Pub Date : 2022-11-15DOI: 10.4467/23005920spl.22.004.16381
J. Waniakowa
Celem artykułu jest opis i analiza zadań oraz perspektyw współczesnych badań etymologicznych w Polsce. Artykuł rozpoczyna się krótkim zarysem historii pierwszych słowiańskich słowników etymologicznych. Następnie omówiono pokrótce współczesne słowniki etymologiczne w Polsce oraz współczesną metodologię badań etymologicznych. Potem autor odwołuje się do przełomu cyfrowego w badaniach etymologicznych i opisuje współczesny model edukacji językowej w Polsce. Uważa się, że gwałtowny spadek liczby specjalistów w zakresie etymologii jest wynikiem wycofania przedmiotów historyczno-językowych i historyczno-porównawczych z programów uniwersyteckich. Autor proponuje różne sposoby zachęcania studentów do studiowania etymologii. Artykuł kończy się omówieniem wyzwań stojących przed etymologami, w tym badań nad pochodzeniem słownictwa dawnego, gwarowego, potocznego i środowiskowego oraz etymologią słownictwa języków zagrożonych, a także sugestiami, jak można tym wyzwaniom sprostać w przyszłości. ABSTRACT The aim of the article is to describe and analyse the tasks and perspectives within contemporary etymological research in Poland. The article begins with a brief outline of the first Slavic etymological dictionaries. Next, contemporary etymological dictionaries in Poland and the contemporary methodology of etymological research are briefly discussed. Then the author refers to the digital breakthrough in etymological research and describes the present-day model of linguistic education in Poland. A sharp decline in the number of specialists in etymology is argued to be a result of the withdrawal of historical-linguistic and historical-comparative subjects in university curricula and the author suggests various ways of encouraging students to study etymology. The article finishes with a discussion of the challenges facing etymologists, including research into the roots of ancient, dialectal, colloquial, and sociolectal vocabulary, as well as the origins of the vocabulary of endangered languages, followed by suggestions for how these can be overcome in the future.
{"title":"Polish Etymology: Past, Present, Future","authors":"J. Waniakowa","doi":"10.4467/23005920spl.22.004.16381","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/23005920spl.22.004.16381","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest opis i analiza zadań oraz perspektyw współczesnych badań etymologicznych w Polsce. Artykuł rozpoczyna się krótkim zarysem historii pierwszych słowiańskich słowników etymologicznych. Następnie omówiono pokrótce współczesne słowniki etymologiczne w Polsce oraz współczesną metodologię badań etymologicznych. Potem autor odwołuje się do przełomu cyfrowego w badaniach etymologicznych i opisuje współczesny model edukacji językowej w Polsce. Uważa się, że gwałtowny spadek liczby specjalistów w zakresie etymologii jest wynikiem wycofania przedmiotów historyczno-językowych i historyczno-porównawczych z programów uniwersyteckich. Autor proponuje różne sposoby zachęcania studentów do studiowania etymologii. Artykuł kończy się omówieniem wyzwań stojących przed etymologami, w tym badań nad pochodzeniem słownictwa dawnego, gwarowego, potocznego i środowiskowego oraz etymologią słownictwa języków zagrożonych, a także sugestiami, jak można tym wyzwaniom sprostać w przyszłości.\u0000\u0000ABSTRACT\u0000The aim of the article is to describe and analyse the tasks and perspectives within contemporary etymological research in Poland. The article begins with a brief outline of the first Slavic etymological dictionaries. Next, contemporary etymological dictionaries in Poland and the contemporary methodology of etymological research are briefly discussed. Then the author refers to the digital breakthrough in etymological research and describes the present-day model of linguistic education in Poland. A sharp decline in the number of specialists in etymology is argued to be a result of the withdrawal of historical-linguistic and historical-comparative subjects in university curricula and the author suggests various ways of encouraging students to study etymology. The article finishes with a discussion of the challenges facing etymologists, including research into the roots of ancient, dialectal, colloquial, and sociolectal vocabulary, as well as the origins of the vocabulary of endangered languages, followed by suggestions for how these can be overcome in the future.","PeriodicalId":37336,"journal":{"name":"Studies in Polish Linguistics","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46199642","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-08-12DOI: 10.4467/23005920spl.22.001.15758
M. Dočekal, Hana Strachoňová
Niniejszy artykuł omawia konstrukcję o interpretacji dystrybutywnej w czeskim języku migowym. Wyraża się ją za pomocą reduplikacji z wykorzystaniem punktów referencjalnych w przestrzeni migowej i przypomina ona dystrybutywne znaczenie dwurzeczownikowego użycia kwantyfikatora każdy, znane z języków mówionych. Niemniej istnieją znaczące różnice pomiędzy reduplikacją w języku migowym a dystrybutywnością w języku mówionym obserwowaną w przypadku tego kwantyfikatora. Najistotniejsza z nich dotyczy zakresu interpretacyjnego reduplikacji w języku migowym. Autorzy omawiają zebrane dane językowe, a następnie dokonują ich opisu formalnego w ramach mnogościowej kompozycyjnej teorii reprezentacji dyskursu (Plural Compositional Discourse Representation Theory, PCDRT). Stanowi to podstawę dla analizy materiału oraz odpowiedzi na wynikające z niego pytania. This article describes a distributivity pattern in Czech Sign Language. The pattern is signed via a reduplication at the R-loci and resembles the distributivity behavior of the binominal each that is known in spoken languages. Nevertheless, there are important differences between the sign language reduplication and the spoken language distributivity that is seen in the binominal each; the most significant concerns the range of readings available for the sign language reduplication. We describe the data we gathered, and then formalize them in the Plural Compositional Discourse Representation Theory. The formal framework allows us to analyze the data and explain certain questions which arise from them.
