In this article I want to argue that the organic metaphor— most commonly associated with the Romantic notion of an artwork being analogous to a living being—served throughout the last two centuries as a means of conceptualising autonomy, remaining in a dialectical relation to the latter concept: the structure of the metaphor posited within different critical traditions influenced the theorists’, critics’ and artists’ ideas of what it meant for an artwork to be autonomous, while itself being shaped and modelled by their expectations and beliefs regarding the ontology of the artwork and the possibility of the latter’s autonomy. Over this time the metaphor has undergone substantial modifications, supporting both art’s claim for autonomy, and an attempted denial of the latter. In order to illustrate these shifts, I will discuss three theoretical and critical moments in the history of the organic metaphor: Romantic organicism, centred on the concept of the principle of life, New Critical formalist organicism, which turns out to shadow forth what Michael Fried called literalism, and postmodern organicism, as exhibited by the environmental humanities and ecocritical discourses. The brief outline of the recent history of the organic metaphor is intended to offer an aid to understanding the origins of contemporary organicism, and to show that its reluctance towards the idea of aesthetic autonomy stems from the characteristically postmodern notion of organic form. Finally, I propose to show how the concept of organic form can be fruitfully reinterpreted in light of Kant’s considerations on teleological judgement and Anscombe’s views on intention.
{"title":"The Boundaries of an Organism: Purposefulness and Autonomy","authors":"Adam Partyka","doi":"10.19195/prt.2023.4.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/prt.2023.4.5","url":null,"abstract":"\u0000 \u0000 \u0000In this article I want to argue that the organic metaphor— most commonly associated with the Romantic notion of an artwork being analogous to a living being—served throughout the last two centuries as a means of conceptualising autonomy, remaining in a dialectical relation to the latter concept: the structure of the metaphor posited within different critical traditions influenced the theorists’, critics’ and artists’ ideas of what it meant for an artwork to be autonomous, while itself being shaped and modelled by their expectations and beliefs regarding the ontology of the artwork and the possibility of the latter’s autonomy. Over this time the metaphor has undergone substantial modifications, supporting both art’s claim for autonomy, and an attempted denial of the latter. In order to illustrate these shifts, I will discuss three theoretical and critical moments in the history of the organic metaphor: Romantic organicism, centred on the concept of the principle of life, New Critical formalist organicism, which turns out to shadow forth what Michael Fried called literalism, and postmodern organicism, as exhibited by the environmental humanities and ecocritical discourses. The brief outline of the recent history of the organic metaphor is intended to offer an aid to understanding the origins of contemporary organicism, and to show that its reluctance towards the idea of aesthetic autonomy stems from the characteristically postmodern notion of organic form. Finally, I propose to show how the concept of organic form can be fruitfully reinterpreted in light of Kant’s considerations on teleological judgement and Anscombe’s views on intention. \u0000 \u0000 \u0000","PeriodicalId":36093,"journal":{"name":"Praktyka Teoretyczna","volume":"120 32","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140370156","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
This paper takes up the recent turn in the contemporary novel to the aesthetic and economic debates of the 1970s as ways of thematizing their own aesthetic and political ambitions. Turning to art’s legibility within a matrix of global economic relations, I argue for the political importance of two recent novels — Percival Everett’s So Much Blue and Rachel Kushner’s The Flamethrowers — that not only dramatize a particular moment of economic violence in the 1970s (the expansion of US hegemony via financial instruments), but formalize the era’s aesthetic upheaval (the turn from modernism to postmodernism). In doing so, they offera vision of the politics of literature not dependent on our experience of capitalism but which looks instead to the formation of a political and economic regime that has come to govern the world system under capitalism in the twenty-first century.
