Prasowy przebój czytelniczy PRL-u, tygodnik „Przyjaciółka”, doczekał się wielu opracowań odnoszących się w głównie do jego zawartości, analizowanej w różnych kontekstach i perspektywach. Znacznie rzadziej podejmowano temat jego formy wydawniczej – kształtu edytorskiego, szaty graficznej, liternictwa czy typografii – ważnych narzędzi komunikacji wizualnej niosących określone przesłanie propagandowe politycznego dysponenta czasopisma. Te właśnie elementy zostały zarysowane w ujęciu chronologicznym, ze szczególnym wskazaniem na okres, kiedy wychodziło ono pod szyldem Instytutu Prasy Spółdzielni Wydawniczo-Oświatowej „Czytelnik” (III 1948–II 1951) oraz w pierwszych latach istnienia w Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa” (III 1951–1956). Punktem wyjścia analizy jest bezpośrednia poprzedniczka „Przyjaciółki”, przedwojenny ogólnopolski dwutygodnik „Moja Przyjaciółka” z wielkopolskiego Żnina ukazujący się w latach 1934–1939. Za jego oprawę graficzną odpowiadali młodzi absolwenci Państwowej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Poznaniu, tworzący dla tego pisma m.in. oryginalne ilustracje okładkowe. Choć tygodnik „Przyjaciółka”, wierny konwencjom realizmu, tego rodzaju rozwiązań na swoje okładki nie przenosił i posługiwał się fotografiami, na swojej tylnej okładce przez wiele lat zamieszczał jednak reprodukcje dzieł malarskich, a do jego rysowników w omawianym i późniejszym okresie należeli: Władysław Buśkiewicz, Jadwiga Lipowska, Antoni Uniechowski, Grażyna Staszko, Ada Święcicka, a także sporadycznie Maja Berezowska. Wysokie nakłady, sięgające nawet 2 mln egzemplarzy na numer, czyniły z niego, mimo wszystko, narzędzie kształtowania smaku estetycznego wielomilionowego audytorium.
{"title":"Forma edytorska tygodnika „Przyjaciółka” – inspiracje i przemiany. Część 1: lata 1948–1956","authors":"Katarzyna Wodniak","doi":"10.12775/se.2022.00036","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/se.2022.00036","url":null,"abstract":"Prasowy przebój czytelniczy PRL-u, tygodnik „Przyjaciółka”, doczekał się wielu opracowań odnoszących się w głównie do jego zawartości, analizowanej w różnych kontekstach i perspektywach. Znacznie rzadziej podejmowano temat jego formy wydawniczej – kształtu edytorskiego, szaty graficznej, liternictwa czy typografii – ważnych narzędzi komunikacji wizualnej niosących określone przesłanie propagandowe politycznego dysponenta czasopisma. Te właśnie elementy zostały zarysowane w ujęciu chronologicznym, ze szczególnym wskazaniem na okres, kiedy wychodziło ono pod szyldem Instytutu Prasy Spółdzielni Wydawniczo-Oświatowej „Czytelnik” (III 1948–II 1951) oraz w pierwszych latach istnienia w Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa” (III 1951–1956). Punktem wyjścia analizy jest bezpośrednia poprzedniczka „Przyjaciółki”, przedwojenny ogólnopolski dwutygodnik „Moja Przyjaciółka” z wielkopolskiego Żnina ukazujący się w latach 1934–1939. Za jego oprawę graficzną odpowiadali młodzi absolwenci Państwowej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Poznaniu, tworzący dla tego pisma m.in. oryginalne ilustracje okładkowe. Choć tygodnik „Przyjaciółka”, wierny konwencjom realizmu, tego rodzaju rozwiązań na swoje okładki nie przenosił i posługiwał się fotografiami, na swojej tylnej okładce przez wiele lat zamieszczał jednak reprodukcje dzieł malarskich, a do jego rysowników w omawianym i późniejszym okresie należeli: Władysław Buśkiewicz, Jadwiga Lipowska, Antoni Uniechowski, Grażyna Staszko, Ada Święcicka, a także sporadycznie Maja Berezowska. Wysokie nakłady, sięgające nawet 2 mln egzemplarzy na numer, czyniły z niego, mimo wszystko, narzędzie kształtowania smaku estetycznego wielomilionowego audytorium.","PeriodicalId":55807,"journal":{"name":"Sztuka Edycji Studia Tekstologiczne i Edytorskie","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"85628237","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Wstęp do numeru „Sztuki Edycji” zatytułowanego „Książka bez granic”.
