Bu calismanin amaci, ileride tarafimdan tamamlanmasi dusunulen Sari Uygurca etimolojik sozlugun “U-U” maddelerine katki saglamaktir. Bu amacla, 1957 yilinda Sergey Yefimovic Malov’un yayimladigi Yazik jyoltih uygurov: Slovar’ i grammatika ve 1976 yilinda Tenisev’in yayimladigi Stroy sarig-yugurskogo yazika adli calismalarinin “U-U” maddeleri incelenmistir. Soz konusu calismalarin sozluk bolumlerindeki maddeler ve madde icerisindeki cumle ornekleri Turkiye Turkcesine cevrilmis, ceviri yapildiktan sonra sozcuklerle ilgili etimolojiler verilmistir. Sozcukler hem tarihi hem de modern Turk dilleri ile karsilastirilmistir. “U-U” maddelerine ait toplam 197 sozcuk tespit edilmistir. Sari Uygurca sozluklerin “U-U” maddeleri cercevesinde diger Turk dilleri ile yapilan karsilastirma sonucunda ortaya cikan veriler ise soyledir: Sari Uygurca ile Kuzey ve Guney Sibirya Turk dillerinde 12 ortak sozcuk tespit edilmistir. Tespit edilen bu sozcukler sunlardir: ulgak, ulug, uttur, uza-, uzruk, uzun, uc, ucur-, ules-, urek, urgen-, urget-. Sari Uygurca soz varliginin 32’si Hakascada, 30’u Altaycada, 27’si Tuvacada, 18’i de Yakutcada saptanmistir. Ortaya cikan bu veri yaklasik degerleri icermekle birlikte Sari Uygurcanin Guney Sibirya dilleri ile yakindan ilgili oldugunu teyit etmektedir. “U-U” maddelerinin soz varligi dogrultusunda butun modern dillerde ya da dil gruplarinda kimi ses degisikleri ile gorulen 23 ortak sozcuk belirlenmistir: uc, uc-, ula-, ulgak, ulug, ulus II, unut-, urk-, urkut-, uttur, uza-, uzun, uzut-, uc, ucur-, ulem, ulis-, urek, urgen-, urget-, uy, uz-, uzge.
这个健身者的目的是为我所表达的完整的黄色维吾尔语肥皂“U-U”的内容做出贡献。1957年,谢尔盖·叶菲莫维奇·马洛夫(Sergey Yefimovic Malov)的出版物由Yazik jyoltih Uyghurov审查:斯洛文尼亚语法,1976年,特尼塞夫的出版物由Stroy sarig yugurskogo的“U-U”分析师审查。冰山中物质污染的含量和累积维度归属于土耳其,污染后给出了生育的乙醇学。软化者也与历史和现代土耳其人混为一谈。“U-U”maddelerine ait topam 197 sozcuk tespit edilmitir。由于黄色维吾尔语的“U-U”物质在海湾地区的崩溃,在黄色维吾尔语和西伯利亚古尼语的北欧语言中发现了12个共同冷冻的土耳其人。以下课程是:ulgak,ulgak、ulgak和uttur,uza,ulgack,long,uc,ulgac,urek,紧急-,紧急-。在萨里,乌干达在哈卡斯卡达排名第32,在Altaycada排名第30,在Tuvacada排名第27,在Yakutcada排名第18。平均数据是为了证实黄色贴花与西伯利亚的古尼语密切相关。在U-U组件的情况下,在所有现代语言或语言组中确定了23个常见问题:uc,uc-,ula-,ulgak,ulug,ulus II,遗忘的,urk-,urkut-,utput,uza-,long,long-,uc,uk-,ulkak,uluge,ulug II,忘记的,urk-,urkut-,utput、uc-,丑陋的,ulgak-,水,urget-,睡眠,uz-,uzge。
{"title":"Sarı Uygurca Üzerine Etimolojik Denemeler: U-Ü Maddeleri","authors":"Özlem Ayazlı","doi":"10.26650/TUDED2019-0007","DOIUrl":"https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0007","url":null,"abstract":"Bu calismanin amaci, ileride tarafimdan tamamlanmasi dusunulen Sari Uygurca etimolojik sozlugun “U-U” maddelerine katki saglamaktir. Bu amacla, 1957 yilinda Sergey Yefimovic Malov’un yayimladigi Yazik jyoltih uygurov: Slovar’ i grammatika ve 1976 yilinda Tenisev’in yayimladigi Stroy sarig-yugurskogo yazika adli calismalarinin “U-U” maddeleri incelenmistir. Soz konusu calismalarin sozluk bolumlerindeki maddeler ve madde icerisindeki cumle ornekleri Turkiye Turkcesine cevrilmis, ceviri yapildiktan sonra sozcuklerle ilgili etimolojiler verilmistir. Sozcukler hem tarihi hem de modern Turk dilleri ile karsilastirilmistir. “U-U” maddelerine ait toplam 197 sozcuk tespit edilmistir. Sari Uygurca sozluklerin “U-U” maddeleri cercevesinde diger Turk dilleri ile yapilan karsilastirma sonucunda ortaya cikan veriler ise soyledir: Sari Uygurca ile Kuzey ve Guney Sibirya Turk dillerinde 12 ortak sozcuk tespit edilmistir. Tespit edilen bu sozcukler sunlardir: ulgak, ulug, uttur, uza-, uzruk, uzun, uc, ucur-, ules-, urek, urgen-, urget-. Sari Uygurca soz varliginin 32’si Hakascada, 30’u Altaycada, 27’si Tuvacada, 18’i de Yakutcada saptanmistir. Ortaya cikan bu veri yaklasik degerleri icermekle birlikte Sari Uygurcanin Guney Sibirya dilleri ile yakindan ilgili oldugunu teyit etmektedir. “U-U” maddelerinin soz varligi dogrultusunda butun modern dillerde ya da dil gruplarinda kimi ses degisikleri ile gorulen 23 ortak sozcuk belirlenmistir: uc, uc-, ula-, ulgak, ulug, ulus II, unut-, urk-, urkut-, uttur, uza-, uzun, uzut-, uc, ucur-, ulem, ulis-, urek, urgen-, urget-, uy, uz-, uzge.","PeriodicalId":29693,"journal":{"name":"Turk