{"title":"The Pivotal Decade Revisited, or the Contemporary Novel of the Seventies","authors":"Davis Smith-Brecheisen","doi":"10.19195/prt.2023.4.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/prt.2023.4.2","url":null,"abstract":"\u0000 \u0000 \u0000This paper takes up the recent turn in the contemporary novel to the aesthetic and economic debates of the 1970s as ways of thematizing their own aesthetic and political ambitions. Turning to art’s legibility within a matrix of global economic relations, I argue for the political importance of two recent novels — Percival Everett’s So Much Blue and Rachel Kushner’s The Flamethrowers — that not only dramatize a particular moment of economic violence in the 1970s (the expansion of US hegemony via financial instruments), but formalize the era’s aesthetic upheaval (the turn from modernism to postmodernism). In doing so, they offera vision of the politics of literature not dependent on our experience of capitalism but which looks instead to the formation of a political and economic regime that has come to govern the world system under capitalism in the twenty-first century. \u0000 \u0000 \u0000","PeriodicalId":36093,"journal":{"name":"Praktyka Teoretyczna","volume":"91 16","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140370870","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Ośrodkiem artykułu są trzy postacie środowiska teatralnego dwudziestolecia międzywojennego: Witold Wandurski, Józef Jarema i Adam Polewka. To nie tylko twórcy ważnych projektów dramatycznych i teatralnych lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku, lecz także autorzy, którzy brali aktywny udział w ówczesnych dyskusjach krytyki teatralnej. Ich krytyczno-teatralne wypowiedzi pozwalają dostrzec bardzo charakterystyczną, a do tej pory nieopisywaną, współbieżność projektów awangardowych i tych wyrastających z myślenia o demokratyzacji sztuki. Obserwacje dotyczące interwencyjności i edukacyjnego potencjału dramatu i teatru dwudziestolecia prowadzą do wniosku, że to nie w temacie, nie w sposobie przedstawiania, a w projekcie nowego widza krył się ośrodek myślenia o demokratyzacji sztuki teatralnej dwudziestolecia.
文章的重点是战时戏剧界的三位人物：Witold Wandurski、Józef Jarema 和 Adam Polewka。他们不仅是 20 世纪二三十年代重要戏剧和剧场项目的创作者，也是积极参与当时戏剧评论讨论的作家。他们在戏剧批评方面的贡献使我们有可能看到前卫项目与艺术民主化思想所产生的项目之间非常独特的、迄今为止尚未被描述过的共性。通过对二十世纪戏剧和剧场的干预性和教育性潜力的观察，我们可以得出这样的结论：二十世纪戏剧艺术民主化的思考中心并不在题材上，也不在表现方式上，而是在新观众的计划上。
{"title":"Interwencja, edukacja, demokracja – krytyka teatralna dwudziestolecia międzywojennego","authors":"Magda Nabiałek","doi":"10.19195/prt.2023.3.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/prt.2023.3.3","url":null,"abstract":"Ośrodkiem artykułu są trzy postacie środowiska teatralnego dwudziestolecia międzywojennego: Witold Wandurski, Józef Jarema i Adam Polewka. To nie tylko twórcy ważnych projektów dramatycznych i teatralnych lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku, lecz także autorzy, którzy brali aktywny udział w ówczesnych dyskusjach krytyki teatralnej. Ich krytyczno-teatralne wypowiedzi pozwalają dostrzec bardzo charakterystyczną, a do tej pory nieopisywaną, współbieżność projektów awangardowych i tych wyrastających z myślenia o demokratyzacji sztuki. Obserwacje dotyczące interwencyjności i edukacyjnego potencjału dramatu i teatru dwudziestolecia prowadzą do wniosku, że to nie w temacie, nie w sposobie przedstawiania, a w projekcie nowego widza krył się ośrodek myślenia o demokratyzacji sztuki teatralnej dwudziestolecia.","PeriodicalId":36093,"journal":{"name":"Praktyka Teoretyczna","volume":"49 33","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140487423","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Tekst stanowi próbę rozpoznania literackiego światopoglądu lewicowej krytyki dwudziestolecia międzywojennego w Polsce na przykładzie twórczości Stanisława Baczyńskiego, Ignacego Fika oraz Andrzeja Stawara. Opierając się na marksistowskich kategoriach pochodzących z języka tej formacji, a także używając narzędzi zaproponowanych przez Pierre’a Bourdieu, autor próbuje, w ślad za analizowanymi autorami, zdekonstruować mechanizmy działające w polu produkcji literackiej blokujące możliwość rewolucjonizacji pola oraz włączenia w nie warstw kulturalnie podporządkowanych. Służy do tego wyróżnienie i analiza sześciu kluczowych kategorii, które odgrywają w tym procesie rolę kluczową. Są to kolejno: 1) edukacja i kompetencje kulturowe; 2) autonomia procesu twórczego i dzieła literackiego; 3) kategorie estetyczne; 4) kanon literacki; 5) twórca i odbiorca; 6) literatura jako przestrzeń władzy.
