Pub Date : 2022-11-14DOI: 10.4467/24504564pmp.22.009.16062
Wiesława Sajdek
Zarówno poszczególny człowiek, jak i większe społeczności, a pośród nich narody i wreszcie cała ludzkość podlega postępowi. Jest on wpisany w stwórczy plan samego Boga. Nie zmienia to faktu, że wiele historycznych wydarzeń ów postęp opóźnia, albo wręcz hamuje. Do nich należą wojny oraz wszelkie inne formy terroryzmu. Zdaniem Cieszkowskiego wychowanie powinno być więc wychowaniem dla pokoju. Rosnąca świadomość tego, czym jest chrześcijaństwo, pozwalała snuć plany dotyczące pokoju światowego. Doctrina christiana pozostaje niezmienna przez wieki, jest tylko coraz lepiej rozumiana i dlatego może być pełniej wcielana w życie. Na przeszkodzie postępowi stoją ruchy rewolucyjne oraz egoizmy narodowe. Ideałem wychowawczym jest więc świadomy swoich obowiązków chrześcijanin, który – o ile jest Polakiem – jest polskim patriotą, nie przestając być przy tym Europejczykiem z szerokimi horyzontami, otwartym na potrzeby najuboższych i najbardziej prześladowanych na świecie społeczności. “Tradition Is Progress Itself ”: Conservatism as a Source of Contemporary Pedagogy – On the Basis of August Cieszkowski’s Philosophy Both the individual man and larger communities, and among them nations and finally the whole of humanity, are subject to progress. This is inscribed in the creative plan of God Himself. This does not change the fact that many historical events delay or even hinder this progress. These include wars and all other forms of terrorism. According to Cieszkowski, education should be education for peace. The growing awareness of what Christianity is, allowed plans for world peace to be made. The doctrina christiana has remained unchanged for centuries, but is only increasingly better understood, and can therefore be more fully put into practice. Revolutionary movements and national egoisms stand in the way of progress. The ideal of education is therefore a Christian who is aware of his or her duties and who, provided he or she is Polish, is a Polish patriot, without ceasing to be a broad-minded European open to the needs of the poorest and most persecuted communities in the world.
{"title":"„Tradycja to sam postęp”. Konserwatyzm jako źródło pedagogiki współczesnej - na podstawie filozofii Augusta Cieszkowskiego","authors":"Wiesława Sajdek","doi":"10.4467/24504564pmp.22.009.16062","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/24504564pmp.22.009.16062","url":null,"abstract":"Zarówno poszczególny człowiek, jak i większe społeczności, a pośród nich narody i wreszcie cała ludzkość podlega postępowi. Jest on wpisany w stwórczy plan samego Boga. Nie zmienia to faktu, że wiele historycznych wydarzeń ów postęp opóźnia, albo wręcz hamuje. Do nich należą wojny oraz wszelkie inne formy terroryzmu. Zdaniem Cieszkowskiego wychowanie powinno być więc wychowaniem dla pokoju. Rosnąca świadomość tego, czym jest chrześcijaństwo, pozwalała snuć plany dotyczące pokoju światowego. Doctrina christiana pozostaje niezmienna przez wieki, jest tylko coraz lepiej rozumiana i dlatego może być pełniej wcielana w życie. Na przeszkodzie postępowi stoją ruchy rewolucyjne oraz egoizmy narodowe. Ideałem wychowawczym jest więc świadomy swoich obowiązków chrześcijanin, który – o ile jest Polakiem – jest polskim patriotą, nie przestając być przy tym Europejczykiem z szerokimi horyzontami, otwartym na potrzeby najuboższych i najbardziej prześladowanych na świecie społeczności.\u0000\u0000\u0000“Tradition Is Progress Itself ”: Conservatism as a Source of Contemporary Pedagogy – On the Basis of August Cieszkowski’s Philosophy\u0000\u0000Both the individual man and larger communities, and among them nations and finally the whole of humanity, are subject to progress. This is inscribed in the creative plan of God Himself. This does not change the fact that many historical events delay or even hinder this progress. These include wars and all other forms of terrorism. According to Cieszkowski, education should be education for peace. The growing awareness of what Christianity is, allowed plans for world peace to be made. The doctrina christiana has remained unchanged for centuries, but is only increasingly better understood, and can therefore be more fully put into practice. Revolutionary movements and national egoisms stand in the way of progress. The ideal of education is therefore a Christian who is aware of his or her duties and who, provided he or she is Polish, is a Polish patriot, without ceasing to be a broad-minded European open to the needs of the poorest and most persecuted communities in the world.","PeriodicalId":350521,"journal":{"name":"Polska Myśl Pedagogiczna","volume":"25 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128375732","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-11-14DOI: 10.4467/24504564pmp.22.010.16063
Stanisław Gałkowski
Artykuł przedstawia główne założenia koncepcji Mariana Zdziechowskiego, szczególnie koncentrując się na ich wychowawczych implikacjach. Jego wizja świata i człowieka, inspirowana, jak sam pisał, przede wszystkim chrześcijaństwem i romantyzmem, jest na wskroś pesymistyczna. Pesymizm Zdziechowskiego ma charakter metafizyczny; obserwując dzieje ludzkości i kultury ludzkiej widzi on towarzyszący nieuchronnie człowiekowi ból, cierpienie, rozpacz i śmierć, utożsamia wręcz byt i cierpienie na płaszczyźnie ontologicznej. Niemniej, Zdziechowski znajduje w pesymizmie duży potencjał twórczy, wywodzi z niego nie tylko swoją konserwatywną myśl społeczną, ale przede wszystkim odwołuje się do niego podczas formowania swoich idei wychowawczych akcentujących konieczność rozwoju i podejmowania odpowiedzialności. “Pessimism as a Creative Force”: Educational Ideas of Marian Zdziechowski The article presents the main assumptions of Marian Zdziechowski’s conception, focusing especially on their educational implications. His vision of the world and man, which was inspired, as he himself wrote, mainly by Christianity and Romanticism, is thoroughly pessimistic. Zdziechowski’s pessimism is metaphysical in its nature. Observing the history of humanity and human culture, he sees pain, suffering, despair, and death inevitably accompanying man, and he even identifies existence and suffering on an ontological level. Nevertheless, Zdziechowski finds great creative potential in pessimism; not only does he derive from it his conservative social thought but, above all, he refers to it when forming his educational ideas which emphasize the need for development and for taking responsibility.
