Pub Date : 2023-03-19DOI: 10.17341/gazimmfd.1172120
Aydın Çeti̇n, Fatih Aydemi̇r
Mobil araçlar haritalama, trafiğin izlenmesi, arama-kurtarma operasyonları gibi çeşitli alan kapsama uygulamalarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Kapsama sürecini geliştirmek için uygun konumlandırma modeli ve etkili öğrenme stratejisi gereklidir. Mobil araçlar hareket modeli içeren yönlendirme mekanizması ile dinamik ortamlara uyum sağlayabilir ve en uygun konumları bulabilirler. Konumlandırma sürecinin çok ajanlı mobil sistem temelinde yönetildiği çalışmalarda algılama, veri toplama ve gözetim gibi görevleri birden fazla ajanın işbirlikçi yaklaşım ile tamamlaması gerekir. Öğrenmeye dayalı bu süreç, bir görevi gerçek zamanlı optimize etmeyi öğrenebilen mobil ajanlar vasıtasıyla yürütülebilir. Bu çalışmada, bir grup insansız hava aracının (İHA) öğrenebilen çok ajanlı sistem temelinde modellenerek dinamik ortamda ilgi çekici noktaları (İÇN) etkin şekilde kapsaması hedeflenmektedir. Hedef alan, İÇN kapsamını en üst düzeye çıkarmak ve enerji tüketimini en aza indirmek için ızgaralara ayrıştırılır. Ayrıştırma, hedef alanın konumu ve mobil ajan olarak modellenen İHA’ların iletişim mesafesi göz önünde bulundurularak gerçekleştirilir. Bununla birlikte ızgaralara gidiş planlanması yapan mobil ajanlar çarpışmadan kaçınmayı da öğrenirler. Önerilen yöntem benzetim ortamında test edilmiş ve sonuçlar benzer çalışmalar ile kıyaslanarak sunulmuştur. Sonuçlar, önerilen yöntemin mevcut benzer çalışmalara göre daha iyi performans gösterdiğini ve alan kapsama uygulamaları için uygun olduğunu göstermektedir.
移动设备通常用于打包应用，如地图绘制、交通跟踪、搜索和救援行动。需要一个合适的配置模型和有效的学习策略来改进关闭过程。移动工具可以适应动态环境，并在移动模型中找到最合适的位置。定位过程应基于许多主动移动系统完成感知、数据收集和监视等任务。这个过程可以由移动代理执行，他们可以学习优化实时任务。Buçalışmada，bir grup insansız hava aracının。目标区域将被划分为网格，以便将ICN内容提升到最高级别并降低能耗。Ayrıştırma，hedef alanın konumu ve mobil ajan olaak modellenen Il HA'ların iletişim mesafesi gözönünde bulundurulaak gerçekleştirir。此外，计划进入网格的移动代理将学会避免冲突。该方法在仿真环境中进行了测试，并根据类似研究的结果提出。结果表明，该方法具有较好的性能，适用于范围应用。
{"title":"Dağıtık pekiştirmeli öğrenme tabanlı çoklu insansız hava aracı ile ilgi çekici nokta kapsama","authors":"Aydın Çeti̇n, Fatih Aydemi̇r","doi":"10.17341/gazimmfd.1172120","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1172120","url":null,"abstract":"Mobil araçlar haritalama, trafiğin izlenmesi, arama-kurtarma operasyonları gibi çeşitli alan kapsama uygulamalarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Kapsama sürecini geliştirmek için uygun konumlandırma modeli ve etkili öğrenme stratejisi gereklidir. Mobil araçlar hareket modeli içeren yönlendirme mekanizması ile dinamik ortamlara uyum sağlayabilir ve en uygun konumları bulabilirler. Konumlandırma sürecinin çok ajanlı mobil sistem temelinde yönetildiği çalışmalarda algılama, veri toplama ve gözetim gibi görevleri birden fazla ajanın işbirlikçi yaklaşım ile tamamlaması gerekir. Öğrenmeye dayalı bu süreç, bir görevi gerçek zamanlı optimize etmeyi öğrenebilen mobil ajanlar vasıtasıyla yürütülebilir. Bu çalışmada, bir grup insansız hava aracının (İHA) öğrenebilen çok ajanlı sistem temelinde modellenerek dinamik ortamda ilgi çekici noktaları (İÇN) etkin şekilde kapsaması hedeflenmektedir. Hedef alan, İÇN kapsamını en üst düzeye çıkarmak ve enerji tüketimini en aza indirmek için ızgaralara ayrıştırılır. Ayrıştırma, hedef alanın konumu ve mobil ajan olarak modellenen İHA’ların iletişim mesafesi göz önünde bulundurularak gerçekleştirilir. Bununla birlikte ızgaralara gidiş planlanması yapan mobil ajanlar çarpışmadan kaçınmayı da öğrenirler. Önerilen yöntem benzetim ortamında test edilmiş ve sonuçlar benzer çalışmalar ile kıyaslanarak sunulmuştur. Sonuçlar, önerilen yöntemin mevcut benzer çalışmalara göre daha iyi performans gösterdiğini ve alan kapsama uygulamaları için uygun olduğunu göstermektedir.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.1,"publicationDate":"2023-03-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67972429","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-03-16DOI: 10.17341/gazimmfd.1118503
Oğuzcan Taşdemi̇r, Saliha Çeti̇nyokuş
Proses güvenliği yönetim sistemi kapsamında tehlikeli kimyasalların elleçlendiği veya depolandığı tesislerde insan, çevre ve tesis yatırımlarının korunması amacı ile proses tehlike analizi çalışmaları gerçekleştirilmektedir. Proses tehlike analizi çalışmalarında değerlendirilen bariyerler ve bağımsız koruma katmanlarının kaza senaryolarının meydana gelme olasılığı ve/veya şiddetini azaltması beklenmektedir. Gerçekleştirilen çalışma kapsamında, 1,3-bütadien kimyasalının depolandığı örnek bir tesiste koruma katmanlarının varlığının istenmeyen olay frekansı ve şiddetine olan etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Öncelikle, belirlenmiş bir başlatıcı olay (Kritik Olay) için olay ağacı analizi (ETA) yapılmıştır. Olay ağacı analizinde, potansiyel flaş (parlama) yangını, jet yangını, patlama ve toksik salınım kaza senaryoları için tutuşma olasılığı hesaplama modülü kullanılarak frekans değerleri belirlenmiştir. Kaza senaryolarının şiddetinin tespiti için etki analizi kapsamında aşırı basınç, termal radyasyon ve toksik maruziyet değerleri hesaplanmıştır. Etki analizlerinde korelasyonlar ve yazılım kullanılmıştır. Bariyer ve bağımsız koruma katmanlarının, olay frekansına doğrudan etkisi sebebi ile termal radyasyon, aşırı basınç ve toksik maruziyet senaryolarına ait frekansların düştüğü, hesaplamalar sonucunda gözlemlenmiştir. Değerlendirilen prosesteki koruma katmanlarına ait tespit süresi etkinliğinin düşük olması ve atmosfere salınan kimyasal miktarının değişmemesi sebebi ile kaza senaryolarına ait etki mesafelerinde patlama etkileri dışında bir değişim olmamıştır. Sonuç olarak, proseslerdeki koruma katmanları ve güvenlik enstrümanlı fonksiyonların yalnızca istenmeyen olay frekansına olan etkisinin değil, kaza senaryolarına olan etkilerinin de değerlendirilmesi gerektiği tespit edilmiştir.