本文试图以 Stanisław Baczyński、Ignacy Fik 和 Andrzej Stawar 的作品为例，确定波兰战时左翼批评的文学世界观。作者借鉴马克思主义从这一形成的语言中得出的范畴，并使用皮埃尔-布尔迪厄提出的工具，试图按照所分析的作者，解构文学创作领域的运作机制，这些机制阻碍了文学创作领域革命化的可能性，并将文化上处于从属地位的阶层纳入其中。为此，作者区分并分析了在这一过程中发挥关键作用的六个关键类别。它们依次是1) 教育和文化能力；2) 创作过程和文学作品的自主性；3) 美学范畴；4) 文学经典；5) 创作者和受众；6) 作为权力空间的文学。
{"title":"Lewicowa krytyka literacka dwudziestolecia a wizje uspołecznienia literatury. Casus Baczyńskiego, Fika i Stawara","authors":"P. Rams","doi":"10.19195/prt.2023.3.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/prt.2023.3.2","url":null,"abstract":" \u0000Tekst stanowi próbę rozpoznania literackiego światopoglądu lewicowej krytyki dwudziestolecia międzywojennego w Polsce na przykładzie twórczości Stanisława Baczyńskiego, Ignacego Fika oraz Andrzeja Stawara. Opierając się na marksistowskich kategoriach pochodzących z języka tej formacji, a także używając narzędzi zaproponowanych przez Pierre’a Bourdieu, autor próbuje, w ślad za analizowanymi autorami, zdekonstruować mechanizmy działające w polu produkcji literackiej blokujące możliwość rewolucjonizacji pola oraz włączenia w nie warstw kulturalnie podporządkowanych. Służy do tego wyróżnienie i analiza sześciu kluczowych kategorii, które odgrywają w tym procesie rolę kluczową. Są to kolejno: 1) edukacja i kompetencje kulturowe; 2) autonomia procesu twórczego i dzieła literackiego; 3) kategorie estetyczne; 4) kanon literacki; 5) twórca i odbiorca; 6) literatura jako przestrzeń władzy.","PeriodicalId":36093,"journal":{"name":"Praktyka Teoretyczna","volume":"20 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140488859","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł przedstawia analizę wypowiedzi na temat awangardy poetyckiej publikowanych na łamach lwowskiego miesięcznika Sygnały (1933–1939). Koniec lat trzydziestych XX wieku był czasem formułowania bilansów awangardowej tradycji, a wybrzmiewające na łamach Sygnałów głosy akcentowały potrzebę odniesienia awangardowych programów i realizacji poetyckich do wizji literatury reagującej społecznie. Celem artykułu jest ukazanie i skomentowanie sposobów pisania o awangardzie; odsłonięcie znaczeń jej przypisanych i strategii łączenia/rozdzielania formalnej poezji (z którą utożsamiano awangardę) z poezją zaangażowaną. Artykuł odnosi się polemicznie do powojennych opinii o Sygnałach jako środowisku wyraźnie zdystansowanemu wobec awangardowego formalizmu i eksperymentu, którym odmawiało związku ze społeczną świadomością. Wypowiedzi z lwowskiego miesięcznika są w artykule ukazane na tle przewartościowań formułowanych w ówczesnej krytyce radzieckiej, co pozwala oświetlić między innymi sposoby wprowadzania do dyskursu krytycznego zagadnień realizmu socjalistycznego jako tendencji przeciwnej awangardowemu formalizmowi, ale w Sygnałach ukazywanej w nieoczywistym dziś związku z rewizjami (nie: negacjami) awangardowej poetyki.
