首页 > 最新文献

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi最新文献

英文 中文
Firdevsî-i Tavîl’in Kayıp Eseri Firâset-nâme’de İnsanın Damarları ve Bu Damarlardan Kan Alma Bilgisi 费尔德维西-伊-塔维勒失传作品《费拉塞特-纳梅》中的人体静脉以及从这些静脉中抽血的知识
Sedat Kardaş
Amaç: Bu çalışmanın amacı Firdevsî-i Tavîl’in (Rûmî) kayıp olduğu söylenen Firâset-nâme adlı eserinin “Der-Beyân-ı ʿUrûk-ı Âdemî Şerh Kerden-i Lokmân Hekîm” başlığını taşıyan ve insan bedenindeki damarlar ile bu damarlardan kan alma konusu hakkında bilgiler veren on dördüncü bölümünü Osmanlı Türkçesinden günümüz Türkçesine çevirerek tıp tarihi literatürüne kazandırmaktır. Gereç ve Yöntem: Çalışmada daha önce literatürde kayıp olduğu bilgisi verilen Firdevsî-i Tavîl’in Firâset-nâme adlı eserine ait elde bulunan tek nüshası konumundaki Ankara Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu 06 Mil Yz A 5151 numarada kayıtlı nüshanın damarlar ve kan alma ile ilgili on dördüncü bölümü Osmanlı Türkçesi metinden günümüz Türkçesine çevrilerek bulgular kısmında sunulmuş ve ilgili literatür eşliğinde tartışılmıştır. Bulgular: İnsan damarları ve damardan kan alma hakkında verilen bilgiler Firâset-nâme’nin “Bâb-ı Çârdehom” adlı on dördüncü bölümde yer alan “Der-Beyân-ı ʿUrûk-ı Âdemî Şerh Kerden-i Lokmân Hekîm” başlığı altında bulunmaktadır. Sonuç: Firdevsî-i Tavîl tarafından tahminen 1499-1501 tarihleri arasında yazılmış ve II. Bâyezîd döneminde sadrazam Mesîh Paşa (ö. 906/1501)’ya sunulmuş olan Firâset-nâme adlı eser türünün Osmanlı döneminde telif edilen en eski eserlerinden biri olması ve Lokman Hekim’in ağzından tıp, damarlar, kan alma ile ilgili bilgiler vermesi açısından kayda değerdir.
目的:本研究旨在将 Firdevsî-i Tavîl (Rûmî) 的《Firâset-nâme》中据说已经失传的第十四章 "Der-Beyân-ı ʿUrûk-ı Âdemî Şerh Kerden-i Lokmân Hekîm "从奥斯曼土耳其语翻译成现代土耳其语,并将其纳入医学史文献。材料和方法:在本研究中,我们将《费尔德夫西-伊-塔维尔的放血术》第十四章从奥斯曼土耳其语文本翻译成了现代土耳其语,并在研究结果部分进行了介绍,还与相关文献进行了讨论,该章是费尔德夫西-伊-塔维尔《费尔德夫西-伊-塔维尔的放血术》唯一可用的副本。研究结果:在《Firâset-nâme》第十四章 "Bâb-ı Çârdehom "中的标题 "Der-Beyân-ı ʿUrûk-ı Adamî Şerh Kerden-i Lokmân Hekîm "中可以找到有关人体静脉和放血的信息。结论:Firâset-nâme》由 Firdevsî-i Tavîl 于 1499-1501 年间撰写,在巴耶齐德二世统治时期赠送给大维齐尔-梅西亚-帕夏(Mesîh Pasha,卒于 906/1501),是奥斯曼帝国时期最早的此类作品之一,并从 Lokman Hekim 的口中提供了有关医学、静脉和放血的信息,因此值得一提。
{"title":"Firdevsî-i Tavîl’in Kayıp Eseri Firâset-nâme’de İnsanın Damarları ve Bu Damarlardan Kan Alma Bilgisi","authors":"Sedat Kardaş","doi":"10.31020/mutftd.1436602","DOIUrl":"https://doi.org/10.31020/mutftd.1436602","url":null,"abstract":"Amaç: Bu çalışmanın amacı Firdevsî-i Tavîl’in (Rûmî) kayıp olduğu söylenen Firâset-nâme adlı eserinin “Der-Beyân-ı ʿUrûk-ı Âdemî Şerh Kerden-i Lokmân Hekîm” başlığını taşıyan ve insan bedenindeki damarlar ile bu damarlardan kan alma konusu hakkında bilgiler veren on dördüncü bölümünü Osmanlı Türkçesinden günümüz Türkçesine çevirerek tıp tarihi literatürüne kazandırmaktır. \u0000Gereç ve Yöntem: Çalışmada daha önce literatürde kayıp olduğu bilgisi verilen Firdevsî-i Tavîl’in Firâset-nâme adlı eserine ait elde bulunan tek nüshası konumundaki Ankara Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu 06 Mil Yz A 5151 numarada kayıtlı nüshanın damarlar ve kan alma ile ilgili on dördüncü bölümü Osmanlı Türkçesi metinden günümüz Türkçesine çevrilerek bulgular kısmında sunulmuş ve ilgili literatür eşliğinde tartışılmıştır. \u0000Bulgular: İnsan damarları ve damardan kan alma hakkında verilen bilgiler Firâset-nâme’nin “Bâb-ı Çârdehom” adlı on dördüncü bölümde yer alan “Der-Beyân-ı ʿUrûk-ı Âdemî Şerh Kerden-i Lokmân Hekîm” başlığı altında bulunmaktadır. \u0000Sonuç: Firdevsî-i Tavîl tarafından tahminen 1499-1501 tarihleri arasında yazılmış ve II. Bâyezîd döneminde sadrazam Mesîh Paşa (ö. 906/1501)’ya sunulmuş olan Firâset-nâme adlı eser türünün Osmanlı döneminde telif edilen en eski eserlerinden biri olması ve Lokman Hekim’in ağzından tıp, damarlar, kan alma ile ilgili bilgiler vermesi açısından kayda değerdir.","PeriodicalId":508552,"journal":{"name":"Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi","volume":"44 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-04-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140663122","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
ENDOMETRİAL KANSER ARAŞTIRMALARINDA FİTOÖSTROJEN ANALİZİ 子宫内膜癌研究中的植物雌激素分析
Cem Yalaza
Amaç: Bu çalışmada, Web of Science (WoS) veri tabanındaki makalelerin bibliyometrik yöntemler kullanılarak analiz edilmesi ve böylece endometrial kanser araştırmalarında fitoöstrojenlerin yerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: WoS veri tabanında “endometrial cancer” AND (Phytoestrogen OR "plant estrogen" OR "Phyto-Estrogen") anahtar kelimeleri ile tarama yapılmıştır. Bu taramada özet, başlık ve anahtar kelimelerde arama yapabilmek için “TOPIC” seçeneği kullanılmış, 1998-2023 yılları arasında yayınlanmış makalelerinin verileri analiz edilmiştir. Bibliyometrik analizin gerçekleştirilmesinde, Excel programı, R yazılım programı ve Biblioshiny verileri görselleştirme programından yararlanılmıştır. Ek olarak, doğru anahtar kelimelerle WoS sistem taraması yapabilmek için MeSH (Medical Subject Headings) kelime bankası kullanılmıştır. Bulgular: Yapılan analizler sonucunda 1998-2023 yılları arasında toplamda 56 çalışmaya ulaşılmıştır. Bu çalışmalar içerisinde 41 araştırma makalesi (%73,21) ve 13 derleme (%37,5) bulunmaktadır. Çalışmaların neredeyse tamamı İngilizce dilinde yayınlanmıştır (n=54, %96,42). En fazla makale üretilen yılın 2009 olduğu (n=6, %10.714), en üretken ülkenin ise 22 çalışma (%39,286) ile Amerika Birleşik Devletleri olduğu belirlenmiştir. WoS veri tabanında konuyla ilgili Türkiye adresli hiçbir çalışma tespit edilememiştir. Sonuç: Günümüzde endometrial kanser ve fitoöstrojen ilişkisiyle ilgili az sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu makaleden elde edilen veriler bu alanda yapılacak araştırmalara ışık tutacaktır. Ülkemizin uluslararası alanda bu güncel ve önemli konuyla ilgili yer alabilmesi için Türkiye adresli çalışmaların planlanması gerekmektedir.