Dili ve Edebiyati Dergisi-Journal of Turkish Language and Literature","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46436512","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Uğur Gürsu, Abdülvehhâb Jebçevî Tuhfetü’l-Musallîn ve Zübdetü’l-Hâşi’în (İnceleme-Metin-Tıpkıbasım, Sözlük- Dizin), Akademi Titiz Yayınları, İstanbul, 2018, 410 s. ISBN: 978-605-4673-99-5","authors":"Serap Gacsi Ilhan","doi":"10.26650/TUDED2019-0013","DOIUrl":"https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0013","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":29693,"journal":{"name":"Turk Dili ve Edebiyati Dergisi-Journal of Turkish Language and Literature","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43265964","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Doguda Kipcak/Kifcak, batida Kuman, Rusya’da Polovest olarak bilinen KumanKipcaklar tarihte Kipcak bozkilari, Kirim, Tuna havzasi, Balkanlar ve Ortadogu’da yasamislardir. Kipcaklar, Misir ve civarinda Memlukler devletini (1250-1517) kurmus ve burada zengin bir Kipcak edebiyati meydana getirmislerdir. Kipcakca eserler arasinda asil Memluk Kipcakca dil ozelliklerini en iyi gosteren eserlerin basinda Fars edebiyatinin en buyuk sairlerinden Sa’di-i Şirazi’nin Gulistan adli eserinin Seyf adli biri tarafindan Kipcak Turkcesine yapilmis tercumesi gelir. Eser, bilim dunyasinda Kipcakca Gulistan Tercumesi olarak bilinir. Ali Fehmi Karamanlioglu 1968 yilinda eserin transkripsiyonlu metnini ve dizinini hazirlamistir. Elinizdeki calismada Gulistan Tercumesi’ndeki cumlelerin devriklik durumlari Karamanlioglu nesrine dayanilarak incelenmistir. Incelemede tespit edilen devrik cumleler kullanim yerleri bakimindan uc bolumde ele alinmistir: konusma cumlelerindeki, tercumelerdeki ve diger durumlardaki devrik cumleler. Metnin cumle kurulusu bakimindan genel degerlendirilmesi hususunda ifade edilmesi gereken en onemli husus, metindeki kuralli cumlelerin devrik cumlelere oranla nicelik bakimdan oldukca fazla olmasidir. Bu durum Turkcenin genel yapisina uygundur. Bu da Seyf’in her uc dile vukufiyeti ile beraber Turk diline gostermis oldugu ozenin bir sonucudur.
{"title":"Seyf-i Sarâyî’nin Gülistan Tercümesi’nde Devrik Cümleler","authors":"Hayrullah Kahya","doi":"10.26650/TUDED480086","DOIUrl":"https://doi.org/10.26650/TUDED480086","url":null,"abstract":"Doguda Kipcak/Kifcak, batida Kuman, Rusya’da Polovest olarak bilinen KumanKipcaklar tarihte Kipcak bozkilari, Kirim, Tuna havzasi, Balkanlar ve Ortadogu’da yasamislardir. Kipcaklar, Misir ve civarinda Memlukler devletini (1250-1517) kurmus ve burada zengin bir Kipcak edebiyati meydana getirmislerdir. Kipcakca eserler arasinda asil Memluk Kipcakca dil ozelliklerini en iyi gosteren eserlerin basinda Fars edebiyatinin en buyuk sairlerinden Sa’di-i Şirazi’nin Gulistan adli eserinin Seyf adli biri tarafindan Kipcak Turkcesine yapilmis tercumesi gelir. Eser, bilim dunyasinda Kipcakca Gulistan Tercumesi olarak bilinir. Ali Fehmi Karamanlioglu 1968 yilinda eserin transkripsiyonlu metnini ve dizinini hazirlamistir. Elinizdeki calismada Gulistan Tercumesi’ndeki cumlelerin devriklik durumlari Karamanlioglu nesrine dayanilarak incelenmistir. Incelemede tespit edilen devrik cumleler kullanim yerleri bakimindan uc bolumde ele alinmistir: konusma cumlelerindeki, tercumelerdeki ve diger durumlardaki devrik cumleler. Metnin cumle kurulusu bakimindan genel degerlendirilmesi hususunda ifade edilmesi gereken en onemli husus, metindeki kuralli cumlelerin devrik cumlelere oranla nicelik bakimdan oldukca fazla olmasidir. Bu durum Turkcenin genel yapisina uygundur. Bu da Seyf’in her uc dile vukufiyeti ile beraber Turk diline gostermis oldugu ozenin bir sonucudur.","PeriodicalId":29693,"journal":{"name":"Turk Dili ve Edebiyati Dergisi-Journal of Turkish Language and Literature","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45895463","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Dil kulturun koruyucusu ve aktaricisidir. Yaziya gecirilen dil sayesinde kultur ogeleri de muhafaza edilir ve