güvenliği yönetim系统的流程是kapsamında tehlikeli kimyasalların elleçlendiği veya depolandığıtesislerde insan，çevre ve tesis yatırımlarının korunmasıamacıile流程，如analiziçalışmalarıgerçekleştirimektedir。预计会发生事故和/或减少过程风险分析研究中评估的障碍物和独立保护的暴力。在正在进行的工作中，储存在一个设施中的13亿化学物质样本旨在评估意外事件的频率和暴力程度，以及灾难的影响。事件树分析（ETA）已首先针对特定事件执行。在案例树分析中，潜在的闪光火灾、喷射火灾、爆炸和有毒物质释放事故场景，计算模块使用频率值。对暴力事故场景的影响分析包括过度压力、热辐射和有毒marussion值。在效果分析中，使用了相关性和软件。由于对事件频率的直接影响，通过热辐射频率、过压和有毒污染场景观察到了屏障和独立保护的影响。由于保护的检测期较低，评估过程没有改变，释放到大气中的化学物质量也没有改变，事故场景的影响距离除外。因此，过程中的保护和基于安全的功能已被确定，这不仅是因为意外事件的频率，还因为事故场景的影响。
{"title":"Kimyasal depolama tesisinde risk analizi: bağımsız koruma katmanlarının etkisi","authors":"Oğuzcan Taşdemi̇r, Saliha Çeti̇nyokuş","doi":"10.17341/gazimmfd.1118503","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1118503","url":null,"abstract":"Proses güvenliği yönetim sistemi kapsamında tehlikeli kimyasalların elleçlendiği veya depolandığı tesislerde insan, çevre ve tesis yatırımlarının korunması amacı ile proses tehlike analizi çalışmaları gerçekleştirilmektedir. Proses tehlike analizi çalışmalarında değerlendirilen bariyerler ve bağımsız koruma katmanlarının kaza senaryolarının meydana gelme olasılığı ve/veya şiddetini azaltması beklenmektedir. Gerçekleştirilen çalışma kapsamında, 1,3-bütadien kimyasalının depolandığı örnek bir tesiste koruma katmanlarının varlığının istenmeyen olay frekansı ve şiddetine olan etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Öncelikle, belirlenmiş bir başlatıcı olay (Kritik Olay) için olay ağacı analizi (ETA) yapılmıştır. Olay ağacı analizinde, potansiyel flaş (parlama) yangını, jet yangını, patlama ve toksik salınım kaza senaryoları için tutuşma olasılığı hesaplama modülü kullanılarak frekans değerleri belirlenmiştir. Kaza senaryolarının şiddetinin tespiti için etki analizi kapsamında aşırı basınç, termal radyasyon ve toksik maruziyet değerleri hesaplanmıştır. Etki analizlerinde korelasyonlar ve yazılım kullanılmıştır. Bariyer ve bağımsız koruma katmanlarının, olay frekansına doğrudan etkisi sebebi ile termal radyasyon, aşırı basınç ve toksik maruziyet senaryolarına ait frekansların düştüğü, hesaplamalar sonucunda gözlemlenmiştir. Değerlendirilen prosesteki koruma katmanlarına ait tespit süresi etkinliğinin düşük olması ve atmosfere salınan kimyasal miktarının değişmemesi sebebi ile kaza senaryolarına ait etki mesafelerinde patlama etkileri dışında bir değişim olmamıştır. Sonuç olarak, proseslerdeki koruma katmanları ve güvenlik enstrümanlı fonksiyonların yalnızca istenmeyen olay frekansına olan etkisinin değil, kaza senaryolarına olan etkilerinin de değerlendirilmesi gerektiği tespit edilmiştir.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.1,"publicationDate":"2023-03-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67970959","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-03-16DOI: 10.17341/gazimmfd.963240
Abdulkadir Karaca, Özlem Aydin
Günümüzde, büyük veri içinden istenilen bilgiyi kapsayan doğru içeriklere kısa sürede ulaşabilmek önemli bir ihtiyaçtır. İçeriklere ait başlıkların bu ihtiyacı karşılamada olumlu bir etkisi bulunmaktadır. Ancak yanıltıcı başlıklar olması durumunda bu bir dezavantaja dönüşebilmektedir. Bu çalışmada, güncel doğal dil işleme ve derin öğrenme teknolojilerini kullanarak Türkçe metinleri en iyi özetler biçimde ve daha yönlendirici Türkçe başlıkların üretilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada yaklaşık 52.000 Türkçe haber metni ve başlığını içeren bir derlem kullanılmıştır. Derlemdeki haber metinleri ve başlıkları modelin doğru eğitilebilmesi için bazı ön işlemlerden geçirilmiştir. Daha insansı ve özgün sonuçlar elde etmek amacıyla genel ve soyut özetleme teknikleri çözüm yöntemleri olarak tercih edilmiştir. Eğitim modeli olarak, 2017 yılında yayınlanan ve doğal dil işleme alanında en son teknoloji olarak kabul edilen transformatör mimarisi tabanlı kodlayıcı-kod çözücü derin öğrenme mimarisi kullanılmıştır. Bu model, derin öğrenme kütüphanelerinden TensorFlow ve Keras kullanılarak geliştirilmiştir. Derin öğrenme çalışmalarında yüksek sistem gereksinimlerini karşılayan Google Colab aracılığı ile 20 ve 25 dönem eğitilerek sonuç üretilmiştir. Eğitim süresi toplam 3.5 saat gibi kısa bir sürede tamamlanmıştır. Eğitilen model, 20 ve 25 eğitim dönemi sonunda sırayla 75% ve 85% oranında eğitim başarımı elde etmiştir. Eğitimde kullanılan veri kümesinin tamamı, eğitilen model ile tekrar üretilmiştir. Bu deneyde başarı ölçütleri olarak, genellikle özetleme görevlerinde tercih edilen ROUGE-1 metriği, BLEU ve ikisinin harmonik ortalaması olan F1 skoru tercih edilmiştir. ROUGE-1, BLEU ve F1 skoru, 20 eğitim dönemi sonunda sırayla %59, %54 ve %55 iken, 25 eğitim dönemi sonunda sırayla %77, %70 ve %73 olarak ölçülmüştür. Transformatör mimarisinin başlık üretme probleminde kullanımının, bu alandaki mevcut çalışmalarda kullanılan derlemlere kıyasla daha az eğitim içeriğiyle çözüm üretebildiği ve diğer derin öğrenme mimarileri ile yapılan çalışmalara göre dilbilgisel ve anlamsal olarak daha başarılı sonuçlar elde edildiği gözlemlenmiştir.
