Статья посвящена анализу стилистических помет в толковых словарях английского, русского, казахского и узбекского языков в плане демонстрации их теоретических и методических аспектов. Толковые словари уточняют для носителей языка и предоставляют больше данных о различных особенностях лексической единицы: Каждый словарь имеет словарные стилистические пометы. Стилистические пометы имеют большое значение в целом для пользователей и в частности для изучающих иностранный язык, так как дают представление о стилистической окраске слова и сфере его употребления. В статье проанализированы пометы четырех толковых словарей. Словарные стилистические пометы в них имеют сходства и различия, так как стилистика и лексикография каждого языка имеет свои особенности, которые вытекают из их языкоречевой специфики. Стилистика, характеризуясь общими свойствами во всех языках, имеет и большие различия, которые отражаются в словаре словарной стилистической пометой, которые также имеют свои особенности. Например, в словарях английского языка присутствует словарная стилистическая помета «ареальное», т.е. географическое (американское, канадское, австралийское), что не характерно для русского, узбекского, казахского языков. В ходе научного исследования были использованы такие методы как метод сплошной выборки, лингвостатистический метод, сопоставительный метод, метод стилистического анализа, которые позволили получить объективные научно обоснованные результаты.
{"title":"СЛОВАРНЫЕ СТИЛИСТИЧЕСКИЕ ПОМЕТЫ В ТОЛКОВЫХ СЛОВАРЯХ АНГЛИЙСКОГО, РУССКОГО, КАЗАХСКОГО, УЗБЕКСКОГО ЯЗЫКА (ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ И МЕТОДИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ)","authors":"Aqmaral Sagimbayeva","doi":"10.36078/1664532579","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1664532579","url":null,"abstract":"Статья посвящена анализу стилистических помет в толковых словарях английского, русского, казахского и узбекского языков в плане демонстрации их теоретических и методических аспектов. Толковые словари уточняют для носителей языка и предоставляют больше данных о различных особенностях лексической единицы: Каждый словарь имеет словарные стилистические пометы. Стилистические пометы имеют большое значение в целом для пользователей и в частности для изучающих иностранный язык, так как дают представление о стилистической окраске слова и сфере его употребления. В статье проанализированы пометы четырех толковых словарей. Словарные стилистические пометы в них имеют сходства и различия, так как стилистика и лексикография каждого языка имеет свои особенности, которые вытекают из их языкоречевой специфики.\u0000Стилистика, характеризуясь общими свойствами во всех языках, имеет и большие различия, которые отражаются в словаре словарной стилистической пометой, которые также имеют свои особенности. Например, в словарях английского языка присутствует словарная стилистическая помета «ареальное», т.е. географическое (американское, канадское, австралийское), что не характерно для русского, узбекского, казахского языков. В ходе научного исследования были использованы такие методы как метод сплошной выборки, лингвостатистический метод, сопоставительный метод, метод стилистического анализа, которые позволили получить объективные научно обоснованные результаты.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"76 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126209744","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The article reports on the experience obtained through teaching reading strategies in the CBI domain at Urgench State University (Uzbekistan) that demonstrated the importance of scaffolding techniques in teaching both General English and CBI. Effective approaches to scaffolding implemented in the teaching process that provided easier immersion in the academic content and boosted students’ language acquisition are presented. It is advisable to pay particular attention to enhancing students' reading proficiency as part of the development of their academic learning abilities since reading constitutes the majority of the cognitive load in academic studies. In Central Asia, educators require their students to have a strong foundation in STEM literacy from an early age. This mandate forces colleges and institutions to give students the skills they need to be open to collaboration, integration, innovation, and lifelong learning. A multidimensional and inter-disciplinary approach is crucial from the students' point of view following work placement as it adds more value to local and global issues. Project-based learning tasks, real-world problem-solving tasks, team-based collaborative learning activities, and fostering leadership are all 21st century soft skills that can enhance and help to promote excellence in both learning and teaching STEM education.
