Pub Date : 2023-08-21DOI: 10.17341/gazimmfd.1074861
Ferhat ÖZEL, Nuran YÖRÜKEREN, İbrahim Gürsu TEKDEMİR
Güç sistemlerinde yaygın olarak kullanılan nonlineer karakteristiğe sahip yükler, akım ve gerilim harmonik bozulmalarına neden olmaktadır. Güç sistemlerinde harmonikler, enerji verimliliği ve güç kalitesi açısından önem arz etmektedir. Bir güç sisteminin herhangi bir ortak bağlantı noktasındaki (OBN) harmoniklere, genellikle birden fazla harmonikli yükler neden olmaktadır. Harmonikli yüklerin yerinin belirlenmesi, harmonik azaltma yöntemlerinin uygulanması ve uluslararası standartlardaki sınır koşullarının sağlanması açısından çok önemlidir. Bu çalışmada, harmonikli yüklerin yerinin belirlenmesine yönelik analizler yapılmış; bu amaçla, yaygın olarak kullanılan Toplam Harmonik Aktif Güç (THAG) yöntemi incelenmiştir. Yöntemin incelemesinde, IEEE 13 baralı dengeli dağıtım test sistemi kullanılmıştır. Test sisteminde harmonikli güç akışı analizleri için DIgSILENT Power Factory kullanılmış ve yönteme ilişkin hesaplar, MATLAB’te gerçekleştirilmiştir.
电力系统中广泛使用的非线性负载会导致电流和电压谐波失真。电力系统中的谐波对能源效率和电能质量非常重要。电力系统任何公共耦合点（OBN）上的谐波通常是由具有一次以上谐波的负载引起的。确定谐波负载的位置对于应用谐波缓解方法和满足国际标准中的边界条件非常重要。本研究通过分析来确定谐波负载的位置，并为此研究了广泛使用的总谐波有功功率 (THAG) 方法。IEEE 13 总线平衡配电测试系统用于分析该方法。DIgSILENT Power Factory 用于测试系统的谐波功率流分析，与该方法有关的计算在 MATLAB 中进行。
{"title":"Dağıtım sisteminde harmonik yük tespiti için toplam harmonik aktif güç yöntemi","authors":"Ferhat ÖZEL, Nuran YÖRÜKEREN, İbrahim Gürsu TEKDEMİR","doi":"10.17341/gazimmfd.1074861","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1074861","url":null,"abstract":"Güç sistemlerinde yaygın olarak kullanılan nonlineer karakteristiğe sahip yükler, akım ve gerilim harmonik bozulmalarına neden olmaktadır. Güç sistemlerinde harmonikler, enerji verimliliği ve güç kalitesi açısından önem arz etmektedir. Bir güç sisteminin herhangi bir ortak bağlantı noktasındaki (OBN) harmoniklere, genellikle birden fazla harmonikli yükler neden olmaktadır. Harmonikli yüklerin yerinin belirlenmesi, harmonik azaltma yöntemlerinin uygulanması ve uluslararası standartlardaki sınır koşullarının sağlanması açısından çok önemlidir. Bu çalışmada, harmonikli yüklerin yerinin belirlenmesine yönelik analizler yapılmış; bu amaçla, yaygın olarak kullanılan Toplam Harmonik Aktif Güç (THAG) yöntemi incelenmiştir. Yöntemin incelemesinde, IEEE 13 baralı dengeli dağıtım test sistemi kullanılmıştır. Test sisteminde harmonikli güç akışı analizleri için DIgSILENT Power Factory kullanılmış ve yönteme ilişkin hesaplar, MATLAB’te gerçekleştirilmiştir.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"282 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135771031","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-08-21DOI: 10.17341/gazimmfd.1052294
Zafer KANBİR, Hatice GAZİ, Seda ÖNCÜ DAVAS, Cenk ALHAN
Yüksek genlikli, uzun periyotlu pulslar içeren yakın-fay depremleri, sismik yalıtımlı binalar için yıkıcı bir potansiyele sahiptir. Tarihi yakın-fay deprem kayıtlarının sayısı kapsamlı çalışmalar için yeterli olmadığından; bu kayıtları simüle etmek için sentetik puls modelleri kullanılabilmektedir. Geliştirilen farklı puls modellerinin etkinliği, sismik yalıtımlı yapılar için araştırılmış; ancak bu çalışmalarda, yakın-fay depremlerindeki etkilerinin önemli düzeylere çıkabildiği bilinen kurşun çekirdek ısınması göz önüne alınmamıştır. Bu çalışmada, puls modellerinin taban yalıtımlı binaların yakın-fay depremleri etkisinde kurşun çekirdek ısınmasına bağlı sismik tepkisini belirlemedeki başarısını araştırmak amacıyla, tarihi yakın-fay depremleri ve sentetik olarak üretilmiş eşdeğer yer hareketi kayıtları etkisinde zaman tanım alanında doğrusal olmayan analizler gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, puls modelleri ile genel davranışın belirlenebilesine karşın kurşun çekirdek ısınmasına bağlı olarak farkların ortaya çıkabileceğini göstermiştir.
