեկյան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-146","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-146","url":null,"abstract":"Հոդվածում քննվում են էկզիստենցիալ մոտիվների, «Գիտակցության հոսք» տեխնիկայի և ֆրանսիական ,«Նոր վեպ»-ի հնարքների կիրառման խնդիրները Զարեհ Որբունու «Թեկնածուն» վեպում: Էկզիստենցիալ՝ մենության, լքվածության, լռության, հույսի, հուսալքության, իրականությունից փախուստի և անհատի օտարման մոտիվները Որբունու վեպում պարբերաբար կրկնվում են՝ պայմանավորելով սյուժեի պարուրաձև բնույթը, որի մասին խոսում է հեղինակն ինքը` հղում կատարելով ֆրանսիական , «Նոր վեպ»-ի հեղինակ և տեսաբան Ալեն Ռոբ-Գրիյեի վեպերին՝ ցույց տալով, որ այդօրինակ սյուժեի հիմքում ժամանակի պարուրաձև զարգացման պատկերացումն է: Եվ այսպես, ժամանակի՝ անցյալը ներկա կամ ենթագիտակցությունը գիտակցության բերելու խնդիրը, որ Մարսել Պրուստի վիպաշարի խնդիրն էր, առանցքային է դառնում նաև «Թեկնածուն» վեպում, որը գրված է մի կողմից «Գիտակցության հոսքի» ինքնավերլուծող (self-reflexive) և սուբյեկտիվ (Պրուստի մեթոդի), մյուս կողմից օբյեկտիվ պատումի («Նոր վեպի» և Ալեն Ռոբ Գրիյեի մեթոդի) համադրական լուծումներով:\u0000The article touches upon the problems of using existential motifs, «stream of consciousness» techniques and tricks of the French «new novel» in the novel silence, hope, despair, escape from reality and alienation of an individual are repeated regularly in Vorbuni’s novel, conditioning the spiral nature of the plot, which the author himself talks about, referring to the author and theorist of the French «new novel» Alain Robb Grillet’s novels, showing that such a plot is based on the notion of a spiral development of time. Thus, the problem of time, that is, the issue of transmitting the past into the present or turning the subconscious into consciousness, which was the problem of Marcel Proust’s novels, becomes central in the novel «The Candidate», too, which is written, on one hand, on the basis of self-reflexive and subjective (Proust’s method) means of the «stream of consciousness» and , on the other hand, by putting forward comparative solutions of the objective narrative (the «new novel» and Alain Robb Griellet’s method).\u0000В статье исследуются проблемы использования экзистенциальных мотивов, техники «потока сознания» и приемов французского «нового романа» в романе Зарега Ворбуни «Кандидат». Экзистенциальные мотивы отчуждения, заброшенности, молчания, надежды и отчаяния, бегства от реальности и отчуждения периодически повторяются, образуя спиралообразный сюжет, о котором говорит Ворбуни, ссылаясь на автора и теоретика «нового романа» Алена Роб-Грийе, показывая, что в основе такого сюжета лежит представление о спиральном развитии времени. И так, проблема выявления прошлого в настоящем и подсознания в сознание, которая была проблемой цикла романов Марселя Пруста, становится центральной и в романе Зарега Ворбуни, который написан в сочетании субьективного метода «потока сознания» (метод Пруста) с обьективным методом «нового романа».","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131311343","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.54503/1829-0116-2022.2-319
Արա Զարգարյան
Սույն աշխատության նպատակն է ցույց տալ Եղիշե Չարենցի վաղամեռիկ կնոջ` Արփենիկ Չարենցի նախատիպի ուրույն գեղարվեստականացումն ու Չարենցի պոետիկ համակարգում Արփենիկի զբաղեցրած գերակա դիրքը։ Քննության համար հիմնական նյութ է հանդիսացել կյանքի վերջին տարիներին գրված ,Ես ամեն առավոտ, երբ հանկարծե ստեղծագործությունը, որում սեփական սենյակի նկարագրության մեջ ուրույն շտրիխով ընդգծվում է Արփենիկ–Քրիստոս զուգահեռը։ Չարենցի պոետիկ համակարգում Արփենիկը զբաղեցնում է գերակա` աստվածային դիրք։ Դա հստակ և բացահայտ շեշտում է բանաստեղծը։ Չարենցի կյանքում Արփենիկի հայտնվելով փոխվում է կնոջ բանաստեղծականացման մոդելը։ Ավելի ճիշտ կլինի նշել, որ այդ համակարգին մենք ծանոթանում ենք Արփենիկի մահվանից հետո։ Չարենցն Արփենիկի կորստում զգում է իր մեղքը և դա ընդունում է որպես գործած հանցանքի հատուցում։ Չարենցի համար Արփենիկի հանդեպ գործած մեղքի անհաղթահարելիությունը մնաց ամբողջ կյանքում։ Չարենցը սնվում է Ֆեդրոսի` Էրոսի մասին զրույցով ևիր վրա է սինթեզում սիրո մասին Ֆեդրոսի զրույցի հակառակ պատկերը, քանի որ նա Ֆեդրոսի սիրո համակարգի կրող չդարձավ։ Արփենիկի մահվան փաստում համոզվելով, Չարենցի մոտ սկսվում է կնոջ հարության ու սրբադասման պրոցեսը։ Այդ գործընթացի բանաստեղծական մոդելը տեսնում ենք քննարկման հիմնական նյութ հանդիսացած ,Ես ամեն առավոտ, երբ հանկարծե գործում։ Ստեղծագործությունում ներկայացվում է Չարենցի տան այն սենյակը, որտեղ կյանքի վերջին տարիներն է ապրել բանաստեղծը։ Առաջին հայացքից սեփական սենյակի ու պատի նկարագրություն հանդիսացող ստեղծագործության կենտրոնում կանգնում է Արփենիկը` մեռած կնոջ նախատիպը։ Հենց այս կետով է կառուցվում Չարենցի այս ստեղծագործության յուրահատկությունն ու Արփենիկի կերպարի բացառիկ ընկալումը։ Դանթե–կին պատկերային կառույցով Չարենցը խտացնում է Չարենց–Արփենիկ պատկերը և տալիս է Չարենց–Արփենիկ,Դանթե–Բեատրիչե և Պետրարկա–Լաուրա եռամիասնական համակարգ։ Չարենցը գործում է ավանդական հնարքը` իր համար գերագույն արժեքին տալիս է աստվածային դրոշմ, այս դեպքում` Արփենիկը զուգահեռվում է Քրիստոսի հետ։ Արփենիկի գերակա դիրքը ուրվագծվում է նաև դարձյալ կյանքի վերջին շրջանում գրված ,Նավզիկեե ստեղծագործությամբ։ Արփենիկն իր մահով մկրտվում է որպես բացառիկ խորհրդանիշ և մահվանից հետո Չարենցը փորձում հարություն տալ ամենասիրելի խորհրդանիշերից մեկին` ընդգծելով նրա բացառիկ գերակա դիրքը` զուգահեռելով աստվածային բնության բարձրագույն մոդելի հետ։ Цель данной работы - показать своеобразную беллетризацию прототипа безвременно скончавшийся жены Егише Чаренца, Арпеник Чаренц, и главенствующее положение, занимаемое Арпеник в поэтической системе Чаренца. Основным материалом для исследования послужило произведение «Я каждое утро, когда вдруг», написанное в последние годы жизни, в котором своеобразным штрихом подчеркнута параллель Арпеник-Христос в описании собственной комнаты. В поэтической системе Чаренца Арпеник занимает верховное, божественное положение. Поэт ясно и открыто подчеркивает это. С появлением в жизни Чаренца Арпеник меняется модель поэтизации женщины. Правильнее было бы отметить, что с этой системой мы познакомились уже после смерти Арпеник. Чаренц чувствует свою вину в гибели Арпеник и принимае
{"title":"Մեղքի և հատուցման գաղափարը Ե Չարենցի «Ես ամեն Առավոտ, երբ հանկարծ» բանաստեղծության մեջ\u0000Creator:","authors":"Արա Զարգարյան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-319","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-319","url":null,"abstract":"Սույն աշխատության նպատակն է ցույց տալ Եղիշե Չարենցի վաղամեռիկ կնոջ` Արփենիկ Չարենցի նախատիպի ուրույն գեղարվեստականացումն ու Չարենցի պոետիկ համակարգում Արփենիկի զբաղեցրած գերակա դիրքը։ Քննության համար հիմնական նյութ է հանդիսացել կյանքի վերջին տարիներին գրված ,Ես ամեն առավոտ, երբ հանկարծե ստեղծագործությունը, որում սեփական սենյակի նկարագրության մեջ ուրույն շտրիխով ընդգծվում է Արփենիկ–Քրիստոս զուգահեռը։ Չարենցի պոետիկ համակարգում Արփենիկը զբաղեցնում է գերակա` աստվածային դիրք։ Դա հստակ և բացահայտ շեշտում է բանաստեղծը։ Չարենցի կյանքում Արփենիկի հայտնվելով փոխվում է կնոջ բանաստեղծականացման մոդելը։ Ավելի ճիշտ կլինի նշել, որ այդ համակարգին մենք ծանոթանում ենք Արփենիկի մահվանից հետո։ Չարենցն Արփենիկի կորստում զգում է իր մեղքը և դա ընդունում է որպես գործած հանցանքի հատուցում։ Չարենցի համար Արփենիկի հանդեպ գործած մեղքի անհաղթահարելիությունը մնաց ամբողջ կյանքում։ Չարենցը սնվում է Ֆեդրոսի` Էրոսի մասին զրույցով ևիր վրա է սինթեզում սիրո մասին Ֆեդրոսի զրույցի հակառակ պատկերը, քանի որ նա Ֆեդրոսի սիրո համակարգի կրող չդարձավ։ Արփենիկի մահվան փաստում համոզվելով, Չարենցի մոտ սկսվում է կնոջ հարության ու սրբադասման պրոցեսը։ Այդ գործընթացի բանաստեղծական մոդելը տեսնում ենք քննարկման հիմնական նյութ հանդիսացած ,Ես ամեն առավոտ, երբ հանկարծե գործում։ Ստեղծագործությունում ներկայացվում է Չարենցի տան այն սենյակը, որտեղ կյանքի վերջին տարիներն է ապրել բանաստեղծը։ Առաջին հայացքից սեփական սենյակի ու պատի նկարագրություն հանդիսացող ստեղծագործության կենտրոնում կանգնում է Արփենիկը` մեռած կնոջ նախատիպը։ Հենց այս կետով է կառուցվում Չարենցի այս ստեղծագործության յուրահատկությունն ու Արփենիկի կերպարի բացառիկ ընկալումը։ Դանթե–կին պատկերային կառույցով Չարենցը խտացնում է Չարենց–Արփենիկ պատկերը և տալիս է Չարենց–Արփենիկ,Դանթե–Բեատրիչե և Պետրարկա–Լաուրա եռամիասնական համակարգ։ Չարենցը գործում է ավանդական հնարքը` իր համար գերագույն արժեքին տալիս է աստվածային դրոշմ, այս դեպքում` Արփենիկը զուգահեռվում է Քրիստոսի հետ։ Արփենիկի գերակա դիրքը ուրվագծվում է նաև դարձյալ կյանքի վերջին շրջանում գրված ,Նավզիկեե ստեղծագործությամբ։ Արփենիկն իր մահով մկրտվում է որպես բացառիկ խորհրդանիշ և մահվանից հետո Չարենցը փորձում հարություն տալ ամենասիրելի խորհրդանիշերից մեկին` ընդգծելով նրա բացառիկ գերակա դիրքը` զուգահեռելով աստվածային բնության բարձրագույն մոդելի հետ։\u0000Цель данной работы - показать своеобразную беллетризацию прототипа безвременно скончавшийся жены Егише Чаренца, Арпеник Чаренц, и главенствующее положение, занимаемое Арпеник в поэтической системе Чаренца. Основным материалом для исследования послужило произведение «Я каждое утро, когда вдруг», написанное в последние годы жизни, в котором своеобразным штрихом подчеркнута параллель Арпеник-Христос в описании собственной комнаты. В поэтической системе Чаренца Арпеник занимает верховное, божественное положение. Поэт ясно и открыто подчеркивает это. С появлением в жизни Чаренца Арпеник меняется модель поэтизации женщины. Правильнее было бы отметить, что с этой системой мы познакомились уже после смерти Арпеник. Чаренц чувствует свою вину в гибели Арпеник и принимае","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126712786","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.54503/1829-0116-2022.2-230
