Using the theoretical and methodological framework of cognitive grammar (Langacker 1987, 1991, 2008, 2009; Taylor 2002, Belaj i Tanacković Faletar 2014, 2017), this paper will discuss the classification of explicitly subordinate clauses. In cognitive grammar, like in most other grammatical theories, subordinate clauses are further subclassified into relative, completive and adverbial clauses. This classification, however, does not cover all types of explicit subordination and should be somewhat revised. This paper addresses explicit subordinate clauses as a continuum of constructions along the span from more schematic towards more specific ones, with the most schematic ones classified as either relative and non-relative clauses, for two specific reasons. First, the notion of relation is, without a doubt, the most important notion at all levels of grammatical description, and as such it is especially suited to be the basic criterion for different classifications and subdivisions (e.g. of parts of speech), including the classification of subordinate clauses in which a conjunction, in addition to the linking function, also has the substitutive function, which allows the subordinate clause to develop different meanings inherent to other types (almost all adverbial and completive clauses). On the one hand, this type of classification covers all types of subordination, and on the other, it is aligned to the general cognitive linguistic approach to categorization and supports the overlaps that exist between different types of clauses. Ključne riječi: eksplicitna subordinacija, relativne klauze, nerelativne klauze, korelativne klauze, adverbijalne klauze, kompletivne klauze
{"title":"Relacija i supstitucija kao temelj podjele eksplicitno subordiniranih klauzi","authors":"Branimir Belaj","doi":"10.31724/rihjj.45.2.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.31724/rihjj.45.2.4","url":null,"abstract":"Using the theoretical and methodological framework of cognitive grammar (Langacker 1987, 1991, 2008, 2009; Taylor 2002, Belaj i Tanacković Faletar 2014, 2017), this paper will discuss the classification of explicitly subordinate clauses. In cognitive grammar, like in most other grammatical theories, subordinate clauses are further subclassified into relative, completive and adverbial clauses. This classification, however, does not cover all types of explicit subordination and should be somewhat revised. This paper addresses explicit subordinate clauses as a continuum of constructions along the span from more schematic towards more specific ones, with the most schematic ones classified as either relative and non-relative clauses, for two specific reasons. First, the notion of relation is, without a doubt, the most important notion at all levels of grammatical description, and as such it is especially suited to be the basic criterion for different classifications and subdivisions (e.g. of parts of speech), including the classification of subordinate clauses in which a conjunction, in addition to the linking function, also has the substitutive function, which allows the subordinate clause to develop different meanings inherent to other types (almost all adverbial and completive clauses). On the one hand, this type of classification covers all types of subordination, and on the other, it is aligned to the general cognitive linguistic approach to categorization and supports the overlaps that exist between different types of clauses. Ključne riječi: eksplicitna subordinacija, relativne klauze, nerelativne klauze, korelativne klauze, adverbijalne klauze, kompletivne klauze","PeriodicalId":51986,"journal":{"name":"Rasprave","volume":"45 1","pages":"299-328"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2019-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"https://sci-hub-pdf.com/10.31724/rihjj.45.2.4","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69768885","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
In this article the behavior of clitics in subject- versus object-control infinitival constructions is explained by arguing that the two constructions have different structures. I argue that object-control infinitival constructions are CPs, and are therefore structurally richer than subject-control infinitival constructions, which are TPs and do not involve a CP projection. This results in different behavior of the clititcs in the two configurations.