{"title":"„Pesymizm jako siła twórcza\". Idee wychowawcze Mariana Zdziechowskiego","authors":"Stanisław Gałkowski","doi":"10.4467/24504564pmp.22.010.16063","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/24504564pmp.22.010.16063","url":null,"abstract":"Artykuł przedstawia główne założenia koncepcji Mariana Zdziechowskiego, szczególnie koncentrując się na ich wychowawczych implikacjach. Jego wizja świata i człowieka, inspirowana, jak sam pisał, przede wszystkim chrześcijaństwem i romantyzmem, jest na wskroś pesymistyczna. Pesymizm Zdziechowskiego ma charakter metafizyczny; obserwując dzieje ludzkości i kultury ludzkiej widzi on towarzyszący nieuchronnie człowiekowi ból, cierpienie, rozpacz i śmierć, utożsamia wręcz byt i cierpienie na płaszczyźnie ontologicznej. Niemniej, Zdziechowski znajduje w pesymizmie duży potencjał twórczy, wywodzi z niego nie tylko swoją konserwatywną myśl społeczną, ale przede wszystkim odwołuje się do niego podczas formowania swoich idei wychowawczych akcentujących konieczność rozwoju i podejmowania odpowiedzialności.\u0000\u0000\u0000“Pessimism as a Creative Force”: Educational Ideas of Marian Zdziechowski\u0000\u0000The article presents the main assumptions of Marian Zdziechowski’s conception, focusing especially on their educational implications. His vision of the world and man, which was inspired, as he himself wrote, mainly by Christianity and Romanticism, is thoroughly pessimistic. Zdziechowski’s pessimism is metaphysical in its nature. Observing the history of humanity and human culture, he sees pain, suffering, despair, and death inevitably accompanying man, and he even identifies existence and suffering on an ontological level. Nevertheless, Zdziechowski finds great creative potential in pessimism; not only does he derive from it his conservative social thought but, above all, he refers to it when forming his educational ideas which emphasize the need for development and for taking responsibility.","PeriodicalId":350521,"journal":{"name":"Polska Myśl Pedagogiczna","volume":"34 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"120844959","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-11-14DOI: 10.4467/24504564pmp.22.012.16065
Urszula Maja Krzyżanowska
Szkoły katolickie stanowią główną alternatywę dla państwowych jednostek edukacyjnych na całym świecie. Podlegają one nie tylko władzom państwa, w którym funkcjonują, ale również organom Watykanu. Zarządzający dykasterią odpowiedzialną za szkolnictwo katolickie prefekt ma zatem wpływ na edukację w skali globalnej. Wśród zarządców dykasterii po II Soborze Watykańskim wyróżnić należy postać polskiego kardynała Zenona Grocholewskiego, który przodował w osiągnięciach akademickich, dydaktycznych oraz pod względem ilości uwagi i wysiłku poświęconych kwestiom pedagogicznym. Artykuł ma na celu rekonstrukcję jego poglądów na edukację. Przedstawione zostają zapatrywania Zenona Grocholewskiego na wychowanie w ogóle, szkoły katolickie, szkolnictwo wyższe oraz formację duchownych, a także wyłonione dominujące w nich kategorie. Na koniec podjęto próbę oceny jego przekonań (również pod kątem ich zgodności z nauką Kościoła) oraz umiejscowienia ich w szerszym kontekście myśli pedagogicznej. Pedagogical Views of Zenon Grocholewski Catholic schools are the main alternative to state-run educational entities around the world. They are subject not only to the authorities of the country in which they operate but also to the authorities of the Vatican. The prefect who manages the dicastery responsible for catholic schooling therefore has influence over education on a global scale. Among dicastery administrators after the Second Vatican Council, we should mention the Polish Cardinal Zenon Grocholewski, who led the way in terms of academic achievements, teaching and the amount of attention and effort devoted to pedagogical issues. In the paper, Zenon Grocholewski’s views on education in general, Catholic schools, higher education and the formation of the clergy are presented and the dominant categories are identified. Finally, an attempt is made to evaluate his beliefs (including their compatibility with the teachings of the Church) and to place them in the broader context of pedagogical thought.
{"title":"Poglądy Pedagogiczne Zenona Grocholewskiego","authors":"Urszula Maja Krzyżanowska","doi":"10.4467/24504564pmp.22.012.16065","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/24504564pmp.22.012.16065","url":null,"abstract":"Szkoły katolickie stanowią główną alternatywę dla państwowych jednostek edukacyjnych na całym świecie. Podlegają one nie tylko władzom państwa, w którym funkcjonują, ale również organom Watykanu. Zarządzający dykasterią odpowiedzialną za szkolnictwo katolickie prefekt ma zatem wpływ na edukację w skali globalnej. Wśród zarządców dykasterii po II Soborze Watykańskim wyróżnić należy postać polskiego kardynała Zenona Grocholewskiego, który przodował w osiągnięciach akademickich, dydaktycznych oraz pod względem ilości uwagi i wysiłku poświęconych kwestiom pedagogicznym. Artykuł ma na celu rekonstrukcję jego poglądów na edukację. Przedstawione zostają zapatrywania Zenona Grocholewskiego na wychowanie w ogóle, szkoły katolickie, szkolnictwo wyższe oraz formację duchownych, a także wyłonione dominujące w nich kategorie. Na koniec podjęto próbę oceny jego przekonań (również pod kątem ich zgodności z nauką Kościoła) oraz umiejscowienia ich w szerszym kontekście myśli pedagogicznej. \u0000\u0000\u0000Pedagogical Views of Zenon Grocholewski\u0000\u0000Catholic schools are the main alternative to state-run educational entities around the world. They are subject not only to the authorities of the country in which they operate but also to the authorities of the Vatican. The prefect who manages the dicastery responsible for catholic schooling therefore has influence over education on a global scale. Among dicastery administrators after the Second Vatican Council, we should mention the Polish Cardinal Zenon Grocholewski, who led the way in terms of academic achievements, teaching and the amount of attention and effort devoted to pedagogical issues. In the paper, Zenon Grocholewski’s views on education in general, Catholic schools, higher education and the formation of the clergy are presented and the dominant categories are identified. Finally, an attempt is made to evaluate his beliefs (including their compatibility with the teachings of the Church) and to place them in the broader context of pedagogical thought.","PeriodicalId":350521,"journal":{"name":"Polska Myśl Pedagogiczna","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129371482","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-11-14DOI: 10.4467/24504564pmp.22.018.16071