{"title":"R-loci and Distributivity: Insights from Czech Sign Language","authors":"M. Dočekal, Hana Strachoňová","doi":"10.4467/23005920spl.22.001.15758","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/23005920spl.22.001.15758","url":null,"abstract":"Niniejszy artykuł omawia konstrukcję o interpretacji dystrybutywnej w czeskim języku migowym. Wyraża się ją za pomocą reduplikacji z wykorzystaniem punktów referencjalnych w przestrzeni migowej i przypomina ona dystrybutywne znaczenie dwurzeczownikowego użycia kwantyfikatora każdy, znane z języków mówionych. Niemniej istnieją znaczące różnice pomiędzy reduplikacją w języku migowym a dystrybutywnością w języku mówionym obserwowaną w przypadku tego kwantyfikatora. Najistotniejsza z nich dotyczy zakresu interpretacyjnego reduplikacji w języku migowym. Autorzy omawiają zebrane dane językowe, a następnie dokonują ich opisu formalnego w ramach mnogościowej kompozycyjnej teorii reprezentacji dyskursu (Plural Compositional Discourse Representation Theory, PCDRT). Stanowi to podstawę dla analizy materiału oraz odpowiedzi na wynikające z niego pytania.\u0000\u0000This article describes a distributivity pattern in Czech Sign Language. The pattern is signed via a reduplication at the R-loci and resembles the distributivity behavior of the binominal each that is known in spoken languages. Nevertheless, there are important differences between the sign language reduplication and the spoken language distributivity that is seen in the binominal each; the most significant concerns the range of readings available for the sign language reduplication. We describe the data we gathered, and then formalize them in the Plural Compositional Discourse Representation Theory. The formal framework allows us to analyze the data and explain certain questions which arise from them.","PeriodicalId":37336,"journal":{"name":"Studies in Polish Linguistics","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47782401","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2022-08-12DOI: 10.4467/23005920spl.22.002.15759
Dorota Klimek-Jankowska, Krzysztof Hwaszcz, Justyna Wieczorek
Ten dwuczęściowy artykuł konsoliduje fakty dotyczące polisemii z zakresu psycholingwistyki oraz leksykografii teoretycznej i obliczeniowej oraz prezentuje wyniki badań ilościowych i jakościowych przeprowadzonych na dużym zbiorze danych polisemicznych w języku polskim, na podstawie których proponujemy uszczegółowioną klasyfikację polisemii oraz opracowujemy poszerzone spektrum podobieństwa sensów słów wieloznacznych. W pierwszej części publikacji omówiono psycholingwistyczne modele reprezentacji polisemii w mentalnym leksykonie oraz wprowadzono podstawowe spektrum podobieństwa sensów, zaproponowane w literaturze przedmiotu. Przedstawiono też metodologię oraz wyniki badań ilościowych przeprowadzonych dla par sensów wyrazów polisemicznych losowo wybranych ze Słowosieci i pozyskanych dzięki wsparciu Centrum Technologii Językowych CLARIN-PL (polskiej sekcji europejskiej infrastruktury badawczej CLARIN ERIC). Wyniki naszego badania pokazują, że najczęściej reprezentowaną polisemią są następujące typy: polisemia gniazdowa, polisemia przez metaforę i polisemia przez metonimię. W drugiej części publikacji poszerzamy spektrum podobieństwa sensów i uszczegóławiamy klasyfikację polisemii na podstawie badania jakościowego. Przedstawiamy także nowe obserwacje na temat różnych typów polisemii wchodzących w skład tego spektrum, ze szczególnym uwzględnieniem polisemii gniazdowej. This two-part paper bridges insights from psycholinguistics and from theoretical and computational lexicography to develop a fine-grained classification of polysemy organized along a wider spectrum of sense remoteness of ambiguous words in Polish based on the investigation of a large collection of linguistic data.1 In the first part, we equip readers with background knowledge on different psycholinguistic views on polysemy and we introduce the basic spectrum of sense remoteness proposed in earlier literature. We also present the methodology of our research and we report the results of our quantitative study based on a large sample of sense pairs randomly extracted from plWordNet This two-part paper bridges insights from psycholinguistics and from theoretical and computational lexicography to develop a fine-grained classification of polysemy organized along a wider spectrum of sense remoteness of ambiguous words in Polish based on the investigation of a large collection of linguistic data.1 In the first part, we equip readers with background knowledge on different psycholinguistic views on polysemy and we introduce the basic spectrum of sense remoteness proposed in earlier literature. We also present the methodology of our research and we report the results of our quantitative study based on a large sample of sense pairs randomly extracted from plWordNet (Słowosieć) thanks to the resources received from the CLARIN-PL Language Technology Center (the Polish section of the European research infrastructure CLARIN ERIC). We show that the most widely represented polysemy types are nested polys