{"title":"Clitics that Don't Climb","authors":"Martina Gračanin-Yuksek","doi":"10.31724/rihjj.45.2.9","DOIUrl":"https://doi.org/10.31724/rihjj.45.2.9","url":null,"abstract":"In this article the behavior of clitics in subject- versus object-control infinitival constructions is explained by arguing that the two constructions have different structures. I argue that object-control infinitival constructions are CPs, and are therefore structurally richer than subject-control infinitival constructions, which are TPs and do not involve a CP projection. This results in different behavior of the clititcs in the two configurations.","PeriodicalId":51986,"journal":{"name":"Rasprave","volume":"45 1","pages":"401-416"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2019-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"https://sci-hub-pdf.com/10.31724/rihjj.45.2.9","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69769573","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
U radu se analizira utjecaj latinskoga na sintaksu hrvatskoglagoljskih tekstova prevedenih s latinskoga. Pri prevođenju zavisnih rečenica s latinskoga na hrvatski crkvenoslavenski prevoditelji uglavnom doslovno prenose rečenice ne mijenjajući njihovu strukturu. Međutim, dva su glavna problema koja se pojavljuju pri prevođenju. Prvi je problem kako prevesti konjunktiv koji se pojavljuje u velikome broju zavisnih rečenica, a koji nema formalni korespondent u hrvatskome crkvenoslavenskome. Drugi je problem kako prevesti pojedine veznike jer se značenja i funkcije pojedinih veznika u latinskome ne podudaraju s pojedinim veznicima u hrvatskome crkvenoslavenskom. Pri prevođenju je veznika problem što se u latinskome isti veznik može pojavljivati u raznim vrstama zavisnih rečenica, a u svakome kontekstu u hrvatskome crkvenoslavenskom značenjski mu odgovara drugi veznik. Osobito su česte nedoumice pri prevođenju vrlo čestih latinskih veznika ut, cum i quia te katkad hrvatski prevoditelj pogrešno prevodi rečenicu pod utjecajem tipičnoga značenja koji veznik u latinskome ima. U radu se analizira uporaba vremena i veznika u zavisnim rečenicama, odnos izričnih rečenica i konstrukcija s infinitivom i drugi latinski utjecaji u sintaksi zavisnosloženih rečenica. Korpus uključuje biblijske knjige Esteru i Makabejce, apokrife Život Adama i Eve, Nikodemovo evanđelje i Protoevanđelje Jakovljevo, hagiografske tekstove Čtenie s(ve)te Margarite, Čistilište svetoga Patricija i Život Marije Magdalene te brevijarsku službu u čast sv. Anti.
本文分析了拉丁语对克罗地亚语格律文本句法的影响。当将拉丁语单词翻译给克罗地亚名人教堂时，作者通常会在不改变结构的情况下传递短语。然而，在翻译过程中出现了两个主要问题。第一个问题是翻译大量令人上瘾的句子中出现的连词，该连词在形式上与克罗地亚奴隶制教会并不对应。第二个问题是翻译个人纽带，因为拉丁语中个人纽带的意义和功能与克罗地亚教会奴隶制中的个人纽带不匹配。在翻译中，关系问题是拉丁语出口商可以出现在不同类型的依赖句中，在每种情况下，克罗地亚奴隶制教会都对应着另一种纽带。特别是，人们经常对翻译非常常见的拉丁语单词ut、cum和quia表示怀疑，有时克罗地亚译者会对影响拉丁语单词典型含义的句子进行不当翻译。这项工作分析了时间的使用和相关短语、短语和结构中的联系，这些短语和结构在句法大小的短语中具有无限和其他拉丁效果。语料库包括圣经书籍《Ester and Macabeis》、《亚当与夏娃的伪经》、《尼科德穆斯·安吉尔》和《Protoevangel Jakov》、《Čtenie s（ve）》和《Margarite》的圣训文本、《圣帕特里夏》和《抹大拉的玛利亚的一生》，以及为纪念圣安蒂而举行的布列维仪式。
{"title":"Latinski utjecaji na sintaksu zavisnosloženih rečenica u hrvatskoglagoljskim tekstovima","authors":"Ana Mihaljević","doi":"10.31724/rihjj.45.2.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.31724/rihjj.45.2.16","url":null,"abstract":"U radu se\u0000analizira utjecaj latinskoga na sintaksu hrvatskoglagoljskih tekstova prevedenih\u0000s latinskoga. Pri prevođenju zavisnih rečenica s latinskoga na hrvatski crkvenoslavenski\u0000prevoditelji uglavnom doslovno prenose rečenice ne mijenjajući njihovu strukturu.\u0000Međutim, dva su glavna problema koja se pojavljuju pri prevođenju. Prvi je problem\u0000kako prevesti konjunktiv koji se pojavljuje u velikome broju zavisnih rečenica,\u0000a koji nema formalni korespondent u hrvatskome crkvenoslavenskome. Drugi je\u0000problem kako prevesti pojedine veznike jer se značenja i funkcije pojedinih\u0000veznika u latinskome ne podudaraju s pojedinim veznicima u hrvatskome\u0000crkvenoslavenskom. Pri prevođenju je veznika problem što se u latinskome isti\u0000veznik može pojavljivati u raznim vrstama zavisnih rečenica, a u svakome\u0000kontekstu u hrvatskome crkvenoslavenskom značenjski mu odgovara drugi veznik.