Ceza muhakemesinde hüküm, hükmü veren makam açısından yapılacak her şeyin yapıldığını gösteren nihai karardır. Hükmün beraat ve mahkûmiyet başta olmak üzere bazı türleri bulunmaktadır. Hüküm iki farklı şeyin karşılaştırılarak bir sonuca varılmasını ifade eder. Ceza muhakemesinde hüküm verme sürecini hâkimin hukuku olaya uyguladığı süreç olarak tanımlamak mümkündür. Bu süreçte hâkim, bir ya da daha fazla soyut kanuni normu somut olaya uygulamak suretiyle bir hukuki sonuç elde etmeyi hedefler. Hüküm verme süreci, metodolojik olarak mantıki kıyas formatında yapılan üç kıyasın yapılması şeklinde ilerler. Bu üç kıyasın tamamlanması ile hüküm verme süreci de nihayete ermektedir. Bu kıyaslardan ilki tasımlama, ikincisi altlama ve sonuncusu da hukuki kıyas adını alır. Tasımlamanın sonuç önermesi altlamanın küçük önermesini, altlamanın sonuç önermesi ise hukuki kıyasın küçük önermesini oluşturmaktadır. Tasımlamada maddi gerçek bulunurken altlamada hukuki gerçek de bulunur ve maddi gerçeğe uygulanır. Hukuki kıyasın büyük önermesinin oluşturulması ile geriye sadece uygulanacak hukuki sonucun ne olacağının belirlenmesi kalır. Bu ise hükümden başkası değildir.
{"title":"CEZA MUHAKEMESİNDE HÜKÜM VERME SÜRECİNE METODOLOJİK BİR BAKIŞ","authors":"İsmail ÇINAR","doi":"10.54049/taad.1374340","DOIUrl":"https://doi.org/10.54049/taad.1374340","url":null,"abstract":"Ceza muhakemesinde hüküm, hükmü veren makam açısından yapılacak her şeyin yapıldığını gösteren nihai karardır. Hükmün beraat ve mahkûmiyet başta olmak üzere bazı türleri bulunmaktadır. Hüküm iki farklı şeyin karşılaştırılarak bir sonuca varılmasını ifade eder. Ceza muhakemesinde hüküm verme sürecini hâkimin hukuku olaya uyguladığı süreç olarak tanımlamak mümkündür. Bu süreçte hâkim, bir ya da daha fazla soyut kanuni normu somut olaya uygulamak suretiyle bir hukuki sonuç elde etmeyi hedefler. Hüküm verme süreci, metodolojik olarak mantıki kıyas formatında yapılan üç kıyasın yapılması şeklinde ilerler. Bu üç kıyasın tamamlanması ile hüküm verme süreci de nihayete ermektedir. Bu kıyaslardan ilki tasımlama, ikincisi altlama ve sonuncusu da hukuki kıyas adını alır. Tasımlamanın sonuç önermesi altlamanın küçük önermesini, altlamanın sonuç önermesi ise hukuki kıyasın küçük önermesini oluşturmaktadır. Tasımlamada maddi gerçek bulunurken altlamada hukuki gerçek de bulunur ve maddi gerçeğe uygulanır. Hukuki kıyasın büyük önermesinin oluşturulması ile geriye sadece uygulanacak hukuki sonucun ne olacağının belirlenmesi kalır. Bu ise hükümden başkası değildir.","PeriodicalId":499307,"journal":{"name":"Türkiye adalet akademisi dergisi","volume":"55 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135962943","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Ceza davalarının ayrı ayrı görülmesi esas olsa da maddi gerçeğe ulaşılabilmesi bakımından bazı durumlarda aynı sanığın birden fazla suça ilişkin yargılaması veya birden fazla sanığın aynı veya farklı suçlara ilişkin yargılaması tek dava kapsamında görülebilir. Tek dava kapsamında görülse dahi bağlantılı ceza davalarında yargılamaya konu suç ve/veya sanık sayısı kadar bağımsız hüküm bulunmaktadır. Bağlantılı ceza davaları bakımından, bir hükmün istinaf aşamasında kesinleşip, diğer hükmün ise temyiz yolunun açık olması nedeniyle temyiz incelemesine konu edilebilmesi mümkündür. Kesinleşen ve temyiz incelemesine devam eden fiillerin bütünlük taşıdığı (aynı olay kapsamında işlendiği) hallerde ve içtima hallerinde, temyiz incelemesi sonucunda verilecek bozma kararı, kesinleşen hüküm üzerine etki edebilir. Bu tür durumlarda, kesinleşen hükmün infazı başlamış olacağından, sanık açısından hak kaybı söz konusu olabilecektir. Bu hak kaybının önlenebilmesi için, yargılama konusu fiillerin bütünlük arz ettiği hallerde, temyiz incelemesi sonuçlanıncaya kadar, kısmen kesinleşen hükmün infazının ertelenmesine imkân tanıyan yasal düzenlemeye ihtiyaç bulunmaktadır. --
{"title":"BAĞLANTILI CEZA DAVALARINDA İSTİNAFTA KISMİ KESİNLEŞME VE TEMYİZ İNCELEMESİNİN KESİNLEŞEN HÜKME ETKİSİ","authors":"Fatih BİRTEK","doi":"10.54049/taad.1374258","DOIUrl":"https://doi.org/10.54049/taad.1374258","url":null,"abstract":"Ceza davalarının ayrı ayrı görülmesi esas olsa da maddi gerçeğe ulaşılabilmesi bakımından bazı durumlarda aynı sanığın birden fazla suça ilişkin yargılaması veya birden fazla sanığın aynı veya farklı suçlara ilişkin yargılaması tek dava kapsamında görülebilir. Tek dava kapsamında görülse dahi bağlantılı ceza davalarında yargılamaya konu suç ve/veya sanık sayısı kadar bağımsız hüküm bulunmaktadır. Bağlantılı ceza davaları bakımından, bir hükmün istinaf aşamasında kesinleşip, diğer hükmün ise temyiz yolunun açık olması nedeniyle temyiz incelemesine konu edilebilmesi mümkündür. Kesinleşen ve temyiz incelemesine devam eden fiillerin bütünlük taşıdığı (aynı olay kapsamında işlendiği) hallerde ve içtima hallerinde, temyiz incelemesi sonucunda verilecek bozma kararı, kesinleşen hüküm üzerine etki edebilir. Bu tür durumlarda, kesinleşen hükmün infazı başlamış olacağından, sanık açısından hak kaybı söz konusu olabilecektir. Bu hak kaybının önlenebilmesi için, yargılama konusu fiillerin bütünlük arz ettiği hallerde, temyiz incelemesi sonuçlanıncaya kadar, kısmen kesinleşen hükmün infazının ertelenmesine imkân tanıyan yasal düzenlemeye ihtiyaç bulunmaktadır. --","PeriodicalId":499307,"journal":{"name":"Türkiye adalet akademisi dergisi","volume":"6 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135963450","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}