{"title":"Effectiveness of near-fault pulse models in determining behavior of isolated buildings based on lead core heating","authors":"Zafer KANBİR, Hatice GAZİ, Seda ÖNCÜ DAVAS, Cenk ALHAN","doi":"10.17341/gazimmfd.1052294","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1052294","url":null,"abstract":"Yüksek genlikli, uzun periyotlu pulslar içeren yakın-fay depremleri, sismik yalıtımlı binalar için yıkıcı bir potansiyele sahiptir. Tarihi yakın-fay deprem kayıtlarının sayısı kapsamlı çalışmalar için yeterli olmadığından; bu kayıtları simüle etmek için sentetik puls modelleri kullanılabilmektedir. Geliştirilen farklı puls modellerinin etkinliği, sismik yalıtımlı yapılar için araştırılmış; ancak bu çalışmalarda, yakın-fay depremlerindeki etkilerinin önemli düzeylere çıkabildiği bilinen kurşun çekirdek ısınması göz önüne alınmamıştır. Bu çalışmada, puls modellerinin taban yalıtımlı binaların yakın-fay depremleri etkisinde kurşun çekirdek ısınmasına bağlı sismik tepkisini belirlemedeki başarısını araştırmak amacıyla, tarihi yakın-fay depremleri ve sentetik olarak üretilmiş eşdeğer yer hareketi kayıtları etkisinde zaman tanım alanında doğrusal olmayan analizler gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, puls modelleri ile genel davranışın belirlenebilesine karşın kurşun çekirdek ısınmasına bağlı olarak farkların ortaya çıkabileceğini göstermiştir.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"19 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135771030","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-08-21DOI: 10.17341/gazimmfd.1061112
Fatma LATİFOĞLU, Sümeyya ARIKAN
Bu çalışmada, basit ve yeni bir yaklaşımla süzgecin tüm frekans yanıtı parametrelerini kontrol ederek yüksek performanslı bir sonlu dürtü yanıtlı (Finite Impulse Response - FIR) süzgeç tasarım yöntemi geliştirilmiştir. Bu amaçla, geçirme ve durdurma bandı dalgalanmaları, durdurma bandı zayıflaması, geçiş bandı genişliği ve doğrusal faz yanıtı parametrelerinin tamamı göz önünde bulundurularak ve sonsuz dürtü yanıtlı (Infinite Impulse Response - IIR) süzgecin daha iyi frekans yanıtına sahip olma avantajları da kullanılarak IIR süzgeç temelli optimal FIR süzgeç tasarlanmıştır. Butterworth ve Chebyshev süzgeçlerin parametreleri, Yapay Arı Kolonisi (Artificial Bee Colony - ABC) ve Parçacık Sürü Optimizasyonu (Particle Swarm Optimization - PSO) algoritmaları ve çeşitli uzaklık ölçütleri kullanılarak yeni uygunluk fonksiyonlarıyla optimize edilmiştir. Süzgeçlenen işaretler görsel olarak incelendiğinde, önerilen algoritma ile süzgeçlenen işaretin faz gecikmesinin geleneksel süzgeçlere göre daha az olduğu görülmüştür. Ayrıca, tasarlanan süzgecin performansı, dört farklı frekans içeren sinüzoidal bir işareti alt bantlarına ayrıştırmak için test edilmiştir. Sayısal sonuçlara göre, önerilen yaklaşımla tasarlanan süzgeç, işareti diğer yaygın olarak kullanılan geleneksel süzgeçlere göre daha hassas bir şekilde ayrıştırmıştır.