{"title":"TECHNIQUES FOR ENHANCING READING COMPETENCE ON THE CBI/STEM DOMAIN","authors":"Feruza Masharipova","doi":"10.36078/1666329625","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1666329625","url":null,"abstract":"The article reports on the experience obtained through teaching reading strategies in the CBI domain at Urgench State University (Uzbekistan) that demonstrated the importance of scaffolding techniques in teaching both General English and CBI. Effective approaches to scaffolding implemented in the teaching process that provided easier immersion in the academic content and boosted students’ language acquisition are presented. It is advisable to pay particular attention to enhancing students' reading proficiency as part of the development of their academic learning abilities since reading constitutes the majority of the cognitive load in academic studies. In Central Asia, educators require their students to have a strong foundation in STEM literacy from an early age. This mandate forces colleges and institutions to give students the skills they need to be open to collaboration, integration, innovation, and lifelong learning. A multidimensional and inter-disciplinary approach is crucial from the students' point of view following work placement as it adds more value to local and global issues. Project-based learning tasks, real-world problem-solving tasks, team-based collaborative learning activities, and fostering leadership are all 21st century soft skills that can enhance and help to promote excellence in both learning and teaching STEM education.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114646073","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Целью данного исследования является выявление морфологических способов терминообразования в терминологии математики в узбекском языке. В данной работе используются приёмы и способы лексикографической разработки языковых единиц, а также такой метод языкового материала как компонентный анализ. Результаты исследования показали, что наиболее продуктивным способом образования узбекских терминов математики является суффиксальный и такие единицы составляют примерно 11%, а префиксальные, префиксально-суффиксальные термины не имеют широкого распространения, составляя соответственно 1% и 0.1%. Доля аффиксальных терминов составляет около 12% от терминов выборки (от всех проанализированных 500 математических терминов). Новизна исследования заключается в том, что в ней предпринимается попытка исследования морфологических особенностей математических терминов в узбекском языке. Теоретическая значимость статьи заключается в том, что работа вносит вклад в теорию языкознания и уточняет особенности терминообразования. Практическая значимость состоит в возможности использования его результатов в преподавании ряда дисциплин: общем языкознании, терминоведении.
{"title":"МОРФОЛОГИЧЕСКИЙ СПОСОБ ОБРАЗОВАНИЯ МАТЕМАТИЧЕСКИХ ТЕРМИНОВ В УЗБЕКСКОМ ЯЗЫКЕ","authors":"Ozoda Ruzmetova","doi":"10.36078/1664531489","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1664531489","url":null,"abstract":"Целью данного исследования является выявление морфологических способов терминообразования в терминологии математики в узбекском языке. В данной работе используются приёмы и способы лексикографической разработки языковых единиц, а также такой метод языкового материала как компонентный анализ. Результаты исследования показали, что наиболее продуктивным способом образования узбекских терминов математики является суффиксальный и такие единицы составляют примерно 11%, а префиксальные, префиксально-суффиксальные термины не имеют широкого распространения, составляя соответственно 1% и 0.1%. Доля аффиксальных терминов составляет около 12% от терминов выборки (от всех проанализированных 500 математических терминов). Новизна исследования заключается в том, что в ней предпринимается попытка исследования морфологических особенностей математических терминов в узбекском языке. Теоретическая значимость статьи заключается в том, что работа вносит вклад в теорию языкознания и уточняет особенности терминообразования. Практическая значимость состоит в возможности использования его результатов в преподавании ряда дисциплин: общем языкознании, терминоведении.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"34 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129726052","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Дж. Олдридж создает особый тип социального романа, в котором проиллюстрирован кризис идентичности героя в контексте кризиса политического. Целью исследования является целостное рассмотрение проблемы «идентификации» во всех «восточных» романах, где изучены общие биографические данные героев Дж. Олдриджа. Архитектоника «восточных» романов писателя способствует созданию полноценной картины жизни героя в новом пространстве со всеми атрибутами «своего». Закон «территориально-ландшафтных» особенностей позволяет Дж. Олдриджу мотивировать создание персонажей с особой самоидентификацией. В свою очередь, фактор географического детерминизма является одним из главных факторов, формирующих картину мира героя. В данной статье рассмотрены предпосылки и мотивы кризиса самоидентичности «особых» английских героев Дж. Олдриджа. Особое внимание уделено значимости политического кризиса для кризиса личностного, нравственного конфликта с «настоящим англичанином». В результате исследования раскрывается понятие «идентификация места», влияние пространства на ценностный слой сознания персонажей, принятие ими аксиологических норм этики Востока. А также выявлено, что в сознании героя формируется «концептуальная модель» пространства и общества, которая стимулирует принятие «лингвокультурной модели» Востока, кодекса межличностных и социальных отношений.