gelecege aktarilir. Turk edebiyatinin yazili urunler bakimindan en zengin donemi hic suphesiz klasik Turk edebiyati donemidir. Klasik Turk edebiyati metinleri yalnizca edebiyatcilar icin degil dilciler icin de zengin kaynaklardir. Turk dilinin soz varligini, gramer yapilarini, arkaik unsurlarini klasik Turk edebiyati metinlerinden takip edebilmek mumkundur. Ancak klasik Turk edebiyati uzun yuzyillara yayildigindan dilin yapisi evirilip degismis hatta bazen dilin gercek dokusundan uzaklasan yapilar ortaya cikmistir. Bu yapilari incelemek ve cozumleyebilmek icin klasik Turk siirini hakkiyla anlamak ve Turk dilinin tarihsel donemlerine ait ozellikleri bilmek gerekir. Calismada Hayreti Divani’nda tespit edilen on yedi arkaik kavram ve deyim (agzina sogmek, alaclik olmak, ancalayin, arkalanmak, aylandurmak, bas kosmak, basina topraklar sacmak, bun demi, cân kefde bas etekte, cân yidurmek, cigrismak, ege komak, el kavsurmak, el yumak, gonlekcek, kan yalasmak, tevbeyi simak) uzerinde durulmustur. Tespit edilen kavram ve deyimler diger divanlarda da taranarak beyit ornekleri cogaltilmistir. Kavram ve deyimler koken ve yapi bakimindan incelenmis ornek beyitlerin dil ici cevirisi yapilarak ele alinan kavram ve deyimlerin anlam cerceveleri ve kullanildiklari baglamlar gosterilmistir.
语言文化是保护者和行动者。书面语言也保留了文化对象,并将被转移到未来。土耳其文学史上最富有的冰淇淋是经典的土耳其文学冰淇淋。土耳其经典文学文本不仅文学内容丰富。跟随土耳其语、语法植物和土耳其古典文学的凉爽是很有趣的。然而,当古典突厥文学长期传播时,语言产业最终被吸收和分解,尽管有时它与语言的真正接触非常遥远。为了检验和解释这些植物,土耳其的经典魔法必须被真理所理解,并且有必要了解土耳其人历史肥料的毒性。Calismada Hayreti Divani'nda tespit edilen on yedi arkaik kavram ve deyim。确定的概念和表达是白色空间盘绕在其他墙壁上。Kavram ve deyimler koken ve yapi bakimindan inclenmis ornek beitlerin dil ici cevirisi yapillak ele alinan Kavram ve de yimlerin anlam cerceveleri ve kullanidiklari baglamlar gosterimistir。
{"title":"Yapı ve Anlam Bakımından Klasik Türk Şiirinde Arkaizm Örnekleri","authors":"Sevda Özen Eratalay, Murat Keklik","doi":"10.26650/TUDED2019-0008","DOIUrl":"https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0008","url":null,"abstract":"Dil kulturun koruyucusu ve aktaricisidir. Yaziya gecirilen dil sayesinde kultur ogeleri de muhafaza edilir ve gelecege aktarilir. Turk edebiyatinin yazili urunler bakimindan en zengin donemi hic suphesiz klasik Turk edebiyati donemidir. Klasik Turk edebiyati metinleri yalnizca edebiyatcilar icin degil dilciler icin de zengin kaynaklardir. Turk dilinin soz varligini, gramer yapilarini, arkaik unsurlarini klasik Turk edebiyati metinlerinden takip edebilmek mumkundur. Ancak klasik Turk edebiyati uzun yuzyillara yayildigindan dilin yapisi evirilip degismis hatta bazen dilin gercek dokusundan uzaklasan yapilar ortaya cikmistir. Bu yapilari incelemek ve cozumleyebilmek icin klasik Turk siirini hakkiyla anlamak ve Turk dilinin tarihsel donemlerine ait ozellikleri bilmek gerekir. Calismada Hayreti Divani’nda tespit edilen on yedi arkaik kavram ve deyim (agzina sogmek, alaclik olmak, ancalayin, arkalanmak, aylandurmak, bas kosmak, basina topraklar sacmak, bun demi, cân kefde bas etekte, cân yidurmek, cigrismak, ege komak, el kavsurmak, el yumak, gonlekcek, kan yalasmak, tevbeyi simak) uzerinde durulmustur. Tespit edilen kavram ve deyimler diger divanlarda da taranarak beyit ornekleri cogaltilmistir. Kavram ve deyimler koken ve yapi bakimindan incelenmis ornek beyitlerin dil ici cevirisi yapilarak ele alinan kavram ve deyimlerin anlam cerceveleri ve kullanildiklari baglamlar gosterilmistir.","PeriodicalId":29693,"journal":{"name":"Turk Dili ve Edebiyati Dergisi-Journal of Turkish Language and Literature","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45206724","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Etimolojinin gercekte bir tek tanimi olmasi gerekse de bu tanim veya etimolojiden ne anlasildigi arastirmacidan arastirmaciya degisebilmektedir. Kimi arastirmaciya gore etimoloji, sozcugun hangi dilden girdigini gostermekten ya da en eski seklini gostermekten ibarettir. Kimisine gore sozcugu olusturan yapim ekleri ve sozcugun goturulebildigi, yapilarina ayrilabildigi en kucuk birimlerin gosterimidir. En yaygin bilinen