Նաիրա Իսկանդարյան
Էպոսը իր հիմքով համեմատաբար արխաիկ ժանր է։ Այն առաջանում, ծագում է մարդկության պատմության ու մշակույթի այն ժամանակաշրջանում, երբ մարդը սկսում է հասկանալ իր ֆիզիկական հնարավորությունները ու դրա շնորհիվ գիտակցել գերբնականից իր անկախացումը։ Իրենց բովանդակությամբ ու շոշափած թեմաներով էպոսները բաժանվում են երկու խմբի՝ արխաիկ ու հերոսական։ Սրանց միջև խիստ սահմանազատում, որպես այդպիսին, չկա։ Հերոսական կամ դասական համարվող շատ էպոսներում առկա են արխաիկ էպոսին բնորոշ տարրեր (օր․շումերաաքադական ,Գիլգամեշըե վաղպետականության շրջանում ձևավորված էպոսի օրինակ է, բայց այն նաև արխայիկ էպոսի փայլուն նմուշ է)։ Էպոսի արմատները խորանում են մարդկության դիցաբանական ընկալումների և մտածողության նախնական ձևերի մեջ։ Գերբնականի թեմատիկայով աչքի ընկնող արխաիկ էպոսի հիմքում առասպելն է, միֆը։ The epic is a relatively archaic genre. It is so sensitive that is able to include certain historical facts or vague memories of historical events. With their content and themes, the epics are divided into 2 groups: archaic and heroic. There is no strict boundary between them as such. Many epics, considered to be heroic or classical, have elements typical of an archaic epic. For example, the Sumerian-Akkadian “Gilgamesh” is an illustration of an epic formed during the pre-eminence, yet a brilliant sample of an archaic epic. The main roots of the epic go deep into the mythological perceptions and primitive ways of thinking of mankind. The archaic epic with a supernatural theme is based on a myth. There have been various preliminary ideas about the creation of the world, the emergence of life, which mainly present it as a mystery or a secret. We relate to the mystery of the creation of the world through a myth, a universal story that is specific to almost all peoples. In a broad sense, a myth is a general, universal description of the creation of the universe, presented in a way that is understandable and perceptible to a person. The central hero of the archaic epic is the bearer and representative of the “alien” world, he is only an object of surprise and admiration and not at all of imitation. Both of the “mixed” type, that is, with the combination of archaic and heroic components (“Iliad”, “Odyssey”), and heroic epics are formed at the stage of the development of society, when the ethnos, the people are already united “we”, around the concept, which is opposed to “them”. Эпос – относительно архаичный литературный жанр. Он настолько «чувствителен», что может содержать определенные исторические факты или далекие воспоминания об исторических событиях. По своему содержанию и тематике эпосы делятся на 2 группы: архаические и героические. Строгого разграничения между ними как такового нет. Многие эпосы, считающиеся героическими или классическими, имеют элементы, типичные для архаического эпоса. Так, шумеро-аккадский «Гильгамеш» является образцом классического эпоса, сформировавшегося в период раннегосударственных образований, но в то же время представляет собой блестящий образец архаического э
Էպոսը ի րհիմքով համեմատաբար արխաիկ ժան է։ յԱնառաջանում, ծագում է մարկդության պատմության ու մշակույթի այնժամանկաաշրջանում、երբմարդըսկսում է հսականլ իր ֆիզիկան հնարվորորություները ու դրա շնորիվ գիտակցել գեբրնականնից իիր անկախացխացումը։ Իերնցբովանդակությամբու շոշափած թեմաներով էպոսներըբաժավում են երկու խմբի՝ արխակիու ու հերոական։ րնցց միջև խիստ սահնազատում、որպս այդպիսին、չկա։ Հերոսական կամ դասական համարվող շատ էպոսներում առկաեն արախիակ էպոսին բնորոշ տարրեր (օր․շումերաաքադական ,Գիլգամեշըե վաղպետականության շրջանում ձևավորված էպոսի օրինակ է,բայցայնանևարխայիկէպոսի փալյուն)։ Էպոսիարմատնեխորաւմումենամարդկության դիցաբնական ըկնալումնեիև մտածողության անխնակն ձևեի մեջ։Գերնականի թեմատիկայով աչքիըկնող արխաիկ էպոսի 00 հիմքում առասելնէ、միիֆը։史诗是一种相对古老的体裁。它非常敏感，能够包含某些历史事实或对历史事件的模糊记忆。根据内容和主题，史诗可分为两类：古体和英雄史诗。它们之间没有严格的界限。许多被认为是英雄史诗或古典史诗的史诗都具有典型的古史诗元素。例如，苏美尔-阿卡德 "吉尔伽美什 "就是一部在先民时期形成的史诗，也是一部杰出的古体史诗。史诗的主要根源深入到人类的神话观念和原始思维方式中。超自然题材的古史诗以神话为基础。关于世界的创造、生命的出现，人们有各种初步的看法，主要是将其作为一个谜或一个秘密。我们通过神话--几乎所有民族都有的普遍故事--来了解创世之谜。从广义上讲，神话是对宇宙创世的一般性、普遍性描述，以一种人们可以理解和感知的方式呈现。古代史诗的中心英雄是 "异域 "世界的承载者和代表，他只是人们惊奇和钦佩的对象，而根本不是模仿的对象。无论是 "混合型 "史诗，还是英雄史诗（《伊利亚特》、《奥德赛》），都是在社会发展阶段形成的，当时民族、人民已经团结在 "我们 "周围，围绕着与 "他们 "相对立的概念。它非常 "敏感"，可能包含某些历史事实或对历史事件的遥远记忆。根据内容和主题，史诗可分为两类：古体和英雄体。它们之间并没有严格的区别。许多被视为英雄史诗或古典史诗的史诗都具有典型的古史诗元素。例如，苏美尔-阿卡德人的《吉尔伽美什》是古典史诗的典范，形成于早期国家形成时期，但同时也是古史诗的杰出典范。古史诗情节的中心是英雄与怪兽、蛇或龙的搏斗，围绕着这一中心，情节编织、发展、成形，包括新的细节。古史诗源于神话，被视为关于人的神话观念，并丰富了关于生活在王朝社会中的人的世界秩序的观念。太古史诗的中心英雄是 "异域 "世界的承载者和代表；他只是人们惊叹和钦佩的对象，根本不是模仿的对象。他可以让人敬仰，甚至崇拜，但他还不是文化英雄，不是人们努力模仿的理想。古典史诗的主人公是人，但他不是普通人，而是人中龙凤，是人类美德的传承者。混合 "类型的史诗，即古风与英雄相结合的史诗（《伊利亚特》、《奥德赛》）以及英雄史诗，是在社会发展阶段形成的，此时民族、人民已经团结在 "我们 "的概念周围，与 "他们 "的概念相对立。