在本研究中，通过一种简单而新颖的方法控制滤波器的所有频率响应参数，开发了一种高性能有限脉冲响应（FIR）滤波器设计方法。为此，通过考虑通带和截止带波动、截止带衰减、通带宽度和线性相位响应等所有参数，并利用无限冲激响应（IIR）滤波器具有更好频率响应的优点，设计出基于 IIR 滤波器的最佳 FIR 滤波器。利用人工蜂群（ABC）和粒子群优化（PSO）算法以及各种距离测量方法，通过新的适配函数对巴特沃斯和切比雪夫滤波器的参数进行了优化。对滤波后的信号进行直观分析后发现，采用所提算法滤波后的信号相位延迟小于传统滤波器。此外，还对所设计滤波器的性能进行了测试，以将包含四个不同频率的正弦信号分解为子带。数值结果表明，与其他广泛使用的传统滤波器相比，采用所提方法设计的滤波器能更准确地分离信号。
{"title":"A novel IIR based FIR filter design technique using a new fitness function determined by distance metrics","authors":"Fatma LATİFOĞLU, Sümeyya ARIKAN","doi":"10.17341/gazimmfd.1061112","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1061112","url":null,"abstract":"Bu çalışmada, basit ve yeni bir yaklaşımla süzgecin tüm frekans yanıtı parametrelerini kontrol ederek yüksek performanslı bir sonlu dürtü yanıtlı (Finite Impulse Response - FIR) süzgeç tasarım yöntemi geliştirilmiştir. Bu amaçla, geçirme ve durdurma bandı dalgalanmaları, durdurma bandı zayıflaması, geçiş bandı genişliği ve doğrusal faz yanıtı parametrelerinin tamamı göz önünde bulundurularak ve sonsuz dürtü yanıtlı (Infinite Impulse Response - IIR) süzgecin daha iyi frekans yanıtına sahip olma avantajları da kullanılarak IIR süzgeç temelli optimal FIR süzgeç tasarlanmıştır. Butterworth ve Chebyshev süzgeçlerin parametreleri, Yapay Arı Kolonisi (Artificial Bee Colony - ABC) ve Parçacık Sürü Optimizasyonu (Particle Swarm Optimization - PSO) algoritmaları ve çeşitli uzaklık ölçütleri kullanılarak yeni uygunluk fonksiyonlarıyla optimize edilmiştir. Süzgeçlenen işaretler görsel olarak incelendiğinde, önerilen algoritma ile süzgeçlenen işaretin faz gecikmesinin geleneksel süzgeçlere göre daha az olduğu görülmüştür. Ayrıca, tasarlanan süzgecin performansı, dört farklı frekans içeren sinüzoidal bir işareti alt bantlarına ayrıştırmak için test edilmiştir. Sayısal sonuçlara göre, önerilen yaklaşımla tasarlanan süzgeç, işareti diğer yaygın olarak kullanılan geleneksel süzgeçlere göre daha hassas bir şekilde ayrıştırmıştır.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135771039","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-08-21DOI: 10.17341/gazimmfd.1054515
Hüseyin YILDIZ, Birkan DURAK, Erol UZAL
Teknolojinin gelişimi ile birlikte hareket ve kontrol mekanizmaları çok eksende hareket edebilen, daha hızlı ve hassas hareket sağlanabilecek cihazlara ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle; küresel koordinat sisteminde elektromanyetik sistemlerin parametrelerinin analitik veya yarı analitik yöntemlerle hesaplanması son yıllarda önemli araştırma konularından biri haline gelmiştir. Bu çalışmada manyetik bir nüve içerisine sarılmış çok sarımlı bobin yapısı incelenmiştir. Öncelikle tek sarımlı bobin yaklaşımından yararlanarak çok sarımlı bobinler için B, E ve A ifadeleri analitik olarak hesaplanmıştır. Aynı geometriler, sonlu elemanlar analizi (FEA) kullanılarak ANSYS Maxwell programında dairesel simetri kabulü ile hesaplanmıştır. Son olarak, biri r1 yarıçapına sahip manyetik nüve içerisinde olan, eş merkezli iki bobin geometrisi belirlenmiştir. Bu geometriler için öz indüktans (Lii) ve karşılıklı indüktans (Mij) katsayıları küresel koordinatlarda γ açısına bağlı olarak incelenmiştir. ANSYS Maxwell programı üzerinde bobin geometrilerinin 3 boyutlu modeli oluşturularak benzetim çalışmaları yapılmıştır. FEA ve analitik sonuçlar kıyaslanarak geçerliliği gösterilmiştir.
{"title":"Analytical solution of multi-winding coil problem in magnetic core in spherical coordinates and comparison with FEA results","authors":"Hüseyin YILDIZ, Birkan DURAK, Erol UZAL","doi":"10.17341/gazimmfd.1054515","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1054515","url":null,"abstract":"Teknolojinin gelişimi ile birlikte hareket ve kontrol mekanizmaları çok eksende hareket edebilen, daha hızlı ve hassas hareket sağlanabilecek cihazlara ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle; küresel koordinat sisteminde elektromanyetik sistemlerin parametrelerinin analitik veya yarı analitik yöntemlerle hesaplanması son yıllarda önemli araştırma konularından biri haline gelmiştir. Bu çalışmada manyetik bir nüve içerisine sarılmış çok sarımlı bobin yapısı incelenmiştir. Öncelikle tek sarımlı bobin yaklaşımından yararlanarak çok sarımlı bobinler için B, E ve A ifadeleri analitik olarak hesaplanmıştır. Aynı geometriler, sonlu elemanlar analizi (FEA) kullanılarak ANSYS Maxwell programında dairesel simetri kabulü ile hesaplanmıştır. Son olarak, biri r1 yarıçapına sahip manyetik nüve içerisinde olan, eş merkezli iki bobin geometrisi belirlenmiştir. Bu geometriler için öz indüktans (Lii) ve karşılıklı indüktans (Mij) katsayıları küresel koordinatlarda γ açısına bağlı olarak incelenmiştir. ANSYS Maxwell programı üzerinde bobin geometrilerinin 3 boyutlu modeli oluşturularak benzetim çalışmaları yapılmıştır. FEA ve analitik sonuçlar kıyaslanarak geçerliliği gösterilmiştir.