研究目的本研究旨在使用文献计量学方法分析科学网(WoS)数据库中的文章,以确定植物雌激素在子宫内膜癌研究中的地位。研究方法:以 "子宫内膜癌 "和(植物雌激素或 "植物雌激素 "或 "植物雌激素")为关键词对 WoS 数据库进行检索。在该检索中,使用 "TOPIC "选项对摘要、标题和关键词进行检索,并对 1998 年至 2023 年间发表的文章数据进行分析。使用 Excel 程序、R 软件程序和 Biblioshiny 数据可视化程序进行文献计量分析。此外,还使用 MeSH(医学主题词表)词库在 WoS 系统中搜索正确的关键词。分析结果经过分析,在 1998 年至 2023 年期间共发现了 56 项研究。这些研究包括 41 篇研究文章(73.21%)和 13 篇综述(37.5%)。几乎所有研究都以英文发表(54 篇,占 96.42%)。据统计,2009 年发表的文章最多(6 篇,占 10.714%),研究成果最多的国家是美国,有 22 项研究(占 39.286%)。在 WoS 数据库中,没有发现土耳其地址的相关研究。结论目前,有关子宫内膜癌与植物雌激素之间关系的研究很少。本文获得的数据将为该领域未来的研究提供启示。为了使我国在这一当前重要问题的国际舞台上占有一席之地,应计划开展以土耳其为地址的研究。
{"title":"ENDOMETRİAL KANSER ARAŞTIRMALARINDA FİTOÖSTROJEN ANALİZİ","authors":"Cem Yalaza","doi":"10.31020/mutftd.1453687","DOIUrl":"https://doi.org/10.31020/mutftd.1453687","url":null,"abstract":"Amaç: Bu çalışmada, Web of Science (WoS) veri tabanındaki makalelerin bibliyometrik yöntemler kullanılarak analiz edilmesi ve böylece endometrial kanser araştırmalarında fitoöstrojenlerin yerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. \u0000Yöntem: WoS veri tabanında “endometrial cancer” AND (Phytoestrogen OR \"plant estrogen\" OR \"Phyto-Estrogen\") anahtar kelimeleri ile tarama yapılmıştır. Bu taramada özet, başlık ve anahtar kelimelerde arama yapabilmek için “TOPIC” seçeneği kullanılmış, 1998-2023 yılları arasında yayınlanmış makalelerinin verileri analiz edilmiştir. Bibliyometrik analizin gerçekleştirilmesinde, Excel programı, R yazılım programı ve Biblioshiny verileri görselleştirme programından yararlanılmıştır. Ek olarak, doğru anahtar kelimelerle WoS sistem taraması yapabilmek için MeSH (Medical Subject Headings) kelime bankası kullanılmıştır. \u0000Bulgular: Yapılan analizler sonucunda 1998-2023 yılları arasında toplamda 56 çalışmaya ulaşılmıştır. Bu çalışmalar içerisinde 41 araştırma makalesi (%73,21) ve 13 derleme (%37,5) bulunmaktadır. Çalışmaların neredeyse tamamı İngilizce dilinde yayınlanmıştır (n=54, %96,42). En fazla makale üretilen yılın 2009 olduğu (n=6, %10.714), en üretken ülkenin ise 22 çalışma (%39,286) ile Amerika Birleşik Devletleri olduğu belirlenmiştir. WoS veri tabanında konuyla ilgili Türkiye adresli hiçbir çalışma tespit edilememiştir. \u0000Sonuç: Günümüzde endometrial kanser ve fitoöstrojen ilişkisiyle ilgili az sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu makaleden elde edilen veriler bu alanda yapılacak araştırmalara ışık tutacaktır. Ülkemizin uluslararası alanda bu güncel ve önemli konuyla ilgili yer alabilmesi için Türkiye adresli çalışmaların planlanması gerekmektedir.","PeriodicalId":508552,"journal":{"name":"Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi","volume":"43 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-04-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140699409","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Fight against Typhus in Turkey (1945-1950) 在土耳其抗击斑疹伤寒(1945-1950 年)
Resul Köse
Abstract Objective: The aim of this study is to examine the struggle against typhus, which has been a scourge of humanity for centuries, in Turkey between 1945 and 1950. Method: The data of our study were obtained from archival documents, periodicals of the period and other studies in the literature. In addition, this study is a qualitative study and document analysis method was used. Findings: The fight against typhus, which became epidemic in Turkey during World War II, became one of the most important issues of the post-war period. In the fight against typhus, vaccination had begun in 1943, during the war years. This practice would be accelerated as of 1945. The vaccine produced in large quantities in a short period of time at the Refik Saydam Institute of Public Health played a significant role in this situation. In addition, the effective use of dichlorodiphenyltrichloroethane (D.D.T.) from 1945 onwards constituted one of the most important factors in achieving success. Conclusion: Thanks to the preventive health measures taken between 1945 and 1950, as well as the strict vaccination program and D.D.T. application, Turkey was able to reduce typhus disease, one of the most feared disasters of those years, from the country's agenda.
摘要 目的:本研究旨在探讨 1945 至 1950 年间土耳其与斑疹伤寒的斗争。研究方法:我们的研究数据来自档案文件、当时的期刊和其他文献研究。此外,本研究是一项定性研究,采用了文献分析法。研究结果第二次世界大战期间,斑疹伤寒在土耳其流行,防治斑疹伤寒成为战后时期最重要的问题之一。在防治斑疹伤寒的斗争中,疫苗接种始于 1943 年的战争年代。从 1945 年开始,这一工作加速进行。雷菲克-赛亚当公共卫生研究所在短时间内大量生产的疫苗在其中发挥了重要作用。此外,从 1945 年开始有效使用二氯二苯三氯乙烷 (D.D.T.) 也是取得成功的最重要因素之一。结论由于在1945年至1950年期间采取了预防性卫生措施,以及严格的疫苗接种计划和二氯二苯基三氯乙烷的应用,土耳其得以从国家议程中减少斑疹伤寒病这一当年最令人恐惧的灾难之一。
{"title":"Fight against Typhus in Turkey (1945-1950)","authors":"Resul Köse","doi":"10.31020/mutftd.1434093","DOIUrl":"https://doi.org/10.31020/mutftd.1434093","url":null,"abstract":"Abstract \u0000Objective: The aim of this study is to examine the struggle against typhus, which has been a scourge of humanity for centuries, in Turkey between 1945 and 1950. \u0000Method: The data of our study were obtained from archival documents, periodicals of the period and other studies in the literature. In addition, this study is a qualitative study and document analysis method was used. \u0000Findings: The fight against typhus, which became epidemic in Turkey during World War II, became one of the most important issues of the post-war period. In the fight against typhus, vaccination had begun in 1943, during the war years. This practice would be accelerated as of 1945. The vaccine produced in large quantities in a short period of time at the Refik Saydam Institute of Public Health played a significant role in this situation. In addition, the effective use of dichlorodiphenyltrichloroethane (D.D.T.) from 1945 onwards constituted one of the most important factors in achieving success. \u0000Conclusion: Thanks to the preventive health measures taken between 1945 and 1950, as well as the strict vaccination program and D.D.T. application, Turkey was able to reduce typhus disease, one of the most feared disasters of those years, from the country's agenda.","PeriodicalId":508552,"journal":{"name":"Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi","volume":"3 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-04-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140702951","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