{"title":"Niezrozumiały eksperyment czy społeczna interwencja? Konceptualizowanie literackiej awangardy na łamach lwowskich „Sygnałów”","authors":"Katarzyna Trzeciak","doi":"10.19195/prt.2023.3.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/prt.2023.3.5","url":null,"abstract":" \u0000 Artykuł przedstawia analizę wypowiedzi na temat awangardy poetyckiej publikowanych na łamach lwowskiego miesięcznika Sygnały (1933–1939). Koniec lat trzydziestych XX wieku był czasem formułowania bilansów awangardowej tradycji, a wybrzmiewające na łamach Sygnałów głosy akcentowały potrzebę odniesienia awangardowych programów i realizacji poetyckich do wizji literatury reagującej społecznie. Celem artykułu jest ukazanie i skomentowanie sposobów pisania o awangardzie; odsłonięcie znaczeń jej przypisanych i strategii łączenia/rozdzielania formalnej poezji (z którą utożsamiano awangardę) z poezją zaangażowaną. Artykuł odnosi się polemicznie do powojennych opinii o Sygnałach jako środowisku wyraźnie zdystansowanemu wobec awangardowego formalizmu i eksperymentu, którym odmawiało związku ze społeczną świadomością. Wypowiedzi z lwowskiego miesięcznika są w artykule ukazane na tle przewartościowań formułowanych w ówczesnej krytyce radzieckiej, co pozwala oświetlić między innymi sposoby wprowadzania do dyskursu krytycznego zagadnień realizmu socjalistycznego jako tendencji przeciwnej awangardowemu formalizmowi, ale w Sygnałach ukazywanej w nieoczywistym dziś związku z rewizjami (nie: negacjami) awangardowej poetyki.","PeriodicalId":36093,"journal":{"name":"Praktyka Teoretyczna","volume":"20 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140489277","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Głównym celem artykułu jest przybliżenie współpracy Romana Jaworskiego (1883–1944) jako recenzenta literackiego i teatralnego z czasopismem Robotnik – organem Polskiej Partii Socjalistycznej – w 1933 roku, a ponadto osadzenie jej w kontekście całej działalności publicystycznej pisarza. Roman Jaworski wciąż pozostaje znany przede wszystkim ze swojego debiutanckiego zbioru opowiadań Historie maniaków (1910) i projektu groteskowej sztuki „trudnej i brzydkiej”. Jego role publicysty politycznego oraz recenzenta teatralnego zostały praktycznie zapomniane lub nie przypisuje się im dużej wagi. Tymczasem była to działalność nie tylko bogata, lecz także towarzysząca pisarzowi niemal przez całe życie, a co za tym idzie – odzwierciedlająca poszukiwania Jaworskiego najodpowiedniejszej opcji dla najpierw odzyskania niepodległości, później rozwoju i odbudowy nowego państwa. W artykule skupiam się na tekstach Jaworskiego, dodatkowo porównuję je z recenzjami Irzykowskiego – partnera i mentora pisarza od 1911 roku – pod kątem ich stosunku do polityki, sztuki i krytyki.
{"title":"Zadania inteligencji. Współpraca Romana Jaworskiego z „Robotnikiem” w kontekście jego działalności publicystycznej","authors":"W. Szulik","doi":"10.19195/prt.2023.3.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/prt.2023.3.7","url":null,"abstract":"Głównym celem artykułu jest przybliżenie współpracy Romana Jaworskiego (1883–1944) jako recenzenta literackiego i teatralnego z czasopismem Robotnik – organem Polskiej Partii Socjalistycznej – w 1933 roku, a ponadto osadzenie jej w kontekście całej działalności publicystycznej pisarza. Roman Jaworski wciąż pozostaje znany przede wszystkim ze swojego debiutanckiego zbioru opowiadań Historie maniaków (1910) i projektu groteskowej sztuki „trudnej i brzydkiej”. Jego role publicysty politycznego oraz recenzenta teatralnego zostały praktycznie zapomniane lub nie przypisuje się im dużej wagi. Tymczasem była to działalność nie tylko bogata, lecz także towarzysząca pisarzowi niemal przez całe życie, a co za tym idzie – odzwierciedlająca poszukiwania Jaworskiego najodpowiedniejszej opcji dla najpierw odzyskania niepodległości, później rozwoju i odbudowy nowego państwa. W artykule skupiam się na tekstach Jaworskiego, dodatkowo porównuję je z recenzjami Irzykowskiego – partnera i mentora pisarza od 1911 roku – pod kątem ich stosunku do polityki, sztuki i krytyki.","PeriodicalId":36093,"journal":{"name":"Praktyka Teoretyczna","volume":"60 41","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140486727","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł wstępny do numeru tematycznego czasopisma Praktyka Teoretyczna zatytułowanego „Obszary niewiedzy. Lewicowa krytyka literacka”, dotyczącego debat i najważniejszych figur krytyki literackiej polskiego międzywojnia.
为《理论实践》杂志题为 "无知的领域。左翼文学批评"，涉及波兰战时文学批评的辩论和关键人物。
{"title":"Zapełnianie obszarów niewiedzy","authors":"Zuzanna Sala, Ł. Żurek","doi":"10.19195/prt.2023.3.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/prt.2023.3.1","url":null,"abstract":"Artykuł wstępny do numeru tematycznego czasopisma Praktyka Teoretyczna zatytułowanego „Obszary niewiedzy. Lewicowa krytyka literacka”, dotyczącego debat i najważniejszych figur krytyki literackiej polskiego międzywojnia.","PeriodicalId":36093,"journal":{"name":"Praktyka Teoretyczna","volume":"63 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140486912","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Krótki tekst tłumaczący, dlaczego przedrukowywana na łamach numeru bibliografia zawartości Dźwigni i Miesięcznika Literackiego nie mogła ukazać się w momencie swojego powstania, oraz pokazujący, na czym polega jej wyjątkowa wartość historyczna i poznawcza.