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"11 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135771034","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Son yıllarda birçok alanda olduğu gibi doğal taş sektöründe de artan bir hızda, görüntü işleme yöntemlerine dayalı uygulamalar görülmektedir. Bu uygulamalar mermer renklerini bilgisayar ortamına aktarma ile başlamış ve günümüzde mermer numunelerinin renk seleksiyonunun Yapay Zeka (YZ) ve Yapay Sinir Ağları (YSA) modelleri ile yapılabildiği çalışmalara kadar gelmiştir. Ancak bu çalışmaların uygulamaya dönüşebilmeleri için hala aşılması gereken bazı engeller bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, YSA modellerinin pahalı ve karmaşık profesyonel yazılımlar ile oluşturulup çalıştırılabilmeleridir. Bir diğer sorun işlem sürelerinin fabrikaların olağan iş-akış süresine uygun olması gerekliliğidir. Bu çalışma, problemin ikinci kısmına odaklanmış, süre kısaltma ile ilgili çalışmalar ve öneriler yapılmıştır. Bunun için önce seleksiyonu YSA destekli seleksiyon yapan bir model oluşturulmuş, ardından, işlem süresini kısaltmak için iki farklı yöntem önerilmiştir. Her bir yöntem için toplamda 29 YSA modeli tekrar oluşturulup en iyi yöntem aranmıştır. Sonuçta, önerilen yöntem ile örnek doğal taşa ait üç farklı seleksiyonun ayırma işleminin %67-90 oranlarında kısaldığı ortaya konulmuştur.
近年来，与许多其他领域一样，基于图像处理方法的应用在天然石材领域也日益增多。这些应用从将大理石颜色转移到计算机环境开始，如今已发展到利用人工智能（AI）和人工神经网络（ANN）模型对大理石样品进行颜色选择的研究。然而，要将这些研究付诸实践，还需要克服一些障碍。首先，人工神经网络模型的创建和运行需要使用昂贵而复杂的专业软件。另一个问题是，处理时间应符合工厂的正常工作流程时间。本研究主要针对第二部分问题，并就缩短时间提出了研究和建议。为此，首先创建了一个由 ANN 辅助选择的模型，然后提出了两种不同的方法来缩短加工时间。针对每种方法，共重新创建了 29 个 ANN 模型，并寻找最佳方法。结果表明，采用所提出的方法，样本天然石材的三种不同选择的分离过程缩短了 67-90%。
{"title":"Görüntü İşleme ile Doğal Taş Seleksiyonunda İşlem Süresini Azaltan Yeni Bir Yöntem Önerisi","authors":"Özgür AKKOYUN, Yaser FIRAT","doi":"10.24012/dumf.1318407","DOIUrl":"https://doi.org/10.24012/dumf.1318407","url":null,"abstract":"Son yıllarda birçok alanda olduğu gibi doğal taş sektöründe de artan bir hızda, görüntü işleme yöntemlerine dayalı uygulamalar görülmektedir. Bu uygulamalar mermer renklerini bilgisayar ortamına aktarma ile başlamış ve günümüzde mermer numunelerinin renk seleksiyonunun Yapay Zeka (YZ) ve Yapay Sinir Ağları (YSA) modelleri ile yapılabildiği çalışmalara kadar gelmiştir. Ancak bu çalışmaların uygulamaya dönüşebilmeleri için hala aşılması gereken bazı engeller bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, YSA modellerinin pahalı ve karmaşık profesyonel yazılımlar ile oluşturulup çalıştırılabilmeleridir. Bir diğer sorun işlem sürelerinin fabrikaların olağan iş-akış süresine uygun olması gerekliliğidir. Bu çalışma, problemin ikinci kısmına odaklanmış, süre kısaltma ile ilgili çalışmalar ve öneriler yapılmıştır. Bunun için önce seleksiyonu YSA destekli seleksiyon yapan bir model oluşturulmuş, ardından, işlem süresini kısaltmak için iki farklı yöntem önerilmiştir. Her bir yöntem için toplamda 29 YSA modeli tekrar oluşturulup en iyi yöntem aranmıştır. Sonuçta, önerilen yöntem ile örnek doğal taşa ait üç farklı seleksiyonun ayırma işleminin %67-90 oranlarında kısaldığı ortaya konulmuştur.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135064315","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Fononik kristaller, farklı akustik özelliklere sahip iki veya daha fazla malzemeden meydana gelen akustik metamalzemelerdir. Günümüzde mikro/nano-mekanik boyutlardaki tasarımlarla, MHz/GHz frekanslarda kablosuz iletişim, algılama, perdeleme, ultrasonik görüntüleme, ses odaklaması, dalga hapsetme, dalga kılavuzu gibi birçok uygulaması vardır. Bu çalışmada, duyulabilir ses frekansı aralığında (100Hz-20kHz), içi boş Alüminyum silindirlerden oluşan farklı örgü yapılarına sahip iki boyutlu fononik kristallerde bant yapıları incelendi. Fononik kristalin bant yapısı Sonlu Elemanlar Metodu ile teorik olarak hesaplanarak Hızlı Fourier Dönüşümü ile bu analizin geçerliliği test edildi.