İkinci Meşrutiyet Dönemi Osmanlı Ordusunda Efrad-ı Sıhhiye’nin Eczacılık Eğitimi 第二君主立宪制时期奥斯曼帝国军队中的埃夫拉德-伊-谢希耶药学教育
Eda Avcı, C. Avci
Amaç: Osmanlı ordusunda sağlık hizmetlerinde yaşanan yetersizlikler nedeniyle sağlık alanında da çağdaş ordulardaki gibi düzenlenmeler yapılmıştır. Orduda yardımcı sağlık elemanı yetiştirmek, bu düzenlemeler içinde önemli konudur. Ordunun sağlıklı olması için, yardımcı sağlık elemanlarına iyi bir eğitim gerektiği anlayışıyla, İkinci Meşrutiyet döneminde “Efrad-ı Sıhhiye Ders Kitabı” hazırlanmıştır. Bu çalışma ile Osmanlı ordusundaki yardımcı sağlık personelinin eczacılık hizmetleri için aldığı eğitimin içeriği ve niteliği, “Efrad-ı Sıhhiye Ders Kitabı” öznelinde aydınlatarak eczacılık ve tıp tarihine katkıda bulunmak amaçlamıştır. Yöntem: 2023 yılının ilk aylarında Osmanlıcadan çeviri yaparak başladığımız bu araştırmayı yaparken “Efrad-ı Sıhhiye Ders Kitabı” ana kaynak olarak irdelenmiştir. Dönemin sağlık gelişmeleri ve günümüz ile mukayesesi için tarih ve sağlık alanındaki kaynaklardan yararlanılmıştır. Eczacılık, tarih ve eğitim alanlarını içeren multidisipliner bir bakış açısıyla gerçekleştirilen araştırmamızda yöntem olarak tarama modeli, veri toplama tekniği olarak da doküman incelemesi kullanılmıştır. İkinci Meşrutiyet dönemi Osmanlı ordusunda yardımcı sağlık elemanlarına öğretilen eczacılık konularının günümüz eczacılık bilimi ile karşılaştırması da yapılmıştır. Bulgular: “Efrad-ı Sıhhiye Ders Kitabı” incelendiğinde, döneminin sağlık alanına ilişkin bilgi ve becerileri içerdiği, dersi alanları yardımcı sağlık elemanı olmaktan daha ileriye taşıyan ayrıntılı bir ders kitabı olduğu anlaşılmaktadır. Orduda görev yaparken sıhhiyeci olarak seçilen er ve erbaşlar için hazırlanan bu kitabın eczacılık alanındaki içeriği oldukça kapsamlıdır. Eczacılık faaliyetlerindeki hal ve tutum, ilaç hammaddeleri, ilaç hazırlamak, ilaç paketlemek, etiketlemek, ilaçların hastalara verilirken dikkat edilecek konular kitapta sıhhiye efradına ayrıntılarıyla öğretilmiştir. Sonuç: Efrad-ı Sıhhiye Ders Kitabı’nda yer alan bazı bölümlerin modern eczacılık bilimiyle uyumlu olması dikkat çekmektedir. Osmanlı ordusunda eğitim alan yardımcı sıhhiye efradına, ordudan ayrıldıktan sonra da edindiği bilgileri, gittiği muhitte uygulama ve sağlık hizmetlerindeki eksikliği giderme imkânı vermiştir. Osmanlı Devletindeki çağdaşlaşma hareketlerinin sadece siyasal ve toplumsal alanla sınırlı kalmayıp sağlık alanında da gerçekleştiği çalışmamızın sonuçlarındandır.
目的:由于奥斯曼军队的医疗服务不足,因此在医疗卫生领域做出了与现代军队相同的安排。在这些规定中,培训军队中的辅助保健人员是一个重要问题。第二君主立宪时期编写的 "Efrad-ı Sıhhiye 教科书 "认为,为了军队的健康,需要对辅助卫生人员进行良好的教育。本研究的目的是通过了解奥斯曼帝国军队中的辅助保健人员在 "Efrad-ı Sıhhiye 教科书 "科目中接受的药学服务培训的内容和质量,为药学和医学史做出贡献。方法:2023 年的前几个月,我们从奥斯曼土耳其语翻译并分析 "Efrad-ı Sıhhiye 教科书 "作为主要资料来源开始了这项研究。我们还利用历史和卫生领域的资料来了解当时的卫生发展情况,并将其与今天进行比较。我们的研究从药学、历史和教育等多学科角度进行,采用了调查模式和文献分析作为数据收集技术。我们还将第二君主立宪制时期奥斯曼帝国军队辅助卫生人员所学的药剂学科目与当今的药剂学进行了比较。研究结果:通过对《埃弗拉德-伊-瑟希耶教科书》的分析,我们了解到该书包含了与当时卫生领域相关的知识和技能,是一本内容详尽的教科书,它使学生们不仅仅是辅助卫生人员。这本书是为在军队服役期间被选拔为医务人员的士兵和应征入伍者编写的,其中的药学内容相当全面。书中详细介绍了药剂活动中的态度和行为、药物原料、药物配制、药物包装、标签以及给病人用药时应注意的问题。结论值得注意的是,《Efrad-ı Sıhhiye 教科书》中的部分章节与现代药学科学相吻合。它为在奥斯曼军队中接受培训的辅助医疗兵提供了机会,使他们能够在离开军队后到附近地区应用所学知识,并克服医疗服务方面的不足。我们的研究结果之一是,奥斯曼帝国的现代化运动不仅限于政治和社会领域,在卫生领域也是如此。
{"title":"İkinci Meşrutiyet Dönemi Osmanlı Ordusunda Efrad-ı Sıhhiye’nin Eczacılık Eğitimi","authors":"Eda Avcı, C. Avci","doi":"10.31020/mutftd.1437991","DOIUrl":"https://doi.org/10.31020/mutftd.1437991","url":null,"abstract":"Amaç: Osmanlı ordusunda sağlık hizmetlerinde yaşanan yetersizlikler nedeniyle sağlık alanında da çağdaş ordulardaki gibi düzenlenmeler yapılmıştır. Orduda yardımcı sağlık elemanı yetiştirmek, bu düzenlemeler içinde önemli konudur. Ordunun sağlıklı olması için, yardımcı sağlık elemanlarına iyi bir eğitim gerektiği anlayışıyla, İkinci Meşrutiyet döneminde “Efrad-ı Sıhhiye Ders Kitabı” hazırlanmıştır. Bu çalışma ile Osmanlı ordusundaki yardımcı sağlık personelinin eczacılık hizmetleri için aldığı eğitimin içeriği ve niteliği, “Efrad-ı Sıhhiye Ders Kitabı” öznelinde aydınlatarak eczacılık ve tıp tarihine katkıda bulunmak amaçlamıştır. \u0000Yöntem: 2023 yılının ilk aylarında Osmanlıcadan çeviri yaparak başladığımız bu araştırmayı yaparken “Efrad-ı Sıhhiye Ders Kitabı” ana kaynak olarak irdelenmiştir. Dönemin sağlık gelişmeleri ve günümüz ile mukayesesi için tarih ve sağlık alanındaki kaynaklardan yararlanılmıştır. Eczacılık, tarih ve eğitim alanlarını içeren multidisipliner bir bakış açısıyla gerçekleştirilen araştırmamızda yöntem olarak tarama modeli, veri toplama tekniği olarak da doküman incelemesi kullanılmıştır. İkinci Meşrutiyet dönemi Osmanlı ordusunda yardımcı sağlık elemanlarına öğretilen eczacılık konularının günümüz eczacılık bilimi ile karşılaştırması da yapılmıştır. \u0000Bulgular: “Efrad-ı Sıhhiye Ders Kitabı” incelendiğinde, döneminin sağlık alanına ilişkin bilgi ve becerileri içerdiği, dersi alanları yardımcı sağlık elemanı olmaktan daha ileriye taşıyan ayrıntılı bir ders kitabı olduğu anlaşılmaktadır. Orduda görev yaparken sıhhiyeci olarak seçilen er ve erbaşlar için hazırlanan bu kitabın eczacılık alanındaki içeriği oldukça kapsamlıdır. Eczacılık faaliyetlerindeki hal ve tutum, ilaç hammaddeleri, ilaç hazırlamak, ilaç paketlemek, etiketlemek, ilaçların hastalara verilirken dikkat edilecek konular kitapta sıhhiye efradına ayrıntılarıyla öğretilmiştir. \u0000Sonuç: Efrad-ı Sıhhiye Ders Kitabı’nda yer alan bazı bölümlerin modern eczacılık bilimiyle uyumlu olması dikkat çekmektedir. Osmanlı ordusunda eğitim alan yardımcı sıhhiye efradına, ordudan ayrıldıktan sonra da edindiği bilgileri, gittiği muhitte uygulama ve sağlık hizmetlerindeki eksikliği giderme imkânı vermiştir. Osmanlı Devletindeki çağdaşlaşma hareketlerinin sadece siyasal ve toplumsal alanla sınırlı kalmayıp sağlık alanında da gerçekleştiği çalışmamızın sonuçlarındandır.","PeriodicalId":508552,"journal":{"name":"Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi","volume":"25 24","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-04-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140738801","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Traditional Methods Known and Practiced by İnfertile Women for İnfertility: A Descriptive Cross Study 不孕妇女了解和使用的治疗不孕症的传统方法:描述性交叉研究