\u0000Osobito su česte nedoumice pri prevođenju vrlo čestih latinskih veznika ut,\u0000cum i quia te katkad hrvatski prevoditelj pogrešno\u0000prevodi rečenicu pod utjecajem tipičnoga značenja koji veznik u latinskome ima.\u0000U radu se analizira uporaba vremena i veznika u zavisnim rečenicama, odnos izričnih\u0000rečenica i konstrukcija s infinitivom i drugi latinski utjecaji u sintaksi\u0000zavisnosloženih rečenica. Korpus uključuje biblijske knjige Esteru i Makabejce, apokrife Život Adama i Eve, Nikodemovo\u0000evanđelje i Protoevanđelje Jakovljevo, hagiografske tekstove Čtenie s(ve)te Margarite, Čistilište\u0000svetoga Patricija i Život Marije Magdalene te brevijarsku službu u čast sv. Anti.","PeriodicalId":51986,"journal":{"name":"Rasprave","volume":"45 1","pages":"571-600"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2019-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"https://sci-hub-pdf.com/10.31724/rihjj.45.2.16","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48518320","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
U literaturi je pokazano kako se sintakticka struktura, za razliku od znacenja iskaza, vrlo kratko zadržava u pamcenju, osobito nakon recenicne
在文学中，句法结构与语句的含义不同，在记忆中非常简短，尤其是在句子之后。
{"title":"O obliku i tipu informacije u jezičnom procesiranju","authors":"Irina Masnikosa, Mirjana Tonković, Anita Peti-Stantić","doi":"10.31724/rihjj.45.2.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.31724/rihjj.45.2.14","url":null,"abstract":"U literaturi je pokazano kako se sintakticka struktura, za razliku od znacenja iskaza, vrlo kratko zadržava u pamcenju, osobito nakon recenicne","PeriodicalId":51986,"journal":{"name":"Rasprave","volume":"45 1","pages":"523-547"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2019-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"https://sci-hub-pdf.com/10.31724/rihjj.45.2.14","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69767937","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Zrinka Kolaković, Edyta Jurkiewicz-Rohrbacher, B. Hansen
UDK 81’367.7 811.163.42’367.7 Izvorni znanstveni rad Rukopis primljen 26. XII. 2018. Prihvaćen za tisak 28. V. 2019. https://doi.org/10.31724/rihjj.45.2.13 Zrinka Kolaković Institut für Slavistik, Fakultät für Sprach-, Literaturund Kulturwissenschaften, Universität Regensburg Universitätsstraße 31, DE-93053 Regensburg Institut für Slawistik, Fakultät für Kulturwissenschaften, Alpen-Adria-Universität Klagenfurt Universitätsstraße 65-67, 9020 Klagenfurt Zrinka.Kolakovic@aau.at Edyta Jurkiewicz-Rohrbacher Institut für Slavistik, Fakultät für Sprach-, Literaturund Kulturwissenschaften, Universität Regensburg; University of Helsinki Universitätsstraße 31, DE-93053 Regensburg Edyta.Jurkiewicz-Rohrbacher@sprachlit.uni-regensburg.de Björn Hansen Institut für Slavistik, Fakultät für Sprach-, Literaturund Kulturwissenschaften, Universität Regensburg Universitätsstraße 31, DE-93053 Regensburg Bjoern.Hansen@sprachlit.uni-regensburg.de
{"title":"Clitic Climbing, the Raising-Control Dichotomy and Diaphasic Variation in Croatian","authors":"Zrinka Kolaković, Edyta Jurkiewicz-Rohrbacher, B. Hansen","doi":"10.31724/rihjj.45.2.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.31724/rihjj.45.2.13","url":null,"abstract":"UDK 81’367.7 811.163.42’367.7 Izvorni znanstveni rad Rukopis primljen 26. XII. 2018. Prihvaćen za tisak 28. V. 2019. https://doi.org/10.31724/rihjj.45.2.13 Zrinka Kolaković Institut für Slavistik, Fakultät für Sprach-, Literaturund Kulturwissenschaften, Universität Regensburg Universitätsstraße 31, DE-93053 Regensburg Institut für Slawistik, Fakultät für Kulturwissenschaften, Alpen-Adria-Universität Klagenfurt Universitätsstraße 65-67, 9020 Klagenfurt Zrinka.Kolakovic@aau.at Edyta Jurkiewicz-Rohrbacher Institut für Slavistik, Fakultät für Sprach-, Literaturund Kulturwissenschaften, Universität Regensburg; University of Helsinki Universitätsstraße 31, DE-93053 Regensburg Edyta.Jurkiewicz-Rohrbacher@sprachlit.uni-regensburg.de Björn Hansen Institut für Slavistik, Fakultät für Sprach-, Literaturund Kulturwissenschaften, Universität Regensburg Universitätsstraße 31, DE-93053 Regensburg Bjoern.Hansen@sprachlit.uni-regensburg.de","PeriodicalId":51986,"journal":{"name":"Rasprave","volume":"45 1","pages":"505-522"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2019-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"https://sci-hub-pdf.com/10.31724/rihjj.45.2.13","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69768061","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