{"title":"Միֆ-արխաիկ էպոս-հերոսական էպոս","authors":"Նաիրա Իսկանդարյան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-230","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-230","url":null,"abstract":"Էպոսը իր հիմքով համեմատաբար արխաիկ ժանր է։ Այն առաջանում, ծագում է մարդկության պատմության ու մշակույթի այն ժամանակաշրջանում, երբ մարդը սկսում է հասկանալ իր ֆիզիկական հնարավորությունները ու դրա շնորհիվ գիտակցել գերբնականից իր անկախացումը։ Իրենց բովանդակությամբ ու շոշափած թեմաներով էպոսները բաժանվում են երկու խմբի՝ արխաիկ ու հերոսական։ Սրանց միջև խիստ սահմանազատում, որպես այդպիսին, չկա։ Հերոսական կամ դասական համարվող շատ էպոսներում առկա են արխաիկ էպոսին բնորոշ տարրեր (օր․շումերաաքադական ,Գիլգամեշըե վաղպետականության շրջանում ձևավորված էպոսի օրինակ է, բայց այն նաև արխայիկ էպոսի փայլուն նմուշ է)։ Էպոսի արմատները խորանում են մարդկության դիցաբանական ընկալումների և մտածողության նախնական ձևերի մեջ։ Գերբնականի թեմատիկայով աչքի ընկնող արխաիկ էպոսի հիմքում առասպելն է, միֆը։\u0000The epic is a relatively archaic genre. It is so sensitive that is able to include certain historical facts or vague memories of historical events. With their content and themes, the epics are divided into 2 groups: archaic and heroic. There is no strict boundary between them as such. Many epics, considered to be heroic or classical, have elements typical of an archaic epic. For example, the Sumerian-Akkadian “Gilgamesh” is an illustration of an epic formed during the pre-eminence, yet a brilliant sample of an archaic epic. The main roots of the epic go deep into the mythological perceptions and primitive ways of thinking of mankind. The archaic epic with a supernatural theme is based on a myth. There have been various preliminary ideas about the creation of the world, the emergence of life, which mainly present it as a mystery or a secret. We relate to the mystery of the creation of the world through a myth, a universal story that is specific to almost all peoples. In a broad sense, a myth is a general, universal description of the creation of the universe, presented in a way that is understandable and perceptible to a person. The central hero of the archaic epic is the bearer and representative of the “alien” world, he is only an object of surprise and admiration and not at all of imitation. Both of the “mixed” type, that is, with the combination of archaic and heroic components (“Iliad”, “Odyssey”), and heroic epics are formed at the stage of the development of society, when the ethnos, the people are already united “we”, around the concept, which is opposed to “them”.\u0000Эпос – относительно архаичный литературный жанр. Он настолько «чувствителен», что может содержать определенные исторические факты или далекие воспоминания об исторических событиях. По своему содержанию и тематике эпосы делятся на 2 группы: архаические и героические. Строгого разграничения между ними как такового нет. Многие эпосы, считающиеся героическими или классическими, имеют элементы, типичные для архаического эпоса. Так, шумеро-аккадский «Гильгамеш» является образцом классического эпоса, сформировавшегося в период раннегосударственных образований, но в то же время представляет собой блестящий образец архаического э","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128969650","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.54503/1829-0116-2022.2-199
Անահիտ Հակոբյան
Հայ մեծ գրող և գիտնական Խաչատուր Աբովյանի պատմա-ազգագրական երկերի շարքում առանձնահատուկ տեղ է գրավում 1846 թ․ ստեղծված ,Քրդեր ևեզիդիներե գերմաներեն ուսումնասիրությունը (“Die Kurden und Jeziden”), որ պատվիրված է եղել կոմս Ալեքսանդր Խրիստոֆորովիչ Բենկենդորֆի կողմից։ Հոդվածը նվիրված է այս երկի ստեղծման պատմությանն ու իրական շարժառիթներին։ Իր ծավալուն հետազոտության մեջ Աբովյանը մանրամասն տեղեկություններ է հաղորդել քրդերի ու եզիդիների ծագման, դավանանքի, կրոնական ծեսերի, արտաքին տեսքի, լեզվահնչյունային համակարգի մասին։ Սրանով է սկսվում ոչ միայն քրդերի ու եզիդիների ազգաբանական ուսումնասիրությունը, այլև ավելի լայն առումով՝ քրդագիտությունն ու եզիդագիտությունը։ Մեզ է հասել այս աշխատության սևագիր տարբերակը։ Այն չունի ընդհանուր խորագիր, բաղկացած է երկու՝ “Die Kurden”ու “Jeziden” գլուխներից և քրդական ու եզիդիական ժողովրդական երգերի մի