{"title":"İçi Boş Silindirlerden Oluşan Farklı Örgü Yapılarına Sahip Fononik Kristallerin Bant Yapılarının İncelenmesi","authors":"Mehtap DEMİR","doi":"10.24012/dumf.1232151","DOIUrl":"https://doi.org/10.24012/dumf.1232151","url":null,"abstract":"Fononik kristaller, farklı akustik özelliklere sahip iki veya daha fazla malzemeden meydana gelen akustik metamalzemelerdir. Günümüzde mikro/nano-mekanik boyutlardaki tasarımlarla, MHz/GHz frekanslarda kablosuz iletişim, algılama, perdeleme, ultrasonik görüntüleme, ses odaklaması, dalga hapsetme, dalga kılavuzu gibi birçok uygulaması vardır. Bu çalışmada, duyulabilir ses frekansı aralığında (100Hz-20kHz), içi boş Alüminyum silindirlerden oluşan farklı örgü yapılarına sahip iki boyutlu fononik kristallerde bant yapıları incelendi. Fononik kristalin bant yapısı Sonlu Elemanlar Metodu ile teorik olarak hesaplanarak Hızlı Fourier Dönüşümü ile bu analizin geçerliliği test edildi.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"27 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135801475","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Yağış-akış ilişkisinin doğru bir şekilde modellenmesi, su kaynaklarının yönetimi ve su taşkınlarının kontrolü gibi hidrolojik uygulamalar için hayati önem taşımaktadır. Ancak hidrolojik sistemlerin karmaşıklığı ve nonlineer özellikleri nedeniyle, yağış-akış ilişkisi gibi olayları tanımlamak için hala birçok model geliştirilmektedir. Özellikle son yıllarda küresel ısınma ve küresel iklim değişimi gibi etmenler, yağış-akış ilişkisini belirlemeyi daha da önemli hale getirmiştir. Bu nedenle, yapay zeka teknikleri gibi modern yaklaşımların kullanımı giderek artmaktadır.
Bu çalışmada, havza yağış-akış modellemesi için iki farklı yapay zeka tabanlı yöntem olan Genetik İfadeli Programlama (GEP) ve Uyarlanabilir Sinirsel-Bulanık Çıkarım Sistemi (ANFIS) kullanılarak, tahmin edilen akış değerleri gözlenen akış değerleri ile karşılaştırılmıştır. Girdi parametreleri olarak, uydu verilerinden elde edilen 4km x 4km çözünürlüklü yağış verisi kullanılmıştır. Bu yağış verisi, havza için günlük ortalama yağış yüksekliği olarak elde edilmiştir. Akım verisi olarak, Berta Suyu Havzası çıkışındaki EİE-2334 nolu akım gözlem istasyonunun (AGİ) günlük akış verileri kullanılmıştır. Akım verileri, Q(t-1), Q(t-2), Q(t-3), Q(t-4) ve yağış verileri olan P(t), P(t-1), P(t-2), P(t-3) gibi çeşitli girdi senaryoları oluşturulmuş ve çıkış olarak Q(t) ile eşleştirilmiştir. Modellerin performansı, determinasyon katsayısı (R2) ve ortalama karesel hatanın kökü (KOKH) gibi istatistiksel ölçütler kullanılarak değerlendirilmiştir. Yapılan çalışmada, ANFIS ve GEP yöntemlerinden elde edilen sonuçların birbirine yakın olduğu tespit edilmiştir. Berta Suyu Alt Havzası için en yüksek R2=0,988 ve en düşük KOKH=4,770 değerini veren modelin ANFIS-K1 olduğu görülmüştür. Bu sonuçlar, yapay zeka tekniklerinin yağış-akış ilişkisini belirlemede etkili bir araç olduğunu göstermektedir.
{"title":"Yağış-Akış İlişkisinin GEP ve ANFIS İle Modellenmesi","authors":"Yunus YAMAN, Fevzi ÖNEN","doi":"10.24012/dumf.1297714","DOIUrl":"https://doi.org/10.24012/dumf.1297714","url":null,"abstract":"Yağış-akış ilişkisinin doğru bir şekilde modellenmesi, su kaynaklarının yönetimi ve su taşkınlarının kontrolü gibi hidrolojik uygulamalar için hayati önem taşımaktadır. Ancak hidrolojik sistemlerin karmaşıklığı ve nonlineer özellikleri nedeniyle, yağış-akış ilişkisi gibi olayları tanımlamak için hala birçok model geliştirilmektedir. Özellikle son yıllarda küresel ısınma ve küresel iklim değişimi gibi etmenler, yağış-akış ilişkisini belirlemeyi daha da önemli hale getirmiştir. Bu nedenle, yapay zeka teknikleri gibi modern yaklaşımların kullanımı giderek artmaktadır. 