{"title":"КРИЗИС САМОИДЕНТИФИКАЦИИ ГЕРОЕВ В «ВОСТОЧНЫХ» РОМАНАХ ДЖ. ОЛДРИДЖА","authors":"S. Makhmudova","doi":"10.36078/1667288618","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1667288618","url":null,"abstract":"Дж. Олдридж создает особый тип социального романа, в котором проиллюстрирован кризис идентичности героя в контексте кризиса политического. Целью исследования является целостное рассмотрение проблемы «идентификации» во всех «восточных» романах, где изучены общие биографические данные героев Дж. Олдриджа. Архитектоника «восточных» романов писателя способствует созданию полноценной картины жизни героя в новом пространстве со всеми атрибутами «своего». Закон «территориально-ландшафтных» особенностей позволяет Дж. Олдриджу мотивировать создание персонажей с особой самоидентификацией. В свою очередь, фактор географического детерминизма является одним из главных факторов, формирующих картину мира героя. В данной статье рассмотрены предпосылки и мотивы кризиса самоидентичности «особых» английских героев Дж. Олдриджа. Особое внимание уделено значимости политического кризиса для кризиса личностного, нравственного конфликта с «настоящим англичанином». В результате исследования раскрывается понятие «идентификация места», влияние пространства на ценностный слой сознания персонажей, принятие ими аксиологических норм этики Востока. А также выявлено, что в сознании героя формируется «концептуальная модель» пространства и общества, которая стимулирует принятие «лингвокультурной модели» Востока, кодекса межличностных и социальных отношений.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130158501","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Maqolada tasavvuf adabiyotida o‘ziga xos obraz bo‘lgan nafs va uning yaratilishi, unga asos bo‘lgan unsurlarning badiiy ifodasi Qur’on oyatlari, hadislar hamda Ahmad Yassaviy ijodiga tayangan holda tahlil qilingan. Bu obrazning o‘ziga xos klassik qahramonga aylanishi, ma’no ko‘lamining tobora murakkablashib, global-kiber g‘oyaga aylanib borishida, umumbashariy mohiyat kasb etishida nafsning o‘rni va ahamiyati badiiy dalillar vositasida ochib berilgan. Nafs tushunchasining evolyutsiyasi, etimologiyasi, tamadduni hamda taraqqiyoti kechmishi chuqur kuzatilgan. Nafs obrazining diniy va tasavvufiy mazmundagi o‘ziga xos jihatlari qayd etib o‘tilgan. Nafs konseptining tasavvufiy g‘oyadan badiiy obrazga aylanish tarixi kuzatilib, nafsning badiiy g‘oyasi, bu obrazning mumtoz adabiyotida tutgan o‘rni tahlil qilingan, uning tasavvuf adabiyotdagi takomil dinamikasi kuzatilgan. Nafs badiiy g‘oyasi tashiydigan mutlaq haqiqatlarni Ahmad Yassaviy badiiy ijodidagi o‘rni chog‘ishtirma usulda tahlil etilib, nafs obrazining hikmatnavis shoir she’riyatidagi koordinatasi hamda ahamiyati uning hikmatli “tizma”lari, “nasihat”lari kesimida tadqiq etilgan va nafs obrazi shoir ijodida eng asosiy-markaziy obrazlardan biri darajasiga ko‘tarilganligi faktlar vositasida isbotlangan. Nafs obrazi tuproq, suv, olov va havo singari obraz hamda ishq gavhari, shavq sharobi, ruh qushi kabi tasavvufiy timsollar bilan ham qiyos qilingan. Shuningdek, nafsning boshqa obrazlar (havo, g‘azab, g‘aflat va h.k.) bilan hamohang va rishtavor ekanligi haqidagi qarashlar ham tadqiq va talqin etilgan.