Tuba Güner Emül, Filiz Değirmenci, Duygu Vefikuluçay Yılmaz
Aim: This study aims to determine the traditional methods known and practiced by infertile women for infertility. Desing: This study was designed as descriptive and cross-sectional type. Materials and method: The study sample consisted of 153 infertile women who visited the in vitro fertilization (IVF) center of a public hospital. The data were collected using a questionnaire to determine the infertile women’s socio-demographic characteristics, duration of infertility, medical treatment for infertility, family support, feelings about having children in the future, and the traditional methods they knew and used for infertility. Results: Among the traditional methods they knew and utilized for infertility, almost all the infertile women reported praying, 52.9% reported drinking herbal remedies, nearly half of them reported drinking onion juice and consuming fig puree, and 46.4% reported drinking carob juice. Considering the relationship between the duration of infertility and traditional practices known by infertile women regarding infertility, there was a significant difference between longer periods of infertility and the status of knowing traditional practices such as drinking onion juice, visiting holy tombs, consulting a hodja/Muslim preacher, going to thermal springs, and using heat plaster on the back (p
目的:本研究旨在确定不孕妇女所了解和使用的治疗不孕症的传统方法。设计:本研究为描述性横断面研究。材料和方法:研究样本包括 153 名到公立医院体外受精(IVF)中心就诊的不孕妇女。研究采用问卷调查的方式收集数据,以了解不孕妇女的社会人口学特征、不孕症持续时间、不孕症的医学治疗、家庭支持、对未来生育的看法以及她们所了解和使用的治疗不孕症的传统方法。结果显示在她们所了解和使用的治疗不孕症的传统方法中,几乎所有不孕妇女都说她们会祈祷,52.9%的人说她们会喝中药,近一半的人说她们会喝洋葱汁和无花果泥,46.4%的人说她们会喝角豆树汁。考虑到不孕症持续时间与不孕妇女了解的有关不孕症的传统做法之间的关系,不孕症持续时间较长 与了解喝洋葱汁、参观圣墓、咨询 hodja/穆斯林传教士、泡温泉和在背部贴热敷膏药等传统做法的情况 之间存在显著差异(P<0.05)。
{"title":"Traditional Methods Known and Practiced by İnfertile Women for İnfertility: A Descriptive Cross Study","authors":"Tuba Güner Emül, Filiz Değirmenci, Duygu Vefikuluçay Yılmaz","doi":"10.31020/mutftd.1435577","DOIUrl":"https://doi.org/10.31020/mutftd.1435577","url":null,"abstract":"Aim: This study aims to determine the traditional methods known and practiced by infertile women for infertility. \u0000Desing: This study was designed as descriptive and cross-sectional type. \u0000Materials and method: The study sample consisted of 153 infertile women who visited the in vitro fertilization (IVF) center of a public hospital. The data were collected using a questionnaire to determine the infertile women’s socio-demographic characteristics, duration of infertility, medical treatment for infertility, family support, feelings about having children in the future, and the traditional methods they knew and used for infertility. \u0000Results: Among the traditional methods they knew and utilized for infertility, almost all the infertile women reported praying, 52.9% reported drinking herbal remedies, nearly half of them reported drinking onion juice and consuming fig puree, and 46.4% reported drinking carob juice. Considering the relationship between the duration of infertility and traditional practices known by infertile women regarding infertility, there was a significant difference between longer periods of infertility and the status of knowing traditional practices such as drinking onion juice, visiting holy tombs, consulting a hodja/Muslim preacher, going to thermal springs, and using heat plaster on the back (p","PeriodicalId":508552,"journal":{"name":"Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi","volume":"36 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-04-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140742856","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Tıp Tarihi Yazımında Metodolojik Bir Sorun: Kaynaklardaki Bilginin Olduğundan Farklı Yorumlanması ve Aktarılması Üzerine Bir Araştırma 医学史写作的方法论问题:关于不同来源信息的解释和传递的研究
Abdullah Yıldız, Ahmet Acıduman, Pınar Aysert Yıldız
Amaç: Prof. Dr. Ali Haydar Bayat’ın 2003 yılında yayınladığı Tıp Tarihi kitabındaki ilk bakışta tarihsel olarak bir “kuş gribi” salgınını düşündüren “Danişmendli hükümdarı Melik Muhammed’in [ö. 1143] Malatya’ya egemen olduğu dönemde önce kümes hayvanlarını sonra da başta küçük çocuklar olmak üzere birçok insanı öldüren bir salgın olmuştu” cümlesinin dayandığı kaynakların belirlenmesi ve ulaşılan bilgilerin sunularak tartışılması amaçlanmıştır. Yöntem: Literatür taranmış, Feda Şamil Arık’ın “Selçuklular Zamanında Anadolu’da Veba Salgınları” başlıklı makalesi ile Süryani Ortodoks Kilisesi Patriği Mihail’in Vakainamesi’nin Türkçe, Fransızca, Arapça ve İngilizce çevirileri incelenmiş ve ortaya konan bulgular tartışılmıştır. Bulgular: Araştırmanın konusunu oluşturan cümlenin kaynağının büyük olasılıkla Arık’ın makalesi olduğu değerlendirilmiştir: “Süryani Mihael’in bu hususta verdiği bilgiye göre, Yunanlılar’ın 1452’(1141)ci yılında söz konusu şehirde [Malatya (Mélitene)] önce tavuklar vb. gibi kümes hayvanlarında baş gösteren ve bunları kırıp geçiren veba salgını, daha sonra başka [başta] küçük yaştaki çocuklar olmak üzere, bir çok kimsenin de ölmesine sebep olmuştu.” Arık verdiği bu bilginin kaynağı olarak Süryani Mihail’in Vakainamesi’nin Fransızca çevirisini göstermiştir. Bu eserin Fransızca, Arapça ve İngilizce çevirilerinin yanı sıra Türkçe çevrileri incelendiğinde tavuklar ve insanlarda ortaya çıkan hastalıkların farklı hastalıklara işaret edecek biçimde yer aldığı görülmüştür. Sonuç: Hem Bayat’ın eserinde hem de Bayat’a kaynaklık etmiş olduğu düşünülen Arık’ın eserinde Malatya’da 1141 yılında çıkan veba salgının önce kümes hayvanlarını, sonra da başta çocuklar olmak üzere birçok kimseyi etkilediği belirtilmekle birlikte, Süryani Mihail’in verdiği bilgilere göre, aslında iki farklı salgının çıkmış olduğu, ilk salgının tavukları etkileyen bir veba olarak nitelendiği, ikinci salgının ise küçük çocukları etkileyen bir çiçek salgını olduğu anlaşılmaktadır.