 Bu çalışmada, havza yağış-akış modellemesi için iki farklı yapay zeka tabanlı yöntem olan Genetik İfadeli Programlama (GEP) ve Uyarlanabilir Sinirsel-Bulanık Çıkarım Sistemi (ANFIS) kullanılarak, tahmin edilen akış değerleri gözlenen akış değerleri ile karşılaştırılmıştır. Girdi parametreleri olarak, uydu verilerinden elde edilen 4km x 4km çözünürlüklü yağış verisi kullanılmıştır. Bu yağış verisi, havza için günlük ortalama yağış yüksekliği olarak elde edilmiştir. Akım verisi olarak, Berta Suyu Havzası çıkışındaki EİE-2334 nolu akım gözlem istasyonunun (AGİ) günlük akış verileri kullanılmıştır. Akım verileri, Q(t-1), Q(t-2), Q(t-3), Q(t-4) ve yağış verileri olan P(t), P(t-1), P(t-2), P(t-3) gibi çeşitli girdi senaryoları oluşturulmuş ve çıkış olarak Q(t) ile eşleştirilmiştir. Modellerin performansı, determinasyon katsayısı (R2) ve ortalama karesel hatanın kökü (KOKH) gibi istatistiksel ölçütler kullanılarak değerlendirilmiştir. Yapılan çalışmada, ANFIS ve GEP yöntemlerinden elde edilen sonuçların birbirine yakın olduğu tespit edilmiştir. Berta Suyu Alt Havzası için en yüksek R2=0,988 ve en düşük KOKH=4,770 değerini veren modelin ANFIS-K1 olduğu görülmüştür. Bu sonuçlar, yapay zeka tekniklerinin yağış-akış ilişkisini belirlemede etkili bir araç olduğunu göstermektedir.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"120 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135359531","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
This study presents the results of experimental research on the behavior and stretching of hollow cylindrical epoxy tubes made of glass, carbon, and kevlar fibers subjected to axial compression load. Hollow cylindrical tubes were fabricated by fiber winding method using glass, carbon, and kevlar fiber-reinforced composite materials. In this study, hollow cylindrical composite tubes with constant outer (Ø17 millimeters), two different inner diameters (Ø12 and Ø13 millimeters; 2 ve 2,5 millimeters wall thickness), and 80 millimeters in height. Experimental research was carried out for two dissimilar wall thicknesses and four fiber orientation angles. The compressive strengths of all samples were investigated experimentally by applying loads in the axial direction. Twenty-four configurations of composite specimens were fabricated (three reinforcement materials, four winding angles, and two wall thicknesses) to research the impact of axial compression stress. Experimental results revealed that polymer reinforcement material, fiber winding angle, and wall thickness have a significant impact on the compressive stress of cylindrical composite tubes as a result of applied load in the axial direction. The conclusions show that the compressive stress of all reinforcement rises as the orientation angle and wall thickness increase under an axial compression load, and the compressive stress reaches a maximum when the orientation angle is 90° under an axial compression load. It was observed that the axial compressive stress was highest in glass/epoxy samples with 217 MPa, followed by carbon/epoxy samples with 173 MPa and kevlar/epoxy samples with 145 MPa, respectively. The axial compressive stress of all samples was highest at a 90° orientation angle and lowest at a 15° orientation angle. were found to have low values. It was observed that the axial compressive stress value increased in all reinforcement materials as the wall thickness increased.
*CRITICAL: Do Not Use Symbols, Special Characters, Footnotes, or Math in Paper Title or Abstract.
{"title":"Experimental examination of the axial compression conduct of filament-wound cylindrical composite tubes at different wall thicknesses and orientation angles","authors":"Hayri YILDIRIM","doi":"10.24012/dumf.1304413","DOIUrl":"https://doi.org/10.24012/dumf.1304413","url":null,"abstract":"This study presents the results of experimental research on the behavior and stretching of hollow cylindrical epoxy tubes made of glass, carbon, and kevlar fibers subjected to axial compression load. Hollow cylindrical tubes were fabricated by fiber winding method using glass, carbon, and kevlar fiber-reinforced composite materials. In this study, hollow cylindrical composite tubes with constant outer (Ø17 millimeters), two different inner diameters (Ø12 and Ø13 millimeters; 2 ve 2,5 millimeters wall thickness), and 80 millimeters in height. Experimental research was carried out for two dissimilar wall thicknesses and four fiber orientation angles. The compressive strengths of all samples were investigated experimentally by applying loads in the axial direction. Twenty-four configurations of composite specimens were fabricated (three reinforcement materials, four winding angles, and two wall thicknesses) to research the impact of axial compression stress. Experimental results revealed that polymer reinforcement material, fiber winding angle, and wall thickness have a significant impact on the compressive stress of cylindrical composite tubes as a result of applied load in the axial direction. The conclusions show that the compressive stress of all reinforcement rises as the orientation angle and wall thickness increase under an axial compression load, and the compressive stress reaches a maximum when the orientation angle is 90° under an axial compression load. It was observed that the axial compressive stress was highest in glass/epoxy samples with 217 MPa, followed by carbon/epoxy samples with 173 MPa and kevlar/epoxy samples with 145 MPa, respectively. The axial compressive stress of all samples was highest at a 90° orientation angle and lowest at a 15° orientation angle. were found to have low values. It was observed that the axial compressive stress value increased in all reinforcement materials as the wall thickness increased.