U članku se s pomoću kartografskoga modela koji na lijevome rečeničnom rubu umjesto jedinstvene projekcije CP pretpostavlja niz ljestvično poredanih funkcionalnih projekcija opisuje struktura crkvenoslavenskih rečenica s udvojenim da. Autor, kao i svi opisivači udvajanja dopunjača u drugim jezicima, pretpostavlja da je najviša kopija da na položaju glave Force. Razmatrajući obilježja i uvjete pojave udvajanja da, nastoji odrediti na kojem su položaju niže kopije. Zaključuje da je najniža kopija na položaju glave Fin, a posredna kopija u primjerima s utrojenim da na položaju glave Top. U zaključnom se dijelu članka razmatra i međusobni odnos kopija da, tj. je li riječ o različitim leksičkim jedinicama ili o kopijama istoga leksema koji zbog svojih obilježja može biti leksikaliziran na više položaja unutar lijevoga rečeničnog ruba. Navode se prednosti i nedostatci i jednoga i drugoga pristupa, a definitivan odgovor na pitanje koje je objašnjenje bolje ostavljen je budućim istraživanjima.
在这篇文章中，CP的一个多语言项目被认为是用双“是”来描述斯拉夫线教会的结构。作者以及其他语言的所有补充描述都假设是部队总部的最高副本。考虑到合并装置的迹象，它正试图确定较低副本的位置。Zaključuje da jenajniža kopija na polož。总之，carmeter的副本和两个副本之间的关系是，即它是否与不同的词汇单元或istogallex的副本有关，后者可能在左手音节内的更多位置进行词汇化。文中介绍了该方法的优缺点和一种长期的方法，并对所解释的问题给出了明确的答案，以便在未来的研究中得到更好的结果。
{"title":"Udvajanje dopunjača u hrvatskome crkvenoslavenskom jeziku","authors":"Milan Mihaljević","doi":"10.31724/rihjj.45.2.17","DOIUrl":"https://doi.org/10.31724/rihjj.45.2.17","url":null,"abstract":"U članku se s pomoću\u0000kartografskoga modela koji na lijevome rečeničnom rubu umjesto jedinstvene\u0000projekcije CP pretpostavlja niz ljestvično poredanih funkcionalnih projekcija opisuje\u0000struktura crkvenoslavenskih rečenica s udvojenim da. Autor, kao i svi opisivači\u0000udvajanja dopunjača u drugim jezicima, pretpostavlja da je najviša kopija da na položaju glave Force. Razmatrajući obilježja i\u0000uvjete pojave udvajanja da, nastoji odrediti na kojem su položaju niže kopije. Zaključuje da je\u0000najniža kopija na položaju glave Fin, a posredna kopija u primjerima s utrojenim da na položaju glave Top. U zaključnom se dijelu članka\u0000razmatra i međusobni odnos kopija da, tj. je li riječ o različitim leksičkim jedinicama ili o kopijama istoga\u0000leksema koji zbog svojih obilježja može biti leksikaliziran na više položaja\u0000unutar lijevoga rečeničnog ruba. Navode se prednosti i nedostatci i jednoga i\u0000drugoga pristupa, a definitivan odgovor na pitanje koje je objašnjenje bolje\u0000ostavljen je budućim istraživanjima.","PeriodicalId":51986,"journal":{"name":"Rasprave","volume":"45 1","pages":"601-618"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2019-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"https://sci-hub-pdf.com/10.31724/rihjj.45.2.17","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69768412","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Ovo se istraživanje usredotocilo na analizu sintakticke složenosti i subordinacije pisanoga diskursa inojezicnih govornika hrvatskoga jezika. Da
本研究的重点是分析克罗地亚外国语者书面语篇的句法复杂性和从属关系。对
{"title":"Sintaktička složenost i subordinacija u pisanome diskursu inojezičnih govornika hrvatskoga","authors":"Iva Trtanj, Ana Mikić Čolić","doi":"10.31724/rihjj.45.2.21","DOIUrl":"https://doi.org/10.31724/rihjj.45.2.21","url":null,"abstract":"Ovo se istraživanje usredotocilo na analizu sintakticke složenosti i subordinacije pisanoga diskursa inojezicnih govornika hrvatskoga jezika. Da","PeriodicalId":51986,"journal":{"name":"Rasprave","volume":"45 1","pages":"675-694"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2019-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"https://sci-hub-pdf.com/10.31724/rihjj.45.2.21","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69768558","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
