U ovom se radu analizira struktura glagolske sintagme u bosanskom jeziku te se nastoji odrediti bazni položaj upravnih članova sintagme, njihovih argumenata, ali i adjunkta. Ponašanje strukturnih elemenata koji čine glagolsku sintagmu u bosanskom jeziku i mogućnost njihovog pomjeranja prati se u procesu deriviranja površinske strukture rečenice koja sadrži elidirano mjesto. Različita ostvarenja elipse objašnjavaju se jedinstvenim položajem pojedinih strukturnih elemenata i njihovom mogućnošću da projiciraju zasebne maksimalne projekcije koje, u procesu deriviranja površinske strukture rečenice, mogu biti ili obuhvaćene elipsom ili izbjeći elidiranje. U vezi s tim, u radu se ukazuje na različito ponašanje pojedinih vrsta glagola u procesu VP elipse u bosanskom jeziku, te se uspostavlja paralela s istim strukturnim elementima u engleskom jeziku. U radu se analiza navedenih pojava zasniva na principima i parametrima generativnegramatike.
{"title":"Glagolske sintagme u bosanskom jeziku i sintaktički proces elipse","authors":"Elmira Resić","doi":"10.31820/f.34.2.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.34.2.1","url":null,"abstract":"U ovom se radu analizira struktura glagolske sintagme u bosanskom jeziku te se nastoji odrediti bazni položaj upravnih članova sintagme, njihovih argumenata, ali i adjunkta. Ponašanje strukturnih elemenata koji čine glagolsku sintagmu u bosanskom jeziku i mogućnost njihovog pomjeranja prati se u procesu deriviranja površinske strukture rečenice koja sadrži elidirano mjesto. Različita ostvarenja elipse objašnjavaju se jedinstvenim položajem pojedinih strukturnih elemenata i njihovom mogućnošću da projiciraju zasebne maksimalne projekcije koje, u procesu deriviranja površinske strukture rečenice, mogu biti ili obuhvaćene elipsom ili izbjeći elidiranje. U vezi s tim, u radu se ukazuje na različito ponašanje pojedinih vrsta glagola u procesu VP elipse u bosanskom jeziku, te se uspostavlja paralela s istim strukturnim elementima u engleskom jeziku. U radu se analiza navedenih pojava zasniva na principima i parametrima generativnegramatike.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"43 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2022-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88694413","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
In research on collocations published in English we encounter, albeit rarely, the use of the notion “metaphorical collocations”. It is interesting to note that seldom if ever are metaphorical collocations defined in any way in these studies, suggesting that researchers find the term self-explanatory. However, seeing that metaphorical collocations are an exciting area of research that is yet to draw attention from the wider community of researchers, the aim of this paper is to analyze the current understanding of what a metaphorical collocation is by examining the theoretical foundations as well as studies, specifically those published in English (as the language of scientific research). Therefore, I examined publications in English (and German) for definitions of a metaphorical collocation, and I examined a number of studies on such collocations, or studies that refer to such collocations, in English. In view of theoretical considerations, I have found that metaphorical collocations indeed have an established definition, while in regard to research on such collocations, I have found that authors most often than not leave out the definition and actually label a wide range of multiword units as metaphorical collocations. I propose that for the sake of clarity and transparency in research on metaphorical collocations in English, researchers refer to and adhere to a definition of the notion. This is particularly important as metaphorical collocations are at the intersection of two quite complex linguistic phenomena: metaphors and collocations.