今天，重要的是，如果您从大数据中获得所需的信息，您就可以快速访问正确的内容。内部领导人对这一需求产生了积极影响。但如果出现虚假的头条新闻，它可能会演变成一场灾难。在这项工作中，土耳其语文本旨在利用当前的自然语言处理和深度学习技术产生最佳功能和指导土耳其文能力。在工作中，使用了大约52000条土耳其新闻文本和标题。为了在模型中正确地训练新闻文本和标题，已经实现了一些初步过程。人们选择了更多的人类和私人后果作为通用和机器人自我控制技术的解决方案。作为一种教育模式，2017年自然语言处理领域接受的最后一项技术已经被一位基于transformer架构的高度编码的代码解决架构师使用。该模型是从使用TensorFlow和Keras的深度学习库中开发的。Derinöğrenmeçalışmalarında yüksek系统gereksimlerini karşılayan Google Colab aracılığıile 20 ve 25 dönem eğitilerek sonuçüretilmiştir。教育的总时长很快就完成了3.5个小时。在培训期结束时，教育模式分别达到75%和85%。教育中使用的整个数据库都是由经过训练的模型重建的。在这个实验中，成功测量通常倾向于ROUGE-1米、BLEU和F1分数，两者的平均值一致。在20个训练期结束时测量ROUGE-1、BLEU和F1得分，分别为59%、54%、55%，在25个训练期终止时分别为77%、70%和73%。与该领域现有研究中使用的经验教训以及与其他深度学习架构师进行的研究相比，变压器架构师的主要生产问题的使用在语言方面得到了观察，并取得了显著更成功的结果。
{"title":"Transformatör mimarisi tabanlı derin öğrenme yöntemi ile Türkçe haber metinlerine başlık üretme","authors":"Abdulkadir Karaca, Özlem Aydin","doi":"10.17341/gazimmfd.963240","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.963240","url":null,"abstract":"Günümüzde, büyük veri içinden istenilen bilgiyi kapsayan doğru içeriklere kısa sürede ulaşabilmek önemli bir ihtiyaçtır. İçeriklere ait başlıkların bu ihtiyacı karşılamada olumlu bir etkisi bulunmaktadır. Ancak yanıltıcı başlıklar olması durumunda bu bir dezavantaja dönüşebilmektedir. Bu çalışmada, güncel doğal dil işleme ve derin öğrenme teknolojilerini kullanarak Türkçe metinleri en iyi özetler biçimde ve daha yönlendirici Türkçe başlıkların üretilmesi amaçlanmaktadır. \u0000 \u0000Çalışmada yaklaşık 52.000 Türkçe haber metni ve başlığını içeren bir derlem kullanılmıştır. Derlemdeki haber metinleri ve başlıkları modelin doğru eğitilebilmesi için bazı ön işlemlerden geçirilmiştir. Daha insansı ve özgün sonuçlar elde etmek amacıyla genel ve soyut özetleme teknikleri çözüm yöntemleri olarak tercih edilmiştir. Eğitim modeli olarak, 2017 yılında yayınlanan ve doğal dil işleme alanında en son teknoloji olarak kabul edilen transformatör mimarisi tabanlı kodlayıcı-kod çözücü derin öğrenme mimarisi kullanılmıştır. Bu model, derin öğrenme kütüphanelerinden TensorFlow ve Keras kullanılarak geliştirilmiştir. Derin öğrenme çalışmalarında yüksek sistem gereksinimlerini karşılayan Google Colab aracılığı ile 20 ve 25 dönem eğitilerek sonuç üretilmiştir. Eğitim süresi toplam 3.5 saat gibi kısa bir sürede tamamlanmıştır. \u0000 \u0000Eğitilen model, 20 ve 25 eğitim dönemi sonunda sırayla 75% ve 85% oranında eğitim başarımı elde etmiştir. Eğitimde kullanılan veri kümesinin tamamı, eğitilen model ile tekrar üretilmiştir. Bu deneyde başarı ölçütleri olarak, genellikle özetleme görevlerinde tercih edilen ROUGE-1 metriği, BLEU ve ikisinin harmonik ortalaması olan F1 skoru tercih edilmiştir. ROUGE-1, BLEU ve F1 skoru, 20 eğitim dönemi sonunda sırayla %59, %54 ve %55 iken, 25 eğitim dönemi sonunda sırayla %77, %70 ve %73 olarak ölçülmüştür. \u0000 \u0000Transformatör mimarisinin başlık üretme probleminde kullanımının, bu alandaki mevcut çalışmalarda kullanılan derlemlere kıyasla daha az eğitim içeriğiyle çözüm üretebildiği ve diğer derin öğrenme mimarileri ile yapılan çalışmalara göre dilbilgisel ve anlamsal olarak daha başarılı sonuçlar elde edildiği gözlemlenmiştir.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.1,"publicationDate":"2023-03-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68009607","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-03-12DOI: 10.17341/gazimmfd.1182311
Perihan Bekdemi̇r, Seren ÖZMEHMET TAŞAN
Uzun yıllar boyunca montaj hattı dengeleme problemi (MHDP) literatürde farkli çözüm yaklaşımlarıyla ele alınmıştır. Son zamanlarda montaj hattında işçilerle aynı istasyonda veya farklı istasyonlarda görev alabilen işbirlikçi/kolaboratif robot (kobot) kullanımı oldukça popüler hale gelmiştir. İşçilerin belirli düzeyin üzerinde enerji tüketimiyle mola sürelerinin hesaplanması problemi de ergonomi perspektifinden değerlendirilmiştir. Bu çalışmada ergonomik kısıtlar altında maliyet tabanlı montaj hattı dengeleme ve işçi-kobot atama problemi (MTMHD-İKAP) ele alınmış ve problemin çözümü için karışık tamsayılı doğrusal programlama (KTDP) modeli önerilmiştir. Kobotların montaj hatlarındaki etkinliğini değerlendirmek için sadece manuel işgücünün olduğu maliyet tabanlı montaj hattı (MTMH), ergonomi perspektifinin göz ardı edildiği MTMHD-İKAP, ergonomi perspektifinin göz ardı edildiği parametrelerdeki değişimin amaç fonksiyonu üzerindeki etkisini değerlendiren MTMHD-İKAP ve ergonomi perspektifinin ele alındığı enerji tüketiminin değişiminin değerlendirildiği MTMHD-İKAP’nin ele alındığı toplam dört farklı senaryo kullanılmış ve sonuçları karşılaştırılmıştır.