{"title":"MUMTOZ SHE’RIYATDA NAFS TALQINI","authors":"Zoyir Yallaqaev","doi":"10.36078/1666763406","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1666763406","url":null,"abstract":"Maqolada tasavvuf adabiyotida o‘ziga xos obraz bo‘lgan nafs va uning yaratilishi, unga asos bo‘lgan unsurlarning badiiy ifodasi Qur’on oyatlari, hadislar hamda Ahmad Yassaviy ijodiga tayangan holda tahlil qilingan. Bu obrazning o‘ziga xos klassik qahramonga aylanishi, ma’no ko‘lamining tobora murakkablashib, global-kiber g‘oyaga aylanib borishida, umumbashariy mohiyat kasb etishida nafsning o‘rni va ahamiyati badiiy dalillar vositasida ochib berilgan. Nafs tushunchasining evolyutsiyasi, etimologiyasi, tamadduni hamda taraqqiyoti kechmishi chuqur kuzatilgan. Nafs obrazining diniy va tasavvufiy mazmundagi o‘ziga xos jihatlari qayd etib o‘tilgan. Nafs konseptining tasavvufiy g‘oyadan badiiy obrazga aylanish tarixi kuzatilib, nafsning badiiy g‘oyasi, bu obrazning mumtoz adabiyotida tutgan o‘rni tahlil qilingan, uning tasavvuf adabiyotdagi takomil dinamikasi kuzatilgan. Nafs badiiy g‘oyasi tashiydigan mutlaq haqiqatlarni Ahmad Yassaviy badiiy ijodidagi o‘rni chog‘ishtirma usulda tahlil etilib, nafs obrazining hikmatnavis shoir she’riyatidagi koordinatasi hamda ahamiyati uning hikmatli “tizma”lari, “nasihat”lari kesimida tadqiq etilgan va nafs obrazi shoir ijodida eng asosiy-markaziy obrazlardan biri darajasiga ko‘tarilganligi faktlar vositasida isbotlangan. Nafs obrazi tuproq, suv, olov va havo singari obraz hamda ishq gavhari, shavq sharobi, ruh qushi kabi tasavvufiy timsollar bilan ham qiyos qilingan. Shuningdek, nafsning boshqa obrazlar (havo, g‘azab, g‘aflat va h.k.) bilan hamohang va rishtavor ekanligi haqidagi qarashlar ham tadqiq va talqin etilgan.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"11 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122229704","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
. Iskandar mavzusi qadimiy asoslarga tayanadi. Ushbu mavzu G‘arb-u Sharqda birdek mashhur bo‘lib, u o‘ziga xos an’anani yuzaga keltirgan. Tarixan mavzu asosida Aleksandr Makedonskiy hayoti va faoliyatiga oid voqea-hodisalar yotadi. Aleksandr shaxsi o‘z zamonidan keyin tarixchilar orasida shuhrat qozongan bo‘lsa, keyinchalik u adabiyotda ham mashhurlikka erishdi. Xususan, bu mavzu va qissa Sharqqa transformatsiya bo‘lgach, turkum asarlarni yuzaga kelishiga sabab bo‘ldi. Ayniqsa, “Хamsa” yozish an’anasida yuksak mavqe’ qozondi. Sharqning Abulqosim Firdavsiy, Nizomiy Ganjaviy, Xusrav Dehlaviy, Abdurahmon Jomiy va Alisher Navoiy kabi buyuk shoirlari mazkur mavzuda maxsus dostonlar yozdilar. Ularning har biri Iskandar shaxsi va qissasini o‘z ijodiy niyati, dunyoqarashi va saviyasidan kelib chiqib badiiy talqin etdi. Bu borada Firdavsiy va Nizomiy keyingi ijodkorlarga jiddiy ta’sir ko‘rsatdi, mavzuning keying rivojini belgilab berdi. Mavzuni adabiy qayta ishlash jarayonida ularning har biri original yo‘ldan bordi. Ushbu maqolada Firdavsiy va Nizomiy tomonidan yozilgan Iskandar haqidagi dostonlarga xos yetakchi xususiyatlar, ularning o‘xshash va farqli jihatlari tadqiq etilgan. Masalaga oid muhim xulosalar bayon qilingan.