ժողովածուից՝ գերմաներեն տողացի թարգմանությամբ։ Ըստ էության, այս ստեղծագործությամբ Աբովյանը ժամանակի անխնա ճիրաններից կորզել ու մեզ է հասցրել Արևելքի բանահյուսության շատ հետաքրքրական նմուշներ, որով արդեն չափազանց կարևորվում է նրա աշխատությունը։ Որքան էլ Աբովյանի գրած էջերը քրդերի ու եզիդիների մասին մատնում են հեղինակի մարդասիրությունը, համակրանքն այս վայրի, բայց հպարտ, քաջարի ու գեղեցիկ մարդկանց նկատմամբ, միևնույն է, սա նախևառաջ ոչ թե գրական յուրահատուկ գործ էր Արևելքի այս ժողովուրդների մասին, այլ հույժ կարևոր պետական նշանակության տեղեկատվություն, որն ուներ կիրառական գործառույթ, բայց, ցավոք, նախատեսված չէր ամբողջ ծավալով հրատարակելու համար։ In parallel to writing fiction the great Armenian enlightener Khachatur Abovyan also engaged in scientific work and produced a number of historical and ethnographic studies. One of the prominent studies that was written in German, was “Die Kurden und Jeziden” (1846), that was commissioned by Count Alexander Kh. Benkendorf. In this comprehensive study Abovyan provides detailed information on the origin, religion, rituals, appearance and the linguo-phonetic system of Kurds and Yazidis. This is the first step not only in the ethnic studies of Kurds and Yezidis but also more generally in Kurdology and Yazidology. It is the draft of this work that has reached us. It does not have a general title and is comprised of Chapters called “Die Kurden” and “Jesiden”, as well as a collection of Kurdish and Yazidi folk songs providing the literal German translations of the song lyrics. In essence, this work of Abovyan has saved from the ruthless claws of time and transferred to us very interesting samples of Eastern folklore and this very fact makes his work extremely important. Although the pages written by Abovyan about Kurds and Yazidis are a testimony of the author’s humanity and sympathy towards these wild but proud, brave and beautiful people, first and foremost this was not meant to be a unique piece of literature about the peoples of East but very important information of national value which had an applicable function but, unfortunately, was not meant for publication in full volume. Параллельно созда
{"title":"Խաչատուր Աբովյանի «Քրդեր և եզիդիներ» ուսումնասիրության ստեղծման իրական շարժառիթները","authors":"Անահիտ Հակոբյան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-199","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-199","url":null,"abstract":"Հայ մեծ գրող և գիտնական Խաչատուր Աբովյանի պատմա-ազգագրական երկերի շարքում առանձնահատուկ տեղ է գրավում 1846 թ․ ստեղծված ,Քրդեր ևեզիդիներե գերմաներեն ուսումնասիրությունը (“Die Kurden und Jeziden”), որ պատվիրված է եղել կոմս Ալեքսանդր Խրիստոֆորովիչ Բենկենդորֆի կողմից։ Հոդվածը նվիրված է այս երկի ստեղծման պատմությանն ու իրական շարժառիթներին։ Իր ծավալուն հետազոտության մեջ Աբովյանը մանրամասն տեղեկություններ է հաղորդել քրդերի ու եզիդիների ծագման, դավանանքի, կրոնական ծեսերի, արտաքին տեսքի, լեզվահնչյունային համակարգի մասին։ Սրանով է սկսվում ոչ միայն քրդերի ու եզիդիների ազգաբանական ուսումնասիրությունը, այլև ավելի լայն առումով՝ քրդագիտությունն ու եզիդագիտությունը։ Մեզ է հասել այս աշխատության սևագիր տարբերակը։ Այն չունի ընդհանուր խորագիր, բաղկացած է երկու՝ “Die Kurden”ու “Jeziden” գլուխներից և քրդական ու եզիդիական ժողովրդական երգերի մի ժողովածուից՝ գերմաներեն տողացի թարգմանությամբ։ Ըստ էության, այս ստեղծագործությամբ Աբովյանը ժամանակի անխնա ճիրաններից կորզել ու մեզ է հասցրել Արևելքի բանահյուսության շատ հետաքրքրական նմուշներ, որով արդեն չափազանց կարևորվում է նրա աշխատությունը։ Որքան էլ Աբովյանի գրած էջերը քրդերի ու եզիդիների մասին մատնում են հեղինակի մարդասիրությունը, համակրանքն այս վայրի, բայց հպարտ, քաջարի ու գեղեցիկ մարդկանց նկատմամբ, միևնույն է, սա նախևառաջ ոչ թե գրական յուրահատուկ գործ էր Արևելքի այս ժողովուրդների մասին, այլ հույժ կարևոր պետական նշանակության տեղեկատվություն, որն ուներ կիրառական գործառույթ, բայց, ցավոք, նախատեսված չէր ամբողջ ծավալով հրատարակելու համար։\u0000In parallel to writing fiction the great Armenian enlightener Khachatur Abovyan also engaged in scientific work and produced a number of historical and ethnographic studies. One of the prominent studies that was written in German, was “Die Kurden und Jeziden” (1846), that was commissioned by Count Alexander Kh. Benkendorf. In this comprehensive study Abovyan provides detailed information on the origin, religion, rituals, appearance and the linguo-phonetic system of Kurds and Yazidis. This is the first step not only in the ethnic studies of Kurds and Yezidis but also more generally in Kurdology and Yazidology. It is the draft of this work that has reached us. It does not have a general