U članku se prvo donose dosadašnji uvidi u Marulićev Dijalog o Herkulu, pri čemu se znatnija pozornost posvećuje radu Bratislava Lučina " Marulićev Hercules Moralisatus (o alegoriji u Dijalogu o Herkulu)" (1993). Zatim se prikazuje patrističko-medievalna tradicija tumačenja alegorije i tropologije. Konačno, iznosi se zaključak da Marulić Dijalogom moguće ne ocrtava samo kršćansko odbacivanje humanističkih tendencija ekstendiranja alegorije na mitologiju, nego i odbacivanje tropološkog tumačenja "pjesničkih bajki i izmišljotina".
{"title":"Još jednom o\u0000alegoriji u Marulićevu Dijalogu o Herkulu","authors":"K. Šimić","doi":"10.31820/f.31.2.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.31.2.10","url":null,"abstract":"U članku se prvo donose dosadašnji uvidi u Marulićev Dijalog o Herkulu, pri čemu se znatnija pozornost posvećuje radu Bratislava Lučina \" Marulićev Hercules Moralisatus (o alegoriji u Dijalogu o Herkulu)\" (1993). Zatim se prikazuje patrističko-medievalna tradicija tumačenja alegorije i tropologije. Konačno, iznosi se zaključak da Marulić Dijalogom moguće ne ocrtava samo kršćansko odbacivanje humanističkih tendencija ekstendiranja alegorije na mitologiju, nego i odbacivanje tropološkog tumačenja \"pjesničkih bajki i izmišljotina\".","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"494 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"77061597","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
The paper presents a corpus-based typological and diachronic study of nonverbal clauses with demonstrative identifiers in Croatian. As one of the four types of demonstratives proposed by H. Diessel, demonstrative identifiers occur in copular and non-verbal clauses. They are used to focus the hearer’s attention on entities in the surrounding situation or in the universe of discourse. The paper reviews the typologies of demonstratives discussed in recent literature with respect to the status of demonstrative identifiers. Furthermore, it investigates the history of non-verbal clauses with demonstrative identifiers in Croatian: 1. se človêkь 2. evo čovjeka DEM man-NOM.SG DEM man-GEN.SG ‘Here is the man!’ ‘Here is the man!’ The main change occurred in the case marking on the argument. In the first Croatian literary language, Croatian Church Slavonic (1), the argument appears in the nominative case. In contemporary Croatian (2), the demonstrative identifier is predominantly followed by a genitive argument. Apart from shedding some light on the diachronic development of non-verbal clauses with demonstrative identifiers and their constituents in Croatian, the paper shows how they differ from similar constructions in other Slavic languages, as well as in some major European languages. In addition, they are compared to other non-verbal constructions with genitive and nominative arguments in Croatian.
本文以语料库为基础，对克罗地亚语指示性非语言从句进行了类型和历时性研究。指示语是迪塞尔提出的四种指示语之一，常用语和非动词性从句中都有指示语。它们用于将听者的注意力集中在周围情境或话语世界中的实体上。本文回顾了近年来有关指示语标识符地位的文献中所讨论的指示语类型。此外，它还调查了克罗地亚语中带有指示标识符的非动词性从句的历史:参见človêkьevo ovjeka DEM - nom。SG DEM man-GEN。SG:就是这个人!“就是这个人!”“主要的变化发生在论证的case标记上。在第一种克罗地亚文学语言，克罗地亚教会斯拉夫语(1)中，论点以主格形式出现。在当代克罗地亚语(2)中，指示性标识符主要后跟属格论证。除了揭示克罗地亚语中带有指示性标识符的非动词性从句及其成分的历时发展外，本文还展示了它们与其他斯拉夫语言以及一些主要欧洲语言中的类似结构的不同之处。此外，还将它们与克罗地亚语中其他带有属格和主格论证的非动词性结构进行了比较。