{"title":"Wstęp","authors":"Magdalena Bizior-Dombrowska, Patryk Chłopek","doi":"10.12775/se.2022.00046","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/se.2022.00046","url":null,"abstract":"Wstęp do numeru „Sztuki Edycji” zatytułowanego „Książka bez granic”.","PeriodicalId":55807,"journal":{"name":"Sztuka Edycji Studia Tekstologiczne i Edytorskie","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"84363121","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Tytuł artykułu jest nawiązaniem do książki Muzeum czarnej sztuki. Katalog inkunabułów Biblioteki Gdańskiej PAN Beaty Gryzio (słowo/obraz terytoria, 2012). Wiele z prezentowanych tam obiektów stało się inspiracją dla autorki, chociażby ze względu na oprawę – jak książki „na łańcuchach” przypominające zakazaną księgę z Imienia Róży Umberta Eco. Inne inspirowały ze względu na treść oraz sposób jej przedstawienia. W dzisiejszych czasach nie powstają już książki, w których tekst napisany jest ręcznie. W artykule omówiono rodzaje oprawy, materiały oraz techniki rysunku i druku lub pisania tekstu, które mogą wywodzić się z inspiracji inkunabułami, by stwarzać interesujące interakcje między współczesną książką artystyczną a jej odbiorcami. Przykłady takich prac to książki miniaturowe z odkrytym, wyokrąglonym grzbietem, twardą okładką i kapitałką szytą na składkach; studencka instalacja z notatnikami zapełnionymi autografami, które autor poddał niszczącym działaniom czterech żywiołów; książka ilustrowana fotografiami ze starego albumu, której narracja opowiada zagadkową przemianę głównego bohatera, a dzieło opatrzone jest odręcznymi notatkami autorki; książka-rekwizyt z juty i gęsich oraz kogucich piór, z ilustracjami na cienkiej bibule i wątkami z XIV-wiecznych książek, które mogłyby być aktualne także dziś. Czasami książka artystyczna w ostatecznej formie może niewiele różnić się od „zwykłej” książki, ale proces jej powstawania jest zupełnie inny. Nie wychodzi ona od tekstu, ale od myślenia obrazami. Często te dwie drogi spotykają się na jakimś etapie i wzbogacają interpretację tematu.
{"title":"Inna forma: książka artystyczna jako reinterpretacja „czarnej sztuki”","authors":"A. Juchnowicz","doi":"10.12775/se.2022.00039","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/se.2022.00039","url":null,"abstract":"Tytuł artykułu jest nawiązaniem do książki Muzeum czarnej sztuki. Katalog inkunabułów Biblioteki Gdańskiej PAN Beaty Gryzio (słowo/obraz terytoria, 2012). Wiele z prezentowanych tam obiektów stało się inspiracją dla autorki, chociażby ze względu na oprawę – jak książki „na łańcuchach” przypominające zakazaną księgę z Imienia Róży Umberta Eco. Inne inspirowały ze względu na treść oraz sposób jej przedstawienia. W dzisiejszych czasach nie powstają już książki, w których tekst napisany jest ręcznie.\u0000W artykule omówiono rodzaje oprawy, materiały oraz techniki rysunku i druku lub pisania tekstu, które mogą wywodzić się z inspiracji inkunabułami, by stwarzać interesujące interakcje między współczesną książką artystyczną a jej odbiorcami. Przykłady takich prac to książki miniaturowe z odkrytym, wyokrąglonym grzbietem, twardą okładką i kapitałką szytą na składkach; studencka instalacja z notatnikami zapełnionymi autografami, które autor poddał niszczącym działaniom czterech żywiołów; książka ilustrowana fotografiami ze starego albumu, której narracja opowiada zagadkową przemianę głównego bohatera, a dzieło opatrzone jest odręcznymi notatkami autorki; książka-rekwizyt z juty i gęsich oraz kogucich piór, z ilustracjami na cienkiej bibule i wątkami z XIV-wiecznych książek, które mogłyby być aktualne także dziś.