title and is comprised of Chapters called “Die Kurden” and “Jesiden”, as well as a collection of Kurdish and Yazidi folk songs providing the literal German translations of the song lyrics. In essence, this work of Abovyan has saved from the ruthless claws of time and transferred to us very interesting samples of Eastern folklore and this very fact makes his work extremely important. Although the pages written by Abovyan about Kurds and Yazidis are a testimony of the author’s humanity and sympathy towards these wild but proud, brave and beautiful people, first and foremost this was not meant to be a unique piece of literature about the peoples of East but very important information of national value which had an applicable function but, unfortunately, was not meant for publication in full volume.\u0000Параллельно созда","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117026308","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.54503/1829-0116-2022.2-69
Heriknaz Vorskanyan
The article considers the Armenian medieval riddles dedicated to plants. The factual material of the study is includedin the collection entitled “Armenian Medieval Riddles (5th-18thcenturies)” compiled by A. Mnatsakanyan (A. Mnatsakanyan, 1980). The relevance of the topic is due to the fact that the mentioned riddles, the author of the predominant part of which is Nerses the Graceful (12thcentury), have not been thoroughly analyzed so far. The purpose of this article is to show the direct or allegorical background of тхеpoetic texts having a form of a riddle, and to comment on the allegorical characteristics of imagery. In order to achieve the stated goal, the following tasks were set in the article: 1.To dissect the riddles dedicated to plants byshowing real, recognizable facets of their construction, connected with the corresponding spheres of life and culture of people; 2.If necessary, to show the associations with folk riddles. The work was done according to the interpretive method. The scientific novelty of the article lies on the fact that it shows to what extent the riddles associated with plant species contributed to revealing the inner essence of the surrounding things and facts with the allegories elaborated in them. The article concludes that riddles with a secular content, which are real characteristics derived from the life of the time, emphase direct or allegorical features of objects, and as a literary fact, contribute greatly to the secularization of literature. Հոդվածում քննվում են բույսերին նվիրված հայ միջնադարյան հանելուկները: Ուսումնասիրության փաստական նյութն ընդգրկված է Ա. Մնացականյանի կազմած ,Հայ միջնադարյան հանելուկներ (V-XVIII դդ․)ե ժողովածուում (Մնացականյան Ա․, 1980): Թեմայի արդիականությունը պայմանավորված է նրանով, որ նշված հանելուկները, որոնց գերակշռող մասի հեղինակը Ներսես Շնորհալին է (XIIդ.), դեռևս չեն ենթարկվել հանգամանալից վերլուծության: Հոդվածի նպատակն է ցույց տալ հանելուկային ձև ստացած բանաստեղծական տեքստերի ուղղակի կամ այլաբանական ատաղձները, մեկնաբանել պատկերավորման այլաբանական բնութագրումները։ Նշված նպատակն իրականացնելու համար հոդվածում առաջադրվել են հետևյալ խնդիրները. 1.Վերլուծել բույսերին նվիրված հանելուկները՝ ցույց տալով նրանց կառուցման իրական, ճանաչելի եզրերը՝ կապված ժողովրդի կյանքի, մշակույթի համապատասխան ոլորտների հետ. 2. Հարկ եղած դեպքում ցույց տալ աղերսները ժողովրդական հանելուկների հետ։ Աշխատանքը կատարվել է մեկնաբանական մեթոդով։ Հոդվածի գիտական նորույթն այն է, որ ցույց է տրվում, թե բուսատեսակներին վերաբերող հանելուկները իրենցում արծարծված այլաբանությամբ որքանով են նպաստել շրջակա իրերի ևերևույթների ներքին էությունը բացահայտելուն։ Հոդվածում եզրակացվում է, որ աշխարհիկ բովանդակությամբ հանելուկները, որոնք առնչվում են հայ ժողովրդի երկրագործական մշակույթին, կառուցվում են ժամանակի կյանքից բխող իրական բնութագրումների վրա՝ առարկաների ուղղակի կամ այլաբանական հատկանիշների ընդգծմամբ, ևիբրև գրական երևույթ՝ ինքնին մեծապես նպաստում գրականության աշխարհականացմանը: В статье рассматриваются армянские средневековые загадки, по