研究目的本研究的目的是确定阿里-海达尔-巴亚特博士教授 2003 年出版的《医学史》一书中的一句话--"在达尼什门德利统治者梅利克-穆罕默德[卒于 1143 年]统治马拉蒂亚期间,发生了一场流行病,首先杀死了家禽,然后杀死了许多人,尤其是幼儿"--乍一看暗示了历史上的 "禽流感 "流行病,这句话的依据是什么,并介绍和讨论所获得的信息。方法:查阅文献,分析 Feda Şamil Arık 题为 "塞尔柱时期安纳托利亚的鼠疫流行 "的文章的土耳其语、法语、阿拉伯语和英语译文,以及叙利亚东正教会米哈伊尔牧首的 Vakainamesi,并讨论研究结果。研究结果:构成研究主题的句子的来源很可能是 Arık 的文章:"根据叙利亚迈克尔提供的信息,在希腊人的 1452'(1141 年),瘟疫首先在上述城市 [马拉蒂亚(Mélitene)] 爆发流行,鸡等家禽遭到严重破坏,然后导致许多其他人死亡,尤其是幼儿"。Arık 引用了叙利亚米哈伊尔的《Vakainamesi》的法文译本作为这一信息的来源。在对该著作的法文、阿拉伯文、英文译本以及土耳其文译本进行分析时,我们发现其中包含了鸡和人的疾病,以表示不同的疾病。结论虽然巴亚特的著作和被认为是巴亚特资料来源的 Arık 的著作都说 1141 年在马拉蒂亚爆发的瘟疫首先影响了家禽,然后影响了许多人,尤其是儿童,但根据叙利亚人米哈伊尔提供的信息,可以理解为实际上有两种不同的流行病,第一种流行病被描述为影响鸡的瘟疫,第二种流行病是影响幼儿的天花流行病。
{"title":"Tıp Tarihi Yazımında Metodolojik Bir Sorun: Kaynaklardaki Bilginin Olduğundan Farklı Yorumlanması ve Aktarılması Üzerine Bir Araştırma","authors":"Abdullah Yıldız, Ahmet Acıduman, Pınar Aysert Yıldız","doi":"10.31020/mutftd.1411912","DOIUrl":"https://doi.org/10.31020/mutftd.1411912","url":null,"abstract":"Amaç: Prof. Dr. Ali Haydar Bayat’ın 2003 yılında yayınladığı Tıp Tarihi kitabındaki ilk bakışta tarihsel olarak bir “kuş gribi” salgınını düşündüren “Danişmendli hükümdarı Melik Muhammed’in [ö. 1143] Malatya’ya egemen olduğu dönemde önce kümes hayvanlarını sonra da başta küçük çocuklar olmak üzere birçok insanı öldüren bir salgın olmuştu” cümlesinin dayandığı kaynakların belirlenmesi ve ulaşılan bilgilerin sunularak tartışılması amaçlanmıştır. \u0000Yöntem: Literatür taranmış, Feda Şamil Arık’ın “Selçuklular Zamanında Anadolu’da Veba Salgınları” başlıklı makalesi ile Süryani Ortodoks Kilisesi Patriği Mihail’in Vakainamesi’nin Türkçe, Fransızca, Arapça ve İngilizce çevirileri incelenmiş ve ortaya konan bulgular tartışılmıştır. \u0000Bulgular: Araştırmanın konusunu oluşturan cümlenin kaynağının büyük olasılıkla Arık’ın makalesi olduğu değerlendirilmiştir: “Süryani Mihael’in bu hususta verdiği bilgiye göre, Yunanlılar’ın 1452’(1141)ci yılında söz konusu şehirde [Malatya (Mélitene)] önce tavuklar vb. gibi kümes hayvanlarında baş gösteren ve bunları kırıp geçiren veba salgını, daha sonra başka [başta] küçük yaştaki çocuklar olmak üzere, bir çok kimsenin de ölmesine sebep olmuştu.” Arık verdiği bu bilginin kaynağı olarak Süryani Mihail’in Vakainamesi’nin Fransızca çevirisini göstermiştir. Bu eserin Fransızca, Arapça ve İngilizce çevirilerinin yanı sıra Türkçe çevrileri incelendiğinde tavuklar ve insanlarda ortaya çıkan hastalıkların farklı hastalıklara işaret edecek biçimde yer aldığı görülmüştür. \u0000Sonuç: Hem Bayat’ın eserinde hem de Bayat’a kaynaklık etmiş olduğu düşünülen Arık’ın eserinde Malatya’da 1141 yılında çıkan veba salgının önce kümes hayvanlarını, sonra da başta çocuklar olmak üzere birçok kimseyi etkilediği belirtilmekle birlikte, Süryani Mihail’in verdiği bilgilere göre, aslında iki farklı salgının çıkmış olduğu, ilk salgının tavukları etkileyen bir veba olarak nitelendiği, ikinci salgının ise küçük çocukları etkileyen bir çiçek salgını olduğu anlaşılmaktadır.","PeriodicalId":508552,"journal":{"name":"Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi","volume":"60 12","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-04-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140742037","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Diş Hekimliği Fakülteleri Web Sitelerinde Bulunan Restoratif Diş Tedavisi ile ilgili Bilgilerin Okunabilirlik Analizi 牙科学院网站上有关牙科修复治疗信息的可读性分析
Muhammet Fidan, İlayda Atabek
Amaç: Bu çalışmanın amacı üniversitelerin Diş Hekimliği Fakülteleri Restoratif Diş Tedavisi web sitelerindeki bilgilendirme metinlerinin okunabilirlik analizinin karşılaştırılmalı değerlendirilmesidir. Yöntem: Çalışmada Türkiye’deki devlet ve vakıf üniversitelerinin Diş Hekimliği Fakülteleri Restoratif Diş Tedavisi web siteleri bilgilendirme metinleri incelendi. Kurumlara ait web sitesi değerlendirmesi için vakıf ve devlet diş hekimliği fakültesi olarak iki kategoriye ayrıldı. Dahil edilen 64 internet sitesinde yer alan hasta bilgilendirme metinleri Ateşman Okunabilirlik İndeksi'ne göre değerlendirildi. Verilerin değerlendirilmesinde Mann-Whitney U testi ve Spearman Korelasyon testi kullanıldı (p < 0,05). Bulgular: Ateşman Okunabilirlik İndeks puanı ortanca değeri 50,75 bulundu. Web sitelerinin %3.1’i çok kolay, %14.1’i kolay ve %37.5’i orta zorlukta, %34.4’ü zor ve %10.9’u çok zor seviyede olduğu bulundu. Vakıf diş hekimliği fakülteleri Restoratif Diş Tedavisi bilgilendirme medyan değerleri (bütün parametreler için) ve devlet diş hekimliği fakülteleri Restoratif Diş Tedavisi bilgilendirme ortanca değerleri (bütün parametreler için) arasında anlamlılık bulunmadı (p > 0,05). Ateşman okunabilirlik indeks puanı ve cümle sayısı arasında pozitif korelasyon (r=0,547; p < 0,001), Ateşman okunabilirlik indeks puanı ve paragraf sayısı arasında pozitif korelasyon (r=0,583; p < 0,001), Ateşman okunabilirlik indeks puanı ve ortalama sözcük uzunluğu arasında negatif korelasyon (r=-0,701; p < 0,001) bulundu. Sonuç: Üniversitelere ait Restoratif Diş Tedavisi ile ilgili metinlerin okunabilirliği genel olarak orta zorluktadır. Restoratif Diş Tedavisi ile ilgili bilgilendirmelerde hastaya aktarılan bilgilerin okunabilirliğini artırmak amacıyla okunabilirlik programlarından faydalanılabilir.