{"title":"What is a metaphorical collocation?","authors":"Jakob Patekar","doi":"10.31820/f.34.1.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.34.1.5","url":null,"abstract":"In research on collocations published in English we encounter, albeit rarely, the use of the notion “metaphorical collocations”. It is interesting to note that seldom if ever are metaphorical collocations defined in any way in these studies, suggesting that researchers find the term self-explanatory. However, seeing that metaphorical collocations are an exciting area of research that is yet to draw attention from the wider community of researchers, the aim of this paper is to analyze the current understanding of what a metaphorical collocation is by examining the theoretical foundations as well as studies, specifically those published in English (as the language of scientific research). Therefore, I examined publications in English (and German) for definitions of a metaphorical collocation, and I examined a number of studies on such collocations, or studies that refer to such collocations, in English. In view of theoretical considerations, I have found that metaphorical collocations indeed have an established definition, while in regard to research on such collocations, I have found that authors most often than not leave out the definition and actually label a wide range of multiword units as metaphorical collocations. I propose that for the sake of clarity and transparency in research on metaphorical collocations in English, researchers refer to and adhere to a definition of the notion. This is particularly important as metaphorical collocations are at the intersection of two quite complex linguistic phenomena: metaphors and collocations.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"39 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2022-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"77645683","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
U radu se raspravlja o intencionalnosti jezičnih poruka i o načinima na koje moment intencionalnosti zadobiva nov i naglašen status unutar novomedijskskog izričaja. To rezultira i specifičnim učincima koje se povezuje s fenomenima jeke i treperenja medijski posredovana teksta. Teze se potkrepljuju analizom izričaja na društvenim mrežama, uz sagledavanje utjecaja toga izričaja na stvarnost. Zaključno se skreće pažnja na kontaminaciju suvremene stvarnosti tekstom kao i na tekstualnu stvarnost kao na fenomene koji rezultiraju iz opisanih suodnosa te se s aspekta novomedijske komunikacije problematizira i pojam transtekstualnosti.
{"title":"O suodnosu intencije i učinaka pri odašiljanju i\u0000zaprimanju medijski posredovanih poruka","authors":"Marina Biti","doi":"10.31820/f.34.1.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.34.1.1","url":null,"abstract":"U radu se raspravlja o intencionalnosti jezičnih poruka i o načinima na koje moment intencionalnosti zadobiva nov i naglašen status unutar novomedijskskog izričaja. To rezultira i specifičnim učincima koje se povezuje s fenomenima jeke i treperenja medijski posredovana teksta. Teze se potkrepljuju analizom izričaja na društvenim mrežama, uz sagledavanje utjecaja toga izričaja na stvarnost. Zaključno se skreće pažnja na kontaminaciju suvremene stvarnosti tekstom kao i na tekstualnu stvarnost kao na fenomene koji rezultiraju iz opisanih suodnosa te se s aspekta novomedijske komunikacije problematizira i pojam transtekstualnosti.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"41 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2022-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"74982075","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
U radu se predstavlja preliminarno istraživanje četiriju fonoloških obilježja s varijacijama u suvremenom zagrebačkom govoru: gubitka obezvučivanja zvučnih opstruenata na kraju riječi, pomaka udara na drugi slog jedninskih oblika imenica srednjeg roda poput ime i prezime, pomaka udara sa zadnjega na prvi slog osnove pridjeva sa sufiksima -sk- ili -n- te gubljenja međuvokalnih konsonanata. Obilježja se istražuju u okviru varijacijske sociolingvistike s ciljem da se ispita rasprostranjenost pojedinih varijanata među govornicima te prepoznaju eventualne naznake jezične promjene u tijeku. Istraživanje se temelji na govornoj građi prikupljenoj intervjuima, koja je analizirana s obzirom na dob, spol i socioekonomski status ispitanikā. Rezultati upućuju na to da je obezvučivanje krajnjih opstruenata prilično dobro zastupljeno među zrelijim Zagrepčanima, a slabo među mlađima, što navodi na zaključak da se odvija promjena kojom se ovaj proces gubi. Jedninski oblici imenica poput ime i prezime s udarom pomaknutim na drugi slog ispostavili su se varijantom koja se javlja sporadično među mladima te ne pokazuje naznake promjene u tijeku. U pogledu pomaka udara sa zadnjega na prvi slog osnove pridjeva sa sufiksima -sk- ili -n-, pokazalo se da je u nekih pridjeva to već završena promjena, da neki pridjevi s odgovarajućom strukturom još nisu zahvaćeni njime, a da u nekih postoji varijacija. Zapaženi obrasci upućuju na mogućnost da je opisani pomak udara promjena koja se odvija u pridjevā s varijacijom. Naposljetku, gubljenje međuvokalnih konsonanata zabilježeno je vrlo sporadično te ne pokazuje naznake glasovne promjene u tijeku.