 *CRITICAL: Do Not Use Symbols, Special Characters, Footnotes, or Math in Paper Title or Abstract.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"271 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135504156","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Seramik duvar karolarında tasarımların karo yüzeyine aktarımı günümüzde ink-jet dijital baskı teknolojisiyle yapılmaktadır. Ink-jet baskı teknolojisinde CMYK ana mürekkep renkleri kullanılmakta, renk tonlarındaki benzerliklerin artması farklı tasarımların ortaya çıkmasını zorlaştırmaktadır. Bu çalışma CMYK+Pembe mürekkep renkleri ile çalışılabilecek, renk aktivitesi yüksek duvar karosu mat sır reçetesi geliştirilmesini içermektedir. Duvar karosu mat sır standart reçetesinde sırasıyla kalsit, dolamit, çinko oksit ve manyezit oranları arttırılarak farklı reçeteler geliştirilmiştir. Engoplu duvar karosu üzerine önce geliştirilen mat sır reçeteleri ardından CMYK+Pembe mürekkep dijital dekor uygulaması yapılmıştır. Duvar karosu sinterleme sonrası mürekkep dekorlu sır reçetelerinin L,a,b renk ölçümleri yapılmış, ‘a’ değerinin 15,35 den 22,18 değerine çıktığı belirlenmiştir. Reçetelerin hue açısı ile kroma değerleri hesaplanmıştır. Geliştirilen duvar karosu mat sır reçetelerinde pembe renk harici diğer renklerin renk aktivitelerinde belirgin farklılıklar görülmemiş istenen pembe renk şiddeti ise yeni duvar karosu mat sır reçetesi ile sağlanabilmiştir. Mat sır reçete içeriğinde CaO miktarındaki artış ile pembe renk şiddetinde artış olduğu, ZnO miktarının arttığı sır reçetesinde pembe rengin renk aktivitesinin alınamadığı görülmüştür.
如今，陶瓷墙砖上的图案可以通过喷墨数字印刷技术转移到瓷砖表面。喷墨打印技术使用的主要墨水颜色是 CMYK，由于色调的相似性增加，很难创造出不同的设计。本研究涉及开发一种可使用 CMYK+ 粉色墨水的高色彩活性墙砖哑光釉配方。通过在标准墙砖亚光釉配方中分别增加方解石、白云石、氧化锌和菱镁矿的比例，开发出了不同的配方。首先，在 Engoplu 墙砖上涂上所开发的亚光釉配方，然后涂上 CMYK+ 粉墨数字装饰。墙砖烧结后，对带有油墨装饰的釉料配方进行了 L、a、b 色度测量，结果表明 "a "值从 15.35 增加到 22.18。还计算了色调角和色度值。在开发的墙砖釉配方中，除粉红色外，其他颜色的色彩活性没有明显差异，新的墙砖釉配方可达到理想的粉红色强度。据观察，随着亚光釉配方中 CaO 含量的增加，粉红色强度也随之增加，而 ZnO 含量增加的釉配方则无法获得粉红色的色彩活性。
{"title":"Monoporosa duvar karosunda geliştirilen mat sır kompozisyonu ile dijital baskı teknolojisinde pembe mürekkebin renk aktivitesini arttırma","authors":"Büşra YAY, Zehra Emel OYTAÇ, Yasin ÜRERSOY, Yeşim BALTACI, Veli UZ, Hülya BİÇER","doi":"10.17341/gazimmfd.1126196","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1126196","url":null,"abstract":"Seramik duvar karolarında tasarımların karo yüzeyine aktarımı günümüzde ink-jet dijital baskı teknolojisiyle yapılmaktadır. Ink-jet baskı teknolojisinde CMYK ana mürekkep renkleri kullanılmakta, renk tonlarındaki benzerliklerin artması farklı tasarımların ortaya çıkmasını zorlaştırmaktadır. Bu çalışma CMYK+Pembe mürekkep renkleri ile çalışılabilecek, renk aktivitesi yüksek duvar karosu mat sır reçetesi geliştirilmesini içermektedir. Duvar karosu mat sır standart reçetesinde sırasıyla kalsit, dolamit, çinko oksit ve manyezit oranları arttırılarak farklı reçeteler geliştirilmiştir. Engoplu duvar karosu üzerine önce geliştirilen mat sır reçeteleri ardından CMYK+Pembe mürekkep dijital dekor uygulaması yapılmıştır. Duvar karosu sinterleme sonrası mürekkep dekorlu sır reçetelerinin L,a,b renk ölçümleri yapılmış, ‘a’ değerinin 15,35 den 22,18 değerine çıktığı belirlenmiştir. Reçetelerin hue açısı ile kroma değerleri hesaplanmıştır. Geliştirilen duvar karosu mat sır reçetelerinde pembe renk harici diğer renklerin renk aktivitelerinde belirgin farklılıklar görülmemiş istenen pembe renk şiddeti ise yeni duvar karosu mat sır reçetesi ile sağlanabilmiştir. Mat sır reçete içeriğinde CaO miktarındaki artış ile pembe renk şiddetinde artış olduğu, ZnO miktarının arttığı sır reçetesinde pembe rengin renk aktivitesinin alınamadığı görülmüştür.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"31 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135542603","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-05-17DOI: 10.17341/gazimmfd.1197446