{"title":"Ergonomik kısıtlar altında maliyet tabanlı montaj hattı dengeleme ve işçi-kobot atama problemi","authors":"Perihan Bekdemi̇r, Seren ÖZMEHMET TAŞAN","doi":"10.17341/gazimmfd.1182311","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1182311","url":null,"abstract":"Uzun yıllar boyunca montaj hattı dengeleme problemi (MHDP) literatürde farkli çözüm yaklaşımlarıyla ele alınmıştır. Son zamanlarda montaj hattında işçilerle aynı istasyonda veya farklı istasyonlarda görev alabilen işbirlikçi/kolaboratif robot (kobot) kullanımı oldukça popüler hale gelmiştir. İşçilerin belirli düzeyin üzerinde enerji tüketimiyle mola sürelerinin hesaplanması problemi de ergonomi perspektifinden değerlendirilmiştir. Bu çalışmada ergonomik kısıtlar altında maliyet tabanlı montaj hattı dengeleme ve işçi-kobot atama problemi (MTMHD-İKAP) ele alınmış ve problemin çözümü için karışık tamsayılı doğrusal programlama (KTDP) modeli önerilmiştir. Kobotların montaj hatlarındaki etkinliğini değerlendirmek için sadece manuel işgücünün olduğu maliyet tabanlı montaj hattı (MTMH), ergonomi perspektifinin göz ardı edildiği MTMHD-İKAP, ergonomi perspektifinin göz ardı edildiği parametrelerdeki değişimin amaç fonksiyonu üzerindeki etkisini değerlendiren MTMHD-İKAP ve ergonomi perspektifinin ele alındığı enerji tüketiminin değişiminin değerlendirildiği MTMHD-İKAP’nin ele alındığı toplam dört farklı senaryo kullanılmış ve sonuçları karşılaştırılmıştır.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":1.1,"publicationDate":"2023-03-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47370177","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-03-12DOI: 10.17341/gazimmfd.951415
Deniz Kati̇poğlu, Şahin Sönmez, Saffet Ayasun
Bu çalışmada, dinamik talep cevabı (DTC) ve haberleşme zaman gecikmesi içeren iki bölgeli yük frekans kontrol (YFK-DTC) sisteminin kararlılık sınır eğrisi yöntemi kullanılarak denetleyici parametre düzleminde kararlılık bölgeleri hesaplanmıştır. DTC kontrol, kontrol edilebilir yük gruplarını frekans kontrol servisine dahil ederek, üretim ve puant yük talebi arasında dengenin daha kısa sürede sağlanması ve yenilenebilir enerji kaynaklarında güç dengesizlikleri problemlerine karşı önemli bir çözüm sunmaktadır. DTC kontrol mekanizmasının yük frekans kontrol sistemlerinde kullanımı, sistemin güvenliği ve güvenilirliğini sağlamasına rağmen, haberleşme ağlarından kaynaklanan zaman gecikmeleri, denetleyici performansını ve sistemin kararlılığını olumsuz etkileyebilmektedir. Dolayısıyla, bu çalışma zaman gecikmesi içeren iki bölgeli YFK-DTC sisteminin kararlılığını garanti edecek tüm oransal-integral (PI) denetleyici kazanç değerlerini elde etmektedir. Bu amaçla, zaman gecikmeli YFK-DTC sisteminin denetleyici parametre düzleminde kararlılık bölgelerini oluşturan kompleks kök sınır (Complex Root Boundary, CRB) eğrisini ve reel kök sınır (Real Root Boundary, RRB) eğrisini bulmak için kararlılık sınır eğrsi yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen teorik sonuçların doğruluğu, quasi-polynomial mapping root (QPmR) algoritması ve zaman düzleminde yapılan benzetim çalışmaları ile gösterilmiştir. Sonuçlar, DTC kontrol çevriminin katkısı ile zaman gecikmeli YFK sisteminin kararlılık bölgelerinin ve kararlılık payının arttığını göstermektedir.
在本练习中，使用控制阈值法确定两部分频率控制（YFK-DTC）系统，计算动态请求响应（DTC）和通信时延。DTC控制，包括受控频率控制服务，为解决能源失衡问题提供了重要的解决方案，从而更快地实现生产和点负荷需求与可再生能源之间的平衡。尽管DTC控制机制的高频控制系统，但系统的使用、安全性和安全性可能会对通信网络的延迟、监控性能和系统确定产生不利影响。因此，YFK-DTC系统的两个部分将保证在获得所有比例积分（PI）监测器的利润值时确定本研究的时间延迟。为此，使用复根（复根边界，CRB）曲线和卷轴根（实根边界，RRB）曲线的复杂性来确定YFK-DTC系统的约束参数。Elde edilen teorik sonuçların doğruluğu，拟多项式映射根（QPmR）算法ıve zaman düzleminde yapılan benzetimçalışmalarıile gösterilmiştir。因此，DTC控制显示YFK系统的决定性区域和决定性部分必须随时间延迟。
{"title":"Dinamik talep cevabı içeren zaman gecikmeli iki bölgeli yük frekans kontrol sistemlerinin kararlılık bölgelerinin hesaplanması","authors":"Deniz Kati̇poğlu, Şahin Sönmez, Saffet Ayasun","doi":"10.17341/gazimmfd.951415","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.951415","url":null,"abstract":"Bu çalışmada, dinamik talep cevabı (DTC) ve haberleşme zaman gecikmesi içeren iki bölgeli yük frekans kontrol (YFK-DTC) sisteminin kararlılık sınır eğrisi yöntemi kullanılarak denetleyici parametre düzleminde kararlılık bölgeleri hesaplanmıştır. DTC kontrol, kontrol edilebilir yük gruplarını frekans kontrol servisine dahil ederek, üretim ve puant yük talebi arasında dengenin daha kısa sürede sağlanması ve yenilenebilir enerji kaynaklarında güç dengesizlikleri problemlerine karşı önemli bir çözüm sunmaktadır. DTC kontrol mekanizmasının yük frekans kontrol sistemlerinde kullanımı, sistemin güvenliği ve güvenilirliğini sağlamasına rağmen, haberleşme ağlarından kaynaklanan zaman gecikmeleri, denetleyici performansını ve sistemin kararlılığını olumsuz etkileyebilmektedir. Dolayısıyla, bu çalışma zaman gecikmesi içeren iki bölgeli YFK-DTC sisteminin kararlılığını garanti edecek tüm oransal-integral (PI) denetleyici kazanç değerlerini elde etmektedir. Bu amaçla, zaman gecikmeli YFK-DTC sisteminin denetleyici parametre düzleminde kararlılık bölgelerini oluşturan kompleks kök sınır (Complex Root Boundary, CRB) eğrisini ve reel kök sınır (Real Root Boundary, RRB) eğrisini bulmak için kararlılık sınır eğrsi yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen teorik sonuçların doğruluğu, quasi-polynomial mapping root (QPmR) algoritması ve zaman düzleminde yapılan benzetim çalışmaları ile gösterilmiştir. Sonuçlar, DTC kontrol çevriminin katkısı ile zaman gecikmeli YFK sisteminin kararlılık bölgelerinin ve kararlılık payının arttığını göstermektedir.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":1.1,"publicationDate":"2023-03-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48486790","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-03-12DOI: 10.17341/gazimmfd.1175113
Merve Anaç, E. G. Arun
Yapım tekniği, estetik ve malzeme özelliği bakımından özgün olan tarihi yapıların gelecek nesillere aktarılması ancak doğru restorasyon ve doğru arşivleme ile mümkündür. Türkiye’de yapılara dair kaynakların ve belgelerin farklı kişilerde ve değişik formatlarda olması bunların yapısal değişimini anlamayı ve mevcut durum analizini zorlaştırmaktadır. Mevcut durumda yapıların geçirdiği süreçleri ve kurumlar arasında belge akışının denetimini sağlayacak herhangi bir dijital arşiv sisteminin olmadığı tespit edilmiştir. Bu çalışmada Gaziantep geleneksel sivil mimari yapıları üzerinden restorasyon süreçlerinde ve tarihi yapı araştırmalarında kullanılabilecek bir dijital arşiv modeli tasarlanmıştır. Model, restorasyon iş akışında dosya denetimi sağlayarak kişilerden kaynaklanan hatalardan dolayı uzayan restorasyon süreçleri için bir çözüm oluşturmaktadır. Tasarlanan modelde Tarihi Yapı Bilgi Yönetimi (HBIM) sistemlerinden yararlanılarak kültürel miras yapılarındaki çok katmanlı bilgi yapısı 3D görsellerle desteklenmiş ve yapı değişimleri tek bir platformda toplamıştır. HBIM modelleri aracılığı ile yapının hem geometrik hem de semantik bilgilerini tek bir platformda toplamak mümkün olmuştur. Ayrıca HBIM modeli içerisinde kullanılmak üzere çalışılan bina grubunda yapı bileşenlerine ait HBIM yapı bileşen kütüphanesi geliştirilerek sonraki yapılacak restorasyon çalışmaları için karar destek sistemi kurulmuştur. Gaziantep geleneksel sivil yapılar örneği üzerinden geliştirilen bu dijital arşiv modeli HBIM modellerinin ve HBIM kütüphanesinin geliştirilmesi ve kullanılması bakımından temel niteliğindedir.