{"title":"Fonološke varijacije u suvremenom zagrebačkom govoru","authors":"Ante Petrović","doi":"10.31820/f.34.2.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.34.2.7","url":null,"abstract":"U radu se predstavlja preliminarno istraživanje četiriju fonoloških obilježja s varijacijama u suvremenom zagrebačkom govoru: gubitka obezvučivanja zvučnih opstruenata na kraju riječi, pomaka udara na drugi slog jedninskih oblika imenica srednjeg roda poput ime i prezime, pomaka udara sa zadnjega na prvi slog osnove pridjeva sa sufiksima -sk- ili -n- te gubljenja međuvokalnih konsonanata. Obilježja se istražuju u okviru varijacijske sociolingvistike s ciljem da se ispita rasprostranjenost pojedinih varijanata među govornicima te prepoznaju eventualne naznake jezične promjene u tijeku. Istraživanje se temelji na govornoj građi prikupljenoj intervjuima, koja je analizirana s obzirom na dob, spol i socioekonomski status ispitanikā. Rezultati upućuju na to da je obezvučivanje krajnjih opstruenata prilično dobro zastupljeno među zrelijim Zagrepčanima, a slabo među mlađima, što navodi na zaključak da se odvija promjena kojom se ovaj proces gubi. Jedninski oblici imenica poput ime i prezime s udarom pomaknutim na drugi slog ispostavili su se varijantom koja se javlja sporadično među mladima te ne pokazuje naznake promjene u tijeku. U pogledu pomaka udara sa zadnjega na prvi slog osnove pridjeva sa sufiksima -sk- ili -n-, pokazalo se da je u nekih pridjeva to već završena promjena, da neki pridjevi s odgovarajućom strukturom još nisu zahvaćeni njime, a da u nekih postoji varijacija. Zapaženi obrasci upućuju na mogućnost da je opisani pomak udara promjena koja se odvija u pridjevā s varijacijom. Naposljetku, gubljenje međuvokalnih konsonanata zabilježeno je vrlo sporadično te ne pokazuje naznake glasovne promjene u tijeku.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"13 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2022-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"85030206","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Premda se Antu Starčevića prvenstveno spominje i označava kao političara, zastupnika u Saboru i vođu Stranke prava, nesporna je činjenica da spomenute odrednice oslikavaju samo jedan dio njegove djelatnosti i samo jedan dio njegove slojevite osobnosti. U tom smislu je Starčević prepoznat i kao jezikoslovac i kao filozof i kao književnik. U ovom se radu naglasak želi staviti upravo na Starčevića kao književnika, poglavito satiričko-poučnoga usmjerenja, čiji je doprinos hrvatskoj književnosti razmjerno kasno prepoznat. Zbog toga se najprije daje povijesni pregled razvoja svijesti o Starčeviću kao književniku i satiričaru u publicistici i povijestima hrvatske književnosti. Nakon kratkoga pregleda tog razvoja, opisuju se Starčevićeve pamfletske strategije, stilska izražajna sredstva i tehnike kojima se služio u postizanju satirične, suvremenom čitatelju podredno i komične, intonacije svojih književnih djela. U zaključku se pokušava odrediti važnost koju Starčević ima za hrvatsku književnost.