W. Chmielewski
Halina Taborska, była rektor Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie w Londynie zdobyła wykształcenie polonistyczne i filozoficzne .Swoje zainteresowania, naukowe w rozważanym okresie skoncentrowała na estetyce angielskiej. Z zakresu tej problematyki napisała pracę doktorską pod kierunkiem prof. Władysława Tatarkiewicza. Publikowała artykuły, sprawozdania i recenzje na temat estetyki angielskiej i innych uczonych zachodnich na łamach takich czasopism, jak: British Journal of Aesthetics (organ The British Society of Aesthetics) , „Estetyka”, „Studia Estetyczne” i "Przegląd Humanistyczny”. W czasopiśmie angielskim zamieszczała publikacje związane z dorobkiem naukowym Władysława Tatarkiewicza, Romana Ingardena i innych przedstawicieli nauki polskiej. Rozwinięcie badań nad estetyką angielską i w ogóle zachodnią przybliżyło ten ważny nurt filozoficzny polskiemu środowisku naukowemu w okresie utrudnionego ze względów ideologicznych, do osiągnięć nauki po drugiej stronie żelaznej kurtyny. W przyszłości swoim zainteresowaniami naukowym zbliżyła się do pedagogiki kultury. The Lublin-Warsaw Period in Halina Taborska’s Scientific Development and Her Interest in English Aesthetics Halina Taborska, the former rector of the Polish University Abroad in London, studied Polish philology and philosophy, and focused her scientific interests on English aesthetics. She wrote her doctoral thesis on this subject under the supervision of Professor Władysław Tatarkiewicz. She published articles, reports, and reviews on English aesthetics and other Western scholars in such magazines as the “British Journal of Aesthetics” (an organ of the British Society of Aesthetics) , "Aesthetics", "Studia Estetyczne", and "Przegląd Humanistyczny". In English periodicals she published papers related to the scientific achievements of Władysław Tatarkiewicz, Roman Ingarden, and other representatives of Polish science. The development of research on English and Western aesthetics in general brought this important philosophical current closer to the Polish scientific community on the other side of the Iron Curtain in a period made difficult for ideological reasons. In the future, her scientific interests came closer to the pedagogy of culture.
Halina Taborska 是伦敦波兰大学的前任校长，曾接受过波兰语和哲学教育，在此期间，她的科研兴趣主要集中在英国美学上。她在 Władysław Tatarkiewicz 教授的指导下撰写了有关这一主题的博士论文。她在《英国美学杂志》（英国美学学会机关刊物）、《美学》、《美学研究》和《Przegląd Humanistyczny》等杂志上发表了关于英国美学和其他西方学者的文章、报告和评论。她曾在英文期刊上发表与瓦迪斯瓦夫-塔塔基维奇（Władysław Tatarkiewicz）、罗曼-英伽登（Roman Ingarden）和其他波兰科学代表人物的科学成就有关的文章。当时，由于意识形态的原因，波兰科学界很难接触到铁幕另一侧的科学成就，而对英语和西方美学研究的发展则拉近了这一重要哲学潮流与波兰科学界的距离。哈利娜-塔博斯卡科学发展中的卢布林-华沙时期及其对英国美学的兴趣哈利娜-塔博斯卡曾任伦敦波兰海外大学校长，主修波兰语言学和哲学，她的科学兴趣集中于英国美学。她在 Władysław Tatarkiewicz 教授的指导下撰写了有关这一主题的博士论文。她在《英国美学杂志》（英国美学学会的机关刊物）、《美学》、《Studia Estetyczne》和《Przegląd Humanistyczny》等杂志上发表了关于英国美学和其他西方学者的文章、报告和评论。她在英文期刊上发表了与瓦迪斯瓦夫-塔塔基维奇（Władysław Tatarkiewicz）、罗曼-英伽登（Roman Ingarden）和其他波兰科学代表人物的科学成就有关的论文。对英语和西方美学研究的发展，使这一重要的哲学思潮与铁幕另一侧的波兰科学界更加接近，而当时由于意识形态的原因，这一进程十分艰难。今后，她的科学兴趣更加接近文化教育学。
{"title":"Lubelsko-warszawsko okres w rozwoju naukowym Haliny Taborskiej i jej zainteresowania estetyką angielską","authors":"W. Chmielewski","doi":"10.4467/24504564pmp.22.018.16071","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/24504564pmp.22.018.16071","url":null,"abstract":"Halina Taborska, była rektor Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie w Londynie zdobyła wykształcenie polonistyczne i filozoficzne .Swoje zainteresowania, naukowe w rozważanym okresie skoncentrowała na estetyce angielskiej. Z zakresu tej problematyki napisała pracę doktorską pod kierunkiem prof. Władysława Tatarkiewicza. Publikowała artykuły, sprawozdania i recenzje na temat estetyki angielskiej i innych uczonych zachodnich na łamach takich czasopism, jak: British Journal of Aesthetics (organ The British Society of Aesthetics) , „Estetyka”, „Studia Estetyczne” i \"Przegląd Humanistyczny”. W czasopiśmie angielskim zamieszczała publikacje związane z dorobkiem naukowym Władysława Tatarkiewicza, Romana Ingardena i innych przedstawicieli nauki polskiej. Rozwinięcie badań nad estetyką angielską i w ogóle zachodnią przybliżyło ten ważny nurt filozoficzny polskiemu środowisku naukowemu w okresie utrudnionego ze względów ideologicznych, do osiągnięć nauki po drugiej stronie żelaznej kurtyny. W przyszłości swoim zainteresowaniami naukowym zbliżyła się do pedagogiki kultury.\u0000\u0000\u0000The Lublin-Warsaw Period in Halina Taborska’s Scientific Development and Her Interest in English Aesthetics\u0000\u0000Halina Taborska, the former rector of the Polish University Abroad in London, studied Polish philology and philosophy, and focused her scientific interests on English aesthetics. She wrote her doctoral thesis on this subject under the supervision of Professor Władysław Tatarkiewicz. She published articles, reports, and reviews on English aesthetics and other Western scholars in such magazines as the “British Journal of Aesthetics” (an organ of the British Society of Aesthetics) , \"Aesthetics\", \"Studia Estetyczne\", and \"Przegląd Humanistyczny\". In English periodicals she published papers related to the scientific achievements of Władysław Tatarkiewicz, Roman Ingarden, and other representatives of Polish science. The development of research on English and Western aesthetics in general brought this important philosophical current closer to the Polish scientific community on the other side of the Iron Curtain in a period made difficult for ideological reasons. In the future, her scientific interests came closer to the pedagogy of culture.","PeriodicalId":350521,"journal":{"name":"Polska Myśl Pedagogiczna","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129683491","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-11-14DOI: 10.4467/24504564pmp.22.011.16064
Elwira Jolanta Kryńska