{"title":"The Spectrum of Sense Remoteness in Polysemy: Bridging Computational and Theoretical Lexicography with Psycholinguistics (Part 1)","authors":"Dorota Klimek-Jankowska, Krzysztof Hwaszcz, Justyna Wieczorek","doi":"10.4467/23005920spl.22.002.15759","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/23005920spl.22.002.15759","url":null,"abstract":"Ten dwuczęściowy artykuł konsoliduje fakty dotyczące polisemii z zakresu psycholingwistyki oraz leksykografii teoretycznej i obliczeniowej oraz prezentuje wyniki badań ilościowych i jakościowych przeprowadzonych na dużym zbiorze danych polisemicznych w języku polskim, na podstawie których proponujemy uszczegółowioną klasyfikację polisemii oraz opracowujemy poszerzone spektrum podobieństwa sensów słów wieloznacznych. W pierwszej części publikacji omówiono psycholingwistyczne modele reprezentacji polisemii w mentalnym leksykonie oraz wprowadzono podstawowe spektrum podobieństwa sensów, zaproponowane w literaturze przedmiotu. Przedstawiono też metodologię oraz wyniki badań ilościowych przeprowadzonych dla par sensów wyrazów polisemicznych losowo wybranych ze Słowosieci i pozyskanych dzięki wsparciu Centrum Technologii Językowych CLARIN-PL (polskiej sekcji europejskiej infrastruktury badawczej CLARIN ERIC). Wyniki naszego badania pokazują, że najczęściej reprezentowaną polisemią są następujące typy: polisemia gniazdowa, polisemia przez metaforę i polisemia przez metonimię. W drugiej części publikacji poszerzamy spektrum podobieństwa sensów i uszczegóławiamy klasyfikację polisemii na podstawie badania jakościowego. Przedstawiamy także nowe obserwacje na temat różnych typów polisemii wchodzących w skład tego spektrum, ze szczególnym uwzględnieniem polisemii gniazdowej.\u0000\u0000This two-part paper bridges insights from psycholinguistics and from theoretical and computational lexicography to develop a fine-grained classification of polysemy organized along a wider spectrum of sense remoteness of ambiguous words in Polish based on the investigation of a large collection of linguistic data.1 In the first part, we equip readers with background knowledge on different psycholinguistic views on polysemy and we introduce the basic spectrum of sense remoteness proposed in earlier literature. We also present the methodology of our research and we report the results of our quantitative study based on a large sample of sense pairs randomly extracted from plWordNet This two-part paper bridges insights from psycholinguistics and from theoretical and computational lexicography to develop a fine-grained classification of polysemy organized along a wider spectrum of sense remoteness of ambiguous words in Polish based on the investigation of a large collection of linguistic data.1 In the first part, we equip readers with background knowledge on different psycholinguistic views on polysemy and we introduce the basic spectrum of sense remoteness proposed in earlier literature. We also present the methodology of our research and we report the results of our quantitative study based on a large sample of sense pairs randomly extracted from plWordNet (Słowosieć) thanks to the resources received from the CLARIN-PL Language Technology Center (the Polish section of the European research infrastructure CLARIN ERIC). We show that the most widely represented polysemy types are nested polys","PeriodicalId":37336,"journal":{"name":"Studies in Polish Linguistics","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"70992183","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-11-29DOI: 10.4467/23005920spl.21.009.14677
M. Urban
Artykuł ma charakter eksploracyjny i ma na celu ustalenie stopnia realizacji cech dialektalnych w stylizowanej wersji regionalnej odmiany języka polskiego. Przedmiotem badania są trzy tradycyjne cechy gwary podhalańskiej, które odróżniają ją od standardowej odmiany języka polskiego: rozwój tzw. samogłosek ścieśnionych, podniesienie artykulacji samogłosek przed spółgłoską nosową oraz archaizm podhalański. Za materiał posłużyły nagrania wybranych fragmentów Historii filozofii po góralsku ks. Józefa Tischnera dokonane przez niego samego. Nagrania poddano analizie akustycznej w celu zmierzenia wartości dwóch pierwszych formantów badanych samogłosek. Na podstawie pomiarów sporządzono wykresy samogłosek, według których przeprowadzono analizę wybranych cech. Badanie prowadzi do wniosków, iż nie wszystkie tradycyjne cechy gwarowe są konsekwentnie realizowane w nagraniach i w większości przypadków jest to wpływ systemu standardowego. ABSTRACT The current study is exploratory in character and aims to investigate the extent to which dialectal features are present in a stylised version of a regional variety of Polish. The focus is on three traditional features of Podhale Goralian that make it markedly different from Standard Polish: the treatment of Middle Polish raised vowels ė ȧ ȯ, prenasal raising and the Podhale archaism. The material analysed comprises a selection of recordings of Józef Tischner’s Historii filozofii po góralsku [A Goral History of Philosophy] performed by himself. The recordings were subjected to acoustic analysis to obtain values of the first two formants of the relevant vowels. An analysis was then conducted with the help of vowel plots created on the basis of the measurements. The conclusions indicate that the traditional features of Podhale Goralian are not always consistently realized in the recordings, which in the majority of cases may be attributed to the influence of Standard Polish.