{"title":"Ante Starčević kao satiričar i humorist","authors":"Luka Brajković","doi":"10.31820/f.34.2.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.34.2.14","url":null,"abstract":"Premda se Antu Starčevića prvenstveno spominje i označava kao političara, zastupnika u Saboru i vođu Stranke prava, nesporna je činjenica da spomenute odrednice oslikavaju samo jedan dio njegove djelatnosti i samo jedan dio njegove slojevite osobnosti. U tom smislu je Starčević prepoznat i kao jezikoslovac i kao filozof i kao književnik. U ovom se radu naglasak želi staviti upravo na Starčevića kao književnika, poglavito satiričko-poučnoga usmjerenja, čiji je doprinos hrvatskoj književnosti razmjerno kasno prepoznat. Zbog toga se najprije daje povijesni pregled razvoja svijesti o Starčeviću kao književniku i satiričaru u publicistici i povijestima hrvatske književnosti. Nakon kratkoga pregleda tog razvoja, opisuju se Starčevićeve pamfletske strategije, stilska izražajna sredstva i tehnike kojima se služio u postizanju satirične, suvremenom čitatelju podredno i komične, intonacije svojih književnih djela. U zaključku se pokušava odrediti važnost koju Starčević ima za hrvatsku književnost.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"23 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2022-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"89692241","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
U članku se obrađuju poslovice i neki frazemi s leksemom kiselj koji označava tradicionalnu rusku namirnicu sve popularniju u novije vrijeme. Kiselj se ponekad doživljava kao napitak, a ponekad kao jelo. Cilj ovog rada je predstaviti percepciju kiselja u ruskoj kulturi kroz prizmu paremiološke slike svijeta te ponuditi značenja poslovica i kontekst njihove upotrebe; zadatak je otežan zbog izraženog civilizacijskog sadržaja koje nose navedene paremije. U zaključku se pokazuje da je većina poslovica s leksemom kiselj nacionalnog i regionalnog porijekla te da je njegova konzumacija vezana uz obrede prijelaza i religijske blagdane. Priprema tradicionalnog kiselja i suvremene inačice se razlikuje u vrsti namirnica i načinu spravljanja što utječe na boju i strukturu finalnog proizvoda te ga određuje kao jelo ili piće.
{"title":"Da li se kiselj jede ili pije? O percepciji kiselja u ruskim poslovicama","authors":"Marija Popović","doi":"10.31820/f.34.2.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.34.2.4","url":null,"abstract":"U članku se obrađuju poslovice i neki frazemi s leksemom kiselj koji označava tradicionalnu rusku namirnicu sve popularniju u novije vrijeme. Kiselj se ponekad doživljava kao napitak, a ponekad kao jelo. Cilj ovog rada je predstaviti percepciju kiselja u ruskoj kulturi kroz prizmu paremiološke slike svijeta te ponuditi značenja poslovica i kontekst njihove upotrebe; zadatak je otežan zbog izraženog civilizacijskog sadržaja koje nose navedene paremije. U zaključku se pokazuje da je većina poslovica s leksemom kiselj nacionalnog i regionalnog porijekla te da je njegova konzumacija vezana uz obrede prijelaza i religijske blagdane. Priprema tradicionalnog kiselja i suvremene inačice se razlikuje u vrsti namirnica i načinu spravljanja što utječe na boju i strukturu finalnog proizvoda te ga određuje kao jelo ili piće.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"19 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2022-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83459322","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Poznato je da hrvatskoglagoljske neliturgijske zbornike nastale od posljednje četvrtine 14. stoljeća do početka druge polovice 16. stoljeća karakterizira miješanje čakavskih i crkvenoslavenskih elemenata. Mnogo je manje pak podataka o jeziku hrvatskoglagoljskih neliturgijskih zbornika koji nastaju od druge polovice 16. stoljeća, odnosno poslije 1561. godine, koja se tradicionalno smatra simboličnim završetkom crkvenoslavenskoga razdoblja u Hrvatskoj. U ovome se radu osvjetljavanju jezične slike te skupine neliturgijskih zbornika pokušava doprinijeti analizom tekstova Fatevićeva zbornika duhovnoga štiva iz 1617. g., koji se, s obzirom na žanrovsku raznolikost u njemu zapisanih tekstova te na njihovo raznorodno podrijetlo, uzima kao dobar predstavnik zborničkih kodeksa nastalih u prvim desetljećima po svršetku hrvatskoga crkvenoslavenskog razdoblja. Osnovni je cilj pritom utvrditi položaj i genezu crkvenoslavenskih elemenata u kodeksu, odnosno razlike koje u tom pogledu postoje u odnosu na stanje u (kasno)srednjovjekovnim zbornicima. Kako bi se to ostvarilo uspoređuje se jezik odgovarajućih tekstova u Fatevićevu zborniku i u starijim neliturgijskim zbornicima te jezik novoprevedenih tekstova i tekstova prepisanih sa starijih predložaka u okvirima samoga Fatevićeva zbornika. Analizom je utvrđeno da su crkvenoslavenski elementi u Fatevićevu zborniku ograničeni uglavnom na tekstove čije su inačice poznate iz (kasno) srednjovjekovnih neliturgijskih zbornika (premda su i u njima na svim jezičnim razinama u očitom povlačenju), dok u novim prijevodima crkvenoslavenska sastavnica gotovo u potpunosti izostaje.