anlamiyla etimoloji, bu tur aciklamalar yapma isidir. Turkcenin bilinen en eski, ilk etimologu Divânu Lugâti’t-Turk’u hazirlayan Mahmud el-Kasgari’dir. Kasgari’yi Osmanli sozlukculeri takip etmis, bu konuda da zirveye Kâmus-i Turki’siyle (bana gore) Şemssettin Sami oturmustur. Turkiye disinda Vambery, Osmanlida ise B. Keresteciyan bu konudaki ilklerdendir. Etimoloji icin kullanilan en eski Turkce kelimenin ise ise ujik bosguti “hece/kelime bilimi” oldugunu soyleyebiliriz. Gunumuzde Turkceyle ilgili bir kelimenin etimolojisine bakmak istersek H. Eren, A. Tietze, S. Nisanyan’in calismalari ile Kubbealti Akademisi’nin Misalli Buyuk Turkce Sozluk’une bakmamiz gerekir. Turkcenin tarihine, alintilarin tarihine gelince, yaygin anlayis Turkcenin, yazi dilinin yasinin 1300 yil eskiye gittigini anlatir. Oysa 1300 yil geriye giden ortak yazi dilinin yasidir. Turk dilleri bilinen tarihi icerisinde baska dillerden kelime odunclerken belirli kurallar cercevesinde bu odunclemeleri yapar. Asagida r- ile baslayan yabanci kelimelerin odunclenisinden ornekler yer alacaktir.
如果有一个真正的乙醇学定义,它不是这个定义或乙醇学描述的中介。我们并不是在谈论清洁机表面上的埃塞俄比亚学,但也不是在谈论最酷的人在谈论什么语言。它是世界上最小的植物的客人,这些植物可以作为冰淇淋收割。最广为人知的乙醇学是产生这些圆形加速度的名称。Mahmud el Kasgari是土耳其已知的第一位乙醇学家,他是Divânu Lugâti’-Turk。他跟随卡斯加里的奥斯曼利抢劫案,沙姆塞廷·萨米与土耳其卡米斯一世坐在山顶上。在土耳其,Vambery、Osmanlida、B.Kerestesian是最早的。如果最古老的土耳其语单词是“hece/wordscience”,那么我们可以说“hece-wordscience。”。如果我们想研究一个关于土耳其的词的道德学,我们需要看看库比亚尔蒂学院的H.Eren、a.Tietze、S.Nisanyan、Misalli Buyuk Turkce Sozluk的calism。根据土库曼人的历史记载,土库曼斯坦已经普及,书面语言的规律是1300年前。然而,这是1300年前通用书写语言的规律。在土耳其人民的历史上,当他们用其他语言构建单词时,他们会让它们建立在某些规则的天花板上。从外国人的树上,按r,该位置将被放置在树的顶部。
{"title":"Etimoloji Sözlükleri Üzerine Kısa Bir Değerlendirme, Tanımı ve r-’li Yabancı Kelimelerin Türkçeye Giriş Yolları","authors":"Mehmet Ölmez","doi":"10.26650/TUDED2019-0012","DOIUrl":"https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0012","url":null,"abstract":"Etimolojinin gercekte bir tek tanimi olmasi gerekse de bu tanim veya etimolojiden ne anlasildigi arastirmacidan arastirmaciya degisebilmektedir. Kimi arastirmaciya gore etimoloji, sozcugun hangi dilden girdigini gostermekten ya da en eski seklini gostermekten ibarettir. Kimisine gore sozcugu olusturan yapim ekleri ve sozcugun goturulebildigi, yapilarina ayrilabildigi en kucuk birimlerin gosterimidir. En yaygin bilinen anlamiyla etimoloji, bu tur aciklamalar yapma isidir. Turkcenin bilinen en eski, ilk etimologu Divânu Lugâti’t-Turk’u hazirlayan Mahmud el-Kasgari’dir. Kasgari’yi Osmanli sozlukculeri takip etmis, bu konuda da zirveye Kâmus-i Turki’siyle (bana gore) Şemssettin Sami oturmustur. Turkiye disinda Vambery, Osmanlida ise B. Keresteciyan bu konudaki ilklerdendir. Etimoloji icin kullanilan en eski Turkce kelimenin ise ise ujik bosguti “hece/kelime bilimi” oldugunu soyleyebiliriz. Gunumuzde Turkceyle ilgili bir kelimenin etimolojisine bakmak istersek H. Eren, A. Tietze, S. Nisanyan’in calismalari ile Kubbealti Akademisi’nin Misalli Buyuk Turkce Sozluk’une bakmamiz gerekir. Turkcenin tarihine, alintilarin tarihine gelince, yaygin anlayis Turkcenin, yazi dilinin yasinin 1300 yil eskiye gittigini anlatir. Oysa 1300 yil geriye giden ortak yazi dilinin yasidir. Turk dilleri bilinen tarihi icerisinde baska dillerden kelime odunclerken belirli kurallar cercevesinde bu odunclemeleri yapar. Asagida r- ile baslayan yabanci kelimelerin odunclenisinden ornekler yer alacaktir.","PeriodicalId":29693,"journal":{"name":"Turk Dili ve Edebiyati Dergisi-Journal of Turkish Language and Literature","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41673362","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Hindistan’da kurulan Baburlu Devletinin resmi dili Farsca olmasina ragmen devlet yoneticileri ile askeri gorevliler kendi aralarinda Cagatay Turkcesini bir kimlik unsuru olarak kullanmaya devam etmislerdir. Yonetici kesim, cocuklarinin ve aile mensuplarinin Turkceyi ogrenmeleri icin cok sayida Farsca aciklamali Cagatay Turkcesi sozluk, gramer ve okuma kitaplari yazdirmislardir. Bu eserlerin en onemli ozelliklerinden birisi Turkce ve Turkcelesmis bircok kelime ve tamlamanin