The article provides a comparative analysis of Joanna Bator’s Cloudalia and Sandra Cisneros’ Caramelo with regard to similar identity construction of the main female characters. Both authors concentrate on young women (Dominika Chmura in Cloudalia and Celaya Reyes in Caramelo) who set out for a journey of feminist self-discovery, crossing the boundaries of geography, history and culture. The author of the article argues that, despite the obvious differences between Poland and Mexico, the protagonists rebel against the same legacy of the Catholic patriarchal culture, reinforced by national visions of history and literary canon in the respective countries, and they gradually manage to rework historical trauma by reconstructing the doppelganger figure and creating new transcultural feminist paradigms. The arguments are reinforced not only by references to autobiographical motives in Bator’s and Cisneros’ fiction and diaries, but also by transnational identity studies of Zygmunt Bauman and Amaryll Chanady.
{"title":"Nomadic Sisters: Migrant Identity in Joanna Bator’s Cloudalia and Sandra Cisneros’ Caramelo","authors":"A. Gondor-Wiercioch","doi":"10.14746/por.2023.1.20","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.20","url":null,"abstract":"The article provides a comparative analysis of Joanna Bator’s Cloudalia and Sandra Cisneros’ Caramelo with regard to similar identity construction of the main female characters. Both authors concentrate on young women (Dominika Chmura in Cloudalia and Celaya Reyes in Caramelo) who set out for a journey of feminist self-discovery, crossing the boundaries of geography, history and culture. The author of the article argues that, despite the obvious differences between Poland and Mexico, the protagonists rebel against the same legacy of the Catholic patriarchal culture, reinforced by national visions of history and literary canon in the respective countries, and they gradually manage to rework historical trauma by reconstructing the doppelganger figure and creating new transcultural feminist paradigms. The arguments are reinforced not only by references to autobiographical motives in Bator’s and Cisneros’ fiction and diaries, but also by transnational identity studies of Zygmunt Bauman and Amaryll Chanady.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48458399","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł przynosi analizę jednego z kluczowych aspektów debiutanckiej powieści Jakuba Żulczyka Zrób mi jakąś krzywdę… (2006), jakim jest dojrzewanie. Równocześnie prezentuje potencjalne analogie z międzywojennym tomem opowiadań Witolda Gombrowicza Pamiętnik z okresu dojrzewania (1933), którego bohaterowie na różne sposoby starają się „dorosnąć” do otaczających ich Form. U Żulczyka niemal w każdej wykreowanej postaci jest coś niedojrzałego, bez względu na wiek metrykalny czy doświadczenie. Najlepszym tego przykładem jest para głównych bohaterów: dwudziestopięcioletni Dawid i porwana przez niego nastolatka, genialna, wyalienowana dziewczyna, zamknięta w świecie gier video. W trakcie podróży inicjacyjnej pod wpływem różnych czynników każde z nich przechodzi metamorfozę, dojrzewa, powoli przekraczając granice dzieciństwa. Żulczyk zderza przy tym różne współczesne typy niedojrzałości, równocześnie prowokując pytanie o kondycję dorosłości w dzisiejszym świecie.