{"title":"O jezičnoj slici ranonovovjekovnih hrvatskoglagoljskih neliturgijskih zbornika na primjeru Fatevićeva zbornika duhovnoga štiva","authors":"J. Galić","doi":"10.31820/f.34.2.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.34.2.6","url":null,"abstract":"Poznato je da hrvatskoglagoljske neliturgijske zbornike nastale od posljednje četvrtine 14. stoljeća do početka druge polovice 16. stoljeća karakterizira miješanje čakavskih i crkvenoslavenskih elemenata. Mnogo je manje pak podataka o jeziku hrvatskoglagoljskih neliturgijskih zbornika koji nastaju od druge polovice 16. stoljeća, odnosno poslije 1561. godine, koja se tradicionalno smatra simboličnim završetkom crkvenoslavenskoga razdoblja u Hrvatskoj. U ovome se radu osvjetljavanju jezične slike te skupine neliturgijskih zbornika pokušava doprinijeti analizom tekstova Fatevićeva zbornika duhovnoga štiva iz 1617. g., koji se, s obzirom na žanrovsku raznolikost u njemu zapisanih tekstova te na njihovo raznorodno podrijetlo, uzima kao dobar predstavnik zborničkih kodeksa nastalih u prvim desetljećima po svršetku hrvatskoga crkvenoslavenskog razdoblja. Osnovni je cilj pritom utvrditi položaj i genezu crkvenoslavenskih elemenata u kodeksu, odnosno razlike koje u tom pogledu postoje u odnosu na stanje u (kasno)srednjovjekovnim zbornicima. Kako bi se to ostvarilo uspoređuje se jezik odgovarajućih tekstova u Fatevićevu zborniku i u starijim neliturgijskim zbornicima te jezik novoprevedenih tekstova i tekstova prepisanih sa starijih predložaka u okvirima samoga Fatevićeva zbornika. Analizom je utvrđeno da su crkvenoslavenski elementi u Fatevićevu zborniku ograničeni uglavnom na tekstove čije su inačice poznate iz (kasno) srednjovjekovnih neliturgijskih zbornika (premda su i u njima na svim jezičnim razinama u očitom povlačenju), dok u novim prijevodima crkvenoslavenska sastavnica gotovo u potpunosti izostaje.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"24 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2022-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"89143150","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Govorenje i pisanje dva su modaliteta jezične proizvodnje različitih obilježja koji pružaju različite izražajne mogućnosti te se zasnivaju se na različitim jezičnim zakonitostima. Razlike između modaliteta očituju se u uporabi jezičnih sredstava kojima se uspostavljaju odnosi na nadrečeničnoj razini, to jest konektora i ostalih diskursnih oznaka. Dosadašnja su istraživanja pokazala da se uporaba konektora i ostalih diskursnih oznaka razlikuje s obzirom na jezični modalitet. Mnogi oblici upotrebljavaju se i u pisanome i govorenome modalitetu, ali s različitim funkcijama, dok su neki drugi ograničeni na jedan jezični modalitet. S obzirom na nedostatak sličnih istraživanja u hrvatskome, u ovome su se istraživanju željele ispitati razlike u uporabi konektora i ostalih diskursnih oznaka s obzirom na jezični modalitet. Sukladno prijašnjim istraživanjima, očekivale su se razlike u čestoti konektora i diskursnih oznaka s obzirom na jezični modalitet. Istraživanje je provedeno na Hrvatskome nacionalnom korpusu (pisani jezik) te na Hrvatskome korpusu govornog jezika (govoreni jezik). Dobiveni su rezultati većim dijelom sukladni dosadašnjim istraživanjima, to jest pronađena je veća čestota diskursnih oznaka koje nisu konektori u govorenome korpusu te su se pojedini konektori i diskursne oznake pojavili u samo jednome od korpusa. Utvrđeno je i da se konektori pojavljuju češće u govorenome korpusu, a taj je rezultat u suprotnosti s prvotnom pretpostavkom o većoj čestoti tih oblika u pisanome korpusu. Rezultate provedenoga istraživanja potrebno je tumačiti u svjetlu žanrovskih osobitosti, stupnja formalnosti i interakcije.