Celem artykułu jest analiza konserwatywnych aspektów myśli społeczno-wychowawczej Adama Skwarczyńskiego, czołowego ideologa pracy wychowawczej obozu piłsudczykowskiego. Jego dziełem jest organizacja podstaw wychowawczych i ideologicznych tego ugrupowania, podjął trud zbudowaniaideowych fundamentów wychowanianowego w Polsce człowieka. Wskazał, jak wielkie są granice człowieczeństwa, jak nieograniczona moc ludzkiego ducha. To on już w 1922 w programowym numerze piłsudczykowskiego pisma „Droga” zapoczątkował „polską rewolucję konserwatywną”. Jako autor „Myśli o nowej Polsce” głosił uzdrowienie moralne i konieczność rozwijania w społeczeństwie zmysłu państwowego. Popierał skrzydło konserwatywne obozu sanacji i cenił element tradycji, uznając że „naród jest przede wszystkim tworem państwa i wspólnej historii jego obywateli”.Tradycja jego zdaniem – to po pierwsze idea, która stanowi trwałą podstawę samowiedzy narodu, a po drugie jest też ideą rewolucyjną. W dorobku przeszłości „widział moc obowiązującą dla przyszłości”. Zaś opierając się na wskazaniu Piłsudskiego „Idź i czyń”, stworzył tzw. ideologię czynu, będącą podstawą koncepcji społeczno – wychowawczej. W konsekwencji myśl konserwatywna Skwarczyńskiego krystalizowała się wokół kategorii narodu, państwa, tradycji i czynu. Nieomylność jego osądów moralnych daje mu niesłychaną siłę autorytetu i zachęca do zgłębiania jego myśli ideologicznej. Tym bardziej, że wielu współczesnych nam polskich zachowawców częściej sięga po teksty amerykańskich libertarian i neokonserwatystów niż po pisma polskie - choćby Skwarczyńskiego, który odwoływał się „do państwa jako politycznej całości, wokół której powinien ogniskować się namysł konserwatywny”. Głosił, że optymalnym rozwiązaniem byłoby spotkanie inicjatywy społecznej „z dołu” z władzą państwową „z góry”. W tym kontekście trudno się dziwić, że według R. Scrutona „postawa konserwatywna jak nigdy dotąd nadaje się dla nowoczesnego umysłu”. Conservative Aspects of Social and Educational Thought of Adam Skwarczyński The aim of this article is to analyze the conservative aspects of the social and educational thought of Adam Skwarczyński, the leading ideologist of the educational work of the Piłsudski’s camp. His achievement was the creation of the educational and ideological foundations of this group. He has also made an effort to build the ideological foundations of the education of “a new man in Poland.” He pointed out how great are the limits of humanity, how unlimited is the power of the human spirit. It was he who started the “Polish conservative revolution” in the program issue of the Piłsudski’s magazine Droga already in 1922. As the author of Thoughts about a new Poland, he proclaimed moral healing and the need to develop a sense of the state in society. He supported the conservative wing of the Sanacja camp and appreciated the element of tradition, recognizing that “the nation is first and foremost product of the state and the common history of its citiz
{"title":"Konserwatywne aspekty myśli społeczno-wychowawczej Adama Skwarczyńskiego","authors":"Elwira Jolanta Kryńska","doi":"10.4467/24504564pmp.22.011.16064","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/24504564pmp.22.011.16064","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest analiza konserwatywnych aspektów myśli społeczno-wychowawczej Adama Skwarczyńskiego, czołowego ideologa pracy wychowawczej obozu piłsudczykowskiego. Jego dziełem jest organizacja podstaw wychowawczych i ideologicznych tego ugrupowania, podjął trud zbudowaniaideowych fundamentów wychowanianowego w Polsce człowieka. Wskazał, jak wielkie są granice człowieczeństwa, jak nieograniczona moc ludzkiego ducha. To on już w 1922 w programowym numerze piłsudczykowskiego pisma „Droga” zapoczątkował „polską rewolucję konserwatywną”. Jako autor „Myśli o nowej Polsce” głosił uzdrowienie moralne i konieczność rozwijania w społeczeństwie zmysłu państwowego. Popierał skrzydło konserwatywne obozu sanacji i cenił element tradycji, uznając że „naród jest przede wszystkim tworem państwa i wspólnej historii jego obywateli”.Tradycja jego zdaniem – to po pierwsze idea, która stanowi trwałą podstawę samowiedzy narodu, a po drugie jest też ideą rewolucyjną. W dorobku przeszłości „widział moc obowiązującą dla przyszłości”. Zaś opierając się na wskazaniu Piłsudskiego „Idź i czyń”, stworzył tzw. ideologię czynu, będącą podstawą koncepcji społeczno – wychowawczej.\u0000\u0000W konsekwencji myśl konserwatywna Skwarczyńskiego krystalizowała się wokół kategorii narodu, państwa, tradycji i czynu.\u0000Nieomylność jego osądów moralnych daje mu niesłychaną siłę autorytetu i zachęca do zgłębiania jego myśli ideologicznej. Tym bardziej, że wielu współczesnych nam polskich zachowawców częściej sięga po teksty amerykańskich libertarian i neokonserwatystów niż po pisma polskie - choćby Skwarczyńskiego, który odwoływał się „do państwa jako politycznej całości, wokół której powinien ogniskować się namysł konserwatywny”. Głosił, że optymalnym rozwiązaniem byłoby spotkanie inicjatywy społecznej „z dołu” z władzą państwową „z góry”. W tym kontekście trudno się dziwić, że według R. Scrutona „postawa konserwatywna jak nigdy dotąd nadaje się dla nowoczesnego umysłu”.\u0000\u0000\u0000Conservative Aspects of Social and Educational Thought of Adam Skwarczyński\u0000\u0000The aim of this article is to analyze the conservative aspects of the social and educational thought of Adam Skwarczyński, the leading ideologist of the educational work of the Piłsudski’s camp. His achievement was the creation of the educational and ideological foundations of this group. He has also made an effort to build the ideological foundations of the education of “a new man in Poland.” He pointed out how great are the limits of humanity, how unlimited is the power of the human spirit.\u0000\u0000It was he who started the “Polish conservative revolution” in the program issue of the Piłsudski’s magazine Droga already in 1922. As the author of Thoughts about a new Poland, he proclaimed moral healing and the need to develop a sense of the state in society. He supported the conservative wing of the Sanacja camp and appreciated the element of tradition, recognizing that “the nation is first and foremost product of the state and the common history of its citiz","PeriodicalId":350521,"journal":{"name":"Polska Myśl Pedagogiczna","volume":"183 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122422750","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-11-14DOI: 10.4467/24504564pmp.22.015.16068
Czesław Chrząszcz, Grzegorz Godawa