This paper discusses the status of complex sentences in administrative style in the Kingdom of Dalmatia in the late 19th century. The analysis is based on the decisions of the Ministry of Religion and Education which were published in Dalmatian official gazettes. The starting point for this research is the hypothesis that the structure of complex sentences will be determined by the administrative function of the texts and that certain constructions, especially those related to subordinate clauses positioned initially in sentences will play a strong role in the construction of the administrative style.
{"title":"Zavisnosložene rečenice u administrativnom stilu Kraljevine Dalmacije u drugoj polovici 19. stoljeća","authors":"Tanja Brešan Ančić","doi":"10.31724/rihjj.45.2.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.31724/rihjj.45.2.6","url":null,"abstract":"This paper discusses the status of complex sentences in administrative style in the Kingdom of Dalmatia in the late 19th century. The analysis is based on the decisions of the Ministry of Religion and Education which were published in Dalmatian official gazettes. The starting point for this research is the hypothesis that the structure of complex sentences will be determined by the administrative function of the texts and that certain constructions, especially those related to subordinate clauses positioned initially in sentences will play a strong role in the construction of the administrative style.","PeriodicalId":51986,"journal":{"name":"Rasprave","volume":"45 1","pages":"347-364"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2019-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"https://sci-hub-pdf.com/10.31724/rihjj.45.2.6","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69769186","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Anamarija Matić, Jana Willer-Gold, Marijan Palmović, Anita Peti-Stantić
The language-specific phenomena underlying automatic sentence processing and interpretation have long been the topic of psycholinguistic investigations. Recent studies on processing relative clauses and the strategies that influence attachment preferences have shed new light on this question. Despite the well-attested observation that the structure of the complex noun phrase preceding the relative clause can influence sentence processing, the effect of the
{"title":"Vezanje relativne rečenice na koordiniranu skupinu u hrvatskome","authors":"Anamarija Matić, Jana Willer-Gold, Marijan Palmović, Anita Peti-Stantić","doi":"10.31724/rihjj.45.2.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.31724/rihjj.45.2.15","url":null,"abstract":"The language-specific phenomena underlying automatic sentence processing and interpretation have long been the topic of psycholinguistic investigations. Recent studies on processing relative clauses and the strategies that influence attachment preferences have shed new light on this question. Despite the well-attested observation that the structure of the complex noun phrase preceding the relative clause can influence sentence processing, the effect of the","PeriodicalId":51986,"journal":{"name":"Rasprave","volume":"45 1","pages":"549-570"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2019-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"https://sci-hub-pdf.com/10.31724/rihjj.45.2.15","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"69768020","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Analizom mnogih retoričkih sredstava može se utvrditi kako je njihova učinkovitost utemeljena na suglasju više jezičnih razina, od fonološke do sintaktičke i da se upravo u njihovoj konstrukcijskoj simboličkoj strukturi, u smislu Langackera (1987), koja povezuje fonološku i