{"title":"Konektori i druge diskursne oznake u pisanome i spontanome govorenom jeziku","authors":"Gordana Hržica, Sara Košutar, Kristina Posavec","doi":"10.31820/f.33.1.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.33.1.12","url":null,"abstract":"Govorenje i pisanje dva su modaliteta jezične proizvodnje različitih obilježja koji pružaju različite izražajne mogućnosti te se zasnivaju se na različitim jezičnim zakonitostima. Razlike između modaliteta očituju se u uporabi jezičnih sredstava kojima se uspostavljaju odnosi na nadrečeničnoj razini, to jest konektora i ostalih diskursnih oznaka. Dosadašnja su istraživanja pokazala da se uporaba konektora i ostalih diskursnih oznaka razlikuje s obzirom na jezični modalitet. Mnogi oblici upotrebljavaju se i u pisanome i govorenome modalitetu, ali s različitim funkcijama, dok su neki drugi ograničeni na jedan jezični modalitet. S obzirom na nedostatak sličnih istraživanja u hrvatskome, u ovome su se istraživanju željele ispitati razlike u uporabi konektora i ostalih diskursnih oznaka s obzirom na jezični modalitet. Sukladno prijašnjim istraživanjima, očekivale su se razlike u čestoti konektora i diskursnih oznaka s obzirom na jezični modalitet. Istraživanje je provedeno na Hrvatskome nacionalnom korpusu (pisani jezik) te na Hrvatskome korpusu govornog jezika (govoreni jezik). Dobiveni su rezultati većim dijelom sukladni dosadašnjim istraživanjima, to jest pronađena je veća čestota diskursnih oznaka koje nisu konektori u govorenome korpusu te su se pojedini konektori i diskursne oznake pojavili u samo jednome od korpusa. Utvrđeno je i da se konektori pojavljuju češće u govorenome korpusu, a taj je rezultat u suprotnosti s prvotnom pretpostavkom o većoj čestoti tih oblika u pisanome korpusu. Rezultate provedenoga istraživanja potrebno je tumačiti u svjetlu žanrovskih osobitosti, stupnja formalnosti i interakcije.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"15 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-07-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"75801562","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Odupiranje Oriane Fallaci svakom obliku edipskog totalitarizma i hegemonije, kao i odustajanje od etabliranih žanrovskih konvencija, rezultira atipičnim žanrovskim entitetima s izraženim psihološkim otiskom autorice (Porzio). Takvi, formalno neodređeni, tekstovi prate program tzv. antiedipske estetike (Irigaray), unutar koje predvidljivost i cjelovitost, jedinstvo i totalitet, red i sustavnost ustupaju mjesto spontanosti i fragmentiranosti, varijabilnosti i mnogostrukosti, preklapanju i preplitanju. Aricò naglašava da je u Fallacinu slučaju došlo do formalnoga kreativnog nereda, do gotovo potpune fuzije stvarnosti i fikcije, nejasnog prijelaza pisane i izgovorene riječi, do preklapanja ekstradijegetskih i intradijegetskih razina, odnosno do uspostave čvrste semantičko-sintaktičke veze između autora i pripovjedača (167).Takva neuniformirana tekstualna struktura rezultat je nepostojanja univerzalnog i sveznajućeg, superiornog i nadređenog, autorskog sebstva izvan granica tekstualnog. Fallacina lingvistička kreativnost suprotstavlja se faličkom hijerarhijskom sustavu, koji podrazumijeva unaprijed izgrađen autorski identitet. Priklanjajući se poststrukturalističkoj metodologiji, koja autora i pripovjedača čini rezultatima retoričkih strategija, odnosno čini tekst nadređenim i povlaštenim pojmom (Cavarero), te odbacujući