{"title":"Non-Verbal Clauses with Demonstrative Identifiers in the History of Croatian","authors":"A. Simić","doi":"10.31820/F.31.1.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/F.31.1.8","url":null,"abstract":"The paper presents a corpus-based typological and diachronic study of nonverbal clauses with demonstrative identifiers in Croatian. As one of the four types of demonstratives proposed by H. Diessel, demonstrative identifiers occur in copular and non-verbal clauses. They are used to focus the hearer’s attention on entities in the surrounding situation or in the universe of discourse. The paper reviews the typologies of demonstratives discussed in recent literature with respect to the status of demonstrative identifiers. Furthermore, it investigates the history of non-verbal clauses with demonstrative identifiers in Croatian: 1. se človêkь 2. evo čovjeka DEM man-NOM.SG DEM man-GEN.SG ‘Here is the man!’ ‘Here is the man!’ The main change occurred in the case marking on the argument. In the first Croatian literary language, Croatian Church Slavonic (1), the argument appears in the nominative case. In contemporary Croatian (2), the demonstrative identifier is predominantly followed by a genitive argument. Apart from shedding some light on the diachronic development of non-verbal clauses with demonstrative identifiers and their constituents in Croatian, the paper shows how they differ from similar constructions in other Slavic languages, as well as in some major European languages. In addition, they are compared to other non-verbal constructions with genitive and nominative arguments in Croatian.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"54 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82240692","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
U radu se ispituju grafetičke i grafematičke odlike glagoljičnoga i latiničnoga izdanja protestantske Spovidi (1564). Izdvojena pitanja grafemsko-fonološkoga sloja – poput bilježenja jerovskih znakova, jata i đerva – razmatraju se u usporedbi sa stanjem zatečenim u starijim protestantskim izdanjima (Postila, Artikuli), kao prilog boljemu poznavanju protestantske književnojezične stilizacije i općih smjernica koje su zacrtale razvoj hrvatskoga književnog jezika u 16. stoljeću.
{"title":"Grafetička i\u0000grafematička obilježja protestantske Spovidi\u0000(1564) u kontekstu hrvatskoga književnog jezika 16. stoljeća","authors":"Vera Blažević Krezić","doi":"10.31820/f.31.2.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.31.2.8","url":null,"abstract":"U radu se ispituju grafetičke i grafematičke odlike glagoljičnoga i latiničnoga izdanja protestantske Spovidi (1564). Izdvojena pitanja grafemsko-fonološkoga sloja – poput bilježenja jerovskih znakova, jata i đerva – razmatraju se u usporedbi sa stanjem zatečenim u starijim protestantskim izdanjima (Postila, Artikuli), kao prilog boljemu poznavanju protestantske književnojezične stilizacije i općih smjernica koje su zacrtale razvoj hrvatskoga književnog jezika u 16. stoljeću.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"53 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"76290981","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Posmatran je ukupan skup javljanja rečce zar u Krležinoj zbirci priča Hrvatski bog Mars. Pri osnovnom pregledu tog skupa jasno su uočene kvantitativne karakteristike: neravnomeran raspored reči zar po pojedinim pričama u zbirci, pojava mesta koncentracije na kojim javljanja rečce zar dolaze u blizini jedno drugog, zatim asimetrija javljanja kada je u pitanju raspored javljanja rečce zar u govoru pojedinih likova u priči. Tipična situacija u čijem je opisu upotrebljena rečca zar jeste oficirsko obraćanje vojnicima. Ona je doprinela da se u tom obraćanju iskažu: prekor, ruženje, uvrede, ispoljavanje besa, psovke, pretnje. Rečca zar se takođe javljala i u unutrašnjim monolozima, kao i u razgovorima koje vojnici vode među sobom. Upotreba rečce zar znatno je doprinela karakterizaciji likova kada su u pitanju oficiri. Njena upotreba omogućila je da u opisu do izražaja dođe živost razgovora koje vode vojnici, kao i da se opiše preispitivanje kojem su u trenucima osame podložni i oficiri i vojnici.