Nauczanie religii realizowane w szkołach średnich w Autonomii Galicyjskiej (1867-1918) było realizowane przez dwa pokolenia katechetów. Pierwsze z nich spełniało swoje zadania w warunkach, które sprzyjały statycznym formom pracy. Poczynając od ostatniej dekady XIX w. doszło do nieodwracalnych zmian kulturowych i społecznych, kwestionujących aktualność stosowanych podejść i metod. Zmiany te miały bezpośredni związek z dynamicznym wzrostem liczby uczniów i rozwojem infrastruktury edukacyjnej. Na podstawie kwerendy źródeł historycznych zrekonstruowano zmianę postaw katechetów wobec młodzieży oraz wyodrębniono i scharakteryzowano „drugie pokolenie” katechetów. Nowe pokolenie księży, wchodzące w życie zawodowe na przełomie wieków, posiadało solidne wykształcenie i odwagę w podejmowaniu nowych form pracy z młodzieżą. To pokolenie wypracowało nowatorskie metody oddziaływań wychowawczych, szkolnych i pozaszkolnych, skutecznie docierając do młodzieży z przekazem niezmiennych wartości w nowy, atrakcyjny sposób. Te działania edukacyjne są przykładem konserwatyzmu pedagogicznego zakładającego, że trwanie i dynamizm są dwoma elementami tej samej rzeczywistości. The “Second Generation” of Catechists Facing Social and Cultural Changes in the Autonomy of Galicia: Institutional Continuity and the Dynamics of Change Religious education in secondary schools in the Autonomy of Galicia (1867–1918) was provided by two generations of catechists. The first of them performed their duties in the environment conducive to the static forms of work. In the last decade of the 19th century, irreversible cultural and social changes started to take place. The relevance of attitudes and methods adopted at that time was questioned. These changes were directly related to the dynamic growth in the number of students and the development of the educational infrastructure. The change in the catechists’ attitudes was reconstructed. It was based on the analysis of historical sources, which made it possible to determine and characterise the “second generation” of catechists. The new generation of priests who started to work at the turn of the century were well-educated and had the courage to undertake the new forms of work with the youth. This generation developed innovative methods of both school and out-of-school educational influences and succeeded in reaching the youth with the message about permanent values in a new, attractive way. Such educational activities are an example of pedagogical conservatism which assumes that permanence and dynamism are two elements of the same reality.
{"title":"Drugie pokolenie” katechetów wobec przemian społeczno-kulturowych w Autonomii Galicyjskiej (1867-1918). Ciągłość instytucji a dynamika zmian","authors":"Czesław Chrząszcz, Grzegorz Godawa","doi":"10.4467/24504564pmp.22.015.16068","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/24504564pmp.22.015.16068","url":null,"abstract":"Nauczanie religii realizowane w szkołach średnich w Autonomii Galicyjskiej (1867-1918) było realizowane przez dwa pokolenia katechetów. Pierwsze z nich spełniało swoje zadania w warunkach, które sprzyjały statycznym formom pracy. Poczynając od ostatniej dekady XIX w. doszło do nieodwracalnych zmian kulturowych i społecznych, kwestionujących aktualność stosowanych podejść i metod. Zmiany te miały bezpośredni związek z dynamicznym wzrostem liczby uczniów i rozwojem infrastruktury edukacyjnej. Na podstawie kwerendy źródeł historycznych zrekonstruowano zmianę postaw katechetów wobec młodzieży oraz wyodrębniono i scharakteryzowano „drugie pokolenie” katechetów. Nowe pokolenie księży, wchodzące w życie zawodowe na przełomie wieków, posiadało solidne wykształcenie i odwagę w podejmowaniu nowych form pracy z młodzieżą. To pokolenie wypracowało nowatorskie metody oddziaływań wychowawczych, szkolnych i pozaszkolnych, skutecznie docierając do młodzieży z przekazem niezmiennych wartości w nowy, atrakcyjny sposób. Te działania edukacyjne są przykładem konserwatyzmu pedagogicznego zakładającego, że trwanie i dynamizm są dwoma elementami tej samej rzeczywistości.\u0000\u0000\u0000The “Second Generation” of Catechists Facing Social and Cultural Changes in the Autonomy of Galicia: Institutional Continuity and the Dynamics of Change\u0000\u0000Religious education in secondary schools in the Autonomy of Galicia (1867–1918) was provided by two generations of catechists. The first of them performed their duties in the environment conducive to the static forms of work. In the last decade of the 19th century, irreversible cultural and social changes started to take place. The relevance of attitudes and methods adopted at that time was questioned. These changes were directly related to the dynamic growth in the number of students and the development of the educational infrastructure. The change in the catechists’ attitudes was reconstructed. It was based on the analysis of historical sources, which made it possible to determine and characterise the “second generation” of catechists. The new generation of priests who started to work at the turn of the century were well-educated and had the courage to undertake the new forms of work with the youth. This generation developed innovative methods of both school and out-of-school educational influences and succeeded in reaching the youth with the message about permanent values in a new, attractive way. Such educational activities are an example of pedagogical conservatism which assumes that permanence and dynamism are two elements of the same reality.","PeriodicalId":350521,"journal":{"name":"Polska Myśl Pedagogiczna","volume":"1972 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130229309","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-11-14DOI: 10.4467/24504564pmp.22.008.16061
Renata Pater, Joanna Olszewska-Gniadek