{"title":"Znalezione i odkryte. O Bibliografii zawartości pism „Dźwignia” (1927–1928) i „Miesięcznik Literacki” (1929–1931)","authors":"Ł. Żurek","doi":"10.19195/prt.2023.3.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/prt.2023.3.12","url":null,"abstract":"Krótki tekst tłumaczący, dlaczego przedrukowywana na łamach numeru bibliografia zawartości Dźwigni i Miesięcznika Literackiego nie mogła ukazać się w momencie swojego powstania, oraz pokazujący, na czym polega jej wyjątkowa wartość historyczna i poznawcza.","PeriodicalId":36093,"journal":{"name":"Praktyka Teoretyczna","volume":"87 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140487412","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Tekst poświęcony jest postaci Antoniny Sokolicz, jednej z nielicznych reprezentantek kobiecego głosu w lewicowej krytyce literackiej, oraz szeroko rozumianej „sokoliczczyznie”, dzięki której można zaobserwować mechanizmy zapomnianego dziś zaangażowania socjalistek w dwudziestoleciu międzywojennym. Działalność krytycznoliteracka i artystyczna autorki Pięści zostały potraktowane jako podporządkowane idei edukacji partycypacyjnej opartej na (samo)organizacji środowisk ludowych. Przybliżenie lokalnych i emigracyjnych działań Sokolicz ma na celu ukazanie relacji między praktykami: krytycznoliteracką i dydaktyczną. Choć autorkę O kulturze artystycznej proletariatu łatwo uznać za partyjną działaczkę posługującą się wulgarnym socjologizmem i negatywnie rozumianym idealizmem, a jej działalność za przeszczepienie na polski grunt założeń Proletkultu, sprawę komplikują wątki patriotyczne oraz postulaty utrzymania ciągłości kulturowej (sprzeczne z ideami radzieckiej organizacji). Podejmowane przez Sokolicz inicjatywy związane były przede wszystkim z dążeniem do stworzenia powszechnych, egalitarnych i oddolnie zorganizowanych instytucji oświatowych. Dziś jej teksty krytycznoliterackie nie mogą zostać w pełni zrozumiane bez uwzględnienia tego kontekstu.
{"title":"„Ot, utopie, bajki”. Sokoliczczyzna wobec międzywojennej polityki kulturalnej","authors":"K. Kulpa","doi":"10.19195/prt.2023.3.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/prt.2023.3.4","url":null,"abstract":"Tekst poświęcony jest postaci Antoniny Sokolicz, jednej z nielicznych reprezentantek kobiecego głosu w lewicowej krytyce literackiej, oraz szeroko rozumianej „sokoliczczyznie”, dzięki której można zaobserwować mechanizmy zapomnianego dziś zaangażowania socjalistek w dwudziestoleciu międzywojennym. Działalność krytycznoliteracka i artystyczna autorki Pięści zostały potraktowane jako podporządkowane idei edukacji partycypacyjnej opartej na (samo)organizacji środowisk ludowych. Przybliżenie lokalnych i emigracyjnych działań Sokolicz ma na celu ukazanie relacji między praktykami: krytycznoliteracką i dydaktyczną. Choć autorkę O kulturze artystycznej proletariatu łatwo uznać za partyjną działaczkę posługującą się wulgarnym socjologizmem i negatywnie rozumianym idealizmem, a jej działalność za przeszczepienie na polski grunt założeń Proletkultu, sprawę komplikują wątki patriotyczne oraz postulaty utrzymania ciągłości kulturowej (sprzeczne z ideami radzieckiej organizacji). Podejmowane przez Sokolicz inicjatywy związane były przede wszystkim z dążeniem do stworzenia powszechnych, egalitarnych i oddolnie zorganizowanych instytucji oświatowych. Dziś jej teksty krytycznoliterackie nie mogą zostać w pełni zrozumiane bez uwzględnienia tego kontekstu.","PeriodicalId":36093,"journal":{"name":"Praktyka Teoretyczna","volume":"42 17","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-01-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140488397","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：