{"title":"Rečca zar u\u0000Krležinoj zbirci priča Hrvatski bog Mars","authors":"Zdravko Šolak","doi":"10.31820/f.31.2.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.31.2.13","url":null,"abstract":"Posmatran je ukupan skup javljanja rečce zar u Krležinoj zbirci priča Hrvatski bog Mars. Pri osnovnom pregledu tog skupa jasno su uočene kvantitativne karakteristike: neravnomeran raspored reči zar po pojedinim pričama u zbirci, pojava mesta koncentracije na kojim javljanja rečce zar dolaze u blizini jedno drugog, zatim asimetrija javljanja kada je u pitanju raspored javljanja rečce zar u govoru pojedinih likova u priči. Tipična situacija u čijem je opisu upotrebljena rečca zar jeste oficirsko obraćanje vojnicima. Ona je doprinela da se u tom obraćanju iskažu: prekor, ruženje, uvrede, ispoljavanje besa, psovke, pretnje. Rečca zar se takođe javljala i u unutrašnjim monolozima, kao i u razgovorima koje vojnici vode među sobom. Upotreba rečce zar znatno je doprinela karakterizaciji likova kada su u pitanju oficiri. Njena upotreba omogućila je da u opisu do izražaja dođe živost razgovora koje vode vojnici, kao i da se opiše preispitivanje kojem su u trenucima osame podložni i oficiri i vojnici.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"18 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"76034497","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Frazemi su sveze riječi čije značenje ne proizlazi iz značenja njihovih pojedinačnih komponenata te imaju sljedeće karakteristike: polileksikalnost, stabilnost i idiomatičnost (usp. Burger 2015: 11ff.). Mogu izražavati različite funkcije: (1) pokazatelji društvenih odnosa, (2) emocionalan stav govornika, (3) ironičnu ili humorističnu distancu, (4) eufemističko djelovanje, (5) argumentaciju i (6) klišeiziranost (usp. Fleischer 1997: 218ff.). Iz navedenih funkcija frazema ističe se njihova sposobnost evaluacije. Prema Du Boisu (2007: 139) je zauzimanje stava tj. evaluacija jedna od najvažnijih mogućnosti jezika. U okviru evaluacijske teorije Martin i White (2005) razlikuju stav, sudjelovanje i gradaciju. Stav se nadalje može podijeliti u afekt, sud i procjenu. U ovome radu naglasak je stavljen na afekt tj. emocionalnu dimenziju značenja frazema. S obzirom da je jedna od karakteristika frazema njihova ekspresivnost promatrat će se izražavanje emocija kroz sam frazem te u kontekstu (usp. Burger 2015: 77). Cilj ovog rada je istražiti način izražavanja emocija frazemima u odabranim dječjim znanstveno-fantastičnim romanima. Uz to će se odgovoriti na sljedeća istraživačka pitanja: U kojoj se mjeri frazemi koriste za izražavanje emocija? Koje su emocije prisutne? Koja kategorija izražavanja emocija je najučestalija?
{"title":"Izražavanje\u0000emocija frazemima u dječjim znanstveno-fantastičnim romanima","authors":"Marina Perić, Nikolina Miletić","doi":"10.31820/f.31.2.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.31.2.14","url":null,"abstract":"Frazemi su sveze riječi čije značenje ne proizlazi iz značenja njihovih pojedinačnih komponenata te imaju sljedeće karakteristike: polileksikalnost, stabilnost i idiomatičnost (usp. Burger 2015: 11ff.). Mogu izražavati različite funkcije: (1) pokazatelji društvenih odnosa, (2) emocionalan stav govornika, (3) ironičnu ili humorističnu distancu, (4) eufemističko djelovanje, (5) argumentaciju i (6) klišeiziranost (usp. Fleischer 1997: 218ff.). Iz navedenih funkcija frazema ističe se njihova sposobnost evaluacije. Prema Du Boisu (2007: 139) je zauzimanje stava tj. evaluacija jedna od najvažnijih mogućnosti jezika. U okviru evaluacijske teorije Martin i White (2005) razlikuju stav, sudjelovanje i gradaciju. Stav se nadalje može podijeliti u afekt, sud i procjenu. U ovome radu naglasak je stavljen na afekt tj. emocionalnu dimenziju značenja frazema. S obzirom da je jedna od karakteristika frazema njihova ekspresivnost promatrat će se izražavanje emocija kroz sam frazem te u kontekstu (usp. Burger 2015: 77). Cilj ovog rada je istražiti način izražavanja emocija frazemima u odabranim dječjim znanstveno-fantastičnim romanima. Uz to će se odgovoriti na sljedeća istraživačka pitanja: U kojoj se mjeri frazemi koriste za izražavanje emocija? Koje su emocije prisutne? Koja kategorija izražavanja emocija je najučestalija?","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"27 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"87830555","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
U radu se govori o prilozima koji mogu vršiti ulogu uvođenja zavisne klauze u sastav složene rečenice (gdje, kad, kako, odakle, dokle, kamo...). U prvom dijelu rada prikazuje se kako je odnos priloga i veznika predstavljen u gramatičkoj literaturi i značajnijim rječnicima. Taj pregled pokazuje da u literaturi nije napravljeno jasno razgraničenje između priloga i veznika, premda se uglavnom priznaje da granica među njima postoji. U literaturi se može pronaći pet tipova nejasno predstavljenih odnosa između veznika i priloga: proglašavanje veznika vrstom priloga; proglašavanje priloga vrstom veznika (“nepravih veznika”); status “veznih sredstava” zaključnih i isključnih klauza; upotreba izraza “veznički prilog” i sl. te kategorijalni status odnosnih priloga. U radu je posebna pažnja posvećena riječima gdje, kad i kako, koje u nekim kontekstima zaista pripadaju prilozima, a u nekim veznicima. Navode se sintaksički kriteriji na osnovu kojih se može dokazati kad su te riječi prilozi, a kad veznici. U radu se primjenjuje razlikovanje termina veznik, koji označava vrstu riječi, i termina junktor, koji označava vrstu funkcije u rečenici.