建筑技术、美学和财产特征只有在后代才能得到正确的修复和正确的档案。土耳其的yapılara dair kaynakların ve belgelerin farklıkişilerde ve değişik formatlarda olmasıbunların yapısal değişimini anlamayıve mevcut durum analizini zorlaşTırmaktadır。在目前的状态下，检测到没有数字档案系统可以控制流程与其使用的机构之间的文件流。在这项工作中，加济安泰普设计了一个数字档案模型，可用于修复过程和历史结构研究。该模型旨在为导致人为错误的恢复过程创建解决方案，从而实现恢复工作流程中的文件控制。在设计模型中，多层信息结构（HBIM）系统收集了文化遗产结构中的多个层次的信息，并在单个平台上提供了3D图像和修改结构的支持。可以通过一个几何和语义信息的单一平台收集HBIM模型。此外，HBIM模型还为要进行的修复操作建立了一个决策系统，这将改善要使用的建筑群的HBIM建筑组件的组合库。Gaziantep是这些由传统民用结构和HBIM图书馆开发和使用的数字档案模型的主要质量。
{"title":"HBIM destekli arşiv modeli","authors":"Merve Anaç, E. G. Arun","doi":"10.17341/gazimmfd.1175113","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1175113","url":null,"abstract":"Yapım tekniği, estetik ve malzeme özelliği bakımından özgün olan tarihi yapıların gelecek nesillere aktarılması ancak doğru restorasyon ve doğru arşivleme ile mümkündür. Türkiye’de yapılara dair kaynakların ve belgelerin farklı kişilerde ve değişik formatlarda olması bunların yapısal değişimini anlamayı ve mevcut durum analizini zorlaştırmaktadır. Mevcut durumda yapıların geçirdiği süreçleri ve kurumlar arasında belge akışının denetimini sağlayacak herhangi bir dijital arşiv sisteminin olmadığı tespit edilmiştir. Bu çalışmada Gaziantep geleneksel sivil mimari yapıları üzerinden restorasyon süreçlerinde ve tarihi yapı araştırmalarında kullanılabilecek bir dijital arşiv modeli tasarlanmıştır. Model, restorasyon iş akışında dosya denetimi sağlayarak kişilerden kaynaklanan hatalardan dolayı uzayan restorasyon süreçleri için bir çözüm oluşturmaktadır. Tasarlanan modelde Tarihi Yapı Bilgi Yönetimi (HBIM) sistemlerinden yararlanılarak kültürel miras yapılarındaki çok katmanlı bilgi yapısı 3D görsellerle desteklenmiş ve yapı değişimleri tek bir platformda toplamıştır. HBIM modelleri aracılığı ile yapının hem geometrik hem de semantik bilgilerini tek bir platformda toplamak mümkün olmuştur. Ayrıca HBIM modeli içerisinde kullanılmak üzere çalışılan bina grubunda yapı bileşenlerine ait HBIM yapı bileşen kütüphanesi geliştirilerek sonraki yapılacak restorasyon çalışmaları için karar destek sistemi kurulmuştur. Gaziantep geleneksel sivil yapılar örneği üzerinden geliştirilen bu dijital arşiv modeli HBIM modellerinin ve HBIM kütüphanesinin geliştirilmesi ve kullanılması bakımından temel niteliğindedir.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.1,"publicationDate":"2023-03-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67972508","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-03-12DOI: 10.17341/gazimmfd.1189107
Özge Özel, Evren Ariöz, Hanife Kadioğlu
Porselen, kaolinit, feldspat ve kuvarstan üretilen yoğun, yüksek derecede vitrifiye ve yarı saydam beyaz bünyeli seramiktir. Son zamanlarda, porselen malzemelerin içsel beyaz rengi değiştirilerek farklı dekoratif etkiler elde etmek için renkli porselen bünyeler üretilmektedir. Bu çalışmada renksiz, sarı ve siyah porselen bünyeler için pigment ilavesinin çamur ve nihai ürünün fiziksel özelliklere etkisi ve sarı renkli bünyelerde kompozisyonun bünye özelliklerine etkisi araştırılmıştır. Böylece işletme koşullarında pigment, hammadde vb. gibi bileşenler değiştiğinde kompozisyon-ürün özellik ilişkilerinin kurulabilmesi ve ürün kontrolünün sağlanması hedeflenmiştir. Standart renksiz porselen bünye kompozisyonuna sarı zirkon pigmenti ve siyah demir-krom spinel pigmenti eklenerek farklı porselen kompozisyonları hazırlanmıştır. Pigment ilavesi çamur özelliklerini ve pişmiş porselen özelliklerini değiştirmektedir. Sarı pigment eklenmesi durumunda çamur akış süresi 48s'den 53s'ye artmakta ve kalınlaştırıcı gibi davranmaktadır. Buna karşılık, siyah pigment, çamurun akış süresini 40 s'ye azaltmakta ve inceltici gibi davranmaktadır. Siyah porselen numunelerde diğerlerine göre daha yüksek Fe2O3 içeriği nedeniyle % bisküvi porozite değeri %31,93'e ve % bisküvi su emme değeri %17,92'ye düşmekte ve pişme deformasyonu (7,0 mm) artmaktadır. Standart sarı renkli bünye reçetesine farklı oranlarda kuvars, K ve Na- feldspat ilaveleri yapıldığında pişmiş bünye özellikleri değişmektedir. K ve Na-feldspat miktarına bağlı olarak yüksek orandaki K2O ve Na2O içeriğinden dolayı pişme deformasyonu artmaktadır. K-feldspat içeriği yüksek olan bünyelerde yoğunlaşma meydana geldiğinde yaklaşık nihai %0,0 su emmeye ulaşılmıştır. Buna karşın Na-feldspat içeriği yüksek olan bünyelerde ise %0,2 değeri elde edilmiştir. Ayrıca, numunelerin sinterlenme davranışı optik dilatometreyle incelenmiş ve mikroyapı analizleri SEM ile gerçekleştirilmiştir.