značenjsku razinu može naći razlog njihovoj univerzalnosti i uporabnoj vrijednosti otpornoj na protok vremena. Jedna od retoričkih figura koja se analizom političkog i javnog diskursa općenito pojavila kao vrlo uspješna u svojoj retoričkoj funkciji uvjeravanja jest i apofaza ili pretericija (Škarić 2008) jer u formi negacije sadržaja zapravo privlači pozornost slušatelja i stvara koncept koji se, na prvi pogled, želi negirati. Apofastičke se strukture najčešće rabe u svrhu difamacije ili neizravne pohvale osoba ili pojava i oslanjaju se na izazivanje zanimanja slušatelja stvaranjem određenih očekivanja na temelju naočigled negiranog sadržaja. Korpusna analiza tipičnih apofastičkih konstrukcija u hrvatskom jeziku na primjerima iz političkog i medijskog diskursa u korpusu hrWaC pokazala je da se npr. zavisne objektne rečenice nakon glagola govorenja vrlo često rabe kao metoda uvođenja određenog pojma ili sadržaja koji se, površinski gledano, želi negirati suprotnim ili isključnim rečenicama. Tako se pretragom korpusa na slučajnom odabiru 100 rečenica s konstrukcijom Ne želim reći da…, ali/nego/no… utvrdilo da je čak 26 % primjera imalo tipičnu apofastičku funkciju uvođenja određenih tvrdnji zaobilaznim putem, tj. njihovom negacijom: Pritom ne želim reći da ona laže, nego samo to da imamo isključivo njezinu stranu priče. Polazeći od konstrukcijske naravi jezičnih izraza, u radu ćemo detaljno analizirati tipičnu sintaktičku strukturu apofastičkih konstrukcija s fokusom na pretericijske primjere i ulogu složenih rečenica u stvaranju željenih retoričkih i kognitivnih učinaka.
{"title":"Apofastičke konstrukcije u hrvatskom jeziku na razmeđu retorike i sintakse","authors":"Tanja Gradečak, Barbara Kružić, Alma Vančura","doi":"10.31724/rihjj.45.2.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.31724/rihjj.45.2.10","url":null,"abstract":"Analizom mnogih retoričkih\u0000sredstava može se utvrditi kako je njihova učinkovitost utemeljena na suglasju\u0000više jezičnih razina, od fonološke do sintaktičke i da se upravo u njihovoj\u0000konstrukcijskoj simboličkoj strukturi, u smislu Langackera (1987), koja\u0000povezuje fonološku i značenjsku razinu može naći razlog njihovoj univerzalnosti\u0000i uporabnoj vrijednosti otpornoj na protok vremena. Jedna od retoričkih figura\u0000koja se analizom političkog i javnog diskursa općenito pojavila kao vrlo uspješna\u0000u svojoj retoričkoj funkciji uvjeravanja jest i apofaza ili pretericija (Škarić\u00002008) jer u formi negacije sadržaja zapravo privlači pozornost slušatelja i\u0000stvara koncept koji se, na prvi pogled, želi negirati. Apofastičke se strukture\u0000najčešće rabe u svrhu difamacije ili neizravne pohvale osoba ili pojava i\u0000oslanjaju se na izazivanje zanimanja slušatelja stvaranjem određenih očekivanja\u0000na temelju naočigled negiranog sadržaja.\u0000Korpusna analiza tipičnih apofastičkih\u0000konstrukcija u hrvatskom jeziku na primjerima iz političkog i medijskog\u0000diskursa u korpusu hrWaC pokazala je da se npr. zavisne objektne rečenice nakon\u0000glagola govorenja vrlo često rabe kao metoda uvođenja određenog pojma ili sadržaja\u0000koji se, površinski gledano, želi negirati suprotnim ili isključnim rečenicama.\u0000Tako se pretragom korpusa na slučajnom odabiru 100 rečenica s konstrukcijom Ne želim reći da…, ali/nego/no… utvrdilo da je čak 26 % primjera imalo tipičnu apofastičku\u0000funkciju uvođenja određenih tvrdnji zaobilaznim putem, tj. njihovom negacijom: Pritom ne želim reći da ona laže, nego samo to da imamo isključivo\u0000njezinu stranu priče. Polazeći od\u0000konstrukcijske naravi jezičnih izraza, u radu ćemo detaljno analizirati tipičnu\u0000sintaktičku strukturu apofastičkih konstrukcija s fokusom na pretericijske\u0000primjere i ulogu složenih rečenica u stvaranju željenih retoričkih i\u0000kognitivnih učinaka.","PeriodicalId":51986,"journal":{"name":"Rasprave","volume":"101 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2019-12-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"80257441","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：