本文分析了JakubŻulczyk的处女作《Do Me Any harm…》（2006）的一个关键方面，即青春期。同时，它与威托尔德·贡布罗维奇的故事《帕米·特尼克的青春期》（1933）的两次世界大战之间的卷有着潜在的相似之处，故事的主人公试图以各种方式“成长”到周围的形式。最好的例子是两个主角：20岁的大卫和他被绑架的少年，一个才华横溢、被疏远的女孩，被锁在电子游戏的世界里。在启蒙之旅中，在各种因素的影响下，他们每个人都经历了蜕变、成熟，慢慢跨越了童年的界限。ulczyk与当代各种类型的不成熟相碰撞，同时引发了当今世界成年状况的问题。
{"title":"Zrób mi jakąś krzywdę… Jakuba Żulczyka jako współczesny „pamiętnik z okresu dojrzewania”","authors":"Marek Kurkiewicz","doi":"10.14746/por.2023.1.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.13","url":null,"abstract":"Artykuł przynosi analizę jednego z kluczowych aspektów debiutanckiej powieści Jakuba Żulczyka Zrób mi jakąś krzywdę… (2006), jakim jest dojrzewanie. Równocześnie prezentuje potencjalne analogie z międzywojennym tomem opowiadań Witolda Gombrowicza Pamiętnik z okresu dojrzewania (1933), którego bohaterowie na różne sposoby starają się „dorosnąć” do otaczających ich Form. U Żulczyka niemal w każdej wykreowanej postaci jest coś niedojrzałego, bez względu na wiek metrykalny czy doświadczenie. Najlepszym tego przykładem jest para głównych bohaterów: dwudziestopięcioletni Dawid i porwana przez niego nastolatka, genialna, wyalienowana dziewczyna, zamknięta w świecie gier video. W trakcie podróży inicjacyjnej pod wpływem różnych czynników każde z nich przechodzi metamorfozę, dojrzewa, powoli przekraczając granice dzieciństwa. Żulczyk zderza przy tym różne współczesne typy niedojrzałości, równocześnie prowokując pytanie o kondycję dorosłości w dzisiejszym świecie.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46986640","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Zakłócona alegoryzacja dzieciństwa w powieści Szum Magdaleny Tulli wychodzi poza tropologię „ja”, zaproponowaną przez Ryszarda Nycza. Krystalizację obrazów dzieciństwa utrudnia epigenetyczny tryb dziedziczenia traumatycznych doświadczeń przez tzw. drugie pokolenie. Powtórzenie (nawet samej ramy wydarzenia) oznacza też powrót dziedziczonej traumy. Ograniczone udostępnianie trudnej przeszłości (również jako osobowy hermetyzm dorosłych) i tajemnica przeszłości ciążą ku apofatycznej reprezentacji rzeczywistości. W toku narracji ograniczone udostępnianie ma również związek z demencyjną chorobą matki, zyskuje więc motywacje biologiczne, psychologiczne, oprócz historycznych i politycznych. Alegoryzacja dzieciństwa nabiera charakteru substytucyjnego z uwagi na istnienie masek i kamuflaży, tzw. alegorii tożsamościowych (Marta Tomczok), oraz potrzebę afektywnej kompensacji poprzez zastępcze formy społecznych inkluzji. Odrzucona i samotna dziewczynka w fabule utworu Szum Tulli zawiera z matką i ciotką „przymierze wstydu” (Aleksandra Szczepan), żyje w świecie wyimaginowanych figur, funkcjonujących w jej umyśle i na dziecięcych rysunkach (lisa-przyjaciela, esesmana ze związanymi rękoma), stosuje mentalny eskapizm, konsekwentnie gra rolę trudnego i dziwnego dziecka. Na poziomie narracji Tulli sygnalizuje zakłóconą alegoryzację dzieciństwa, które literacko nie ustala się w jednolitym obrazie, poprzez endogeniczność świata wewnętrznego bohaterki, interlokację jej doświadczenia (postpamięciowo dziedziczoną przeszłość rodziców, polsko-włoskie pochodzenie, żydowskie korzenie matki), metafory zamknięcia, ironię jako parabazę alegorii, widmologie literackie, alegoryzację akustyczną, konstrukcję narratora jednocześnie afektującego i afektowanego (Justyna Tabaszewska). Zabiegi te umożliwiają separowanie się postaci od doświadczenia, przenikanie się poziomu autorskiej opowieści z poziomem opowiadanych zdarzeń, wytwarzają podmiot metaleptyczny (Tomasz Kunz).