Baburlu Devletinde kazandigi kendine ozgu yeni anlamlari aciklamasi ve bu devlette kullanilmaya baslayan yeni kelime, terim ve ifadeleri gostermesidir. Bu calismada Hindistan’da yazilmis Niṣāb-i Ḳutbiyye, Niṣāb-i Turkī der Luġat, Niṣāb-i Turkī ve Zubdetu’l-Esmāʾi’t-Turkiyye isimli dort sozlukte devlet yonetimi ile ordu teskilatina dair bir semantik alt katman olarak ortaya konan leksik veriler incelenerek bu alandaki ozgun kelimeler ile semantik olusumlar aciklanmistir. Inceledigimiz sozluklerde daha onceki Turk veya Islam devletlerinde idari ve askeri sistem icinde kullanilmayan veya cok sinirli kullanimi olan kelimeler ile daha onceki donemlerde kullanilan, ancak Baburlu Devletinde anlam degisimine ugrayan onemli sayida kelime ve tamlamalar tespit edilmistir. Bu sozluklerde gorulen idari ve askeri kelimelerin onemli bir kismi da daha once Timurlular doneminde de kullanilan ve Turkcelesmis Mogolca kokenli dil unsurlaridirlar.
在印度建立的巴比伦人的官方语言不是波斯卡语,但罗马尼亚国家官员和军事官员继续使用卡加泰土耳其人作为他们之间的身份元素。Yonetic剪辑,包括椰子和家庭文本,由Farsca aciklamali Cagatay Turkcesi为土耳其的戏剧、语法和阅读而写。这些作品中最具影响力的十大优势之一是,土耳其和土耳其庆祝臭氧在巴比伦国的新含义的短期和衰落,以及该国的新单词、术语和表达方式。印度的这个calimada由7730i;utbiyye、Niṣāb-i Turkey der Luġat、Niḻ毛利Turkey和Zubdetu’-Esmāḗi’t-Turkiyye组成,被称为dort sozlukte state yonetimi,是古典证据的语义底层,包括该地区的其他几个单词。近年来,土耳其或伊斯兰教中更脆弱的国家被用于数万种政府和军事系统中未使用的语言,但被确定为十进制数和对称性,这在巴比伦国增加了重要性。在这些沙漠中,墨西哥湾的统治者和士兵是蒂穆卢斯冰盖中使用的十分之一的语言,而土库曼语则是闻起来像莫戈尔卡语的语言。
{"title":"Hindistan Babürlü Devletinde Yazılan Çağatayca Sözlüklerde Devlet Yönetimi ve Askeri Teşkilatla İlgili Kelimelere Dair","authors":"F. Turan","doi":"10.26650/TUDED2019-0002","DOIUrl":"https://doi.org/10.26650/TUDED2019-0002","url":null,"abstract":"Hindistan’da kurulan Baburlu Devletinin resmi dili Farsca olmasina ragmen devlet yoneticileri ile askeri gorevliler kendi aralarinda Cagatay Turkcesini bir kimlik unsuru olarak kullanmaya devam etmislerdir. Yonetici kesim, cocuklarinin ve aile mensuplarinin Turkceyi ogrenmeleri icin cok sayida Farsca aciklamali Cagatay Turkcesi sozluk, gramer ve okuma kitaplari yazdirmislardir. Bu eserlerin en onemli ozelliklerinden birisi Turkce ve Turkcelesmis bircok kelime ve tamlamanin Baburlu Devletinde kazandigi kendine ozgu yeni anlamlari aciklamasi ve bu devlette kullanilmaya baslayan yeni kelime, terim ve ifadeleri gostermesidir. Bu calismada Hindistan’da yazilmis Niṣāb-i Ḳutbiyye, Niṣāb-i Turkī der Luġat, Niṣāb-i Turkī ve Zubdetu’l-Esmāʾi’t-Turkiyye isimli dort sozlukte devlet yonetimi ile ordu teskilatina dair bir semantik alt katman olarak ortaya konan leksik veriler incelenerek bu alandaki ozgun kelimeler ile semantik olusumlar aciklanmistir. Inceledigimiz sozluklerde daha onceki Turk veya Islam devletlerinde idari ve askeri sistem icinde kullanilmayan veya cok sinirli kullanimi olan kelimeler ile daha onceki donemlerde kullanilan, ancak Baburlu Devletinde anlam degisimine ugrayan onemli sayida kelime ve tamlamalar tespit edilmistir. Bu sozluklerde gorulen idari ve askeri kelimelerin onemli bir kismi da daha once Timurlular doneminde de kullanilan ve Turkcelesmis Mogolca kokenli dil unsurlaridirlar.","PeriodicalId":29693,"journal":{"name":"Turk Dili ve Edebiyati Dergisi-Journal of Turkish Language and Literature","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46135667","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Yazi hayatina siirle adim atan fakat Turk Edebiyatinda hikâyeleriyle taninan Feyyaz Kayacan, Fransizca, Ingilizce ve Turkce eserler veren uc dilli bir yazardir. Hayatinin buyuk bir kismini Londra’da gecirmistir. 