{"title":"Pigmentlerin ve kompozisyonun renkli porselen çamur ve bünye özelliklerine etkisinin araştırılması","authors":"Özge Özel, Evren Ariöz, Hanife Kadioğlu","doi":"10.17341/gazimmfd.1189107","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1189107","url":null,"abstract":"Porselen, kaolinit, feldspat ve kuvarstan üretilen yoğun, yüksek derecede vitrifiye ve yarı saydam beyaz bünyeli seramiktir. Son zamanlarda, porselen malzemelerin içsel beyaz rengi değiştirilerek farklı dekoratif etkiler elde etmek için renkli porselen bünyeler üretilmektedir. Bu çalışmada renksiz, sarı ve siyah porselen bünyeler için pigment ilavesinin çamur ve nihai ürünün fiziksel özelliklere etkisi ve sarı renkli bünyelerde kompozisyonun bünye özelliklerine etkisi araştırılmıştır. Böylece işletme koşullarında pigment, hammadde vb. gibi bileşenler değiştiğinde kompozisyon-ürün özellik ilişkilerinin kurulabilmesi ve ürün kontrolünün sağlanması hedeflenmiştir. Standart renksiz porselen bünye kompozisyonuna sarı zirkon pigmenti ve siyah demir-krom spinel pigmenti eklenerek farklı porselen kompozisyonları hazırlanmıştır. Pigment ilavesi çamur özelliklerini ve pişmiş porselen özelliklerini değiştirmektedir. Sarı pigment eklenmesi durumunda çamur akış süresi 48s'den 53s'ye artmakta ve kalınlaştırıcı gibi davranmaktadır. Buna karşılık, siyah pigment, çamurun akış süresini 40 s'ye azaltmakta ve inceltici gibi davranmaktadır. Siyah porselen numunelerde diğerlerine göre daha yüksek Fe2O3 içeriği nedeniyle % bisküvi porozite değeri %31,93'e ve % bisküvi su emme değeri %17,92'ye düşmekte ve pişme deformasyonu (7,0 mm) artmaktadır. Standart sarı renkli bünye reçetesine farklı oranlarda kuvars, K ve Na- feldspat ilaveleri yapıldığında pişmiş bünye özellikleri değişmektedir. K ve Na-feldspat miktarına bağlı olarak yüksek orandaki K2O ve Na2O içeriğinden dolayı pişme deformasyonu artmaktadır. K-feldspat içeriği yüksek olan bünyelerde yoğunlaşma meydana geldiğinde yaklaşık nihai %0,0 su emmeye ulaşılmıştır. Buna karşın Na-feldspat içeriği yüksek olan bünyelerde ise %0,2 değeri elde edilmiştir. Ayrıca, numunelerin sinterlenme davranışı optik dilatometreyle incelenmiş ve mikroyapı analizleri SEM ile gerçekleştirilmiştir.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":1.1,"publicationDate":"2023-03-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49441521","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.17341/gazimmfd.1164114
Fatma ERSOY DURAN, Diclehan TEZCANER ÖZTÜRK
Yarı-istenen tesisler çevrelerindeki talep noktalarına hem yakın hem de uzak olmalarını gerektiren istenen ve istenmeyen etkilere sahiptir. Bu çalışmada istenen ve istenmeyen etkilere sahip iki amaçlı yarı-istenen tesis yerleşim problemi ele alınmaktadır. İlk amaç fonksiyonu, tesis ile talep noktaları arası toplam taşıma maliyetini minimize etmektedir ve tesisi talep noktalarına yakın yerleştirme eğilimindedir. Taşımaların doğrusal yollar üzerinden yapılacağı varsayılarak ilk kriter değeri hesaplanırken doğrusal mesafe metriği kullanılmıştır. İkinci amaç fonksiyonu ise tesisin talep noktalarında oluşturduğu istenmeyen etkinin maksimumunu minimize etmektedir, bu nedenle tesisi talep noktalarından uzaklaştırma eğilimindedir. Tesisin bir talep noktası üzerinde oluşturduğu istenmeyen etki, aralarındaki mesafeye bağlı bir fonksiyon ile temsil edilmiştir. Buna göre, tesisten belli bir mesafeye kadar istenmeyen etki sabit kalır, bu mesafeden sonra doğrusal olarak azalır ve sıfırlanır. İstenmeyen etkinin ise tesisten dairesel yayılacağı varsayılarak ikinci kriter değeri hesaplanırken Öklid mesafe metriği kullanılmıştır. Problemin çözümü için ilk olarak karma tamsayılı doğrusal olmayan programlama modeli geliştirilmiştir. İkinci bir yaklaşım olarak çözüm alanını alt bölgelere ayırarak çözüm arayan Büyük Kare Küçük Kare (BKKK) algoritması probleme uyarlanmıştır. Alt bölgelerde etkin çözüm bulunup bulunmamasını değerlendirmek için hesap yükü az olan bir matematiksel model geliştirilmiştir. Geliştirilen yaklaşım büyük boyutlu iki problem üzerinde test edilmiş ve çözüm alanı daraltılarak etkin çözümlere hızlıca ulaşılabilmiştir.