Bahri ERSOY, Zeyni ARSOY, Tayfun UYGUNOĞLU
Bu çalışmada, puzolanik katkı maddelerinin (dip külü ve zeolit) tane boyutunun çimento esaslı harçlarda oluşan alkali-silika reaksiyonu (ASR) üzerine ve mekanik özeliklerden basınç dayanımına etkisi araştırılmıştır. Farklı tane boyutunda ürünler elde etmek için puzolanik katkılar bilyalı değirmende 5 ayrı sürede (0, 30, 60, 180 ve 240 dk) öğütme işlemine tabi tutulmuştur. Çimento yerine ikame edilmek üzere her bir tane boyutundaki puzolanik katkıdan farklı oranlarda (%10, 20 ve 30) kullanılarak beton harçları hazırlanmıştır. Çimento esaslı harçlarda, doğal ince agrega ve CEM-I 42,5 tipinde Portland çimentosu kullanılmıştır. Elde edilen her bir harç çubuğunun TS 13517’ye göre ASR’den kaynaklı boyca genleşme miktarları ve TS EN 12390-3’e göre basınç dayanımları ölçüldü. Sonuç olarak beton harcında meydana gelen ASR’nin azaltılmasında zeolitin dip külüne göre daha etkili olduğu ve en düşük ASR genleşme değerinin de 240 dk boyunca öğütülmüş zeolitin %10 oranında çimentoyla yer değiştirilmesiyle elde edildiği belirlenmiştir. Ancak, her iki puzolanik katkının basınç dayanımına etkisi kıyaslandığında ise dip külü katkısının beton harcı basınç dayanımı üzerine önemli bir olumsuz etkisi gözükmez iken, zeolit katkısıyla basınç dayanımlarında belirli bir miktar (%10-29) azalma olduğu görülmüştür.
{"title":"Puzolinik malzemelerin (dip külü ve zeolit) tane boyutunun harcın alkali-silika reaksiyonuna ve basınç dayanımına etkisi","authors":"Bahri ERSOY, Zeyni ARSOY, Tayfun UYGUNOĞLU","doi":"10.17341/gazimmfd.1197446","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1197446","url":null,"abstract":"Bu çalışmada, puzolanik katkı maddelerinin (dip külü ve zeolit) tane boyutunun çimento esaslı harçlarda oluşan alkali-silika reaksiyonu (ASR) üzerine ve mekanik özeliklerden basınç dayanımına etkisi araştırılmıştır. Farklı tane boyutunda ürünler elde etmek için puzolanik katkılar bilyalı değirmende 5 ayrı sürede (0, 30, 60, 180 ve 240 dk) öğütme işlemine tabi tutulmuştur. Çimento yerine ikame edilmek üzere her bir tane boyutundaki puzolanik katkıdan farklı oranlarda (%10, 20 ve 30) kullanılarak beton harçları hazırlanmıştır. Çimento esaslı harçlarda, doğal ince agrega ve CEM-I 42,5 tipinde Portland çimentosu kullanılmıştır. Elde edilen her bir harç çubuğunun TS 13517’ye göre ASR’den kaynaklı boyca genleşme miktarları ve TS EN 12390-3’e göre basınç dayanımları ölçüldü. Sonuç olarak beton harcında meydana gelen ASR’nin azaltılmasında zeolitin dip külüne göre daha etkili olduğu ve en düşük ASR genleşme değerinin de 240 dk boyunca öğütülmüş zeolitin %10 oranında çimentoyla yer değiştirilmesiyle elde edildiği belirlenmiştir. Ancak, her iki puzolanik katkının basınç dayanımına etkisi kıyaslandığında ise dip külü katkısının beton harcı basınç dayanımı üzerine önemli bir olumsuz etkisi gözükmez iken, zeolit katkısıyla basınç dayanımlarında belirli bir miktar (%10-29) azalma olduğu görülmüştür.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135960083","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：