1940’larda Ingiliz gercekustuculere katilmistir. Ingiltere’de Fransizca eserler yayimlayan bir Turk olmasinin yazarliginin gelismesine katki saglamadigini tam aksine kendini yitirmesine sebep oldugunu fark ederek Turkce yazmaya baslamistir. Ben anlatici kullanarak yazdigi otobiyografik hikâyelerinde sancili gecen cocukluk yillarini hatirlayarak gecmisini yeniden yorumlamayi ve kendini yeniden yaratmayi amaclamaktadir. Bir olay anlatmaktan ziyade genellikle ben anlaticinin hatiralarina ve ic dunyasina yer verilen bu hikâyeler gercekustucu, varoluscu, avangardist ve absurt ogeleri barindirmaktadir. Simgesel anlatimlarla, canli imgelerle ve ozgun metaforlarla bezeli hikâyeleriyle Turk edebiyatina onculuk eden Feyyaz Kayacan, Ikinci Yeni sairleri ve 1950 Kusagi hikâyecilerini etkilemistir. Ayrica postmodernizm anlayisi ilk olarak Feyyaz Kayacan’in eserlerinde kendini gostermistir. Feyyaz Kayacan’in hikâyelerinin temelinde cocuklugu ve annesinin ruhunda actigi yaralar vardir. Anne travmasini hayati boyunca hisseden Kayacan’in hikâyelerinde anne imgesi onemli bir yer teskil etmektedir. Bu calismada Carl Gustav Jung’un Anne Arketipi isiginda Feyyaz Kayacan’in hikâyelerinde anne imgesinin nasil yer aldigi incelenmistir. Annenin, cocuklugunda ve yetiskinligindeki etkilerinin hikâyelere nasil yansidigi iki baslik altinda ele alinmistir.
{"title":"Feyyaz Kayacan'ın Hikâyelerinde Anne Algısı","authors":"Şule Çetin","doi":"10.26650/TUDED2018-0006","DOIUrl":"https://doi.org/10.26650/TUDED2018-0006","url":null,"abstract":"Yazi hayatina siirle adim atan fakat Turk Edebiyatinda hikâyeleriyle taninan Feyyaz Kayacan, Fransizca, Ingilizce ve Turkce eserler veren uc dilli bir yazardir. Hayatinin buyuk bir kismini Londra’da gecirmistir. 1940’larda Ingiliz gercekustuculere katilmistir. Ingiltere’de Fransizca eserler yayimlayan bir Turk olmasinin yazarliginin gelismesine katki saglamadigini tam aksine kendini yitirmesine sebep oldugunu fark ederek Turkce yazmaya baslamistir. Ben anlatici kullanarak yazdigi otobiyografik hikâyelerinde sancili gecen cocukluk yillarini hatirlayarak gecmisini yeniden yorumlamayi ve kendini yeniden yaratmayi amaclamaktadir. Bir olay anlatmaktan ziyade genellikle ben anlaticinin hatiralarina ve ic dunyasina yer verilen bu hikâyeler gercekustucu, varoluscu, avangardist ve absurt ogeleri barindirmaktadir. Simgesel anlatimlarla, canli imgelerle ve ozgun metaforlarla bezeli hikâyeleriyle Turk edebiyatina onculuk eden Feyyaz Kayacan, Ikinci Yeni sairleri ve 1950 Kusagi hikâyecilerini etkilemistir. Ayrica postmodernizm anlayisi ilk olarak Feyyaz Kayacan’in eserlerinde kendini gostermistir. Feyyaz Kayacan’in hikâyelerinin temelinde cocuklugu ve annesinin ruhunda actigi yaralar vardir. Anne travmasini hayati boyunca hisseden Kayacan’in hikâyelerinde anne imgesi onemli bir yer teskil etmektedir. Bu calismada Carl Gustav Jung’un Anne Arketipi isiginda Feyyaz Kayacan’in hikâyelerinde anne imgesinin nasil yer aldigi incelenmistir. Annenin, cocuklugunda ve yetiskinligindeki etkilerinin hikâyelere nasil yansidigi iki baslik altinda ele alinmistir.","PeriodicalId":29693,"journal":{"name":"Turk Dili ve Edebiyati Dergisi-Journal of Turkish Language and Literature","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48338412","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
1960 sonrasi Turk siirinin onemli simalarindan biri olan Ismet Ozel (d.1944), yalniz Turk siirini degil dusunce dunyasini da etkileyen bir isim olmustur. Ozel’in ilk siirlerinde Ikinci Yeni siirinin izleri gorulur. Bu siirlerinde, varolusunu ic dunyasinda surdurur. 1960’li yillarin ortalarinda, sosyalist dunya gorusunun etkisiyle siirler yazmaya baslayan sair, Evet, Isyan (1969) ve Cinayetler Kitabi (1975) adli eserlerindeki siirlerinde, 1965-1975 donemi Turk toplumundaki siyasi mucadelelerin, catismalarin etkilerini, gorunumlerini yansitmistir. Toplumsal, siyasi olaylara sosyalist bir gozle yaklasir. Isci, ogrenci olaylarini siirlerine tasir. Turkiye ve dunyada yasanan aktuel meseleleri siirleri araciligiyla yorumlar. Sorumluluk duygusuyla hareket ettigini dusunur. Şair bu doneminde “sosyalist gercekci” bir sanat anlayisina yakindir. Ancak bireysel dunyasini da ortaya koymak ister. Boylelikle sosyalist gercekci diger sairlerin dustugu kimi hatalari tekrarlamak istemez. 1974’ten sonra siyasi goruslerinde koklu bir degisim yasayan sair, Islami bir dunya gorusuyle yazdigi eserlerle karsimiza cikar. Bu calismada Ismet Ozel’in 1965-1975 doneminde yayimladigi siirlerinde donemin siyasi hadiselerinin izleri ve sairin bu hadiselere yaklasiminda onemli bir etken olan halka bakisi tespit edilmeye calisilacaktir.