{"title":"Zakłócona alegoryzacja dzieciństwa w Szumie Magdaleny Tulli","authors":"Katarzyna Wądolny-Tatar","doi":"10.14746/por.2023.1.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.10","url":null,"abstract":"Zakłócona alegoryzacja dzieciństwa w powieści Szum Magdaleny Tulli wychodzi poza tropologię „ja”, zaproponowaną przez Ryszarda Nycza. Krystalizację obrazów dzieciństwa utrudnia epigenetyczny tryb dziedziczenia traumatycznych doświadczeń przez tzw. drugie pokolenie. Powtórzenie (nawet samej ramy wydarzenia) oznacza też powrót dziedziczonej traumy. Ograniczone udostępnianie trudnej przeszłości (również jako osobowy hermetyzm dorosłych) i tajemnica przeszłości ciążą ku apofatycznej reprezentacji rzeczywistości. W toku narracji ograniczone udostępnianie ma również związek z demencyjną chorobą matki, zyskuje więc motywacje biologiczne, psychologiczne, oprócz historycznych i politycznych. Alegoryzacja dzieciństwa nabiera charakteru substytucyjnego z uwagi na istnienie masek i kamuflaży, tzw. alegorii tożsamościowych (Marta Tomczok), oraz potrzebę afektywnej kompensacji poprzez zastępcze formy społecznych inkluzji. Odrzucona i samotna dziewczynka w fabule utworu Szum Tulli zawiera z matką i ciotką „przymierze wstydu” (Aleksandra Szczepan), żyje w świecie wyimaginowanych figur, funkcjonujących w jej umyśle i na dziecięcych rysunkach (lisa-przyjaciela, esesmana ze związanymi rękoma), stosuje mentalny eskapizm, konsekwentnie gra rolę trudnego i dziwnego dziecka. Na poziomie narracji Tulli sygnalizuje zakłóconą alegoryzację dzieciństwa, które literacko nie ustala się w jednolitym obrazie, poprzez endogeniczność świata wewnętrznego bohaterki, interlokację jej doświadczenia (postpamięciowo dziedziczoną przeszłość rodziców, polsko-włoskie pochodzenie, żydowskie korzenie matki), metafory zamknięcia, ironię jako parabazę alegorii, widmologie literackie, alegoryzację akustyczną, konstrukcję narratora jednocześnie afektującego i afektowanego (Justyna Tabaszewska). Zabiegi te umożliwiają separowanie się postaci od doświadczenia, przenikanie się poziomu autorskiej opowieści z poziomem opowiadanych zdarzeń, wytwarzają podmiot metaleptyczny (Tomasz Kunz).","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47072746","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Dzieciństwo i młodość są ważnym tematem w pamiętniku z epoki napoleońskiej. W artykule zamierzam zrekonstruować specyfikę i zanalizować pamięć obrazów dzieciństwa w jego najistotniejszych fazach granicznych w Trzy po trzy. Celem jest omówienie tego stanowiącego sumę gatunków (gawęda, pamiętnik, i in.) tekstu, deszyfrujące, jak autor uruchamia pamiętanie i zapominanie. Jak uruchamia on kategorię „pamięć wertykalna” (Proust), dającą gwarancję prawdziwości wspomnienia, wydobywającego się z wnętrza wspominającego, dla którego „niematerialne” zmysły woni, wzroku, słuchu pozwalają pamięci przez asocjację czuciową „odpominać” to, co istotne z dzieciństwa.
{"title":"Pamięć, pamiętanie, zapominanie dzieciństwa w Trzy po trzy Aleksandra Fredry","authors":"A. Dąbrowska","doi":"10.14746/por.2023.1.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.7","url":null,"abstract":"Dzieciństwo i młodość są ważnym tematem w pamiętniku z epoki napoleońskiej. W artykule zamierzam zrekonstruować specyfikę i zanalizować pamięć obrazów dzieciństwa w jego najistotniejszych fazach granicznych w Trzy po trzy. Celem jest omówienie tego stanowiącego sumę gatunków (gawęda, pamiętnik, i in.) tekstu, deszyfrujące, jak autor uruchamia pamiętanie i zapominanie. Jak uruchamia on kategorię „pamięć wertykalna” (Proust), dającą gwarancję prawdziwości wspomnienia, wydobywającego się z wnętrza wspominającego, dla którego „niematerialne” zmysły woni, wzroku, słuchu pozwalają pamięci przez asocjację czuciową „odpominać” to, co istotne z dzieciństwa.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47043474","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule podjęta zostaje problematyka transferów awangardowych w literaturze Europy Środkowej na przestrzeni XX i XXI wieku – w transnarodowej perspektywie; punktem odniesienia zaś jest program i zjawiska w poezji powiązane z surrealizmem. Pomimo bliskości geograficznej zarówno przed II wojną światową, jak i po niej tradycje awangardowe rozwijały się tam w relatywnym odseparowaniu. Transfery awangardowe były uwarunkowane najpierw przez dominujące przed wojną centra kultury (Francję i Związek Radziecki), później zaś przez rozmaite strategie komunistycznej polityki kulturalnej, w tym różnych ograniczeń cenzury. Obszar porównawczy stanowią przed i po-wojenna Czechosłowacja z jej mocnym, choć dysydenckim surrealizmem, Słowenia jako jeden z krajów Titowskiej Jugosławii z mocno surrealistyczną neoawangardą oraz Polska, w której, jak twierdzono, surrealizm w ścisłym znaczeniu nigdy nie zaistniał. Wybór taki został podyktowany szczególnym znaczeniem zdeterminowanej przez surrealizm poezji tych krajów w Polsce już po 1989 roku.