\u0000Czasami książka artystyczna w ostatecznej formie może niewiele różnić się od „zwykłej” książki, ale proces jej powstawania jest zupełnie inny. Nie wychodzi ona od tekstu, ale od myślenia obrazami. Często te dwie drogi spotykają się na jakimś etapie i wzbogacają interpretację tematu.","PeriodicalId":55807,"journal":{"name":"Sztuka Edycji Studia Tekstologiczne i Edytorskie","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"86192063","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł jest podsumowaniem dorobku Pracowni Projektowania Wydawnictw Multimedialnych i Książki Artystycznej prowadzonej w latach 2013–2021 w Akademii Sztuki w Szczecinie. Tytuł Alegorie dzielenia się historiami jest rozwinięciem tematu na podstawie praktyki edukacyjnej związanej z autorskim programem Pracowni. Książka jako obiekt sztuki stanowi chętnie wybierane medium, zwłaszcza przez najmłodsze pokolenia artystów. Jest uniwersalnym i wielowymiarowym językiem wypowiedzi. Doskonale wpisuje się w kontekst sztuki współczesnej z jej historiozoficznym zapleczem. Wszelkie formy i przejawy zjawiska, jakimi są artbooki, doczekały się wielu pogłębionych analiz, jednak z uwagi na duży progres tego nurtu cenny okazuje się każdy rodzaj refleksji i próby definiowania. Odważne i niejednokrotnie wnikliwe studenckie eksperymenty projektowe są asumptem do tej prezentacji.
{"title":"Alegorie dzielenia się obrazami (na podstawie praktyki edukacyjnej)","authors":"D. Dąbrowska","doi":"10.12775/se.2022.00040","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/se.2022.00040","url":null,"abstract":"Artykuł jest podsumowaniem dorobku Pracowni Projektowania Wydawnictw Multimedialnych i Książki Artystycznej prowadzonej w latach 2013–2021 w Akademii Sztuki w Szczecinie. Tytuł Alegorie dzielenia się historiami jest rozwinięciem tematu na podstawie praktyki edukacyjnej związanej z autorskim programem Pracowni. \u0000Książka jako obiekt sztuki stanowi chętnie wybierane medium, zwłaszcza przez najmłodsze pokolenia artystów. Jest uniwersalnym i wielowymiarowym językiem wypowiedzi. Doskonale wpisuje się w kontekst sztuki współczesnej z jej historiozoficznym zapleczem. Wszelkie formy i przejawy zjawiska, jakimi są artbooki, doczekały się wielu pogłębionych analiz, jednak z uwagi na duży progres tego nurtu cenny okazuje się każdy rodzaj refleksji i próby definiowania. Odważne i niejednokrotnie wnikliwe studenckie eksperymenty projektowe są asumptem do tej prezentacji.","PeriodicalId":55807,"journal":{"name":"Sztuka Edycji Studia Tekstologiczne i Edytorskie","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82880665","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Przewodnik edytorski za 2022 rok","authors":"K. Płońska, Filip Bukowski","doi":"10.12775/se.2022.00045","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/se.2022.00045","url":null,"abstract":"Przewodnik edytorski za 2022 rok.","PeriodicalId":55807,"journal":{"name":"Sztuka Edycji Studia Tekstologiczne i Edytorskie","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"91027374","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Przedmiotem artykułu jest analiza wybranych edycji bibliofilskich powstałych podczas przypadającego na dwudziestolecie międzywojenne poznańskiego okresu działalności jednego z ciekawszych podówczas typografów – Jana Kuglina. Celem owej analizy jest pokazanie prowadzonych przez Kuglina poszukiwań ideału pięknej książki, w których niemałą rolę odegrały inspiracje dokonaniami najlepszych zagranicznych projektantów (przede wszystkim Thomasa Jamesa Cobden-Sandersona) i które jednocześnie idealnie wpisały się w nurt dyskusji toczących się wówczas w rodzimym kręgu (dość wspomnieć Przecława Smolika czy Stanisława Lama).