.伊斯坎达尔盆地以古老的阿索斯为基础。这个马夫祖斯在 G'arb-u Sharq 很有名,而且历史悠久。本文讨论了亚历山大-马基顿斯基的生活和活动历史。亚历山大-沙克斯早年就是历史学家中的 "shuhrat qozongan",但后来他在现代世界声名鹊起。特别是,当沙尔克萨这一脉络和 qissa 沙尔克萨发生转变时,正是突厥世纪兴起的开始。同样,"康萨 "在诞生时也达到了很高的水平。Abulqosim Firdavsiy、Nizomiy Ganjaviy、Xusrav Dehlaviy、Abdurahmon Jomiy 和 Alisher Navoiy,这些城市的伟大学者们,就 "马兹库尔 "这一主题创作了大量作品。他们中的每一个人都向伊斯坎达尔-沙克斯西和他的妻子提出了殷切的请求,希望他们能够实现自己的美好愿望、世俗梦想和战争。在此期间,费尔达夫西和尼佐米与主要的伊久德克人进行了认真的讨论,他们得以记录马兹昆的主要叙述。他们每个人都在正确处理马夫尊的过程中留下了原路。本文讨论了费尔达夫西和尼佐米所写的关于伊斯坎达尔的故事的有利特征,以及他们不同的不同判断。文中还写到了故事中的重要叙事。
{"title":"ISKANDAR QISSASI FIRDAVSIY VA NIZOMIY TALQINIDA","authors":"Ilyos Ismoilov","doi":"10.36078/1666762169","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1666762169","url":null,"abstract":". Iskandar mavzusi qadimiy asoslarga tayanadi. Ushbu mavzu G‘arb-u Sharqda birdek mashhur bo‘lib, u o‘ziga xos an’anani yuzaga keltirgan. Tarixan mavzu asosida Aleksandr Makedonskiy hayoti va faoliyatiga oid voqea-hodisalar yotadi. Aleksandr shaxsi o‘z zamonidan keyin tarixchilar orasida shuhrat qozongan bo‘lsa, keyinchalik u adabiyotda ham mashhurlikka erishdi. Xususan, bu mavzu va qissa Sharqqa transformatsiya bo‘lgach, turkum asarlarni yuzaga kelishiga sabab bo‘ldi. Ayniqsa, “Хamsa” yozish an’anasida yuksak mavqe’ qozondi. Sharqning Abulqosim Firdavsiy, Nizomiy Ganjaviy, Xusrav Dehlaviy, Abdurahmon Jomiy va Alisher Navoiy kabi buyuk shoirlari mazkur mavzuda maxsus dostonlar yozdilar. Ularning har biri Iskandar shaxsi va qissasini o‘z ijodiy niyati, dunyoqarashi va saviyasidan kelib chiqib badiiy talqin etdi. Bu borada Firdavsiy va Nizomiy keyingi ijodkorlarga jiddiy ta’sir ko‘rsatdi, mavzuning keying rivojini belgilab berdi. Mavzuni adabiy qayta ishlash jarayonida ularning har biri original yo‘ldan bordi. Ushbu maqolada Firdavsiy va Nizomiy tomonidan yozilgan Iskandar haqidagi dostonlarga xos yetakchi xususiyatlar, ularning o‘xshash va farqli jihatlari tadqiq etilgan. Masalaga oid muhim xulosalar bayon qilingan.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"13 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132852157","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Maqolada tarjima muallif, personaj, kitobxon (resipient), mutarjim va tarjima tili resipienti psixologiyasi bilan uzviy bog‘liqligi tahlil etilgan. Shuningdek, tarjima tili matnini yaratishda mazkur kategoriyalardan biri, ya’ni tarjima jarayoni va tarjimon psixologiyasiga ta’sir etuvchi omillarga e’tibor qaratilgan. Intertekstuallik termini mohiyati, uning tarjima sohasiga tadbig‘i, tarjimashunoslikning intertekstuallik nuqtai nazardan talqin etilishi ochib berilgan. Jahon adabiyotshunoslari va tarjimashunoslarining intertekstuallik va tarjimashunoslikka munosabatlari, interteks-tuallik nazariyasi va tarjima nazariyasi xususiyatlari, jumladan, tarjimaning diskurs yaratish jarayonida turli korpuslar bir-biri bilan kesishuvi, matnning boshqa matnlarga ta’siri, ularning o‘zaro aloqadorligini ko‘rsatadigan geterogen xususiyati borasida fikr yuritilgan. An’anaviy tarjimashunoslik bilan tarjimashunoslikdagi yangicha yondashuvlar o‘zaro chog‘ishtirilib, ularning farqli jihatlari ko‘rsatib berilgan. Tarjima jarayonidagi tarjimon faoliyati, psixologiyasi, ichki va tashqi omillarga aloqador vaziyatlar, tarjimonlarga qo‘yiladigan talablar o‘rganilgan. Shuningdek, tarjima tili matnini qayta yaratishda mutarjim psixologiyasiga ta’sir o‘tkazuvchi ijtimoiy-madaniy, diniy tafovutlar, turlicha fikrlash tarzi, geografik joylashuv, gender psixologik farq, estetik mafkura singari omillar sanab o‘tilib, asliyat va tarjima manbalaridan keltirilgan misollar asosida izohlangan. Tarjima jarayonida genderlik munosabatlari ham tilga olinib, mutarjim asliyat matnini o‘qish va talqin qilish jarayonida ayol va erkak ijodkorlar uslubi, dunyoqarashidagi o‘ziga xosliklar hamda keskin tafovutlar talqin etilgan. Tarjima tilida turli variantlarning yuzaga kelish sabablari izohlangan.