本文是探索性的,旨在确定波兰语变体的程式化地区版本中方言特征的实现程度。本研究的主题是波达兰方言的三个传统特征,这三个特征将其与波兰语的标准变体区分开来:所谓的“波达兰语方言”的发展。辅音,增加了元音在鼻辅音之前的发音和波达兰古音。该材料使用了《高地哲学史》精选片段的录音。约瑟夫·蒂什内尔自己做的。对录音进行听觉分析,以测量前两个元音对照的值。在测量的基础上,制作了元音图,并根据元音图对所选特征进行了分析。该研究得出的结论是,并非所有传统的保修功能都能在录音中得到一致实施,在大多数情况下,这是标准系统的影响。摘要当前的研究是探索性的,旨在调查波兰语地区变体的风格化版本中方言特征的存在程度。重点是波达尔语的三个传统特征,这三个特征使其与标准波兰语明显不同:对中古波兰语元音的处理、产前养育和波达尔古语。所分析的材料包括Józef Tischner自己演奏的Histori filozofii po góralsku[戈拉尔哲学史]的精选录音。将录音进行声学分析,以获得相关元音的前两个共振峰的值。然后在测量的基础上创建元音图的帮助下进行分析。结论表明,Podhale Goralian的传统特征并不总是在录音中得到一致的体现,这在大多数情况下可能归因于标准波兰语的影响。
{"title":"Podhale Goralian Vowels in Józef Tischner’s Recordings of Historia filozofii po góralsku: An Acoustic Phonetic Analysis","authors":"M. Urban","doi":"10.4467/23005920spl.21.009.14677","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/23005920spl.21.009.14677","url":null,"abstract":"Artykuł ma charakter eksploracyjny i ma na celu ustalenie stopnia realizacji cech dialektalnych w stylizowanej wersji regionalnej odmiany języka polskiego. Przedmiotem badania są trzy tradycyjne cechy gwary podhalańskiej, które odróżniają ją od standardowej odmiany języka polskiego: rozwój tzw. samogłosek ścieśnionych, podniesienie artykulacji samogłosek przed spółgłoską nosową oraz archaizm podhalański. Za materiał posłużyły nagrania wybranych fragmentów Historii filozofii po góralsku ks. Józefa Tischnera dokonane przez niego samego. Nagrania poddano analizie akustycznej w celu zmierzenia wartości dwóch pierwszych formantów badanych samogłosek. Na podstawie pomiarów sporządzono wykresy samogłosek, według których przeprowadzono analizę wybranych cech. Badanie prowadzi do wniosków, iż nie wszystkie tradycyjne cechy gwarowe są konsekwentnie realizowane w nagraniach i w większości przypadków jest to wpływ systemu standardowego.\u0000\u0000ABSTRACT\u0000The current study is exploratory in character and aims to investigate the extent to which dialectal features are present in a stylised version of a regional variety of Polish. The focus is on three traditional features of Podhale Goralian that make it markedly different from Standard Polish: the treatment of Middle Polish raised vowels ė ȧ ȯ, prenasal raising and the Podhale archaism. The material analysed comprises a selection of recordings of Józef Tischner’s Historii filozofii po góralsku [A Goral History of Philosophy] performed by himself. The recordings were subjected to acoustic analysis to obtain values of the first two formants of the relevant vowels. An analysis was then conducted with the help of vowel plots created on the basis of the measurements. The conclusions indicate that the traditional features of Podhale Goralian are not always consistently realized in the recordings, which in the majority of cases may be attributed to the influence of Standard Polish.","PeriodicalId":37336,"journal":{"name":"Studies in Polish Linguistics","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-11-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46652267","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-11-29DOI: 10.4467/23005920spl.21.010.14678
Bartosz Wiland
Wedle tradycyjnego opisu, polskie abstrakcyjne rzeczowniki odprzymiotnikowe (nomina essendi), takie jak np. lekkość czy jasność, są zbudowane z przymiotnikowego tematu i przyrostka -ość. Artykuł rozważa alternatywną analizę, wedle której -o-ść jest przyrostkiem złożonym, a tworzone z nim rzeczowniki odprzymiotnikowe przechodzą przez etap przysłówkowy, czyniąc je formami o strukturze [[[ A ] Adv ] N ]. Możliwość złożoności -o-ść sugeruje fakt, że -o jest przyrostkiem tworzącym przysłówki. ABSTRACT The traditional description of Polish abstract nouns such as lekkość‘ lightness’or jasność ‘brightness’ holds that they are formed with an adjectival root and the nominalizing suffix -ość. The paper considers an alternative analysis where -o-ść is a complex marker and such nominals go through an adverbial stage in their formation, rendering them [[[ A ] Adv ] N ] structures, a possibility suggested by the fact that the -o itself is an adverbial marker.