研究目的本研究旨在对各大学口腔医学院口腔修复治疗网站上的信息文本进行可读性对比分析。研究方法本研究分析了土耳其国立大学和基金会大学牙科学院口腔修复治疗网站上的信息文本。这些机构的网站分为基金会牙科学院和国立牙科学院两类。根据阿特斯曼可读性指数(Ateşman Readability Index)对64个网站上的患者信息文本进行了评估。采用曼-惠特尼 U 检验和斯皮尔曼相关检验对数据进行评估(P < 0.05)。结果阿特斯曼可读性指数的中位值为 50.75。结果发现,3.1%的网站非常简单,14.1%的网站简单,37.5%的网站中等难度,34.4%的网站困难,10.9%的网站非常困难。基础牙科学院口腔修复治疗信息的中值(所有参数)与国家牙科学院口腔修复治疗信息的中值(所有参数)之间没有显著性差异(p>0.05)。Ateşman可读性指数得分与句子数量呈正相关(r=0.547;p <0.001),Ateşman可读性指数得分与段落数量呈正相关(r=0.583;p <0.001),Ateşman可读性指数得分与平均字长呈负相关(r=-0.701;p <0.001)。结论牙科修复治疗大学教材的可读性一般属于中等难度。可读性方案可用于提高牙科修复治疗信息中传达给患者的信息的可读性。
{"title":"Diş Hekimliği Fakülteleri Web Sitelerinde Bulunan Restoratif Diş Tedavisi ile ilgili Bilgilerin Okunabilirlik Analizi","authors":"Muhammet Fidan, İlayda Atabek","doi":"10.31020/mutftd.1448829","DOIUrl":"https://doi.org/10.31020/mutftd.1448829","url":null,"abstract":"Amaç: Bu çalışmanın amacı üniversitelerin Diş Hekimliği Fakülteleri Restoratif Diş Tedavisi web sitelerindeki bilgilendirme metinlerinin okunabilirlik analizinin karşılaştırılmalı değerlendirilmesidir. \u0000Yöntem: Çalışmada Türkiye’deki devlet ve vakıf üniversitelerinin Diş Hekimliği Fakülteleri Restoratif Diş Tedavisi web siteleri bilgilendirme metinleri incelendi. Kurumlara ait web sitesi değerlendirmesi için vakıf ve devlet diş hekimliği fakültesi olarak iki kategoriye ayrıldı. Dahil edilen 64 internet sitesinde yer alan hasta bilgilendirme metinleri Ateşman Okunabilirlik İndeksi'ne göre değerlendirildi. Verilerin değerlendirilmesinde Mann-Whitney U testi ve Spearman Korelasyon testi kullanıldı (p < 0,05). \u0000Bulgular: Ateşman Okunabilirlik İndeks puanı ortanca değeri 50,75 bulundu. Web sitelerinin %3.1’i çok kolay, %14.1’i kolay ve %37.5’i orta zorlukta, %34.4’ü zor ve %10.9’u çok zor seviyede olduğu bulundu. Vakıf diş hekimliği fakülteleri Restoratif Diş Tedavisi bilgilendirme medyan değerleri (bütün parametreler için) ve devlet diş hekimliği fakülteleri Restoratif Diş Tedavisi bilgilendirme ortanca değerleri (bütün parametreler için) arasında anlamlılık bulunmadı (p > 0,05). Ateşman okunabilirlik indeks puanı ve cümle sayısı arasında pozitif korelasyon (r=0,547; p < 0,001), Ateşman okunabilirlik indeks puanı ve paragraf sayısı arasında pozitif korelasyon (r=0,583; p < 0,001), Ateşman okunabilirlik indeks puanı ve ortalama sözcük uzunluğu arasında negatif korelasyon (r=-0,701; p < 0,001) bulundu. \u0000Sonuç: Üniversitelere ait Restoratif Diş Tedavisi ile ilgili metinlerin okunabilirliği genel olarak orta zorluktadır. Restoratif Diş Tedavisi ile ilgili bilgilendirmelerde hastaya aktarılan bilgilerin okunabilirliğini artırmak amacıyla okunabilirlik programlarından faydalanılabilir.","PeriodicalId":508552,"journal":{"name":"Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi","volume":"106 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-04-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140746910","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Çağlar Boyunca Salgınlar: Bulaşıcı Hastalıkların Tarihsel Bir Yolculuğu 历代流行病:传染病的历史之旅
Elifnaz Ilgar, Sevgi Kalkanlı
Tarih boyunca salgın potansiyeli taşıyan bulaşıcı hastalıklar ortaya çıkmış ve düzenli olarak yayılarak veba, kolera, grip, şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü (SARS-CoV) ve Orta Doğu solunum sendromu koronavirüsü (MERS-CoV) gibi büyük salgınlara neden olarak insanlık tarihi üzerinde derin etkiler bırakmıştır. Yakın zamanda ise dünya şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2) salgınıyla karşı karşıya kalmıştır. Salgınlara yol açan bu bulaşıcı hastalıkların çoğu, üreme, avlanma ve küresel ticaret gibi faaliyetler yoluyla hayvanlarla artan etkileşimler nedeniyle insanlara geçen zoonotik patojenlerden kaynaklanmaktadır. Gelişen şehirler, artan seyahatlerin yanı sıra artan insan nüfusu nedeniyle ekosistemler üzerindeki etkiler, bulaşıcı hastalıkların ortaya çıkmasını ve yayılmasını artırarak salgınlara hatta pandemilere yol açmıştır. Patojenlerin hayvanlardan insanlara zoonotik aktarımı, ortaya çıkan enfeksiyonların tarih boyunca insanları etkilemesinde önemli bir mekanizmadır. Bu patojenlerin insanlara bulaşma mekanizmalarının anlaşılması, önleme ve kontrol yöntemlerinin geliştirilmesine olanak sağlamıştır. Çağlar boyunca izolasyon, karantina ve sınır kontrolü gibi halk sağlığı önlemlerinin uygulanması, bulaşıcı hastalıkların yayılmasının kontrol altına alınmasına ve toplum yapısının korunmasına yardımcı olmuştur. Eski Çağlardan içinde bulunduğumuz tarihe kadar uzanan bulaşıcı hastalıklar bunların yaşamlara, tarihsel ve toplumsal eğilimlere etkisi, bize sürekli olarak bulaşıcı hastalıkların taşıdığı muazzam gücü hatırlatmaktadır.