{"title":"TARJIMA JARAYONINING MUTARJIM PSIXOLOGIYASIGA TA’SIRI","authors":"Rano Kasimova","doi":"10.36078/1666330468","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1666330468","url":null,"abstract":"Maqolada tarjima muallif, personaj, kitobxon (resipient), mutarjim va tarjima tili resipienti psixologiyasi bilan uzviy bog‘liqligi tahlil etilgan. Shuningdek, tarjima tili matnini yaratishda mazkur kategoriyalardan biri, ya’ni tarjima jarayoni va tarjimon psixologiyasiga ta’sir etuvchi omillarga e’tibor qaratilgan. Intertekstuallik termini mohiyati, uning tarjima sohasiga tadbig‘i, tarjimashunoslikning intertekstuallik nuqtai nazardan talqin etilishi ochib berilgan. Jahon adabiyotshunoslari va tarjimashunoslarining intertekstuallik va tarjimashunoslikka munosabatlari, interteks-tuallik nazariyasi va tarjima nazariyasi xususiyatlari, jumladan, tarjimaning diskurs yaratish jarayonida turli korpuslar bir-biri bilan kesishuvi, matnning boshqa matnlarga ta’siri, ularning o‘zaro aloqadorligini ko‘rsatadigan geterogen xususiyati borasida fikr yuritilgan. An’anaviy tarjimashunoslik bilan tarjimashunoslikdagi yangicha yondashuvlar o‘zaro chog‘ishtirilib, ularning farqli jihatlari ko‘rsatib berilgan. Tarjima jarayonidagi tarjimon faoliyati, psixologiyasi, ichki va tashqi omillarga aloqador vaziyatlar, tarjimonlarga qo‘yiladigan talablar o‘rganilgan. Shuningdek, tarjima tili matnini qayta yaratishda mutarjim psixologiyasiga ta’sir o‘tkazuvchi ijtimoiy-madaniy, diniy tafovutlar, turlicha fikrlash tarzi, geografik joylashuv, gender psixologik farq, estetik mafkura singari omillar sanab o‘tilib, asliyat va tarjima manbalaridan keltirilgan misollar asosida izohlangan. Tarjima jarayonida genderlik munosabatlari ham tilga olinib, mutarjim asliyat matnini o‘qish va talqin qilish jarayonida ayol va erkak ijodkorlar uslubi, dunyoqarashidagi o‘ziga xosliklar hamda keskin tafovutlar talqin etilgan. Tarjima tilida turli variantlarning yuzaga kelish sabablari izohlangan.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"75 3","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"113971847","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Mazkur maqolada interaktiv jurnalistikaning fiziologik omillari masalalari ko‘rib chiqildi. Globallashuv jarayonida taraqqiy etayotgan interaktiv jurnalistika rivojlanishida auditoriyaning axborotga bo‘lgan ehtiyoji qondirilar ekan, tomoshabinning ijtimoiy-fiziologik talablarini ilmiy tadqiq etish muhim ahamiyat kasb etadi. Interaktiv jarayonda axborot olish, tarqatish, almashish va ishlab chiqarishda faol ishtirokchi, ba’zida hammuallif bo‘lish kabi ijtimoiy xususiyatlar auditoriyaning ko‘rish, eshitish, so‘zlashishdek fiziologik talablari, shuningdek, ko‘pchilik oldida o‘z nuqtai-nazarini ifodalash va fikr bildirish kabi ijtimoiy ehtiyojlari qondiriladi. Ma’lumki, interaktiv jurnalistikaning rivojlanishi uchun zarur bo‘lgan ijtimoiy xususiyatlarning asosida insonning fiziologik qobiliyat va ehtiyojlari yotar ekan, ulardan mahrumlik salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkinligi tadqiqotda tahlil qilingan. Izlanishda muloqot, muomala, munosabat, kommunikatsiya tushunchalari borasida so‘z yuritiladi. Mazkur izlanishda auditoriya OAV orqali muloqotga kirishar ekan, kommunikatsiya uchun maydon sifatida teleefir o‘ziga xos platforma bo‘lib xizmat qilishi yoritilgan. OAV ommmaviy kommunikatsiya vositasiga aylanib, ijtimoiy faollashib, jamiyatning muhim qismiga aylanishini ta’kidlash kerak. Tadqiqotning dolzarbligi sifatida kommunikatsiyaning turli vazifalarining bugungi kunda interaktiv jurnalistikada o‘z ifodasini topganligi borasidagi tahlilini ko‘rsatish mumkin. Izlanishda auditoriyaning interaktiv jarayondagi ijtimoiy-fiziologik ehtiyojlari ilmiy nazariy qarashlar va amaliy misollar yordamida ochib berilgan, olib borilgan tadqiqotlar natijalariga ko‘ra ilmiy xulosalar qilingan.