{"title":"Polish Deadjectival Nouns as Nominalized Adverbs","authors":"Bartosz Wiland","doi":"10.4467/23005920spl.21.010.14678","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/23005920spl.21.010.14678","url":null,"abstract":"Wedle tradycyjnego opisu, polskie abstrakcyjne rzeczowniki odprzymiotnikowe (nomina essendi), takie jak np. lekkość czy jasność, są zbudowane z przymiotnikowego tematu i przyrostka -ość. Artykuł rozważa alternatywną analizę, wedle której -o-ść jest przyrostkiem złożonym, a tworzone z nim rzeczowniki odprzymiotnikowe przechodzą przez etap przysłówkowy, czyniąc je formami o strukturze [[[ A ] Adv ] N ]. Możliwość złożoności -o-ść sugeruje fakt, że -o jest przyrostkiem tworzącym przysłówki.\u0000\u0000ABSTRACT\u0000The traditional description of Polish abstract nouns such as lekkość‘ lightness’or jasność ‘brightness’ holds that they are formed with an adjectival root and the nominalizing suffix -ość. The paper considers an alternative analysis where -o-ść is a complex marker and such nominals go through an adverbial stage in their formation, rendering them [[[ A ] Adv ] N ] structures, a possibility suggested by the fact that the -o itself is an adverbial marker.","PeriodicalId":37336,"journal":{"name":"Studies in Polish Linguistics","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-11-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43536197","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-11-01DOI: 10.4467/23005920spl.21.008.14262
Maria Jodłowiec
The main goal of this paper is to argue that the way explicitly communicated content is approached in leading pragmatic theories is flawed, since it is posited that explicature generation involves pragmatic enrichment of the decoded logical form of the utterance to full propositionality. This kind of enhancement postulated to underlie explicature generation appears to be theoretically inadequate and not to correspond to the psychological reality of utterance interpretation. Drawing on earlier critique of extant pragmatic positions on explicatures, mainly by Borg (2016) and Jary (2016), I add further arguments against modelling explicitly communicated import in the way leading verbal communication frameworks do. It is emphasized that the cognitively plausible theory of communicated meaning is compromised at the cost of theory-internal concerns.
{"title":"Explicit Import Revisited: A Critical Appraisal of Explicatures","authors":"Maria Jodłowiec","doi":"10.4467/23005920spl.21.008.14262","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/23005920spl.21.008.14262","url":null,"abstract":"The main goal of this paper is to argue that the way explicitly communicated content is approached in leading pragmatic theories is flawed, since it is posited that explicature generation involves pragmatic enrichment of the decoded logical form of the utterance to full propositionality. This kind of enhancement postulated to underlie explicature generation appears to be theoretically inadequate and not to correspond to the psychological reality of utterance interpretation. Drawing on earlier critique of extant pragmatic positions on explicatures, mainly by Borg (2016) and Jary (2016), I add further arguments against modelling explicitly communicated import in the way leading verbal communication frameworks do. It is emphasized that the cognitively plausible theory of communicated meaning is compromised at the cost of theory-internal concerns.","PeriodicalId":37336,"journal":{"name":"Studies in Polish Linguistics","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-11-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41441749","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-06-28DOI: 10.4467/23005920spl.21.005.13959
Katarzyna Pawłowska
Celem artykułu jest ukazanie opiniotwórczego potencjału metafory konceptualnej stosowanej w perswazji społeczno-politycznej, interpretowanej zarówno jako mechanizm poznawczy, jak i wysoce zideologizowane narzędzie dyskursywne. W części teoretycznej analizowane sązagadnienia interdyskursywności i intertekstualności w Krytycznej Analizie Dyskursu. Częśćempiryczna zawiera przeprowadzone na podstwie modelu Krytycznej Analizy Metafory jakościowe studium struktury i efektów perswazyjnych metafory tęczowej zarazy, publicznie użytej przez arcybiskupa Marka Jędraszewskiego w odniesieniu do środowiska LGBT w Polsce, będącej przykładem świadomego przekraczania granic gatunkowych w komunikacji społeczno-politycznej i religijnej. W odniesieniu do oryginalnego tekstu, z którego czerpie określenie wykorzystane przez arcybiskupa krakowskiego w jego kontrowersyjnym kazaniu, a mianowicie bardziej zakorzenionej historycznie metafory czerwonej zarazy, spopularyzowanej przez polskiego poetęJózefa Szczepańskiego w wierszu skomponowanym w czasie powstania warszawskiego w 1944 roku, analizowane sąinterdyskursywne i intertekstowe korelacje między dwiema metaforami ZARAZY (KOMUNIZM TO ZARAZA i LGBT TO ZARAZA). ABSTRACT The paper aims at demonstrating the creative perlocutionary potential of interdiscursive production and interpretation of conceptual metaphor used in socio-political persuasion, simultaneously interpreted as mental phenomenon and discursive practice that is historically entrenched and highly ideological. The Critical Metaphor Analysis model is used to investigate the interdiscursive application of two PLAGUE metaphors (COMMUNISM IS A PLAGUE and LGBT IS A PLAGUE) as an example of deliberate transcending of genre boundaries in the increasingly intertextual and interdiscursive world of both socio-political and religious discourses. The empirical part provides a qualitative study of the historical background, structure and persuasive effects of the rainbow plague metaphor (Pol. tęczowa zaraza), publicly used by the Archbishop of Cracow, Marek Jędraszewski, in reference to the LGBT community in Poland, conducted in relation to the original text on which it draws, namely the more historically entrenched red plague (Pol. czerwona zaraza) metaphor made popular by the Polish poet Józef Szczepański in his poem composed during the Warsaw Uprising 1944.