kanonski metodološki pristup (Aricò 171–173), izgovarajući, no istodobno i osluškujući tekst (Derrida, The Ear of the Other, 13), autorica subjekt pretvara u objekt, tekst u „verbalnu projekciju vlastitog sebstva” (Aricò 587).Fallacina autorska i pripovjedačka subverzija tekstualno pretvara u vokalno (Spinazzola), biografsko u autobiografsko (Rosa 77–80), stvarnost u fikciju (Aricò 167). Na tragu francuskog poststrukturalizma, Fallaci odustaje od afirmacije autorskog subjekta kao svemoćnog ekstradijegetskog identiteta, distanciranog od vlastitog teksta. Prema njezinu mišljenju, autorski je subjekt retorički konstrukt, uspostavljen hermeneutičkim procesima, trenucima u kojima subjekt teksta i subjekt čitanja zamjenjuju svoja mjesta (Aricò 172). Odustajanje od unaprijed izgrađene autorske osobnosti ukazuje na proces pisanja kao na proces rekonstrukcije vlastitog bića (Gusdorf 10). Putem pisanja, umetanja krhotina i fragmenata jezične stvarnosti, omogućava se (re)konstrukcija autorskog subjekta i njegovo/njezino pozicioniranje u odnosu na stvarnost koju opisuje (Cavarero; Battersby). Prema Cavarero, ovakve diskurzivne metode odraz su utjecaja ženskog i ženstvenog, a rezultirat će beskonačnim procesom jezične semioze (100–101). Fallacini tekstovi, nabijeni snažnim vokalnim pečatom postaju tako zrcalni prostor unutar kojeg se autoričino sebstvo mise en abîme efektom reflektira i umnožava, prostor performativnih jezičnih strategija (Finci 119).
{"title":"(Auto)biografska subverzija Oriane Fallaci u romanu Jedan čovjek (Un uomo)","authors":"Astrid Kovačević","doi":"10.31820/f.33.1.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.33.1.6","url":null,"abstract":"Odupiranje Oriane Fallaci svakom obliku edipskog totalitarizma i hegemonije, kao i odustajanje od etabliranih žanrovskih konvencija, rezultira atipičnim žanrovskim entitetima s izraženim psihološkim otiskom autorice (Porzio). Takvi, formalno neodređeni, tekstovi prate program tzv. antiedipske estetike (Irigaray), unutar koje predvidljivost i cjelovitost, jedinstvo i totalitet, red i sustavnost ustupaju mjesto spontanosti i fragmentiranosti, varijabilnosti i mnogostrukosti, preklapanju i preplitanju. Aricò naglašava da je u Fallacinu slučaju došlo do formalnoga kreativnog nereda, do gotovo potpune fuzije stvarnosti i fikcije, nejasnog prijelaza pisane i izgovorene riječi, do preklapanja ekstradijegetskih i intradijegetskih razina, odnosno do uspostave čvrste semantičko-sintaktičke veze između autora i pripovjedača (167).Takva neuniformirana tekstualna struktura rezultat je nepostojanja univerzalnog i sveznajućeg, superiornog i nadređenog, autorskog sebstva izvan granica tekstualnog. Fallacina lingvistička kreativnost suprotstavlja se faličkom hijerarhijskom sustavu, koji podrazumijeva unaprijed izgrađen autorski identitet. Priklanjajući se poststrukturalističkoj metodologiji, koja autora i pripovjedača čini rezultatima retoričkih strategija, odnosno čini tekst nadređenim i povlaštenim pojmom (Cavarero), te odbacujući kanonski metodološki pristup (Aricò 171–173), izgovarajući, no istodobno i osluškujući tekst (Derrida, The Ear of the Other, 13), autorica subjekt pretvara u objekt, tekst u „verbalnu projekciju vlastitog sebstva” (Aricò 587).Fallacina autorska i pripovjedačka subverzija tekstualno pretvara u vokalno (Spinazzola), biografsko u autobiografsko (Rosa 77–80), stvarnost u fikciju (Aricò 167). Na tragu francuskog poststrukturalizma, Fallaci