W badaniach edukacyjnych prowadzonych na początku XXI wieku ważne miejsce zajmuje problematyka kompetencji społecznych w procesie kształcenia i wychowania estetycznego dzieci. Te kompetencje są nabywane nie tylko w rodzinie i w szkole, ale również poprzez kontakt z dziedzictwem kultury, działalność edukacyjną takich instytucji jak muzeum czy teatr. W ostatnich latach, zdominowanych przez wszechobecną technicyzację i relatywizację życia, wyjątkowego znaczenia nabrały inicjatywy ukierunkowane na rozwijanie umiejętności społecznych dzieci już od najmłodszych lat. W okresie pandemii bezpośrednie interakcje społeczne zostały mocno ograniczone, a działania edukacyjne przeniosły się w dużej mierze do Internetu. Przedmiotem niniejszego opracowania autorki czynią działania proponowane przez tradycyjne instytucje kultury w kontekście myśli konserwatywnej. Rozpoznaniem badawczym objęto treści, formy i metody ofert kierowanych do dzieci w przekazie dziedzictwa kultury i sztuki wybranych muzeów oraz teatrów w Polsce (ze szczególnym uwzględnieniem Krakowa). Analizie poddano strony internetowe instytucji oraz wyniki lokalnego konkursu. Tłem rozważań jest myśl konserwatywna, która w centrum edukacji stawia rodzinę jako najważniejsze środowisko wychowawcze, ale odwołuje się także do wartości dziedzictwa kultury i tradycji. W tym kontekście na szczególną uwagę zasługują działania wpływające na kształtowanie się kompetencji społecznych w holistycznie ujmowanym rozwoju człowieka. Cultural Education and the Formation of Children’s Social Competence and Conservative Thought In educational research conducted at the beginning of the 21st century, the issue of social competences in the process of education and aesthetic upbringing of children occupies an important place. They are acquired not only in the family and at school, but also through contact with cultural heritage, educational activities of such institutions as museum or theatre. In recent years, dominated by the ubiquitous technicisation and relativization of life, initiatives aimed at developing children’s social skills from an early age have become exceptionally important. In the period of the pandemic, direct social interaction was severely limited, and educational activities moved largely to the Internet. The subject of this study are the activities proposed by traditional cultural institutions in the context of conservative thought. The research covers the content, forms, and methods of programs addressed to children for the transmission of cultural and artistic heritage by selected museums and theatres in Poland (with particular emphasis on Krakow). The websites of the institutions and the results of a local competition were analyzed. The background of the considerations is conservative thought, which places the family at the center of education as the most important educational environment, but which also refers to the values of cultural heritage and tradition.In this context, particular attention wi
{"title":"Edukacja kulturalna i kształtowania kompetencji społecznych dzieci a myśl konserwatywna","authors":"Renata Pater, Joanna Olszewska-Gniadek","doi":"10.4467/24504564pmp.22.008.16061","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/24504564pmp.22.008.16061","url":null,"abstract":"W badaniach edukacyjnych prowadzonych na początku XXI wieku ważne miejsce zajmuje problematyka kompetencji społecznych w procesie kształcenia i wychowania estetycznego dzieci. Te kompetencje są nabywane nie tylko w rodzinie i w szkole, ale również poprzez kontakt z dziedzictwem kultury, działalność edukacyjną takich instytucji jak muzeum czy teatr. W ostatnich latach, zdominowanych przez wszechobecną technicyzację i relatywizację życia, wyjątkowego znaczenia nabrały inicjatywy ukierunkowane na rozwijanie umiejętności społecznych dzieci już od najmłodszych lat. W okresie pandemii bezpośrednie interakcje społeczne zostały mocno ograniczone, a działania edukacyjne przeniosły się w dużej mierze do Internetu.\u0000\u0000Przedmiotem niniejszego opracowania autorki czynią działania proponowane przez tradycyjne instytucje kultury w kontekście myśli konserwatywnej. Rozpoznaniem badawczym objęto treści, formy i metody ofert kierowanych do dzieci w przekazie dziedzictwa kultury i sztuki wybranych muzeów oraz teatrów w Polsce (ze szczególnym uwzględnieniem Krakowa). Analizie poddano strony internetowe instytucji oraz wyniki lokalnego konkursu. Tłem rozważań jest myśl konserwatywna, która w centrum edukacji stawia rodzinę jako najważniejsze środowisko wychowawcze, ale odwołuje się także do wartości dziedzictwa kultury i tradycji. W tym kontekście na szczególną uwagę zasługują działania wpływające na kształtowanie się kompetencji społecznych w holistycznie ujmowanym rozwoju człowieka.\u0000\u0000\u0000Cultural Education and the Formation of Children’s Social Competence and Conservative Thought\u0000In educational research conducted at the beginning of the 21st century, the issue of social competences in the process of education and aesthetic upbringing of children occupies an important place. They are acquired not only in the family and at school, but also through contact with cultural heritage, educational activities of such institutions as museum or theatre. In recent years, dominated by the ubiquitous technicisation and relativization of life, initiatives aimed at developing children’s social skills from an early age have become exceptionally important. In the period of the pandemic, direct social interaction was severely limited, and educational activities moved largely to the Internet.\u0000\u0000The subject of this study are the activities proposed by traditional cultural institutions in the context of conservative thought. The research covers the content, forms, and methods of programs addressed to children for the transmission of cultural and artistic heritage by selected museums and theatres in Poland (with particular emphasis on Krakow). The websites of the institutions and the results of a local competition were analyzed. The background of the considerations is conservative thought, which places the family at the center of education as the most important educational environment, but which also refers to the values of cultural heritage and tradition.In this context, particular attention wi","PeriodicalId":350521,"journal":{"name":"Polska Myśl Pedagogiczna","volume":"7 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130864954","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-11-14DOI: 10.4467/24504564pmp.22.006.16059
Maria M. Boużyk, S. Chrobak