{"title":"Interdiscursive Revitalization of the Red Plague Metaphor in Archbishop Jędraszewski’s 2019 Sermon: A Critical Analysis","authors":"Katarzyna Pawłowska","doi":"10.4467/23005920spl.21.005.13959","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/23005920spl.21.005.13959","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest ukazanie opiniotwórczego potencjału metafory konceptualnej stosowanej w perswazji społeczno-politycznej, interpretowanej zarówno jako mechanizm poznawczy, jak i wysoce zideologizowane narzędzie dyskursywne. W części teoretycznej analizowane sązagadnienia interdyskursywności i intertekstualności w Krytycznej Analizie Dyskursu. Częśćempiryczna zawiera przeprowadzone na podstwie modelu Krytycznej Analizy Metafory jakościowe studium struktury i efektów perswazyjnych metafory tęczowej zarazy, publicznie użytej przez arcybiskupa Marka Jędraszewskiego w odniesieniu do środowiska LGBT w Polsce, będącej przykładem świadomego przekraczania granic gatunkowych w komunikacji społeczno-politycznej i religijnej. W odniesieniu do oryginalnego tekstu, z którego czerpie określenie wykorzystane przez arcybiskupa krakowskiego w jego kontrowersyjnym kazaniu, a mianowicie bardziej zakorzenionej historycznie metafory czerwonej zarazy, spopularyzowanej przez polskiego poetęJózefa Szczepańskiego w wierszu skomponowanym w czasie powstania warszawskiego w 1944 roku, analizowane sąinterdyskursywne i intertekstowe korelacje między dwiema metaforami ZARAZY (KOMUNIZM TO ZARAZA i LGBT TO ZARAZA).\u0000\u0000ABSTRACT\u0000The paper aims at demonstrating the creative perlocutionary potential of interdiscursive production and interpretation of conceptual metaphor used in socio-political persuasion, simultaneously interpreted as mental phenomenon and discursive practice that is historically entrenched and highly ideological.\u0000\u0000The Critical Metaphor Analysis model is used to investigate the interdiscursive application of two PLAGUE metaphors (COMMUNISM IS A PLAGUE and LGBT IS A PLAGUE) as an example of deliberate transcending of genre boundaries in the increasingly intertextual and interdiscursive world of both socio-political and religious discourses. The empirical part provides a qualitative study of the historical background, structure and persuasive effects of the rainbow plague metaphor (Pol. tęczowa zaraza), publicly used by the Archbishop of Cracow, Marek Jędraszewski, in reference to the LGBT community in Poland, conducted in relation to the original text on which it draws, namely the more historically entrenched red plague (Pol. czerwona zaraza) metaphor made popular by the Polish poet Józef Szczepański in his poem composed during the Warsaw Uprising 1944.","PeriodicalId":37336,"journal":{"name":"Studies in Polish Linguistics","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42221652","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-06-28DOI: 10.4467/23005920spl.21.006.13960
Marta Ruda
W literaturze dotyczącej języków południowosłowiańskich pokazano, że klityki zaimkowe w tych językach przejawiajądwuznacznośćpod względem dokładnej i niedokładnej interpretacji. W artykule poddajębadaniu z tej perspektywy polskie zaimki w funkcji dopełnienia, pokazując, że ‒ pomimo iżnie sąklitykami ‒ mogąteżmiećinterpretacjęniedokładną, jeżeli sąosadzone w odpowiednim kontekście. Dane przemawiająprzeciwko podejściu wykorzystującemu mechanizm elipsy, w zgodzie z poglądem, że interpretacja niedokładna nie jest wiarygodnym testem dla struktur eliptycznych. Proponujęzatem alternatywnąanalizę, według której interpretacje dokładna i niedokładna wynikająz różnicy strukturalnej zaimka (odpowiednio PersP vs. NumP), dostarczając przy tym dodatkowych danych wskazujących na wagęrozróżnieńpragmatycznych dla badańnad własnościami interpretacyjnymi różnych typów jednostek nominalnych. Z bardziej ogólnego punktu widzenia dyskusja sugeruje, że dane empiryczne związane z zagadnieniem interpretacji niedokładnej sąniezwykle skomplikowane, przez co konieczne jest zbadanie szerszego spektrum języków i kontekstów w celu rozwikłania wszystkich istotnych zmiennych oraz zaproponowania optymalnego podejścia teoretycznego. ABSTRACT Pronominal clitics in South Slavic languages have been shown to manifest the strict/sloppy reading ambiguity effect. In this paper I examine Polish object pronouns from this perspective, observing that even though they are not clitics, they can still be compatible with the sloppy interpretation if the right type of context is provided. The data speak against an ellipsis-based approach, aligning with the view that the sloppy reading is not a viable test for ellipsis. I thus pursue an alternative analysis on which the strict and sloppy readings are associated with a structural difference in the composition of the pronoun (PersP vs. NumP respectively), offering along the way additional evidence pointing to the importance of pragmatic distinctions in investigations of the interpretive properties of different types of nominal elements. From a more general point of view, the discussion suggests that the empirical picture related to the sloppy interpretation is highly complex, making an investigation of a broader spectrum of languages and contexts indispensable for disentangling all the relevant factors and developing an optimal theoretical approach.