在20世纪60年代末,伊斯米特·奥泽尔,土耳其魔法的第十个象征之一(1944年),不仅因为土耳其的魔法,在他的世界里一直是一个令人印象深刻的名字。在奥泽尔的第一个魔法中,观察到了第二个新魔法的痕迹。在这些魔法中,他描绘了干燥世界中的varolu。在20世纪60年代中期,社会主义世界杯激发了神奇的写作,是的,《伊斯扬》(1969年)和《平民之书》(1975年),包括1965年至1975年土耳其社区政治奇迹的影响。为社会、政治事件举办的社会主义娱乐活动。将壮观的活动设计成你的魔术。他们用神奇的工具评论土耳其和世界当前的问题。你可以听到它带着责任感移动。Şair bu doneminde“sosyalist gercekci”bir sanat anlayisina ya间接。但他也想展示自己的世界。就社会主义者而言,其他页面不想重复错误。根据伊斯兰世界的说法,1974年之后,政治皮层的恶臭退化景象对我们来说非常令人兴奋。在这场灾难中,对1965年至1975年伊斯梅尔·奥泽尔郊区冰盖政治事件的监测将被评估为对这些事件的积极影响。
{"title":"İsmet Özel’in Şiirlerinde 1965-1975 Dönemi Siyasî Olayları ve Halka Bakış","authors":"Celâl Fedai","doi":"10.26650/tuded478092","DOIUrl":"https://doi.org/10.26650/tuded478092","url":null,"abstract":"1960 sonrasi Turk siirinin onemli simalarindan biri olan Ismet Ozel (d.1944), yalniz Turk siirini degil dusunce dunyasini da etkileyen bir isim olmustur. Ozel’in ilk siirlerinde Ikinci Yeni siirinin izleri gorulur. Bu siirlerinde, varolusunu ic dunyasinda surdurur. 1960’li yillarin ortalarinda, sosyalist dunya gorusunun etkisiyle siirler yazmaya baslayan sair, Evet, Isyan (1969) ve Cinayetler Kitabi (1975) adli eserlerindeki siirlerinde, 1965-1975 donemi Turk toplumundaki siyasi mucadelelerin, catismalarin etkilerini, gorunumlerini yansitmistir. Toplumsal, siyasi olaylara sosyalist bir gozle yaklasir. Isci, ogrenci olaylarini siirlerine tasir. Turkiye ve dunyada yasanan aktuel meseleleri siirleri araciligiyla yorumlar. Sorumluluk duygusuyla hareket ettigini dusunur. Şair bu doneminde “sosyalist gercekci” bir sanat anlayisina yakindir. Ancak bireysel dunyasini da ortaya koymak ister. Boylelikle sosyalist gercekci diger sairlerin dustugu kimi hatalari tekrarlamak istemez. 1974’ten sonra siyasi goruslerinde koklu bir degisim yasayan sair, Islami bir dunya gorusuyle yazdigi eserlerle karsimiza cikar. Bu calismada Ismet Ozel’in 1965-1975 doneminde yayimladigi siirlerinde donemin siyasi hadiselerinin izleri ve sairin bu hadiselere yaklasiminda onemli bir etken olan halka bakisi tespit edilmeye calisilacaktir.","PeriodicalId":29693,"journal":{"name":"Turk Dili ve Edebiyati Dergisi-Journal of Turkish Language and Literature","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47910334","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Gunumuz egitim yaklasimlarinin uzerinde en cok durdugu konulardan birisi de degerler egitimidir. Deger, bir kavram olarak ele alindiginda karsimiza cikan, her seyden once insan nesne iliskisinde, insanin nesneye dair zihninde olusturdugu anlam icerigidir. Bugun seylesme, nesnelesme gibi problemli alanlarin icinde kalan insanin nesne ile iliskisi, degerler dizgesinin de icerigini olusturmaktadir. Bu acidan bakildiginda toplumsal degerlerin insasi, oncelikle bu degerlerin bagli oldugu insan nesne iliskilerini ve bunun degisim surecini anlamakla dogrudan ilgilidir. Paylasma, dostluk, kanaat, fedakârlik ve benzeri degerlerin kazandirilmasi sureci kadar bu degerlerin baska degerlere tedavulu surecini anlamak da onem arz etmektedir. Deger degisimlerinin anlamlandirilmasi icin bir kirilma donemi olarak 20. yuzyilin basinda Omer Seyfettin ismi karsimiza cikmaktadir. 20. yuzyilin basindan Cumhuriyet’e uzanan donemde nasil ki “Milli Edebiyat”, “Milli Iktisat”, “Yeni Lisan” gibi kavramlastirmalar etrafinda yeni bir anlayis gelistirilmisse gunumuzdeki anlamiyla “Milli Egitim” ifadesine de bu donem isiginda bakmak gerekmektedir. Bu donem ayni zamanda kurumsal degisimin ortaya cikardigi belirsizlikten istifadeyle birlikte bir deger degisim sureci olarak da ele alinabilir. Bu yuzden egitimde kazandirilmak istenen degerlerin insan nesne iliskileri uzerinden degisim surecini anlamak icin kirilma doneminin en onemli hikâyecisi olan Omer Seyfettin makalede ele alinmistir.