{"title":"Allegorical Descriptions Of Plants In Armenian Medieval Riddles","authors":"Heriknaz Vorskanyan","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-69","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-69","url":null,"abstract":"The article considers the Armenian medieval riddles dedicated to plants. The factual material of the study is includedin the collection entitled “Armenian Medieval Riddles (5th-18thcenturies)” compiled by A. Mnatsakanyan (A. Mnatsakanyan, 1980). The relevance of the topic is due to the fact that the mentioned riddles, the author of the predominant part of which is Nerses the Graceful (12thcentury), have not been thoroughly analyzed so far. The purpose of this article is to show the direct or allegorical background of тхеpoetic texts having a form of a riddle, and to comment on the allegorical characteristics of imagery. In order to achieve the stated goal, the following tasks were set in the article: 1.To dissect the riddles dedicated to plants byshowing real, recognizable facets of their construction, connected with the corresponding spheres of life and culture of people; 2.If necessary, to show the associations with folk riddles. The work was done according to the interpretive method. The scientific novelty of the article lies on the fact that it shows to what extent the riddles associated with plant species contributed to revealing the inner essence of the surrounding things and facts with the allegories elaborated in them. The article concludes that riddles with a secular content, which are real characteristics derived from the life of the time, emphase direct or allegorical features of objects, and as a literary fact, contribute greatly to the secularization of literature.\u0000Հոդվածում քննվում են բույսերին նվիրված հայ միջնադարյան հանելուկները: Ուսումնասիրության փաստական նյութն ընդգրկված է Ա. Մնացականյանի կազմած ,Հայ միջնադարյան հանելուկներ (V-XVIII դդ․)ե ժողովածուում (Մնացականյան Ա․, 1980): Թեմայի արդիականությունը պայմանավորված է նրանով, որ նշված հանելուկները, որոնց գերակշռող մասի հեղինակը Ներսես Շնորհալին է (XIIդ.), դեռևս չեն ենթարկվել հանգամանալից վերլուծության: Հոդվածի նպատակն է ցույց տալ հանելուկային ձև ստացած բանաստեղծական տեքստերի ուղղակի կամ այլաբանական ատաղձները, մեկնաբանել պատկերավորման այլաբանական բնութագրումները։ Նշված նպատակն իրականացնելու համար հոդվածում առաջադրվել են հետևյալ խնդիրները. 1.Վերլուծել բույսերին նվիրված հանելուկները՝ ցույց տալով նրանց կառուցման իրական, ճանաչելի եզրերը՝ կապված ժողովրդի կյանքի, մշակույթի համապատասխան ոլորտների հետ. 2. Հարկ եղած դեպքում ցույց տալ աղերսները ժողովրդական հանելուկների հետ։ Աշխատանքը կատարվել է մեկնաբանական մեթոդով։ Հոդվածի գիտական նորույթն այն է, որ ցույց է տրվում, թե բուսատեսակներին վերաբերող հանելուկները իրենցում արծարծված այլաբանությամբ որքանով են նպաստել շրջակա իրերի ևերևույթների ներքին էությունը բացահայտելուն։ Հոդվածում եզրակացվում է, որ աշխարհիկ բովանդակությամբ հանելուկները, որոնք առնչվում են հայ ժողովրդի երկրագործական մշակույթին, կառուցվում են ժամանակի կյանքից բխող իրական բնութագրումների վրա՝ առարկաների ուղղակի կամ այլաբանական հատկանիշների ընդգծմամբ, ևիբրև գրական երևույթ՝ ինքնին մեծապես նպաստում գրականության աշխարհականացմանը:\u0000В статье рассматриваются армянские средневековые загадки, по","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116798329","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.54503/1829-0116-2022.2-13
Սուրեն Աբրահամյան
Հենրիկ Էդոյանի ,Պոեզիայի երկակի տեսողությունըե(2020) աշխատությունը արդի հայ գեղագիտական մտքի հիմնային հանգրվաններից է, ուր, առանցքային հարցերի շարքում, պոեզիայի, նրա լեզվի ևաշխարհայեցության քննությունն է, որ շաղկապված է գրական ընթացքի, գրական արդի որոնումների հարցադրումներին: Գոյությունը և լեզուն, իբրև մշակույթ, միասնական են Էդոյանի աշխարհայեցության մեջ, որ հոգևոր-փիլիսոփայական ելակետ ունի: Մետաֆիզիկական նախահիմքը, որ սկսվում է Խոսքի ոլորտից, հանգում է կրկին Խոսքի ոլորտին: Սկիզբը և վերջը, հետևաբար, շրջապտույտի և դարձի միջոցով, կրկնում է Ոգու մարմնավորման աստիճանակարգը՝ վերևի և ներքևի, մահվան և հարության միստերիան: ,Խոսքի հիմքը,- հետևաբար, Էդոյանի վերլուծությամբ,- բառն էե, բայց ,բառն առանձին որևէ ձև չունիե,բառը կարող է խոսք դառնալ, եթե նրան միանում է մի ուրիշ բառե, ուստի ,խոսքը բառերի հարաբերությունն է մի որոշակի սիտուացիայի մեջե: Էդոյանն, անշուշտ, բառի ծագման մետաֆիզիկան մեկնաբանում է փիլիսոփայական հիմքի ,փորձառությանե ևայն համակարգելու միջոցով մշակույթի պլանում, որի ելակետը Հեգելի ,Էսթետիկայումե արտահայտված Ոգուշարժման (էվոլյուցիայի), արվեստների աստիճանակարգման հայեցությունն է, ուր գրականությանը (պոեզիային) տրվում է Խոսքի սկզբնավորման օբյեկտիվ (նյութական) աստիճանից (,երբ ոգին ձգտում է մարմնավորման ե) անցնելու ավելի բարձր՝ ոչ նյութական (երբ ոգին ազատվում է մարմնավորությունից) աստիճանի շնորհը: Այդ պատճառով պոետականը Էդոյանը, Հեգելի հետևությամբ, համարում է արվեստի գլխավոր սկզբունքը, որի վրա կառուցվում են արվեստի բոլոր տեսակները: Being and language as a culture are united in Edoyan’s worldview, which has a spiritual-philosophical starting point. The metaphysical basis, which begins in the sphere of Speech, leads back to the sphere of Speech. Thus, the beginning and the end, through circumambulation and conversion, repeat the gradation of the incarnation of the Spirit, the