Artykuł jest próbą określenia pedagogicznego konserwatyzmu w perspektywie antropologii filozoficznej, a w szczególności tezy na temat relacji człowieka do Boga. Składa się z czterech części. W części rozpoczynającej analizy (Wstęp), w nawiązaniu do myśli Chantal Delsol, akcent pada na kulturowe wyznaczniki pedagogiki konserwatywnej. Zostaje postawiony także problem teocentryzmu antropologii jako czynnika kwalifikującego pedagogikę jako konserwatywną. W kolejnej części rozważa się, czy jest w ogóle miejsce na teocentryczną antropologię w pedagogice współczesnej ze względu na problematyczność samej relacji człowieka i Boga w świadomości społecznej. Podejmuje się w związku z tym kwestię wpływu filozofii na postrzeganie idei Boga w ostatnich wiekach, zaniku myślenia metafizycznego u współczesnych ludzi oraz narastającego dziś, także w Polsce, indyferentyzmu religijnego. W dalszych dwóch częściach próbuje się odsłonić istotę antropologicznego teocentryzmu i jego znaczenie pedagogiczne na podstawie tekstów Andrzeja Maryniarczyka, jednego ze współtwórców polskiej szkoły filozofii klasycznej. Rozważania te są inspirowane następującymi dwoma pytaniami: czy antropologia teocentryczna implikuje chrześcijańskość (np. katolickość) pedagogiki?; jaka przypada jej rola w odsłanianiu humanistycznych wartości zagrożonych współczesnymi przemianami kulturowymi? W częściach tych pokazuje się przede wszystkim, że teocentryzm antropologii płynie z metafizyki, z jej teizmu. Ponadto wskazuje się, że ów teocentryzm ani nie musi być aplikowany tylko do chrześcijańskiej pedagogiki, ani nie upoważnia do zastępowania wiary filozofią. Ostatecznie wyjaśnia się jego newralgiczność przy rozpoznawaniu w pedagogice wartości człowieka i przestrzeni kultury zagrożonych degradacją. W artykule przeciwstawia się dominujący w refleksji humanistycznej trend antropocentryczny teocentrycznemu. Pokazuje się, że teocentryzm uwalnia pedagogikę od przeskalowania możliwości człowieka, co jest typowe dla antropocentryzmu, że chroni podmiotowość osoby ludzkiej i pozwala ponownie związać ideę postępu z osobowym doskonaleniem się. Ponieważ ta teocentryczna perspektywa we współczesnej humanistyce jest rzadkością, autorzy artykułu pozostawiają czytelnika z otwartym pytaniem, czy można traktować ją jako wyznacznik konserwatyzmu współczesnej pedagogiki. Jednocześnie wykazują, że otwiera ona drogę do ochrony (konserwowania, conservare) działań pedagogicznych służących uprawie ludzkiego ducha (animae cultura) i osiąganiu przez człowieka stanu optimum potentiae, zgodnie z tradycją filozofii klasycznej. Zdaniem autorów teocentryzm w refleksji antropologicznej i humanistycznej zawsze odsyła do metafizyki, dlatego upominają się oni także o przywrócenie jej (konserwowanie, conservare) jako punktu odniesienia dla pedagogiki. Kultura, mierzona wzorcem antropocentryzmu, stała się dziś zagrożeniem dla wartości humanizmu. Pedagogika – o ile zamierza współdziałać przy zatrzymaniu tego procesu – może zatroszczyć się
{"title":"Problem teocentrycznej antropologii w filozoficznej myśli Andrzeja Maryniarczyka SDB jako przyczynek do identyfikacji współczesnego nurtu konserwatyzmu w polskiej pedagogice","authors":"Maria M. Boużyk, S. Chrobak","doi":"10.4467/24504564pmp.22.006.16059","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/24504564pmp.22.006.16059","url":null,"abstract":"Artykuł jest próbą określenia pedagogicznego konserwatyzmu w perspektywie antropologii filozoficznej, a w szczególności tezy na temat relacji człowieka do Boga. Składa się z czterech części. W części rozpoczynającej analizy (Wstęp), w nawiązaniu do myśli Chantal Delsol, akcent pada na kulturowe wyznaczniki pedagogiki konserwatywnej. Zostaje postawiony także problem teocentryzmu antropologii jako czynnika kwalifikującego pedagogikę jako konserwatywną. W kolejnej części rozważa się, czy jest w ogóle miejsce na teocentryczną antropologię w pedagogice współczesnej ze względu na problematyczność samej relacji człowieka i Boga w świadomości społecznej. Podejmuje się w związku z tym kwestię wpływu filozofii na postrzeganie idei Boga w ostatnich wiekach, zaniku myślenia metafizycznego u współczesnych ludzi oraz narastającego dziś, także w Polsce, indyferentyzmu religijnego. W dalszych dwóch częściach próbuje się odsłonić istotę antropologicznego teocentryzmu i jego znaczenie pedagogiczne na podstawie tekstów Andrzeja Maryniarczyka, jednego ze współtwórców polskiej szkoły filozofii klasycznej. Rozważania te są inspirowane następującymi dwoma pytaniami: czy antropologia teocentryczna implikuje chrześcijańskość (np. katolickość) pedagogiki?; jaka przypada jej rola w odsłanianiu humanistycznych wartości zagrożonych współczesnymi przemianami kulturowymi? W częściach tych pokazuje się przede wszystkim, że teocentryzm antropologii płynie z metafizyki, z jej teizmu. Ponadto wskazuje się, że ów teocentryzm ani nie musi być aplikowany tylko do chrześcijańskiej pedagogiki, ani nie upoważnia do zastępowania wiary filozofią. Ostatecznie wyjaśnia się jego newralgiczność przy rozpoznawaniu w pedagogice wartości człowieka i przestrzeni kultury zagrożonych degradacją.\u0000\u0000W artykule przeciwstawia się dominujący w refleksji humanistycznej trend antropocentryczny teocentrycznemu. Pokazuje się, że teocentryzm uwalnia pedagogikę od przeskalowania możliwości człowieka, co jest typowe dla antropocentryzmu, że chroni podmiotowość osoby ludzkiej i pozwala ponownie związać ideę postępu z osobowym doskonaleniem się. Ponieważ ta teocentryczna perspektywa we współczesnej humanistyce jest rzadkością, autorzy artykułu pozostawiają czytelnika z otwartym pytaniem, czy można traktować ją jako wyznacznik konserwatyzmu współczesnej pedagogiki. Jednocześnie wykazują, że otwiera ona drogę do ochrony (konserwowania, conservare) działań pedagogicznych służących uprawie ludzkiego ducha (animae cultura) i osiąganiu przez człowieka stanu optimum potentiae, zgodnie z tradycją filozofii klasycznej. Zdaniem autorów teocentryzm w refleksji antropologicznej i humanistycznej zawsze odsyła do metafizyki, dlatego upominają się oni także o przywrócenie jej (konserwowanie, conservare) jako punktu odniesienia dla pedagogiki. Kultura, mierzona wzorcem antropocentryzmu, stała się dziś zagrożeniem dla wartości humanizmu. Pedagogika – o ile zamierza współdziałać przy zatrzymaniu tego procesu – może zatroszczyć się","PeriodicalId":350521,"journal":{"name":"Polska Myśl Pedagogiczna","volume":"36 5","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"120905775","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-11-14DOI: 10.4467/24504564pmp.22.017.16070
Aneta Bołdyrew, Joanna Falkowska