{"title":"INTERAKTIV TELEJURNALISTIKANING FIZIOLOGIK OMILLARI","authors":"Yulduz Artikova","doi":"10.36078/1658742756","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1658742756","url":null,"abstract":"Mazkur maqolada interaktiv jurnalistikaning fiziologik omillari masalalari ko‘rib chiqildi. Globallashuv jarayonida taraqqiy etayotgan interaktiv jurnalistika rivojlanishida auditoriyaning axborotga bo‘lgan ehtiyoji qondirilar ekan, tomoshabinning ijtimoiy-fiziologik talablarini ilmiy tadqiq etish muhim ahamiyat kasb etadi. Interaktiv jarayonda axborot olish, tarqatish, almashish va ishlab chiqarishda faol ishtirokchi, ba’zida hammuallif bo‘lish kabi ijtimoiy xususiyatlar auditoriyaning ko‘rish, eshitish, so‘zlashishdek fiziologik talablari, shuningdek, ko‘pchilik oldida o‘z nuqtai-nazarini ifodalash va fikr bildirish kabi ijtimoiy ehtiyojlari qondiriladi. Ma’lumki, interaktiv jurnalistikaning rivojlanishi uchun zarur bo‘lgan ijtimoiy xususiyatlarning asosida insonning fiziologik qobiliyat va ehtiyojlari yotar ekan, ulardan mahrumlik salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkinligi tadqiqotda tahlil qilingan. Izlanishda muloqot, muomala, munosabat, kommunikatsiya tushunchalari borasida so‘z yuritiladi. Mazkur izlanishda auditoriya OAV orqali muloqotga kirishar ekan, kommunikatsiya uchun maydon sifatida teleefir o‘ziga xos platforma bo‘lib xizmat qilishi yoritilgan. OAV ommmaviy kommunikatsiya vositasiga aylanib, ijtimoiy faollashib, jamiyatning muhim qismiga aylanishini ta’kidlash kerak. Tadqiqotning dolzarbligi sifatida kommunikatsiyaning turli vazifalarining bugungi kunda interaktiv jurnalistikada o‘z ifodasini topganligi borasidagi tahlilini ko‘rsatish mumkin. Izlanishda auditoriyaning interaktiv jarayondagi ijtimoiy-fiziologik ehtiyojlari ilmiy nazariy qarashlar va amaliy misollar yordamida ochib berilgan, olib borilgan tadqiqotlar natijalariga ko‘ra ilmiy xulosalar qilingan.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"63 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"120907623","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
В статье рассматриваются теоретические и практические аспекты стилистических фоновариантов языковых единиц разносистемных языков. Определяется, что фоностилистика, например, английского, русского и тюркских языков имеет сходства и различия. Сходства носят общий характер, свойственный всем языкам мира, а специфические особенности в каждом языке проявляются по-своему, как на уровне сегментной, так и суперсегментной фоностилистики. Это имеет большое теоретическое и практическое значение, что диктует необходимость лингводидактического описания фоностилистики неродного языка как предмета изучения и преподавания. В этих целях осуществляется лингводидактическое, сопоставительное описание особенностей фоностилистики русского, английского, казахского, узбекского языков, чтобы выявить универсальные и специфические свойства фоностилистики как общего объекта для разносистемных языков. Фоностилистика родного (тюркского) и неродного (английского или русского) языков, имея различия, характеризуется и сходствами как в лингвотеоретическом, так и в лингводидактическом и лингвометодическом планах. Обучение фоностилистике неродного языка по сравнению с обучением фоностилистике родного языка уровневым дисциплинам (фонетика, лексика, морфология, синтаксис) отличается тем, что она междисциплинарная, т.е. на стыке фонетики, фонологии и стилистики, что порождает в инофонной речи речевые ошибки, истоки которых можно объяснить и с учетом синтеза особенностей звукового строя языка, и стилистики. Преодоление трудностей, т.е. речевой интерференции, порождаемой различиями фоностилистики изучаемого и родного языков, осуществляется внедрением разработанной системы упражнений в учебный процесс, которая должна учитывать как статические, так и динамические свойства изучаемого (неродного) языка. В процессе ведения научного исследования были использованы такие методы, как сопоставительный, контроль и оценка знаний, умений, навыков, противопоставление минимальных пар, которые способствовали получению теоретических и методических результатов.