{"title":"Jak Jan Kuglin poszukiwał ideału „książki pięknej”","authors":"Katarzyna Krzak-Weiss","doi":"10.12775/se.2022.00024","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/se.2022.00024","url":null,"abstract":"Przedmiotem artykułu jest analiza wybranych edycji bibliofilskich powstałych podczas przypadającego na dwudziestolecie międzywojenne poznańskiego okresu działalności jednego z ciekawszych podówczas typografów – Jana Kuglina. Celem owej analizy jest pokazanie prowadzonych przez Kuglina poszukiwań ideału pięknej książki, w których niemałą rolę odegrały inspiracje dokonaniami najlepszych zagranicznych projektantów (przede wszystkim Thomasa Jamesa Cobden-Sandersona) i które jednocześnie idealnie wpisały się w nurt dyskusji toczących się wówczas w rodzimym kręgu (dość wspomnieć Przecława Smolika czy Stanisława Lama).","PeriodicalId":55807,"journal":{"name":"Sztuka Edycji Studia Tekstologiczne i Edytorskie","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"86172425","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
W artykule postawiono tezę, że współczesny termin „książka kongenialna” oznaczający harmonijne połączenie treści utworu (tekstu wraz z materiałem dodatkowym, w tym również graficznym) i jego funkcji w postaci odpowiedniej formy, czyli projektu typograficznego uwzględniającego wszelkie potrzeby czytelnika oraz jego realizację z użyciem odpowiednich materiałów (papieru, oprawy itp.), można rozszerzyć także na książki dawne. Wśród współczesnych przykładów książek kongenialnych znalazły się prace Andrzeja Tomaszewskiego, który podkreśla, że projekt typograficzny musi wynikać z tekstu, oddawać jego charakter i spełniać konkretną funkcję, np. poznawczą, dydaktyczną lub estetyczną. Te zasady nie są jednak wynalazkiem ostatniego półwiecza, lecz były stosowane przez projektantów książek od czasów najdawniejszych, o czym świadczą analizy publikacji z różnych epok. Zestawienie rękopisu biblijnego, podręcznika i atlasu anatomicznego, publikacji hagiograficznej, tomu poetyckiego i książki popularnonaukowej dowodzi, że każda z tych książek została starannie zaprojektowana, tak by uwydatnić treść i spełnić konkretną funkcję. Każda z nich ma również cechy typowe dla czasu swego powstania, co pozwala zauważyć, które elementy prac są uniwersalne, a które wynikają z tzw. gustu epoki.
{"title":"Książka kongenialna czy po prostu dobry projekt? Refleksje nad layoutami książek z różnych epok","authors":"Klaudia Socha","doi":"10.12775/se.2022.00032","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/se.2022.00032","url":null,"abstract":"W artykule postawiono tezę, że współczesny termin „książka kongenialna” oznaczający harmonijne połączenie treści utworu (tekstu wraz z materiałem dodatkowym, w tym również graficznym) i jego funkcji w postaci odpowiedniej formy, czyli projektu typograficznego uwzględniającego wszelkie potrzeby czytelnika oraz jego realizację z użyciem odpowiednich materiałów (papieru, oprawy itp.), można rozszerzyć także na książki dawne.\u0000Wśród współczesnych przykładów książek kongenialnych znalazły się prace Andrzeja Tomaszewskiego, który podkreśla, że projekt typograficzny musi wynikać z tekstu, oddawać jego charakter i spełniać konkretną funkcję, np. poznawczą, dydaktyczną lub estetyczną.\u0000Te zasady nie są jednak wynalazkiem ostatniego półwiecza, lecz były stosowane przez projektantów książek od czasów najdawniejszych, o czym świadczą analizy publikacji z różnych epok. Zestawienie rękopisu biblijnego, podręcznika i atlasu anatomicznego, publikacji hagiograficznej, tomu poetyckiego i książki popularnonaukowej dowodzi, że każda z tych książek została starannie zaprojektowana, tak by uwydatnić treść i spełnić konkretną funkcję. Każda z nich ma również cechy typowe dla czasu swego powstania, co pozwala zauważyć, które elementy prac są uniwersalne, a które wynikają z tzw. gustu epoki.","PeriodicalId":55807,"journal":{"name":"Sztuka Edycji Studia Tekstologiczne i Edytorskie","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"89254380","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Przedmiotem opracowania są problemy związane z przygotowaniem edycji krytycznej liryków z Poezyj Franciszka Dionizego Kniaźnina ręką własną pisanych (tzw. Rękopis Puławski), spostrzeżenia poczynione w trakcie tej pracy oraz zaproponowane rozwiązania metodologiczne na przykładzie ód z V i VI księgi manuskryptu. Artykuł dotyczy m.in. kwestii języka Franciszka Dionizego Kniaźnina oraz dylematów związanych z zapisem (szczególnie w odniesieniu do interpunkcji oraz małych i wielkich liter), niekiedy wymagających odczytania fragmentów tekstu na nowo i podjęcia decyzji, jakie rozwiązanie najbardziej pasuje do wymowy całego utworu. Autorka skupia się również na zagadnieniu mnogości i różnorodności przekazów (drukowanych i rękopiśmiennych), a także zwraca uwagę na wiersze, które należy uznawać za teksty równoprawne.