需求量减半的设施会对周围的需求点产生影响，无论是近还是远。该设施存在两个半预期安装问题，产生了不必要和意外的影响。第一个目标函数是将设施和需求点之间的总运输成本降至最低，设施是关闭需求点。Taşımaların doğrusal yollarüzerinden yapılacağıvarsayılarak ilk kriter değeri hesaplanırken doğrusal mesafe metriği kullanılmıştır。第二个目标是最大限度地减少设施在所需点产生的不必要影响，因此确定设施以避开所需点。设备在请求点上创建的无意识效果由与它们之间的距离相关的函数表示。因此，该设施的有害影响在一定距离之前保持稳定，从该距离开始减少并正确归零。当通过假设分配给设施来计算第二个标准的值时，使用了意外影响。该问题求解器首先由未经校正的软件模型开发。作为第二种方法，通过将求解区域分离到下部，来遇到大卡雷小型车（BKK）的bk算法。一个账户较少的数学模型，用于评估各次区域是否存在积极的解决方案。改进的方法已经在两个主要问题上进行了测试，并且可以通过减少解决方案的面积来快速实现。
{"title":"Yarı-istenen tesis yer seçimi problemi için iki kriterli bir yaklaşım","authors":"Fatma ERSOY DURAN, Diclehan TEZCANER ÖZTÜRK","doi":"10.17341/gazimmfd.1164114","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1164114","url":null,"abstract":"Yarı-istenen tesisler çevrelerindeki talep noktalarına hem yakın hem de uzak olmalarını gerektiren istenen ve istenmeyen etkilere sahiptir. Bu çalışmada istenen ve istenmeyen etkilere sahip iki amaçlı yarı-istenen tesis yerleşim problemi ele alınmaktadır. İlk amaç fonksiyonu, tesis ile talep noktaları arası toplam taşıma maliyetini minimize etmektedir ve tesisi talep noktalarına yakın yerleştirme eğilimindedir. Taşımaların doğrusal yollar üzerinden yapılacağı varsayılarak ilk kriter değeri hesaplanırken doğrusal mesafe metriği kullanılmıştır. İkinci amaç fonksiyonu ise tesisin talep noktalarında oluşturduğu istenmeyen etkinin maksimumunu minimize etmektedir, bu nedenle tesisi talep noktalarından uzaklaştırma eğilimindedir. Tesisin bir talep noktası üzerinde oluşturduğu istenmeyen etki, aralarındaki mesafeye bağlı bir fonksiyon ile temsil edilmiştir. Buna göre, tesisten belli bir mesafeye kadar istenmeyen etki sabit kalır, bu mesafeden sonra doğrusal olarak azalır ve sıfırlanır. İstenmeyen etkinin ise tesisten dairesel yayılacağı varsayılarak ikinci kriter değeri hesaplanırken Öklid mesafe metriği kullanılmıştır. Problemin çözümü için ilk olarak karma tamsayılı doğrusal olmayan programlama modeli geliştirilmiştir. İkinci bir yaklaşım olarak çözüm alanını alt bölgelere ayırarak çözüm arayan Büyük Kare Küçük Kare (BKKK) algoritması probleme uyarlanmıştır. Alt bölgelerde etkin çözüm bulunup bulunmamasını değerlendirmek için hesap yükü az olan bir matematiksel model geliştirilmiştir. Geliştirilen yaklaşım büyük boyutlu iki problem üzerinde test edilmiş ve çözüm alanı daraltılarak etkin çözümlere hızlıca ulaşılabilmiştir.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.1,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67972320","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.17341/gazimmfd.1094154
M. Cifci, Sema Üzülmez
Derin Öğrenmenin (DÖ) teknikleriyle erken kanser tanısı son dönemlerde araştırmacılar arasında en çok üzerinde durulan konu olmuştur. Ayrıca pek çok araştırmada görüldüğü üzere DÖ’nın tıp alanında kullanımı günümüzde daha da önem kazanmaktadır. Araştırmacılar sağlık alanında çoğunlukla kanser ve kanser türleri teşhis ederken DÖ tekniklerinden yararlanmaktadır. Bunun başlıca nedeni akciğer kanserinden ölüm riskinin yüksek olmasıdır. Bu tür hastalıkların tanısında BT görüntülerinin net olmamasından dolayı, doğru karar vermede uzmanlar görüş ayrılıkları yaşamaktadır. Bu ve benzeri hastalıkları erken ve doğru tanılayabilen ve daha güvenilir sonuçlar verebilen DÖ karar verme mekanizmaları bir seçenek haline gelmiştir. Yapılan araştırmalara göre akciğer kanseri, dünya çapında ölümlerin en önde gelen nedenleri arasındadır. Akciğer kanseri sadece 2019 yılında tahmini 1,76 milyon insanın ölümden sorumludur. Sebepleri artıkça (ortalama aile öyküsü, sigara, yüksek tansiyon ve diğer popüler tıbbi nedenler) ölüm oranı ortalaması %80'in üzerinde arttığı gözlemlenmiştir. Olgular erken tanı konup, tedavi edilirse kanser kaynaklı ölümlerin oranının azalmakta olduğu görülmüştür. Hastalığın doğru saptanması tedavi edilmesinde önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmada Ayrık Dalgacık Dönüşümü (ADD) yaklaşımı ile DÖ tekniği birleştirilerek, 6053 akciğer tomografi veri seti (veri kaynağı, yaş grubu, coğrafi bölge vb. kısa bilgi) üzerinde işlem yapılmıştır. Hastanın kanser olup olmadığı, kanser olduğu takdirde ise bunun iyi huylu (benign) ya da kötü huylu (malign) olduğuna karar verilmesine çalışılmaktadır. Bilgisayarlı Tomografi (BT), görüntülerde öncelikle görüntü işleme aşamalarının yanı sıra ADD ile öznitelik çıkarımı yapılıp elde edilen veriler DÖ ’ya girdi verisi olarak kullanılır. Bu çalışmada iki metot önerilmiştir. Birinci yöntemde VGG-16, Inception v4, MobileNet v3 kullanılırken ikinci yöntemde AlexNet yöntemi uygulanmaktadır. Bu yöntem hem ADD kullanımı hem de iki aşamalı olması yönüyle yaygın kullanılan diğer tekniklerden farklıdır. Deneysel sonuçların yüksek performans gösterdiğini ve AlexNet’in %99, 86, MobileNet v3’ün %98,00, VGG-16 %95,50, Inception v4’ün ise %96,03 doğrulukta sonuç verdiği belirlenmiştir. Böylece akciğer hastalıklarının BT görüntülerinde kanser olup olmadığı, kanser ise hangi aşamada olduğu konusunda ön bilgi elde edilebilmektedir.