{"title":"Pełzająca rewolucja. Awangardowe transfery Europy Środkowej (na przykładzie powojennego surrealizmu)","authors":"Joanna Orska","doi":"10.14746/por.2023.1.21","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.21","url":null,"abstract":"W artykule podjęta zostaje problematyka transferów awangardowych w literaturze Europy Środkowej na przestrzeni XX i XXI wieku – w transnarodowej perspektywie; punktem odniesienia zaś jest program i zjawiska w poezji powiązane z surrealizmem. Pomimo bliskości geograficznej zarówno przed II wojną światową, jak i po niej tradycje awangardowe rozwijały się tam w relatywnym odseparowaniu. Transfery awangardowe były uwarunkowane najpierw przez dominujące przed wojną centra kultury (Francję i Związek Radziecki), później zaś przez rozmaite strategie komunistycznej polityki kulturalnej, w tym różnych ograniczeń cenzury. Obszar porównawczy stanowią przed i po-wojenna Czechosłowacja z jej mocnym, choć dysydenckim surrealizmem, Słowenia jako jeden z krajów Titowskiej Jugosławii z mocno surrealistyczną neoawangardą oraz Polska, w której, jak twierdzono, surrealizm w ścisłym znaczeniu nigdy nie zaistniał. Wybór taki został podyktowany szczególnym znaczeniem zdeterminowanej przez surrealizm poezji tych krajów w Polsce już po 1989 roku.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43049475","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The Children and Household Tales (Kinder- und Hausmärchen, KHM) by the Brothers Grimm are not only an integral part of German culture but have also become a global success over the last two centuries. Currently, the collections of the Grimm brothers include translations into over 100 languages, some of which were written during the lifetime of the Brothers Grimm. English editions in particular carry a considerable influence on the global reception of the tales, since most of the tales are received in a translation instead of the original language. However, many readers of the Grimms’ tales are not aware of this. It is often disregarded that a translation can rarely be described as identical to the original and is subject to different factors such as the translation tradition, the target culture, or the translator’s own ideas. The following essay investigates how and why the tales were edited in English translation to be modified as children’s literature.
格林兄弟的《儿童与家庭故事》(Kinder- und Hausmärchen, KHM)不仅是德国文化不可或缺的一部分，而且在过去两个世纪里在全球取得了成功。目前，格林兄弟的收藏包括翻译成100多种语言，其中一些是在格林兄弟的一生中写的。特别是英文版对这些故事的全球接受产生了相当大的影响，因为大多数故事都是用翻译而不是原语言接受的。然而，许多格林童话的读者并没有意识到这一点。人们常常忽视的一点是，译文很少能被描述为与原文一模一样，它受到不同因素的影响，如翻译传统、译语文化或译者自己的想法。下面的文章探讨了这些故事是如何以及为什么在英语翻译中被编辑成儿童文学的。
{"title":"Early English Translations of Grimm's \"Children and Household Tales\" as Children's Literature","authors":"Isabel Kiani","doi":"10.14746/por.2023.1.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.3","url":null,"abstract":"The Children and Household Tales (Kinder- und Hausmärchen, KHM) by the Brothers Grimm are not only an integral part of German culture but have also become a global success over the last two centuries. Currently, the collections of the Grimm brothers include translations into over 100 languages, some of which were written during the lifetime of the Brothers Grimm. English editions in particular carry a considerable influence on the global reception of the tales, since most of the tales are received in a translation instead of the original language. However, many readers of the Grimms’ tales are not aware of this. It is often disregarded that a translation can rarely be described as identical to the original and is subject to different factors such as the translation tradition, the target culture, or the translator’s own ideas. The following essay investigates how and why the tales were edited in English translation to be modified as children’s literature.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46630185","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł prezentuje wyniki analizy pierwszego polskiego tłumaczenia powieści Peter Pan in Kensington Gardens J.M. Barriego autorstwa Zofii Rogoszówny pt. Przygody Piotrusia Pana (1913) jako przekładu zapośredniczonego. W oparciu o metodę zainspirowaną krytyką tekstów, wewnątrz ramy badań nad przekładem niebezpośrednim, dowiedzione zostaje, że wersja Rogoszówny opierała się na niemieckim tłumaczeniu pt. Peter Pan im Waldpark (1911) autorstwa Irmgard Funcke. Artykuł jest również próbą udzielenia odpowiedzi na pytania o to, jak w wyniku wieloetapowej transmisji tekstu zmienia się profil jego projektowanego odbiorcy; jak za pomocą translatorskich przesunięć tłumaczki „przystosowały” tekst wyjściowy do wrażliwości czytelników (stosując domestykację lub uniwersalizację kulturową); jak zatem – przez pryzmat transferu językowego – scharakteryzować można myślenie o dziecku oraz rolę literatury dla młodych w Anglii, Niemczech i Polsce w początkach XX wieku.