纵观历史,具有流行潜力的传染病经常出现和传播,造成了鼠疫、霍乱、流感、严重急性呼吸综合征冠状病毒(SARS-CoV)和中东呼吸综合征冠状病毒(MERS-CoV)等重大流行病,给人类历史留下了深刻的影响。最近,全球又爆发了严重急性呼吸系统综合征冠状病毒 2(SARS-CoV-2)疫情。这些导致疫情爆发的传染病大多是由人畜共患的病原体引起的,这些病原体通过繁殖、狩猎和全球贸易等活动与动物的互动增加而传染给人类。城市的发展、旅行的增加以及人口的增加对生态系统造成了影响,加剧了传染病的出现和传播,导致流行病甚至大流行。病原体从动物向人类的人畜共患传播是历史上新出现的传染病影响人类的重要机制。了解这些病原体向人类传播的机制有助于开发预防和控制方法。古往今来,隔离、检疫和边境管制等公共卫生措施的实施有助于控制传染病的传播,保护社会结构。从古至今,传染病对生命、历史和社会趋势的影响无时无刻不在提醒我们传染病的巨大威力。
{"title":"Çağlar Boyunca Salgınlar: Bulaşıcı Hastalıkların Tarihsel Bir Yolculuğu","authors":"Elifnaz Ilgar, Sevgi Kalkanlı","doi":"10.31020/mutftd.1398724","DOIUrl":"https://doi.org/10.31020/mutftd.1398724","url":null,"abstract":"Tarih boyunca salgın potansiyeli taşıyan bulaşıcı hastalıklar ortaya çıkmış ve düzenli olarak yayılarak veba, kolera, grip, şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü (SARS-CoV) ve Orta Doğu solunum sendromu koronavirüsü (MERS-CoV) gibi büyük salgınlara neden olarak insanlık tarihi üzerinde derin etkiler bırakmıştır. Yakın zamanda ise dünya şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2) salgınıyla karşı karşıya kalmıştır. Salgınlara yol açan bu bulaşıcı hastalıkların çoğu, üreme, avlanma ve küresel ticaret gibi faaliyetler yoluyla hayvanlarla artan etkileşimler nedeniyle insanlara geçen zoonotik patojenlerden kaynaklanmaktadır. Gelişen şehirler, artan seyahatlerin yanı sıra artan insan nüfusu nedeniyle ekosistemler üzerindeki etkiler, bulaşıcı hastalıkların ortaya çıkmasını ve yayılmasını artırarak salgınlara hatta pandemilere yol açmıştır. Patojenlerin hayvanlardan insanlara zoonotik aktarımı, ortaya çıkan enfeksiyonların tarih boyunca insanları etkilemesinde önemli bir mekanizmadır. Bu patojenlerin insanlara bulaşma mekanizmalarının anlaşılması, önleme ve kontrol yöntemlerinin geliştirilmesine olanak sağlamıştır. Çağlar boyunca izolasyon, karantina ve sınır kontrolü gibi halk sağlığı önlemlerinin uygulanması, bulaşıcı hastalıkların yayılmasının kontrol altına alınmasına ve toplum yapısının korunmasına yardımcı olmuştur. Eski Çağlardan içinde bulunduğumuz tarihe kadar uzanan bulaşıcı hastalıklar bunların yaşamlara, tarihsel ve toplumsal eğilimlere etkisi, bize sürekli olarak bulaşıcı hastalıkların taşıdığı muazzam gücü hatırlatmaktadır.","PeriodicalId":508552,"journal":{"name":"Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi","volume":"83 13","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140376196","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Cumhuriyet Döneminde İlkokul 4. Sınıf Tabiat Tedkiki ve Hıfzıssıhha Ders Kitabının Günümüz Perspektifinden Değerlendirilmesi 从今天的视角评价民国时期小学四年级《自然学习与卫生》教材
Ozan Turamanlar, Hanım Selin Turamanlar
Amaç: Eğitim-öğretimin olmazsa olmaz elemanlarından biri olan ders kitapları, her zaman üzerinde hassasiyetle durulan bir eğitim materyalidir. Çünkü bu materyaller aracılığıyla yaşa uygun bilgi ve beceri kazandırılır ve bu durum geleceği şekillendirecek ve yön verecek olan öğrenciler için oldukça önemlidir. Amacımız, 1926-1927 yıllarında basılan ilk mektep dördüncü sınıf Tabiat Tedkiki ve Hıfzıssıhha başlıklı kitap ile içeriğinde yer alan konuların günümüz ilkokul ve ortaokul düzeyinde okutulan ders kitaplarındaki konular ile karşılaştırması yapılarak, aradan geçen yaklaşık yüzyıllık süreçte eğitim ve öğretimdeki değişimi ve gelişmeleri karşılaştırmalı olarak göstermektir. Yöntem: Osmanlı Türkçesi ile yazılan “Tabiat Tedkiki ve Hıfzıssıhha” ders kitabının yazınsal ve şekilsel analizi yapıldı. Bir nüshası yazarlarda bulunan kitabın çevirisi de yazarlar tarafından gerçekleştirildi. Nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılarak günümüz ders kitapları ile biçim ve içerik özellikleri açısından karşılaştırıldı. Bulgular: Kitapların baş sayfalarında içerik hakkında bilgilerden bahsetmesi, konuların resimlerle desteklenmesi, konu sonunda sorular sorulması, konuların öğrencilerin anlayabileceği düzeyde örneklerle açıklanması, konuların hastalıklar ve klinik birtakım olgularla pekiştirilmesi yönünden benzer özellikler taşımaktadır. Tabiat Tedkiki ve Hıfzıssıhha kitabının ücretli olması, görsel ve yazılı metinlerin kaynağının belirtilmemiş olması yönünden de farklılıkları bulunmaktadır. Ayrıca içerik yönünden günümüzde çoğunlukla 6. sınıf ders kitabı içeriği ile uyumlu olması dikkat çekicidir. Sonuç: Tabiat Tedkiki ve Hıfzıssıhha ders kitabının günümüz ders kitapları ile olan karşılaştırılmasının yapıldığı araştırmamız ile dönemsel olarak yapılan bu şekilde analizler ile geleceği doğru ve etkili tasarlayabilmek için geçmişi ve bugünü irdelemekten geçtiğine inanmaktayız. Ayrıca yaptığımız bu araştırma ile konu ile ilgilenen uygulayıcılara ve araştırmacılara bir kaynakça sunmak, tasarım ve planlamalarına da ışık tutacağı kanaatindeyiz.
目的:教科书是教育不可或缺的要素之一,是一种始终受到重视的教育材料。因为通过这些教材,可以获得与年龄相适应的知识和技能,这对于塑造和引导未来的学生来说非常重要。我们的目的是通过比较 1926-1927 年出版的《自然、科学和卫生》教科书中的科目与当今中小学教科书中的科目,来展示约一个世纪以来教育和培训的变化与发展。方法:对用奥斯曼土耳其语编写的教科书《自然医学和卫生学》进行了文学和文体分析。作者还对该书进行了翻译。采用定性研究方法之一的调查模式,将该书与当今的教科书在形式和内容特征方面进行了比较。研究结果:这些教科书在扉页提及内容信息、用图片支持主题、在主题结束时提出问题、用学生能够理解的水平举例说明主题、用疾病和临床案例强化主题等方面具有相似的特点。此外,《自然与卫生》一书是付费的,而且没有说明图像和文字文本的来源,这也是不同之处。值得注意的是,在内容方面,这本书与现在六年级教科书的内容基本一致。结论:我们认为,为了能够通过这种周期性分析准确有效地设计未来,有必要研究过去和现在。此外,我们相信这项研究将为对该主题感兴趣的从业人员和研究人员提供参考书目,并为他们的设计和规划提供启示。
{"title":"Cumhuriyet Döneminde İlkokul 4. Sınıf Tabiat Tedkiki ve Hıfzıssıhha Ders Kitabının Günümüz Perspektifinden Değerlendirilmesi","authors":"Ozan Turamanlar, Hanım Selin Turamanlar","doi":"10.31020/mutftd.1430611","DOIUrl":"https://doi.org/10.31020/mutftd.1430611","url":null,"abstract":"Amaç: Eğitim-öğretimin olmazsa olmaz elemanlarından biri olan ders kitapları, her zaman üzerinde hassasiyetle durulan bir eğitim materyalidir. Çünkü bu materyaller aracılığıyla yaşa uygun bilgi ve beceri kazandırılır ve bu durum geleceği şekillendirecek ve yön verecek olan öğrenciler için oldukça önemlidir. Amacımız, 1926-1927 yıllarında basılan ilk mektep dördüncü sınıf Tabiat Tedkiki ve Hıfzıssıhha başlıklı kitap ile içeriğinde yer alan konuların günümüz ilkokul ve ortaokul düzeyinde okutulan ders kitaplarındaki konular ile karşılaştırması yapılarak, aradan geçen yaklaşık yüzyıllık süreçte eğitim ve öğretimdeki değişimi ve gelişmeleri karşılaştırmalı olarak göstermektir. \u0000Yöntem: Osmanlı Türkçesi ile yazılan “Tabiat Tedkiki