近年来，利用深度学习技术对癌症进行早期诊断已成为研究人员中最普遍的。此外，许多研究表明，DNA在医学领域的应用在今天更加重要。研究人员经常在健康领域识别癌症和癌症类型，并将其用于DNA技术。首先，死于癌症的风险很高。Bu tür hastalıkların tanısında BT görüntülerinin net olmamasından dolayı，doğru karar vermede uzmanlar görsüşayrılıklrıyaşamaktadır。这种疾病和类似疾病已成为早期、准确和更可靠的DCC决策机制的一种选择。根据研究，癌症是全世界主要的死亡原因之一。癌症仅对2019年176万人的估计死亡负责。家庭故事、吸烟、高血压和其他流行的医学原因平均增加了80%。据观察，癌症相关死亡率在早期发现和治疗中呈下降趋势。在治疗疾病的正确方向上发挥作用是很重要的。在本练习中，结合ADD方法，共对数据集进行了6053次肺部断层扫描数据集（数据源、年龄组、图像区域等）。如果患者患有癌症，将确定其是否自给自足或不良。计算机断层扫描（BT）被用作DNA的输入数据以及图像处理的第一阶段。Buçalışmada iki metotönerilmiştir。第一种方法是在使用VGG-16、Inception v4和MobileNet v3时应用AlexNet方法。该方法在ADD的使用和两个步骤方面不同于通常使用的其他技术。实验结果表明，AlexNet 99、86、MobileNet v3 98.00%、VGG-16%95.50%、Inception v496.03%的性能得到了验证。所以，如果你的肺病在BT图像中有癌症，你可以得到癌症在哪里的信息。
{"title":"Early diagnosis of lung cancer using deep learning and uncertainty measures","authors":"M. Cifci, Sema Üzülmez","doi":"10.17341/gazimmfd.1094154","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1094154","url":null,"abstract":"Derin Öğrenmenin (DÖ) teknikleriyle erken kanser tanısı son dönemlerde araştırmacılar arasında en çok üzerinde durulan konu olmuştur. Ayrıca pek çok araştırmada görüldüğü üzere DÖ’nın tıp alanında kullanımı günümüzde daha da önem kazanmaktadır. Araştırmacılar sağlık alanında çoğunlukla kanser ve kanser türleri teşhis ederken DÖ tekniklerinden yararlanmaktadır. Bunun başlıca nedeni akciğer kanserinden ölüm riskinin yüksek olmasıdır. Bu tür hastalıkların tanısında BT görüntülerinin net olmamasından dolayı, doğru karar vermede uzmanlar görüş ayrılıkları yaşamaktadır. Bu ve benzeri hastalıkları erken ve doğru tanılayabilen ve daha güvenilir sonuçlar verebilen DÖ karar verme mekanizmaları bir seçenek haline gelmiştir. Yapılan araştırmalara göre akciğer kanseri, dünya çapında ölümlerin en önde gelen nedenleri arasındadır. Akciğer kanseri sadece 2019 yılında tahmini 1,76 milyon insanın ölümden sorumludur. Sebepleri artıkça (ortalama aile öyküsü, sigara, yüksek tansiyon ve diğer popüler tıbbi nedenler) ölüm oranı ortalaması %80'in üzerinde arttığı gözlemlenmiştir. Olgular erken tanı konup, tedavi edilirse kanser kaynaklı ölümlerin oranının azalmakta olduğu görülmüştür. Hastalığın doğru saptanması tedavi edilmesinde önemli rol oynamaktadır. \u0000Bu çalışmada Ayrık Dalgacık Dönüşümü (ADD) yaklaşımı ile DÖ tekniği birleştirilerek, 6053 akciğer tomografi veri seti (veri kaynağı, yaş grubu, coğrafi bölge vb. kısa bilgi) üzerinde işlem yapılmıştır. Hastanın kanser olup olmadığı, kanser olduğu takdirde ise bunun iyi huylu (benign) ya da kötü huylu (malign) olduğuna karar verilmesine çalışılmaktadır. Bilgisayarlı Tomografi (BT), görüntülerde öncelikle görüntü işleme aşamalarının yanı sıra ADD ile öznitelik çıkarımı yapılıp elde edilen veriler DÖ ’ya girdi verisi olarak kullanılır. Bu çalışmada iki metot önerilmiştir. Birinci yöntemde VGG-16, Inception v4, MobileNet v3 kullanılırken ikinci yöntemde AlexNet yöntemi uygulanmaktadır. Bu yöntem hem ADD kullanımı hem de iki aşamalı olması yönüyle yaygın kullanılan diğer tekniklerden farklıdır. Deneysel sonuçların yüksek performans gösterdiğini ve AlexNet’in %99, 86, MobileNet v3’ün %98,00, VGG-16 %95,50, Inception v4’ün ise %96,03 doğrulukta sonuç verdiği belirlenmiştir. Böylece akciğer hastalıklarının BT görüntülerinde kanser olup olmadığı, kanser ise hangi aşamada olduğu konusunda ön bilgi elde edilebilmektedir.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.1,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67970235","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Pub Date : 2023-02-26DOI: 10.17341/gazimmfd.1130887
Burcu KUBUR ÖZBEL, Adil Baykasoglu
Geleneksel kısıtlandırılmış parti büyüklüğü belirleme problemi işletmelerde sıklıkla karşılaşılan problemlerden biridir. Ancak, bu problemlerin modellenme aşamasında gerçek hayatta geçerli olabilen pek çok faktör dikkate alınmamaktadır. Bu çalışmada, sipariş üzerine kağıt/karton çanta üretimi yapan bir işletmedeki bütünleşik parti büyüklüğü belirleme ve çizelgeleme problemi modellenerek çözümlenmiştir. Problem için karışık tam sayılı programlama modeli önerilmiştir. Önerilen modelde, ürünler arası geçişlerde ve üretim periyotlarındaki hazırlık süreleri ve maliyetleri göz önünde bulundurulmuştur. Geliştirilen model, üretim maliyeti, elde tutma maliyeti, karşılanamayan talep maliyeti, dışardan satın alma maliyeti ve sıra bağımlı ürün geçişlerinin hazırlık maliyeti toplamını en küçüklemeyi hedeflemektedir. Geliştirilen modelin uygulamasıyla, üretim kaynaklarının daha verimli kullanılıp daha efektif üretim planlarının ortaya konulabileceği görülmüştür.
{"title":"Dinamik parti büyüklüğü belirleme ve çizelgeleme problemi için bir matsezgisel geliştirilmesi ve uygulaması","authors":"Burcu KUBUR ÖZBEL, Adil Baykasoglu","doi":"10.17341/gazimmfd.1130887","DOIUrl":"https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1130887","url":null,"abstract":"Geleneksel kısıtlandırılmış parti büyüklüğü belirleme problemi işletmelerde sıklıkla karşılaşılan problemlerden biridir. Ancak, bu problemlerin modellenme aşamasında gerçek hayatta geçerli olabilen pek çok faktör dikkate alınmamaktadır. Bu çalışmada, sipariş üzerine kağıt/karton çanta üretimi yapan bir işletmedeki bütünleşik parti büyüklüğü belirleme ve çizelgeleme problemi modellenerek çözümlenmiştir. Problem için karışık tam sayılı programlama modeli önerilmiştir. Önerilen modelde, ürünler arası geçişlerde ve üretim periyotlarındaki hazırlık süreleri ve maliyetleri göz önünde bulundurulmuştur. Geliştirilen model, üretim maliyeti, elde tutma maliyeti, karşılanamayan talep maliyeti, dışardan satın alma maliyeti ve sıra bağımlı ürün geçişlerinin hazırlık maliyeti toplamını en küçüklemeyi hedeflemektedir. Geliştirilen modelin uygulamasıyla, üretim kaynaklarının daha verimli kullanılıp daha efektif üretim planlarının ortaya konulabileceği görülmüştür.","PeriodicalId":51103,"journal":{"name":"Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":1.1,"publicationDate":"2023-02-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67971154","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":4,"RegionCategory":"工程技术","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：