{"title":"Niemieckie ścieżki Piotrusia Pana. O niemieckim pośrednictwie w pierwszym polskim przekładzie powieści Peter Pan in Kensington Gardens J.M. Barriego","authors":"Aleksandra Wieczorkiewicz","doi":"10.14746/por.2023.1.18","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.18","url":null,"abstract":"Artykuł prezentuje wyniki analizy pierwszego polskiego tłumaczenia powieści Peter Pan in Kensington Gardens J.M. Barriego autorstwa Zofii Rogoszówny pt. Przygody Piotrusia Pana (1913) jako przekładu zapośredniczonego. W oparciu o metodę zainspirowaną krytyką tekstów, wewnątrz ramy badań nad przekładem niebezpośrednim, dowiedzione zostaje, że wersja Rogoszówny opierała się na niemieckim tłumaczeniu pt. Peter Pan im Waldpark (1911) autorstwa Irmgard Funcke. Artykuł jest również próbą udzielenia odpowiedzi na pytania o to, jak w wyniku wieloetapowej transmisji tekstu zmienia się profil jego projektowanego odbiorcy; jak za pomocą translatorskich przesunięć tłumaczki „przystosowały” tekst wyjściowy do wrażliwości czytelników (stosując domestykację lub uniwersalizację kulturową); jak zatem – przez pryzmat transferu językowego – scharakteryzować można myślenie o dziecku oraz rolę literatury dla młodych w Anglii, Niemczech i Polsce w początkach XX wieku.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46086055","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule zostały zanalizowane opowieści maladyczne poświęcone dzieciom i dla dzieci autorstwa Katarzyny Ryrych: Siedem sowich piór, Pepa w raju, Lato na Rodos i Wyspa mojej siostry. Celem analizy jest odpowiedź na pytanie, w jaki sposób opowiadać najmłodszemu odbiorcy o sytuacji granicznej, jaką jest przewlekła, nieuleczalna i śmiertelna choroba. Odbiorca dziecięcy traktowany podmiotowo i z poszanowaniem prawa do poznania prawdy o świecie i jego zagrożeniach powinien być przygotowany do rozmowy na trudne tematy. Refleksji poddana zostanie możliwość pokonania, a raczej przezwyciężenia nieodwracalnego doświadczenia choroby (śmiertelnej) poprzez mówienie o niej wprost, a czasem poprzez jej metaforyzację. Choroba dzieci staje się przeobrażoną, wzbogaconą o ważne doświadczenia, formą życia.