{"title":"Prosti priložni junktori u bosanskom jeziku","authors":"Halid Bulić","doi":"10.31820/f.31.2.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.31.2.12","url":null,"abstract":"U radu se govori o prilozima koji mogu vršiti ulogu uvođenja zavisne klauze u sastav složene rečenice (gdje, kad, kako, odakle, dokle, kamo...). U prvom dijelu rada prikazuje se kako je odnos priloga i veznika predstavljen u gramatičkoj literaturi i značajnijim rječnicima. Taj pregled pokazuje da u literaturi nije napravljeno jasno razgraničenje između priloga i veznika, premda se uglavnom priznaje da granica među njima postoji. U literaturi se može pronaći pet tipova nejasno predstavljenih odnosa između veznika i priloga: proglašavanje veznika vrstom priloga; proglašavanje priloga vrstom veznika (“nepravih veznika”); status “veznih sredstava” zaključnih i isključnih klauza; upotreba izraza “veznički prilog” i sl. te kategorijalni status odnosnih priloga. U radu je posebna pažnja posvećena riječima gdje, kad i kako, koje u nekim kontekstima zaista pripadaju prilozima, a u nekim veznicima. Navode se sintaksički kriteriji na osnovu kojih se može dokazati kad su te riječi prilozi, a kad veznici. U radu se primjenjuje razlikovanje termina veznik, koji označava vrstu riječi, i termina junktor, koji označava vrstu funkcije u rečenici.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"22 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88140657","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
U članku se raspravlja o konstrukcijama čijim je dijelom infinitiv, a koje su u tiskanim tekstovima Kraljevine Dalmacije bile vrlo učestale. Cilj je ovog rada prikazati takve konstrukcije te ih dovesti u vezu s postupcima izgradnje administrativnog stila. Istraživanje je pokazalo da je u tiskanim tekstovima 19. stoljeća infinitiv vrlo zastupljen, da se javlja u čvrstim svezama čije se sastavnice rijetko mijenjaju, dok nam njihova učestalost pokazuje da je upravo infinitiv i njegova sposobnost „zgušnjavanja“ teksta jedan od najstabilnijih signala izgradnje administrativnog stila.
{"title":"Konstrukcije s infinitivom u tiskanim tekstovima administrativnoga i publicističkoga stila 19. stoljeća u Kraljevini Dalmaciji","authors":"Tanja Brešan Ančić","doi":"10.31820/f.31.1.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.31820/f.31.1.13","url":null,"abstract":"U članku se raspravlja o konstrukcijama čijim je dijelom infinitiv, a koje su u tiskanim tekstovima Kraljevine Dalmacije bile vrlo učestale. Cilj je ovog rada prikazati takve konstrukcije te ih dovesti u vezu s postupcima izgradnje administrativnog stila. Istraživanje je pokazalo da je u tiskanim tekstovima 19. stoljeća infinitiv vrlo zastupljen, da se javlja u čvrstim svezama čije se sastavnice rijetko mijenjaju, dok nam njihova učestalost pokazuje da je upravo infinitiv i njegova sposobnost „zgušnjavanja“ teksta jedan od najstabilnijih signala izgradnje administrativnog stila.","PeriodicalId":41722,"journal":{"name":"Fluminensia","volume":"9 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2019-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83089451","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：