{"title":"Ömer Seyfettin'de Toplum Eğitimi: Hikâyelerin Değer Değişimi Açısından İşlevi","authors":"Yunus Emre Özsaray","doi":"10.26650/TUDED478946","DOIUrl":"https://doi.org/10.26650/TUDED478946","url":null,"abstract":"Gunumuz egitim yaklasimlarinin uzerinde en cok durdugu konulardan birisi de degerler egitimidir. Deger, bir kavram olarak ele alindiginda karsimiza cikan, her seyden once insan nesne iliskisinde, insanin nesneye dair zihninde olusturdugu anlam icerigidir. Bugun seylesme, nesnelesme gibi problemli alanlarin icinde kalan insanin nesne ile iliskisi, degerler dizgesinin de icerigini olusturmaktadir. Bu acidan bakildiginda toplumsal degerlerin insasi, oncelikle bu degerlerin bagli oldugu insan nesne iliskilerini ve bunun degisim surecini anlamakla dogrudan ilgilidir. Paylasma, dostluk, kanaat, fedakârlik ve benzeri degerlerin kazandirilmasi sureci kadar bu degerlerin baska degerlere tedavulu surecini anlamak da onem arz etmektedir. Deger degisimlerinin anlamlandirilmasi icin bir kirilma donemi olarak 20. yuzyilin basinda Omer Seyfettin ismi karsimiza cikmaktadir. 20. yuzyilin basindan Cumhuriyet’e uzanan donemde nasil ki “Milli Edebiyat”, “Milli Iktisat”, “Yeni Lisan” gibi kavramlastirmalar etrafinda yeni bir anlayis gelistirilmisse gunumuzdeki anlamiyla “Milli Egitim” ifadesine de bu donem isiginda bakmak gerekmektedir. Bu donem ayni zamanda kurumsal degisimin ortaya cikardigi belirsizlikten istifadeyle birlikte bir deger degisim sureci olarak da ele alinabilir. Bu yuzden egitimde kazandirilmak istenen degerlerin insan nesne iliskileri uzerinden degisim surecini anlamak icin kirilma doneminin en onemli hikâyecisi olan Omer Seyfettin makalede ele alinmistir.","PeriodicalId":29693,"journal":{"name":"Turk Dili ve Edebiyati Dergisi-Journal of Turkish Language and Literature","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45333683","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Edebiyat arastirmalarinda yazarin yetistigi ortami, kimligi ve kisiligini, yasaminin eserlerine etkisini ve yasadigi devrin yazar uzerindeki yansimalarini tahlil edebilmek yazar merkezli arastirmalar acisindan buyuk oneme sahiptir. Bu baglamda, bir yazarin yasam oykusunu her yonuyle ele alan biyografik calismalarin edebiyat arastirmacisi icin ne denli onemli oldugu yadsinamaz. Bilhassa, yazarin yasam oykusuyle yetinmeyerek onu yasadigi zaman ve mekânin butun cihetleriyle beraber degerlendirebilen kusatici calismalarin kiymeti buyuktur.
{"title":"Mehmet Tekin, Tarık Buğra: İtaatsiz Bir Taşralının Entelektüel Portresi, Ötüken Yayınları, İstanbul 2018, 686 s., ISBN: 978-605-155-716-8 (Tanıtma)","authors":"İmren Gece Özbey","doi":"10.26650/TUDED486783","DOIUrl":"https://doi.org/10.26650/TUDED486783","url":null,"abstract":"Edebiyat arastirmalarinda yazarin yetistigi ortami, kimligi ve kisiligini, yasaminin eserlerine etkisini ve yasadigi devrin yazar uzerindeki yansimalarini tahlil edebilmek yazar merkezli arastirmalar acisindan buyuk oneme sahiptir. Bu baglamda, bir yazarin yasam oykusunu her yonuyle ele alan biyografik calismalarin edebiyat arastirmacisi icin ne denli onemli oldugu yadsinamaz. Bilhassa, yazarin yasam oykusuyle yetinmeyerek onu yasadigi zaman ve mekânin butun cihetleriyle beraber degerlendirebilen kusatici calismalarin kiymeti buyuktur.","PeriodicalId":29693,"journal":{"name":"Turk Dili ve Edebiyati Dergisi-Journal of Turkish Language and Literature","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41427614","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}