W artykule przedstawiono najważniejsze koncepcje wychowania estetycznego w Królestwie Polskim u schyłku XIX i na początku XX w. Analizie poddano zarówno znane już teksty pedagogów i teoretyków sztuki, jak i te, które dotychczas nie były przedmiotem badań historyczno-pedagogicznych. Ponieważ edukacja estetyczna stanowi jeden z zasadniczych kierunków nowoczesnego wychowania autorki przedstawiły związki między przemianami społeczno-kulturalnymi, typowymi dla nowoczesności w okresie fin de siècle’u a okolicznościami sformułowania ideału wychowawczego homo aestheticus. Ukazano zachodnioeuropejskie korzenie tego ideału i jego recepcję w polskim piśmiennictwie. Koncepcje i praktyczne sposoby realizacji wychowania estetycznego w rozprawach i prasie są ważnym elementem polskiej refleksji pedagogicznej na temat edukacji przez sztukę. Ich autorzy przekonywali do uniwersalnej wartości idei wychowania estetycznego i podkreślali jego znaczenie dla holistycznie rozumianej edukacji młodego pokolenia. Concepts of Aesthetic Education in the Kingdom of Poland in the Era of Modernization Changes at the Turn of the 19th and 20th Centuries The article presents the most important concepts of aesthetic education in the Kingdom of Poland in the late 19th and early 20th centuries. The analysis covers both the already known texts of educators and art theorists, as well as those that have not been the subject of historical and pedagogical research so far. As aesthetic education is one of the main directions of modern education, the authors presented the relationship between the socio-cultural changes typical of modernity in the fin de siècle period and the circumstances of formulating the educational ideal of homo aestheticus. The Western European roots of this ideal and its reception in Polish literature are shown. Concepts and practical ways of implementing aesthetic education in dissertations and in the press are an important element of Polish pedagogical reflection on education through art. Their authors promoted the universal value of the idea of aesthetic education and emphasized its importance for the holistically understood education of the young generation.
{"title":"Koncepcje wychowania estetycznego w Królestwie Polskim w dobie przemian modernizacyjnych na przełomie XIX i XX wieku","authors":"Aneta Bołdyrew, Joanna Falkowska","doi":"10.4467/24504564pmp.22.017.16070","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/24504564pmp.22.017.16070","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiono najważniejsze koncepcje wychowania estetycznego w Królestwie Polskim u schyłku XIX i na początku XX w. Analizie poddano zarówno znane już teksty pedagogów i teoretyków sztuki, jak i te, które dotychczas nie były przedmiotem badań historyczno-pedagogicznych. Ponieważ edukacja estetyczna stanowi jeden z zasadniczych kierunków nowoczesnego wychowania autorki przedstawiły związki między przemianami społeczno-kulturalnymi, typowymi dla nowoczesności w okresie fin de siècle’u a okolicznościami sformułowania ideału wychowawczego homo aestheticus. Ukazano zachodnioeuropejskie korzenie tego ideału i jego recepcję w polskim piśmiennictwie. Koncepcje i praktyczne sposoby realizacji wychowania estetycznego w rozprawach i prasie są ważnym elementem polskiej refleksji pedagogicznej na temat edukacji przez sztukę. Ich autorzy przekonywali do uniwersalnej wartości idei wychowania estetycznego i podkreślali jego znaczenie dla holistycznie rozumianej edukacji młodego pokolenia.\u0000\u0000Concepts of Aesthetic Education in the Kingdom of Poland in the Era of Modernization Changes at the Turn of the 19th and 20th Centuries\u0000\u0000The article presents the most important concepts of aesthetic education in the Kingdom of Poland in the late 19th and early 20th centuries. The analysis covers both the already known texts of educators and art theorists, as well as those that have not been the subject of historical and pedagogical research so far. As aesthetic education is one of the main directions of modern education, the authors presented the relationship between the socio-cultural changes typical of modernity in the fin de siècle period and the circumstances of formulating the educational ideal of homo aestheticus. The Western European roots of this ideal and its reception in Polish literature are shown. Concepts and practical ways of implementing aesthetic education in dissertations and in the press are an important element of Polish pedagogical reflection on education through art. Their authors promoted the universal value of the idea of aesthetic education and emphasized its importance for the holistically understood education of the young generation.","PeriodicalId":350521,"journal":{"name":"Polska Myśl Pedagogiczna","volume":"51 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115643733","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-11-30DOI: 10.4467/24504564pmp.21.001.13931
Bogusław Śliwerski
Pedagogy of the Primate of the Millennium, Cardinal Stefan Wyszyński An analysis of source texts and selected biographical studies of Cardinal Stefan Wyszyński was carried out from the perspectives of the processes of secularization taking place in Poland in the year AD 2020, the radical attacks of left-wing politicians on the Catholic Church and its relationship with the current governing coalition known as the United Right [Zjednoczona Prawica]. This strikes at the foundations of the Second Vatican Council and the role of the Polish Church in regaining the nation’s freedom from socialist domination in 1989. The author therefore recalls not only the exceptional merits of the Polish Primate during the period of totalitarianism of the „People’s Poland” [Polska Ludowa], but also his message to educator-practitioners, parents, and scientists.
{"title":"Pedagogia Prymasa Tysiąclecia Kardynała Stefana Wyszyńskiego","authors":"Bogusław Śliwerski","doi":"10.4467/24504564pmp.21.001.13931","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/24504564pmp.21.001.13931","url":null,"abstract":"Pedagogy of the Primate of the Millennium, Cardinal Stefan Wyszyński\u0000\u0000An analysis of source texts and selected biographical studies of Cardinal Stefan Wyszyński was carried out from the perspectives of the processes of secularization taking place in Poland in the year AD 2020, the radical attacks of left-wing politicians on the Catholic Church and its relationship with the current governing coalition known as the United Right [Zjednoczona Prawica]. This strikes at the foundations of the Second Vatican Council and the role of the Polish Church in regaining the nation’s freedom from socialist domination in 1989. The author therefore recalls not only the exceptional merits of the Polish Primate during the period of totalitarianism of the „People’s Poland” [Polska Ludowa], but also his message to educator-practitioners, parents, and scientists.","PeriodicalId":350521,"journal":{"name":"Polska Myśl Pedagogiczna","volume":"38 5","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-11-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"120982019","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：