mystery of the high and the low, of death and resurrection. “The basis of speech - therefore, according to Edoyan’s analysis - is the word,” but “a word has no separate form,” “a word can become a speech if another word joins it,” hence “speech is the relation of words in a particular situation”. Edoyan, of course, interprets the metaphysics of the origin of the word through the “experience” of the philosophical basis and its coordination in terms of culture, the starting point of which is the perception of the movement (evolution) of the Spirit, expressed in Hegel’s “Aesthetics” – the gradation of the arts, where literature (poetry) is given the gift of transition from the objective (material) level of the beginning of the Word (“when spirit strives for incarnation”) to a higher, nonmaterial level (when the spirit is freed from incarnation). For this reason, Edoyan, following Hegel, considers art to be the main principle on which all forms of art are built. The spirit reaches the highest degree of freedom and acts exclusively in the mental-emotional world of a man, which is closest to the highest spiritual world . Edoyan compares it with Kierkegaard’s individual (man), who is alon
{"title":"Հենրիկ Էդոյանի գեղագիտական հայեցությունը","authors":"Սուրեն Աբրահամյան","doi":"10.54503/1829-0116-2022.2-13","DOIUrl":"https://doi.org/10.54503/1829-0116-2022.2-13","url":null,"abstract":"Հենրիկ Էդոյանի ,Պոեզիայի երկակի տեսողությունըե(2020) աշխատությունը արդի հայ գեղագիտական մտքի հիմնային հանգրվաններից է, ուր, առանցքային հարցերի շարքում, պոեզիայի, նրա լեզվի ևաշխարհայեցության քննությունն է, որ շաղկապված է գրական ընթացքի, գրական արդի որոնումների հարցադրումներին: Գոյությունը և լեզուն, իբրև մշակույթ, միասնական են Էդոյանի աշխարհայեցության մեջ, որ հոգևոր-փիլիսոփայական ելակետ ունի: Մետաֆիզիկական նախահիմքը, որ սկսվում է Խոսքի ոլորտից, հանգում է կրկին Խոսքի ոլորտին: Սկիզբը և վերջը, հետևաբար, շրջապտույտի և դարձի միջոցով, կրկնում է Ոգու մարմնավորման աստիճանակարգը՝ վերևի և ներքևի, մահվան և հարության միստերիան: ,Խոսքի հիմքը,- հետևաբար, Էդոյանի վերլուծությամբ,- բառն էե, բայց ,բառն առանձին որևէ ձև չունիե,բառը կարող է խոսք դառնալ, եթե նրան միանում է մի ուրիշ բառե, ուստի ,խոսքը բառերի հարաբերությունն է մի որոշակի սիտուացիայի մեջե: Էդոյանն, անշուշտ, բառի ծագման մետաֆիզիկան մեկնաբանում է փիլիսոփայական հիմքի ,փորձառությանե ևայն համակարգելու միջոցով մշակույթի պլանում, որի ելակետը Հեգելի ,Էսթետիկայումե արտահայտված Ոգուշարժման (էվոլյուցիայի), արվեստների աստիճանակարգման հայեցությունն է, ուր գրականությանը (պոեզիային) տրվում է Խոսքի սկզբնավորման օբյեկտիվ (նյութական) աստիճանից (,երբ ոգին ձգտում է մարմնավորման ե) անցնելու ավելի բարձր՝ ոչ նյութական (երբ ոգին ազատվում է մարմնավորությունից) աստիճանի շնորհը: Այդ պատճառով պոետականը Էդոյանը, Հեգելի հետևությամբ, համարում է արվեստի գլխավոր սկզբունքը, որի վրա կառուցվում են արվեստի բոլոր տեսակները:\u0000Being and language as a culture are united in Edoyan’s worldview, which has a spiritual-philosophical starting point. The metaphysical basis, which begins in the sphere of Speech, leads back to the sphere of Speech. Thus, the beginning and the end, through circumambulation and conversion, repeat the gradation of the incarnation of the Spirit, the mystery of the high and the low, of death and resurrection. “The basis of speech - therefore, according to Edoyan’s analysis - is the word,” but “a word has no separate form,” “a word can become a speech if another word joins it,” hence “speech is the relation of words in a particular situation”. Edoyan, of course, interprets the metaphysics of the origin of the word through the “experience” of the philosophical basis and its coordination in terms of culture, the starting point of which is the perception of the movement (evolution) of the Spirit, expressed in Hegel’s “Aesthetics” – the gradation of the arts, where literature (poetry) is given the gift of transition from the objective (material) level of the beginning of the Word (“when spirit strives for incarnation”) to a higher, nonmaterial level (when the spirit is freed from incarnation). For this reason, Edoyan, following Hegel, considers art to be the main principle on which all forms of art are built. The spirit reaches the highest degree of freedom and acts exclusively in the mental-emotional world of a man, which is closest to the highest spiritual world . Edoyan compares it with Kierkegaard’s individual (man), who is alon","PeriodicalId":313969,"journal":{"name":"Գրականագիտական հանդես=Literary Journal","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122344832","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：