{"title":"Strict and Sloppy Readings of Pronominal Objects in Polish","authors":"Marta Ruda","doi":"10.4467/23005920spl.21.006.13960","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/23005920spl.21.006.13960","url":null,"abstract":"W literaturze dotyczącej języków południowosłowiańskich pokazano, że klityki zaimkowe w tych językach przejawiajądwuznacznośćpod względem dokładnej i niedokładnej interpretacji. W artykule poddajębadaniu z tej perspektywy polskie zaimki w funkcji dopełnienia, pokazując, że ‒ pomimo iżnie sąklitykami ‒ mogąteżmiećinterpretacjęniedokładną, jeżeli sąosadzone w odpowiednim kontekście. Dane przemawiająprzeciwko podejściu wykorzystującemu mechanizm elipsy, w zgodzie z poglądem, że interpretacja niedokładna nie jest wiarygodnym testem dla struktur eliptycznych. Proponujęzatem alternatywnąanalizę, według której interpretacje dokładna i niedokładna wynikająz różnicy strukturalnej zaimka (odpowiednio PersP vs. NumP), dostarczając przy tym dodatkowych danych wskazujących na wagęrozróżnieńpragmatycznych dla badańnad własnościami interpretacyjnymi różnych typów jednostek nominalnych. Z bardziej ogólnego punktu widzenia dyskusja sugeruje, że dane empiryczne związane z zagadnieniem interpretacji niedokładnej sąniezwykle skomplikowane, przez co konieczne jest zbadanie szerszego spektrum języków i kontekstów w celu rozwikłania wszystkich istotnych zmiennych oraz zaproponowania optymalnego podejścia teoretycznego.\u0000\u0000ABSTRACT\u0000Pronominal clitics in South Slavic languages have been shown to manifest the strict/sloppy reading ambiguity effect. In this paper I examine Polish object pronouns from this perspective, observing that even though they are not clitics, they can still be compatible with the sloppy interpretation if the right type of context is provided. The data speak against an ellipsis-based approach, aligning with the view that the sloppy reading is not a viable test for ellipsis. I thus pursue an alternative analysis on which the strict and sloppy readings are associated with a structural difference in the composition of the pronoun (PersP vs. NumP respectively), offering along the way additional evidence pointing to the importance of pragmatic distinctions in investigations of the interpretive properties of different types of nominal elements. From a more general point of view, the discussion suggests that the empirical picture related to the sloppy interpretation is highly complex, making an investigation of a broader spectrum of languages and contexts indispensable for disentangling all the relevant factors and developing an optimal theoretical approach.","PeriodicalId":37336,"journal":{"name":"Studies in Polish Linguistics","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44716580","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-06-28DOI: 10.4467/23005920spl.21.004.13958
S. Jaworski
Przedstawione w artykule wyniki analizy akustycznej opisujączęstotliwość, z jakąmiędzywokaliczna głoska [w] jest usuwana ze strumienia mowy. Analizie poddano wypowiedzi 20 rodzimych użytkowników języka polskiego, których poproszono o opowiedzenie fabuły filmu, w którym głównąpostaciąjest kobieta. Wyniki analizy akustycznej wskazują, że w ok. 25% przypadków międzywokaliczne [w] nie jest wymawiane, jeśli stanowi element końcówki fleksyjnej czasownika, np. -ała, -iła, -yła. W takich przypadkach trajektorie formantów, jak równieżich intensywność, nie wskazywały na obecnośćpółsamogłoski [w] pomiędzy samogłoskami lub zmiany te były tak niewielkie, że nie wywoływały akustycznego wrażenia głoski [w]. W badaniu nie stwierdzono przypadków usunięcia [w], jeśli dźwięk ten znajdowałsięw podstawie słowotwórczej, np. w słowach skała, szkoła. ABSTRACT This paper reports the results of an acoustic study concerned with deletion of intervocalic [w] in contemporary Polish. The data for analysis were obtained by asking twenty monolingual native speakers of Polish, ten males and ten females, to tell the story of a film or a book whose protagonist was female. The results revealed that approximately 25% of the sound combinations in question were reduced phonetically to a vowel geminate. In cases of deletion, the formant trajectories of the examined sound sequences either did not show any signs of the glide or the expected drop in formant frequencies throughout the glide section is so slight that it is rather unlikely to produce an auditory impression of a [w] sound. Importantly, in the analysed recordings, w-dropping affects only the glide elements found in various verb forms, while intervocalic [w] appears to be resistant to deletion in the few cases where the glide constitutes an element of the stem, e.g. in the nouns skała ‘rock’and szkoła ‘school’.