{"title":"Problemy związane z przygotowaniem wydania liryków Kniaźnina – na przykładzie ód z V i VI księgi Rękopisu Puławskiego","authors":"B. Bednarek","doi":"10.12775/se.2022.00031","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/se.2022.00031","url":null,"abstract":"Przedmiotem opracowania są problemy związane z przygotowaniem edycji krytycznej liryków z Poezyj Franciszka Dionizego Kniaźnina ręką własną pisanych (tzw. Rękopis Puławski), spostrzeżenia poczynione w trakcie tej pracy oraz zaproponowane rozwiązania metodologiczne na przykładzie ód z V i VI księgi manuskryptu. Artykuł dotyczy m.in. kwestii języka Franciszka Dionizego Kniaźnina oraz dylematów związanych z zapisem (szczególnie w odniesieniu do interpunkcji oraz małych i wielkich liter), niekiedy wymagających odczytania fragmentów tekstu na nowo i podjęcia decyzji, jakie rozwiązanie najbardziej pasuje do wymowy całego utworu. Autorka skupia się również na zagadnieniu mnogości i różnorodności przekazów (drukowanych i rękopiśmiennych), a także zwraca uwagę na wiersze, które należy uznawać za teksty równoprawne.","PeriodicalId":55807,"journal":{"name":"Sztuka Edycji Studia Tekstologiczne i Edytorskie","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"75518357","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Miasto jako książka to próba znalezienia takiego języka wizualnego dla opisu miasta, który trafnie scharakteryzowałby różnorodność spojrzeń na współczesny Szczecin. Przy budowaniu metodologii badawczej posłużono się kategoriami zaproponowanymi przez Deyana Sudjica. Rodzinne miasto autorki stało się wzorem tych opisywanych w Języku miast polem eksperymentów formalnych, inicjujących powstający cykl prac. W warstwie merytorycznej źródłem wiedzy był przetłumaczony na język polski siedemnastowieczny druk Paula Frideborna Opis miasta Szczecina, którego oryginalny łaciński tekst posłużył przy konstruowaniu prezentowanych prac. Dziewięć obiektów z cyklu Satzspiegel ma te same proporcje wymiarów zewnętrznych oraz szaroniebieski kolor okładki. Wykonane są w różnych technikach graficznych i typograficznych oraz rodzajach oprawy. Formalnie dotykają one zagadnień projektowych związanych ze złotym podziałem oraz spiralą wzrostu. W trzech z nich został użyty zaprojektowany specjalnie na potrzeby tych książek krój liter Friedeborn. Zawartość symboliczna to z kolei próba zmierzenia się z tematem miasta, chęć zamiany intymnych przestrzeni stron książki w ekstrawertyczną przestrzeń spektaklu. Zewnętrzną przestrzeń miejską starano się natomiast odtworzyć na kartach ich wewnętrznego teatru.