odustaje od afirmacije autorskog subjekta kao svemoćnog ekstradijegetskog identiteta, distanciranog od vlastitog teksta. Prema njezinu mišljenju, autorski je subjekt retorički konstrukt, uspostavljen hermeneutičkim procesima, trenucima u kojima subjekt teksta i subjekt čitanja zamjenjuju svoja mjesta (Aricò 172). Odustajanje od unaprijed izgrađene autorske osobnosti ukazuje na proces pisanja kao na proces rekonstrukcije vlastitog bića (Gusdorf 10). Putem pisanja, umetanja krhotina i fragmenata jezične stvarnosti, omogućava se (re)konstrukcija autorskog subjekta i njegovo/njezino pozicioniranje u odnosu na stvarnost koju opisuje (Cavarero; Battersby). Prema Cavarero, ovakve diskurzivne metode odraz su utjecaja ženskog i ženstvenog, a rezultirat će beskonačnim procesom jezične semioze (100–101). Fallacini tekstovi, nabijeni snažnim vokalnim pečatom postaju tako zrcalni prostor unutar kojeg se autoričino sebstvo mise en abîme efektom reflektira i umnožava, prostor performativnih jezičnih strategija (Finci 119).","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"140 2 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-07-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83021710","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Предмет на интерес на овој текст се пет романи од современата македонска книжевност, толкувани низ призма на одделни категории во постмодернистичката теорија. Теориските премиси на толкувањето поаѓаат од две концепции: 1.од тезите на Линда Хачион за ексцентризмот како една од доминантните одлики на постмодернистичката поетика, а која е во функција на паралелна афирмација и проблематизација на границите; 2. од тезите на Елизабет Веселинг и на Брајан Мекхејл за постмодернистичкиот историски роман како парадигматичен жанр што ги демонстрира овие онтолошки, епистемолошки и интердискурзивни трансгресии. Оттаму, интерпретативниот фокус е поставен врз афирмациите на ексцентризмот на тематско, структурно и наративно рамниште во романите, а во функција на преиспитување на релациите книжевност-историографија, фикција-факт, официјални-алтернативни верзии на минатото.
{"title":"Audiatur et altera pars! (Eксцентризмот во македонскиот роман)","authors":"Marija Gjorgjieva Dimova","doi":"10.31820/f.33.1.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.33.1.4","url":null,"abstract":"Предмет на интерес на овој текст се пет романи од современата македонска книжевност, толкувани низ призма на одделни категории во постмодернистичката теорија. Теориските премиси на толкувањето поаѓаат од две концепции: 1.од тезите на Линда Хачион за ексцентризмот како една од доминантните одлики на постмодернистичката поетика, а која е во функција на паралелна афирмација и проблематизација на границите; 2. од тезите на Елизабет Веселинг и на Брајан Мекхејл за постмодернистичкиот историски роман како парадигматичен жанр што ги демонстрира овие онтолошки, епистемолошки и интердискурзивни трансгресии. Оттаму, интерпретативниот фокус е поставен врз афирмациите на ексцентризмот на тематско, структурно и наративно рамниште во романите, а во функција на преиспитување на релациите книжевност-историографија, фикција-факт, официјални-алтернативни верзии на минатото.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"89 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2021-07-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"85635751","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：