ve Hıfzıssıhha” ders kitabının yazınsal ve şekilsel analizi yapıldı. Bir nüshası yazarlarda bulunan kitabın çevirisi de yazarlar tarafından gerçekleştirildi. Nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılarak günümüz ders kitapları ile biçim ve içerik özellikleri açısından karşılaştırıldı. \u0000Bulgular: Kitapların baş sayfalarında içerik hakkında bilgilerden bahsetmesi, konuların resimlerle desteklenmesi, konu sonunda sorular sorulması, konuların öğrencilerin anlayabileceği düzeyde örneklerle açıklanması, konuların hastalıklar ve klinik birtakım olgularla pekiştirilmesi yönünden benzer özellikler taşımaktadır. Tabiat Tedkiki ve Hıfzıssıhha kitabının ücretli olması, görsel ve yazılı metinlerin kaynağının belirtilmemiş olması yönünden de farklılıkları bulunmaktadır. Ayrıca içerik yönünden günümüzde çoğunlukla 6. sınıf ders kitabı içeriği ile uyumlu olması dikkat çekicidir. \u0000Sonuç: Tabiat Tedkiki ve Hıfzıssıhha ders kitabının günümüz ders kitapları ile olan karşılaştırılmasının yapıldığı araştırmamız ile dönemsel olarak yapılan bu şekilde analizler ile geleceği doğru ve etkili tasarlayabilmek için geçmişi ve bugünü irdelemekten geçtiğine inanmaktayız. Ayrıca yaptığımız bu araştırma ile konu ile ilgilenen uygulayıcılara ve araştırmacılara bir kaynakça sunmak, tasarım ve planlamalarına da ışık tutacağı kanaatindeyiz.","PeriodicalId":508552,"journal":{"name":"Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi","volume":" 32","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140385317","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
COVID-19 Üzerine Etkili Potansiyel Tıbbi Bitkiler Üzerine Bir Derleme 对 COVID-19 有效的潜在药用植物综述
Gamze Kökdi̇l, Ali Eren Ni̇zamoğlu
Şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü-2 (SARS-CoV-2)’nin neden olduğu yeni koronavirus hastalığı (COVID-19) dünya genelinde pandemiye neden olmuştur. İlk çağlardan itibaren sağlık sorunlarına çözüm bulmak amacıyla bitkilerden yararlanan insanların tıbbi bitkilere olan ilgisi COVID-19 pandemisinde artmıştır. Bu derlemede, antiviral etkisi veya bağışıklık sistemine etkinliği bilinen ve COVID-19 üzerine etki potansiyeli olan Thymus sp. ve Origanum sp. (Kekik), Tilia sp. (Ihlamur), Salvia sp. (Adaçayı), Zingiber officinale (Zencefil), Curcuma longa (Zerdeçal), Allium sativum (Sarımsak), Glycirhiza glabra (Meyan) ve Camellia sinensis (Çay) bitkilerinin terapötik etkileri son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalar incelenerek sunulmuştur.
由严重急性呼吸系统综合征冠状病毒-2(SARS-CoV-2)引起的新型冠状病毒病(COVID-19)已在全球范围内引起大流行。自古以来,人们一直利用植物来解决健康问题,而 COVID-19 的流行更引起了人们的兴趣。在本综述中,百里香属和牛至属(百里香)、椴树属(椴树)、鼠尾草属(鼠尾草)、鼠尾草属(鼠尾草)、浙贝母属(浙贝母(鼠尾草)、生姜(Zingiber officinale)、姜黄(Curcuma longa)、大蒜(Allium sativum)、甘草(Glycirhiza glabra)和茶(Camellia sinensis),这些已知具有抗病毒作用或免疫系统活性的植物有可能对 COVID-19 起作用。
{"title":"COVID-19 Üzerine Etkili Potansiyel Tıbbi Bitkiler Üzerine Bir Derleme","authors":"Gamze Kökdi̇l, Ali Eren Ni̇zamoğlu","doi":"10.31020/mutftd.1384133","DOIUrl":"https://doi.org/10.31020/mutftd.1384133","url":null,"abstract":"Şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü-2 (SARS-CoV-2)’nin neden olduğu yeni koronavirus hastalığı (COVID-19) dünya genelinde pandemiye neden olmuştur. İlk çağlardan itibaren sağlık sorunlarına çözüm bulmak amacıyla bitkilerden yararlanan insanların tıbbi bitkilere olan ilgisi COVID-19 pandemisinde artmıştır. Bu derlemede, antiviral etkisi veya bağışıklık sistemine etkinliği bilinen ve COVID-19 üzerine etki potansiyeli olan Thymus sp. ve Origanum sp. (Kekik), Tilia sp. (Ihlamur), Salvia sp. (Adaçayı), Zingiber officinale (Zencefil), Curcuma longa (Zerdeçal), Allium sativum (Sarımsak), Glycirhiza glabra (Meyan) ve Camellia sinensis (Çay) bitkilerinin terapötik etkileri son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalar incelenerek sunulmuştur.","PeriodicalId":508552,"journal":{"name":"Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi","volume":" 9","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140387441","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
期刊
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi
全部 Acc. Chem. Res. ACS Applied Bio Materials ACS Appl. Electron. Mater. ACS Appl. Energy Mater. ACS Appl. Mater. Interfaces ACS Appl. Nano Mater. ACS Appl. Polym. Mater. ACS BIOMATER-SCI ENG ACS Catal. ACS Cent. Sci. ACS Chem. Biol. ACS Chemical Health & Safety ACS Chem. Neurosci. ACS Comb. Sci. ACS Earth Space Chem. ACS Energy Lett. ACS Infect. Dis. ACS Macro Lett. ACS Mater. Lett. ACS Med. Chem. Lett. ACS Nano ACS Omega ACS Photonics ACS Sens. ACS Sustainable Chem. Eng. ACS Synth. Biol. Anal. Chem. BIOCHEMISTRY-US Bioconjugate Chem. BIOMACROMOLECULES Chem. Res. Toxicol. Chem. Rev. Chem. Mater. CRYST GROWTH DES ENERG FUEL Environ. Sci. Technol. Environ. Sci. Technol. Lett. Eur. J. Inorg. Chem. IND ENG CHEM RES Inorg. Chem. J. Agric. Food. Chem. J. Chem. Eng. Data J. Chem. Educ. J. Chem. Inf. Model. J. Chem. Theory Comput. J. Med. Chem. J. Nat. Prod. J PROTEOME RES J. Am. Chem. Soc. LANGMUIR MACROMOLECULES Mol. Pharmaceutics Nano Lett. Org. Lett. ORG PROCESS RES DEV ORGANOMETALLICS J. Org. Chem. J. Phys. Chem. J. Phys. Chem. A J. Phys. Chem. B J. Phys. Chem. C J. Phys. Chem. Lett. Analyst Anal. Methods Biomater. Sci. Catal. Sci. Technol. Chem. Commun. Chem. Soc. Rev. CHEM EDUC RES PRACT CRYSTENGCOMM Dalton Trans. Energy Environ. Sci. ENVIRON SCI-NANO ENVIRON SCI-PROC IMP ENVIRON SCI-WAT RES Faraday Discuss. Food Funct. Green Chem. Inorg. Chem. Front. Integr. Biol. J. Anal. At. Spectrom. J. Mater. Chem. A J. Mater. Chem. B J. Mater. Chem. C Lab Chip Mater. Chem. Front. Mater. Horiz. MEDCHEMCOMM Metallomics Mol. Biosyst. Mol. Syst. Des. Eng. Nanoscale Nanoscale Horiz. Nat. Prod. Rep. New J. Chem. Org. Biomol. Chem. Org. Chem. Front. PHOTOCH PHOTOBIO SCI PCCP Polym. Chem.
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
0
微信
客服QQ
Book学术公众号 扫码关注我们
反馈
×
意见反馈
请填写您的意见或建议
请填写您的手机或邮箱
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
现在去查看 取消
×
提示
确定
Book学术官方微信
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:481959085
Book学术
文献互助 智能选刊 最新文献 互助须知 联系我们:info@booksci.cn
Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。
Copyright © 2023 Book学术 All rights reserved.
ghs 京公网安备 11010802042870号 京ICP备2023020795号-1