{"title":"Miasto jako książka","authors":"Agata Kosmacz","doi":"10.12775/se.2022.00042","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/se.2022.00042","url":null,"abstract":"Miasto jako książka to próba znalezienia takiego języka wizualnego dla opisu miasta, który trafnie scharakteryzowałby różnorodność spojrzeń na współczesny Szczecin. Przy budowaniu metodologii badawczej posłużono się kategoriami zaproponowanymi przez Deyana Sudjica. Rodzinne miasto autorki stało się wzorem tych opisywanych w Języku miast polem eksperymentów formalnych, inicjujących powstający cykl prac. W warstwie merytorycznej źródłem wiedzy był przetłumaczony na język polski siedemnastowieczny druk Paula Frideborna Opis miasta Szczecina, którego oryginalny łaciński tekst posłużył przy konstruowaniu prezentowanych prac. \u0000Dziewięć obiektów z cyklu Satzspiegel ma te same proporcje wymiarów zewnętrznych oraz szaroniebieski kolor okładki. Wykonane są w różnych technikach graficznych i typograficznych oraz rodzajach oprawy. Formalnie dotykają one zagadnień projektowych związanych ze złotym podziałem oraz spiralą wzrostu. W trzech z nich został użyty zaprojektowany specjalnie na potrzeby tych książek krój liter Friedeborn. Zawartość symboliczna to z kolei próba zmierzenia się z tematem miasta, chęć zamiany intymnych przestrzeni stron książki w ekstrawertyczną przestrzeń spektaklu. Zewnętrzną przestrzeń miejską starano się natomiast odtworzyć na kartach ich wewnętrznego teatru. ","PeriodicalId":55807,"journal":{"name":"Sztuka Edycji Studia Tekstologiczne i Edytorskie","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"79566927","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Artykuł przynosi wstępną charakterystykę narracji lokacyjnych jako formy (problematycznie) literackiej. Przyjmując szerokie rozumienie terminu (nie wiążąc fenomenu lokacyjności z technologią GPS), autorka stara się pokazać współczesne realizacje tej formy na tle tradycji sztuki (i literatury) związanej z przestrzenią. Ujęcie literackiej opowieści w formę niekodeksową zostaje potraktowane jako kolejna próba przekroczenia granic książki. Szczególną uwagę autorka zwraca na proponowany w narracjach lokacyjnych nowy rodzaj paktu z czytelnikiem i związanie aktu lektury z ciałem odbiorcy. Zostaje też podkreślona swoista multimodalność analizowanych utworów. Autorka stawia tezę, że warsztat badacza literatury daje doskonałe narzędzia do badania narracji lokacyjnych, oraz podkreśla, że literaturoznawcze analizy mogłyby uzupełnić wskazywane dotąd braki w refleksji nad tą odmianą opowieści (przykładami są m.in. analiza palimpsestowej i metaleptycznej struktury świata przedstawionego, specyficznej formy narracji drugoosobowej stosowanej w tych opowieściach, oraz konstrukcja bohatera zakładająca włączenie czytelnika w świat przedstawiony). Wywód jest zilustrowany charakterystyką kilku kanonicznych już dziś narracji lokacyjnych (m.in. projektu murmur, pracy 34 North, 118 West oraz audio-walków Janet Cardiff).
{"title":"Wokół literackich narracji lokacyjnych (kilka wstępnych rozpoznań)","authors":"Agnieszka Przybyszewska","doi":"10.12775/se.2022.00027","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/se.2022.00027","url":null,"abstract":"Artykuł przynosi wstępną charakterystykę narracji lokacyjnych jako formy (problematycznie) literackiej. Przyjmując szerokie rozumienie terminu (nie wiążąc fenomenu lokacyjności z technologią GPS), autorka stara się pokazać współczesne realizacje tej formy na tle tradycji sztuki (i literatury) związanej z przestrzenią. Ujęcie literackiej opowieści w formę niekodeksową zostaje potraktowane jako kolejna próba przekroczenia granic książki. Szczególną uwagę autorka zwraca na proponowany w narracjach lokacyjnych nowy rodzaj paktu z czytelnikiem i związanie aktu lektury z ciałem odbiorcy. Zostaje też podkreślona swoista multimodalność analizowanych utworów.\u0000Autorka stawia tezę, że warsztat badacza literatury daje doskonałe narzędzia do badania narracji lokacyjnych, oraz podkreśla, że literaturoznawcze analizy mogłyby uzupełnić wskazywane dotąd braki w refleksji nad tą odmianą opowieści (przykładami są m.in. analiza palimpsestowej i metaleptycznej struktury świata przedstawionego, specyficznej formy narracji drugoosobowej stosowanej w tych opowieściach, oraz konstrukcja bohatera zakładająca włączenie czytelnika w świat przedstawiony). Wywód jest zilustrowany charakterystyką kilku kanonicznych już dziś narracji lokacyjnych (m.in. projektu murmur, pracy 34 North, 118 West oraz audio-walków Janet Cardiff).","PeriodicalId":55807,"journal":{"name":"Sztuka Edycji Studia Tekstologiczne i Edytorskie","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"76577629","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
京公网安备 11010802042870号
京ICP备2023020795号-1
扫码关注我们
求助内容：
应助结果提醒方式：