{"title":"ФОНОСТИЛИСТИКА КАК ОБЪЕКТ СОПОСТАВИТЕЛЬНОЙ ЛИНГВИСТИКИ И МЕТОДИКИ ОБУЧЕНИЯ ЯЗЫКУ","authors":"Arzayim Ibragimova","doi":"10.36078/1656400282","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1656400282","url":null,"abstract":"В статье рассматриваются теоретические и практические аспекты стилистических фоновариантов языковых единиц разносистемных языков. Определяется, что фоностилистика, например, английского, русского и тюркских языков имеет сходства и различия. Сходства носят общий характер, свойственный всем языкам мира, а специфические особенности в каждом языке проявляются по-своему, как на уровне сегментной, так и суперсегментной фоностилистики. Это имеет большое теоретическое и практическое значение, что диктует необходимость лингводидактического описания фоностилистики неродного языка как предмета изучения и преподавания. В этих целях осуществляется лингводидактическое, сопоставительное описание особенностей фоностилистики русского, английского, казахского, узбекского языков, чтобы выявить универсальные и специфические свойства фоностилистики как общего объекта для разносистемных языков. Фоностилистика родного (тюркского) и неродного (английского или русского) языков, имея различия, характеризуется и сходствами как в лингвотеоретическом, так и в лингводидактическом и лингвометодическом планах. Обучение фоностилистике неродного языка по сравнению с обучением фоностилистике родного языка уровневым дисциплинам (фонетика, лексика, морфология, синтаксис) отличается тем, что она междисциплинарная, т.е. на стыке фонетики, фонологии и стилистики, что порождает в инофонной речи речевые ошибки, истоки которых можно объяснить и с учетом синтеза особенностей звукового строя языка, и стилистики. Преодоление трудностей, т.е. речевой интерференции, порождаемой различиями фоностилистики изучаемого и родного языков, осуществляется внедрением разработанной системы упражнений в учебный процесс, которая должна учитывать как статические, так и динамические свойства изучаемого (неродного) языка. В процессе ведения научного исследования были использованы такие методы, как сопоставительный, контроль и оценка знаний, умений, навыков, противопоставление минимальных пар, которые способствовали получению теоретических и методических результатов.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"10 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127957920","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
This article is dedicated to how to teach two different levels of students in one class at French and Uzbek schools. The main object of the article is the double-level classes at Jules Ferry B school in France. This article is based on the analysis of a lesson conducted by Carol Gouchi in a double-level class. It analyzes a number of issues, such as how to organize the teaching process, what to focus on, what tasks to give to students with learning disabilities, the effective use of time. In addition, the benefits these double-level classes bring to students and parents are also indicated. The purpose of writing this article is to inform young teachers about teaching double-level students in a classroom, what approaches and methods to use.
{"title":"HOW TO TEACH DOUBLE-LEVEL STUDENTS IN A CLASS? (ON THE EXAMPLES OF FRENCH SCHOOLS)","authors":"Miraziz Raufov","doi":"10.36078/1656822158","DOIUrl":"https://doi.org/10.36078/1656822158","url":null,"abstract":"This article is dedicated to how to teach two different levels of students in one class at French and Uzbek schools. The main object of the article is the double-level classes at Jules Ferry B school in France. This article is based on the analysis of a lesson conducted by Carol Gouchi in a double-level class. It analyzes a number of issues, such as how to organize the teaching process, what to focus on, what tasks to give to students with learning disabilities, the effective use of time. In addition, the benefits these double-level classes bring to students and parents are also indicated. The purpose of writing this article is to inform young teachers about teaching double-level students in a classroom, what approaches and methods to use.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"34 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121318372","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}