{"title":"Choroba jako życie w świetle opowieści maladycznych o dzieciach i dla dzieci Katarzyny Ryrych","authors":"Joanna Chłosta-Zielonka","doi":"10.14746/por.2023.1.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.11","url":null,"abstract":"W artykule zostały zanalizowane opowieści maladyczne poświęcone dzieciom i dla dzieci autorstwa Katarzyny Ryrych: Siedem sowich piór, Pepa w raju, Lato na Rodos i Wyspa mojej siostry. Celem analizy jest odpowiedź na pytanie, w jaki sposób opowiadać najmłodszemu odbiorcy o sytuacji granicznej, jaką jest przewlekła, nieuleczalna i śmiertelna choroba. Odbiorca dziecięcy traktowany podmiotowo i z poszanowaniem prawa do poznania prawdy o świecie i jego zagrożeniach powinien być przygotowany do rozmowy na trudne tematy. Refleksji poddana zostanie możliwość pokonania, a raczej przezwyciężenia nieodwracalnego doświadczenia choroby (śmiertelnej) poprzez mówienie o niej wprost, a czasem poprzez jej metaforyzację. Choroba dzieci staje się przeobrażoną, wzbogaconą o ważne doświadczenia, formą życia.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47655988","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Celem niniejszego artykułu jest omówienie barokowych tekstów, które dotyczą wyeksponowanego w ewangelii wątku obrzezania. W kulturze religijnej dzieciństwo Jezusa „wytwarzało” znaki odwołujące się do warstwy alegorycznej i symbolicznej. To przede wszystkim żydowski rytuał obrzezania zostaje przywołany przez siedemnastowiecznych twórców. Okazuje się, że odgrywa on ważną rolę w poetyckich rozważaniach, które odwołują się do motywów związanych z okresem świat Bożego Narodzenia, wchodzą w dialog z tradycją religijną (czy teologiczną), próbującą uchwycić znaczenia przypisywane obrzezaniu Jezusa.
{"title":"„Dzieciątko, ostrym skrwawione krzemieniem”. O obrzezaniu Jezusa w poezji barokowej","authors":"Ireneusz Szczukowski","doi":"10.14746/por.2023.1.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.6","url":null,"abstract":"Celem niniejszego artykułu jest omówienie barokowych tekstów, które dotyczą wyeksponowanego w ewangelii wątku obrzezania. W kulturze religijnej dzieciństwo Jezusa „wytwarzało” znaki odwołujące się do warstwy alegorycznej i symbolicznej. To przede wszystkim żydowski rytuał obrzezania zostaje przywołany przez siedemnastowiecznych twórców. Okazuje się, że odgrywa on ważną rolę w poetyckich rozważaniach, które odwołują się do motywów związanych z okresem świat Bożego Narodzenia, wchodzą w dialog z tradycją religijną (czy teologiczną), próbującą uchwycić znaczenia przypisywane obrzezaniu Jezusa.","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46318177","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule przenalizowano baśń Wieloskórka (niem. Allerleirauh) autorstwa braci Grimm w jej kształcie z roku 1812 w odniesieniu do źródeł oraz historii edycyjnej zbioru Kinder- und Hausmärchen (KHM). Wybór pierwszej wersji Wieloskórki wynika z faktu, że wyróżnia się ona szczególnym potraktowaniem problematyki kazirodztwa i jest unikatowym wariantem nie tylko na tle późniejszych edycji tej baśni, lecz również innych realizacji typu ATU 510b (np. takich autorów jak Straparola, Basile czy Perrault). Obecność motywu szczęśliwego małżeństwa ojca i córki w wersji z 1812 roku każe zapytać o przyczyny tak zaskakującego kształtu narracji, zwłaszcza że pierwsza wersja Wieloskórki często pomijana jest w większości filologicznych analiz na rzecz jej wersji ostatecznej z siódmego wydania KHM (1857)
{"title":"Kazirodztwo bez kary, czyli Wieloskórka z pierwszego wydania zbioru Kinder- und Hausmärchen (1812) braci Grimm jako unikalny wariant typu ATU 510b","authors":"Eliza Pieciul-Karmińska","doi":"10.14746/por.2023.1.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/por.2023.1.4","url":null,"abstract":"W artykule przenalizowano baśń Wieloskórka (niem. Allerleirauh) autorstwa braci Grimm w jej kształcie z roku 1812 w odniesieniu do źródeł oraz historii edycyjnej zbioru Kinder- und Hausmärchen (KHM). Wybór pierwszej wersji Wieloskórki wynika z faktu, że wyróżnia się ona szczególnym potraktowaniem problematyki kazirodztwa i jest unikatowym wariantem nie tylko na tle późniejszych edycji tej baśni, lecz również innych realizacji typu ATU 510b (np. takich autorów jak Straparola, Basile czy Perrault). Obecność motywu szczęśliwego małżeństwa ojca i córki w wersji z 1812 roku każe zapytać o przyczyny tak zaskakującego kształtu narracji, zwłaszcza że pierwsza wersja Wieloskórki często pomijana jest w większości filologicznych analiz na rzecz jej wersji ostatecznej z siódmego wydania KHM (1857)\u0000 ","PeriodicalId":37922,"journal":{"name":"Porownania","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49405091","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：