{"title":"Phonetic Reduction of Intervocalic [w] in Contemporary Polish","authors":"S. Jaworski","doi":"10.4467/23005920spl.21.004.13958","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/23005920spl.21.004.13958","url":null,"abstract":"Przedstawione w artykule wyniki analizy akustycznej opisujączęstotliwość, z jakąmiędzywokaliczna głoska [w] jest usuwana ze strumienia mowy. Analizie poddano wypowiedzi 20 rodzimych użytkowników języka polskiego, których poproszono o opowiedzenie fabuły filmu, w którym głównąpostaciąjest kobieta. Wyniki analizy akustycznej wskazują, że w ok. 25% przypadków międzywokaliczne [w] nie jest wymawiane, jeśli stanowi element końcówki fleksyjnej czasownika, np. -ała, -iła, -yła. W takich przypadkach trajektorie formantów, jak równieżich intensywność, nie wskazywały na obecnośćpółsamogłoski [w] pomiędzy samogłoskami lub zmiany te były tak niewielkie, że nie wywoływały akustycznego wrażenia głoski [w]. W badaniu nie stwierdzono przypadków usunięcia [w], jeśli dźwięk ten znajdowałsięw podstawie słowotwórczej, np. w słowach skała, szkoła.\u0000\u0000ABSTRACT\u0000This paper reports the results of an acoustic study concerned with deletion of intervocalic [w] in contemporary Polish. The data for analysis were obtained by asking twenty monolingual native speakers of Polish, ten males and ten females, to tell the story of a film or a book whose protagonist was female. The results revealed that approximately 25% of the sound combinations in question were reduced phonetically to a vowel geminate. In cases of deletion, the formant trajectories of the examined sound sequences either did not show any signs of the glide or the expected drop in formant frequencies throughout the glide section is so slight that it is rather unlikely to produce an auditory impression of a [w] sound. Importantly, in the analysed recordings, w-dropping affects only the glide elements found in various verb forms, while intervocalic [w] appears to be resistant to deletion in the few cases where the glide constitutes an element of the stem, e.g. in the nouns skała ‘rock’and szkoła ‘school’.","PeriodicalId":37336,"journal":{"name":"Studies in Polish Linguistics","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46150726","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2021-03-05DOI: 10.4467/23005920spl.21.001.13955
J. Hodžić
Współczesna bośniacka norma akcentuacyjna ma cechy wspólne ze standardowymi odmianami języków chorwackiego, czarnogórskiego, serbskiego i serbochorwackiego. Dlatego aby precyzyjnie określić, które elementy normy ortoepicznej sąbośniackie, należy jąrozpatrywaćprzede wszystkim w odniesieniu do niej samej. Z uwagi jednak na niespójności, niestabilności i wariantywnośćformy rdzeni trudno jest ustalićreguły skutecznej normy ortoepicznej, chyba że takie rozwiązanie zakładałoby tolerancjędla dużej liczby wariantów akcentowych. Niniejszy artykułpodejmuje problem czasownikowych dubletów akcentowych w standardowej odmianie języka bośniackiego. W tym celu należy przyjąćpodejście kontrastywno-komparatystyczne, poprzez porównanie różnych przykładów użycia w językach standardowych opartych na podstawie nowosztokawskiej. ABSTRACT Contemporary Bosnian normative accentuation shares common features with Croatian, Montenegrin, Serbian and Serbo-Croatian standard, and therefore in order to determine precisely which elements of the orthoepic norm are Bosnian, it should be considered above all in its own context. However, due to discrepancies, instabilities, and root variation, the task of establishing the principles of an efficient orthoepic norm remains a difficult one, unless such a solution were to tolerate a wide variety of accentual variants. This paper studies accentual doublets of verbs in the Bosnian standard. To this end, it is particularly important to assume a contrastive-comparative perspective, by evaluating varying usage in the standard languages with a Neo-Štokavian base
{"title":"Accentual Doublets in Standard Languages in the Neo-Štokavian Base: Bosnian Standard Accentuation with a Focus on the Accentuation of Verbs","authors":"J. Hodžić","doi":"10.4467/23005920spl.21.001.13955","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/23005920spl.21.001.13955","url":null,"abstract":"Współczesna bośniacka norma akcentuacyjna ma cechy wspólne ze standardowymi odmianami języków chorwackiego, czarnogórskiego, serbskiego i serbochorwackiego. Dlatego aby precyzyjnie określić, które elementy normy ortoepicznej sąbośniackie, należy jąrozpatrywaćprzede wszystkim w odniesieniu do niej samej. Z uwagi jednak na niespójności, niestabilności i wariantywnośćformy rdzeni trudno jest ustalićreguły skutecznej normy ortoepicznej, chyba że takie rozwiązanie zakładałoby tolerancjędla dużej liczby wariantów akcentowych. Niniejszy artykułpodejmuje problem czasownikowych dubletów akcentowych w standardowej odmianie języka bośniackiego. W tym celu należy przyjąćpodejście kontrastywno-komparatystyczne, poprzez porównanie różnych przykładów użycia w językach standardowych opartych na podstawie nowosztokawskiej.\u0000\u0000ABSTRACT\u0000Contemporary Bosnian normative accentuation shares common features with Croatian, Montenegrin, Serbian and Serbo-Croatian standard, and therefore in order to determine precisely which elements of the orthoepic norm are Bosnian, it should be considered above all in its own context. However, due to discrepancies, instabilities, and root variation, the task of establishing the principles of an efficient orthoepic norm remains a difficult one, unless such a solution were to tolerate a wide variety of accentual variants. This paper studies accentual doublets of verbs in the Bosnian standard. To this end, it is particularly important to assume a contrastive-comparative perspective, by evaluating varying usage in the standard languages with a Neo-Štokavian base","PeriodicalId":37336,"journal":{"name":"Studies in Polish Linguistics","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-03-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45362893","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}